Οι Μεγάλες Μάχες και οι Αγωνιστές του 1821*…

 

Ένα μικρό αφιέρωμα στα βιβλία για παιδιά και ενήλικες που αφορούν τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης ίσαμε τα χρόνια της Ανεξαρτησίας του Ελληνικού κράτους.

 «Να΄τανε το ΄21…στην Ιστορία και τον Πολιτισμό!»

Της Ελένης Μπετεινάκη

Σήμερα είναι η επέτειος των 200 χρόνων από την κήρυξη της Ελληνικής επανάστασης!

Συνεχίζοντας το αφιέρωμα μας για εκείνη την περίοδο,  παρουσιάζουμε δυο βιβλία που νομίζω πως δίνουν στα παιδιά μια πλήρη εικόνα και γνώση ανθρώπων και γεγονότων που έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην εξέλιξη της Ιστορίας και της Ανεξαρτησίας της χώρας μας.

Την Μαρία Δασκαλάκη την γνωρίζουμε από το πλούσιο συγγραφικό της έργο με βιβλία για παιδιά και εφήβους. Λόγος καθαρός που ρέει αβίαστα και δεινή αφηγήτρια περιπετειών και ιστοριών. Με τα δυο τελευταία της βιβλία που έχουν σαν θέμα τους τις Μεγάλες Μάχες του 1821 και τους Αγωνιστές του μπαίνει βαθιά στην Ιστορία. Μας αποκαλύπτει την ανθρώπινη πλευρά δεκατριών ηρώων στο ένα βιβλίο, τη ζωή, τη δράση, τις κακουχίες και τα γεγονότα που τους «έριξαν» στις Μεγάλες μάχες της ζωής και της πατρίδας τους. Μαθαίνουμε τις επιθυμίες, τα όνειρα και τις αρχικές πορείες της ζωής τους μέχρι τη στιγμή που από τυχαία πολλές φορές γεγονότα άλλαξαν τρόπο σκέψης, άλλαξαν  ρότα και ρίχτηκαν σε νέες καταστάσεις. Στις μάχες που ακολουθήσαν τα μεγάλα γεγονότα κάποιοι πλήρωσαν  με την ίδια τους τη ζωή αλλά όλοι τους κατάφεραν να παραμείνουν αθάνατοι.

Στο βιβλίο που αναφέρονται οι ζωές των αγωνιστών δεν έχει νόημα να σας αφηγηθώ την κάθε Ιστορία αλλά νομίζω έχει περισσότερο ενδιαφέρον να σας παρουσιάσω με τα ίδια τα λόγια της συγγραφέως μικρά κομμάτια για να καταλάβετε το ύφος και την σπουδαιότητα των δικών της γραφόμενων και να το αναζητήσετε πάραυτα.

Ξεκινώντας τον Οδυσσέα Ανδρούτσο το λιοντάρι της Ρούμελης κι αφού μας περιγράφει γεγονότα από όλη του τη ζωή φτάνουμε στα 1824 που κρύβεται στην Δρακοσπηλιά στον Παρνασσό θέλοντας να αποφύγει την επαναστατική Κυβέρνηση. Αποτυγχάνει η όποια προσπάθεια από πληρωμένους δολοφόνους να τον σκοτώσουν και αφού παραδίδεται ο ίδιος θέλοντας να βροντοφωνάξει την αθώωσή του «…τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως τα υπολόγιζε. Μετά την παράδοση του τον φέρνουν αλυσοδεμένο στην Αθήνα και τον φυλακίζουν στην Ακρόπολη. Εκεί τον βασανίζουν και, στο τέλος, σκηνοθετούν την αυτοκτονία του. Ένα πρωί τον βρήκαν κρεμασμένο από τον Φράγκικο Πύργο της Ακρόπολης. Πρωτεργάτης της δολοφονίας του- γιατί μιλάμε για δολοφονία -ήταν το πρωτοπαλίκαρό του ο Γιάννης Γκούρας, ο οποίος ενήργησε υπό τις διαταγές της τότε κυβέρνησης. Ύστερα, τον πετούν στον γκρεμό κάτω από τον Ιερό Βράχο και λένε ότι σκοτώθηκε ενώ επιχειρούσε να δραπετεύσει, όταν κόπηκε το σκοινί με το οποίο ήταν δεμένος. Ήταν 5 Ιουνίου 1825. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος δεν πρόλαβε να γίνει σαράντα ετών.»

