Ένα βήμα κάθε φορά… Τώρα που ανοίγει το σχολείο!

Της Ελένης Μπετεινάκη

Χιλιάδες κουδούνια θα ηχήσουν την Δευτέρα το πρωί στα περισσότερα σχολεία της χώρας μας…

Χιλιάδες παιδιά, φωνές, γέλια και χρώματα θα γεμίσουν τις αυλές …

Χιλιάδες καρδιοχτύπια για την πρώτη μέρα στην καινούργια βαθμίδα, στην καινούργια ζωή…

Χιλιάδες επιθυμίες και όνειρα εκπαιδευτικών θα βρουν απάγκιο σε μια μικρή ή μεγάλη τάξη, κάπου, σε κάποιο νησί, πόλη, χωριό, σε μικρό ή μεγάλο σχολείο…

Ναι, σηκώσαμε τα μανίκια και βάλαμε όλοι ένα χεράκι να φτιαχτούν τα σχολεία που από αμέλεια της πολιτείας ήταν βρώμικα…

Ναι, θρηνήσαμε και θρηνούμε όλοι τα θύματα των τελευταίων ημερών…

Ναι, αντιδράσαμε, θυμώσαμε, αγανακτήσαμε με όσα συμβαίνουν στη γειτονιά μας και ίσως σε λίγο συμβούν μέσα στο ίδιο μας το σπίτι. Και;

Και ποιο είναι το χρέος μας σήμερα το πρωί απέναντι σε όλα αυτά τα παιδιά, στα ολοκάθαρα μάτια που μας κοιτάνε με αγωνία για το πρώτο  δικό μας χαμόγελο, για το δεύτερο χάδι μετά από εκείνο της μαμάς, για εκείνη την πρώτη κουβέντα που θα δηλώσει εμπιστοσύνη, θάρρος  και δύναμη;

Είναι η δική μας ματιά, στο δικό τους ύψος, στην αρχή της δημιουργίας της παρεξηγημένης εν συναίσθησης!

Σε μια μεγάλη, τεράστια σχεδόν άδεια τάξη θα μπουν τα παιδιά μας την επόμενη μέρα. Σε μια τάξη που θα διακοσμήσουμε μαζί, χέρι χέρι. Που θα τη γεμίσουμε με ζωγραφιές δικές τους, με σχήματα και χρώματα που θα πειραματιστούμε για να ανακαλύψουμε.  Που θα προσπαθήσουμε να αφήσουμε την δημιουργικότητα και φαντασία μας να αναπτυχθεί. Όχι μέσα από έτοιμες λύσεις και φασόν δημιουργίες που δεν προσφέρουν απολύτως τίποτα  και σε κανέναν. Με συναισθήματα που θα γεμίσουν ζεστασιά τον τόπο. Με βιβλία που θα μας ταξιδέψουν σε κόσμους που δεν γνωρίζουμε. Με ιστορίες και παραμύθια που θα γεμίσουν την ψυχή παραμυθία, παρηγοριά, ελπίδα και νίκη στους δρακοφόβους μας…

Με όνειρα χρωματιστά που θα νικήσουν κάθε εφιάλτη μας!

Ένα μεγάλο στοίχημα και φέτος!

Να γεμίσουμε με  αγάπη και σεβασμό την τάξη…

Να μάθουμε πως πέρα από τον εαυτό μας υπάρχει και ο άλλος. Που είναι ίσος με μένα αλλά διαφορετικός. Που αγαπά περισσότερο κάποια πράγματα που εγώ δεν τα ξέρω. Που θα παίξει μαζί μου και θα μοιραστεί τις ιδέες, τις γνώσεις, τα συναισθήματα του.

Κάθε χρόνο το ίδιο χρέος, ο ίδιος στόχος. Φέτος ακόμα πιο πολύ.

Να μάθουμε πως τα χέρια μας τα έχουμε για να κρατάμε γερά τον διπλανό μας, όχι να τον κτυπάμε ή να  τον σπρώχνουμε. Με τα χέρια μας αγκαλιάζουμε χαιρετάμε, ζωγραφίζουμε, γράφουμε, κατασκευάζουμε, και στέλνουμε φιλιά μέχρι τα σύννεφα και τον ήλιο.

Πως ανοίγοντας τα χέρια μας διάπλατα, χωράνε μέσα οι φίλοι, τα παιχνίδια, η αγάπη και η ομορφιά.

Να καταλάβουμε πως με δυνατή φωνή και άγριο βλέμμα δεν καταφέρνουμε να μας ακούσουν οι άλλοι. Τους διώχνουμε μακριά. Τους κάνουμε να μας φοβούνται…

Να μιλάμε καθαρά, με ευγένεια. Να μάθουμε να λέμε ευχαριστώ και συγνώμη.

Να δίνουμε το χέρι μας να σηκώσουμε  όσους πέφτουν κάτω στην αυλή ή από τη θέση τους…

Να προσέχουμε όλοι τα μικρότερα παιδιά κι εκείνα που δεν μας καταλαβαίνουν να τους εξηγούμε δυο φορές όλα όσα τους δυσκολεύουν.

Αν δεν μπορούν να περπατήσουν όπως εμείς να τους ανοίγουμε καινούργιους δρόμους που δεν τους χρειάζονται τα όρθια πόδια αλλά  την μεγάλη ψυχή μας.