Ακολουθεί ο Αθανάσιος Διάκος που ήταν ένας Ωραίος Έλληνας με επίσης τραγικό τέλος για τη ζωή του και μόλις 33 χρόνων. Σειρά έχει ο Κωνσταντίνος Κανάρης ο μπουρλοτιέρης του Αιγαίου που η φράση «Ο Κανάρης είναι που σας καίει!» ήταν η χαρακτηριστική μετα  από κάθε  πυρπόλησή του. Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης ήταν ο σταυραετός των Αγράφων. Ο Γνωστός Γέρος του Μοριά – Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με ιστορίες όχι ιδιαίτερα γνωστές από τα μικράτα του. Η Μαντώ Μαυρογένους  η ρομαντική επαναστάτρια και φτάνουμε στον Ανδρέα Μιαούλη τον κουρσάρο των Θαλασσών.

 Για τον Μάρκο Μπότσαρη τον Αετό του Σουλίου η Μαρία Δασκαλάκη γράφει: « Ο Μάρκος ήταν ήσυχο και σιωπηλό παιδί. Ποτέ δε δημιουργούσε φασαρίες. Μα εκείνη την ημέρα θα έκανε του κεφαλιού του. Θα παράκουγε τη μάνα του, θα έριχνε μια φλοκάτη πάνω από την κάπα του και θα κινούσε για το Κούγκι. Θα βούλιαζαν τα ποδάρια του μέσα στο χιόνι ως το γόνατο… όμως τίποτα δεν τον έσκιαζε. Ήξερε τον δρόμο απέξω κι ανακατωτά. Και με κλειστά τα μάτια θα μπορούσε να φτάσει στην κορυφή του λόφου, στο μοναστήρι. Εκεί θα τον περίμενε η αδύνατη φιγούρα του Σαμουήλ με το μαύρο σκουφάκι  του και τα μακριά γκρίζα γένια του.»

Ακολουθεί η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, η επιβλητική καπετάνισσα, ο Νικηταράς ο Τουρκοφάγος με το άδοξο τέλος : «…τα δυο χρόνια που έμεινε στη φυλακή έκαναν ανεπανόρθωτο κακό στην υγεία του, καθώς έπασχε από σάκχαρο χωρίς να το γνωρίζει κι έτσι μειώθηκε πολύ η όρασή του. Όταν αποφυλακίστηκε, ήταν σχεδόν τυφλός, εγκαταστάθηκε στον Πειραιά και ζητιάνευε για να ζήσει. Πέθανε πάμφτωχος το 1849 και τον έθαψαν, σύμφωνα με την επιθυμία του, δίπλα στο θείο του, Θεόδωρο Κολοκοτρώνη , στο Α νεκροταφείο Αθηνών.»

Το βιβλίο κλείνει με  τον Δημήτριο Παπανικολή τον Ατρόμητο Πυρπολητή, τον Ορμητικό Παπαφλέσσα και τον Κίτσο Τζαβέλα την ψυχή του Σουλίου. Η εικονογράφηση έγινε από τον Μιχάλη Κυλάκο πιστό στις ήδη γνωστές εικόνες των Ηρώων από τα παλιά βιβλία και με πολύ χαρακτηριστικές, ζωντανές και έντονες σκηνές και  ιδιαίτερα όσες απεικονίζουν την παιδική ηλικία των Αγωνιστών αλλά και μάχες.

Διαβάστε εδώ ένα ακόμη απόσπασμα : https://minoas.gr/product/oi-iroes-toy-1821/

Οι Μεγάλες Μάχες του 1821 είναι ένα βιβλίο που μας μυεί στις πιο κρίσιμες μάχες που δόθηκαν εκείνα τα χρόνια και αποτέλεσαν κατά κάποιο τρόπο σταθμό στην εξέλιξη της Ελληνικής Επανάστασης. Η Μαρία Δασκαλάκη κι εδώ έχοντας κάνει πολύ μεγάλη έρευνα μας αποκαλύπτει πτυχές γνωστές και άγνωστες των μαχών, τη στρατηγική των αρχηγών, και φτιάχνοντας διαλόγους μας μεταφέρει το σκηνικό γεμάτο ζωντάνια, συναίσθημα και αληθινά γεγονότα. Η εικονογράφηση είναι και πάλι από τον Μιχάλη Κυλάκο!

Οι μάχες που περιγράφονται με τον μοναδικό της τρόπο είναι :

Η μάχη της Αλαμάνας : «… Φωνάζει κι ας έχουν μείνει μονάχα σαράντα οχτώ άνδρες στο πλάι του. Έχουν σκοτωθεί διακόσιοι Έλληνες. Η μάχη γίνεται πια σώμα με σώμα. Οι Τουρκαλβανοί έχουν φτάσει στα χαρακώματά τους. Το σπαθί του Διάκου σπάει και η μάχη τελειώνει. Ο ίδιος συλλαμβάνεται και οδηγείται μπροστά στον Ομέρ Βρυώνη. Δεν είναι η πρώτη φορά που συναντιούνται οι δύο άνδρες. Γνωρίζονται πολύ καλά από την στρατιωτική σχολή του Αλή Πασά στα Γιάννενα. Ο Ομερ Βρυώνης ξέρει την ευστροφία του, την αξία και τη δύναμή του.Του κάνει μια πρόταση: Να αλλάξει στρατόπεδο και πίστη και να πολεμά μαζί του από δω και εμπρός. Του τάζει να τον κάνει στρατηγό και άλλα μεγαλεία. Όμως ο Διάκος αρνείται.

-Εγώ Γραικός γεννήθηκα , Γραικός θε να πεθάνω! Λέει μόνο γνωρίζοντας πως με αυτή του την απάντηση έχει καταδικαστεί ήδη σε θάνατο…»

Η Μάχη στο Χάνι της Γραβιάς, Η Άλωση της Τριπολιτσάς, η Καταστροφή των Ψαρών. Ακολουθούν
η μάχη στα Δερβενάκια, η μάχη του Πέτα και στο Κεφαλόβρυσο: «Όμως ο Μάρκος Μπότσαρης είχε σχέδιο. Αφού είχε λάβει τις πληροφορίες του από τους κατασκόπους που είχε στείλει, αποφάσισε να επιτεθούν νύχτα και να πιάσουν τους αντιπάλους τους στον ύπνο. Οργάνωσε τον στρατό του για να ξεχωρίζει από τους Τουρκαλβανούς, αφού τότε ήταν ντυμένοι όλοι το ίδιο. Τους είπε να βγάλουν το κόκκινο φέσι τους και να δέσουν όλοι στο μέτωπο τους ένα μαύρο μαντήλι. Ύστερα, να σηκώσουν τα μανίκια τους πάνω από τους αγκώνες και να μείνουν έτσι . Τους έδωσε και σύνθημα , έτσι ώστε , αν συναντιόντουσαν στη μάχη , να καταλάβαιναν  ότι πολεμούσαν στην ίδια πλευρά.

-Τις ει; Θα ρωτούσε ο ένας.

-Ατζάλι(Ατσάλι, Χάλυβας), θα απαντούσε ο άλλος.

Όλα ήταν έτοιμα και περίμεναν το σύνθημα. Πριν από τη μάχη ο Μάρκος Μπότσαρης πήγε σε μια εκκλησία να προσευχηθεί. Έδωσε στον ιερέα της ένα σακούλι με χρυσά φλουριά.

-Παππούλη, αυτά να τα  μοιράσεις στους φτωχούς για να συγχωρεθεί η ψυχή του Μάρκου Μπότσαρη.

Ξαφνιάστηκε ο παππάς που δε γνώριζε ποιος ήταν και του είπε:

-Τι λες τέκνον μου; Πέθανε ο Μπότσαρης;

-Όχι ακόμη , μα πάει για να πεθάνει, απάντησε εκείνος.»

Τέλος περιγράφεται η μάχη στο Μανιάκι,η πολιορκία του Μεσσολογγίου και κλείνουν οι μεγάλε μάχες με την πολιορκία των Αθηνών.

Ψάξτε τα και τα δύο βιβλία. Περιγραφές, διάλογοι, γεγονότα που ξυπνούν εθνικό συναίσθημα και διαβάζονται σαν …παραμύθια, μόνο που τα γεγονότα ήταν πέρα για πέρα αληθινά.

Δείτε εδώ : https://minoas.gr/product/oi-megales-maches-toy-1821/

Χρόνια μας πολλά!