Να προσέχουμε το χώρο μας να είναι καθαρός, την αυλή, το σπίτι, τη γειτονιά μας…

Να μιλάμε για τα δύσκολα, για εκείνα που μας τρομάζουν, μας ενοχλούν, μας γεμίζουν με σκούρα χρώματα την ψυχή μας.

Να βοηθάμε τους άλλους, τα ζώα. Να προσέχουμε τα λουλούδια και τα δέντρα. Έχουν όλα ψυχή και μας μιλούν με τον δικό τους τρόπο που αν τα παρατηρήσουμε θα τα ακούσουμε…

Να βοηθάμε όσο και όπου μπορούμε …

Και να θυμόμαστε ένα πολύ βασικό πράγμα: Ένα βήμα κάθε φορά!

Ένα βήμα πιο κοντά στο στόχο, στη γνώση, στην προσπάθεια, στην δυσκολία που θα συναντήσουμε…

Εμείς θα σώσουμε τον κόσμο από την μικρή κίνηση που θα κάνουμε σε ότι μας αναλογεί.

Πήρα το χαμόγελό μου σήμερα το πρωί στο δρόμο για το σχολείο, για τον Αγιασμό μας..

Το φόρεσα με προσοχή να φωτίσει σωστά το πρόσωπο, τα μάτια, την ψυχή. Κι είχα μεγάλη αγωνία για το σήμερα, το αύριο, το άγνωστο. Είχα και έχω όμως μίαν ελπίδα. Πως από τα παιδιά, από την σωστή στάση μας στη ζωή, από αυτό που θα τους διδάξουμε,  θα ξεκινήσουμε μαζί  ξανά τον κόσμο μας.  Την ανθρωπιά, τη χαρά, την αλληλεγγύη που χάσαμε ή κρύψαμε κάπου καλά και δεν φαίνεται.

Με συναισθήματα θα ξεκινήσει η χρονιά και όνειρα!

Με χέρια που ξέρουν να κρατούν γερά  τους άλλους να μην πέφτουν. Κι αν πέσουν να τους σηκώσουμε ξανά ψηλά!

Καλή σχολική χρονιά!

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ στις 11 Σεπτεμβρίου 2023 : Εδώ!

Τα «Παραμύθια του Σαββάτου» προτείνουν βιβλία για την νέα σχολική χρονιά!

Της Ελένης Μπετεινάκη

Τα «Παραμύθια του Σαββάτου»  επιστρέφουν για μία ακόμα χρονιά (11^η πια), πιστά στο Σαββατιάτικο ραντεβού τους και σας προτείνουν βιβλία για την βιβλιοθήκη της τάξης (και του σπιτιού) για παιδιά Νηπιαγωγείου, πρώτων τάξεων Δημοτικού Σχολείου και ακόμα μεγαλύτερα…

Γιατί η παιδική λογοτεχνία είναι βάλσαμο, είναι γνώση, είναι απόλαυση, είναι συνήθεια που θα πρέπει να γίνει  απαραίτητη!

Συγκεντρώσαμε δυο λίστες με βιβλία που διαβάσαμε διεξοδικά και πολλά από αυτά παρουσιάστηκαν τα δυο τελευταία χρονιά στην στήλη μας, που πιθανόν να σας βοηθήσουν για να οργανώσετε κάποιες δραστηριότητες ή για την ανασύνταξη της βιβλιοθήκης σας…

 

Νηπιαγωγείο – Πρώτες τάξεις Δημοτικού

ü  Ο Ραφτάκος των λέξεων, Αντώνης Παπαθεοδούλου, εκδ. Μεταίχμιο

ü  Η μέρα που τα κραγιόνια τα παράτησαν, Drew Daywalt, εικ :Oliver Jeffers, εκδ. Ίκαρος

ü  Η μάγισσα Χρωματούσα, Ελένη Μπετεινάκη, εκδ. Ελληνοεκδοτική

ü  Όχι μόνο μπλε, Ρόμπερτ Τρέγκονινγκ, εκδ :Μεταίχμιο

ü  Οι άνδρες δεν κλαίνε, Τζόαν Τουρού, μετάφραση Mάρω Ταυρή, εκδ. Μεταίχμιο

ü  Με ένα κόκκινο κουμπί, Ελένη Μπετεινάκη, εκδ. Κλειδάριθμος

ü  Οχ Πρασίνισα, Χριστίνα Αποστολίδη, εκδ. Μίνωας

ü  Ο κακός λύκος και τα 14 λυκάκια, Christine Naumann-Villemin, εκδ. Μεταίχμιο

ü  Ο πρίγκιπας Χαρταετός, Ελένη Μπετεινάκη, εκδ. Ελληνοεκδοτική

ü  Ο σύμβουλος του Βασιλιά, Μάκης Τσίτας, εικ: Μαιρήλια Φωτιάδου, εκδ. Μεταίχμιο

ü  Η Αόρατη,Tom Percival, εκδ. Ίκαρος

ü  Ο Κουκούτσης και η Αβγούλα,Alex Latimer,εκδ. Ίκαρος

ü  Να είσαι ο εαυτός σου,Peter Reynolds, εκδ. Μεταίχμιο

ü  Ο Σιγανός, ένα σκιάχτρο με ψυχή, Ελένη Μπετεινάκη, εκδ. Ελληνοεκδοτική

ü  Το δικό μου λουλούδι, Alice Hemming, εικ: Nicola Slater, (μετάφραση : Φίλιππος Μανδηλαράς) εκδ. Ίκαρος

ü  Ο Γαλήνιος και ο Κου ΣΩΖΟΥΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ, Jon J Muth, μετάφραση : Αναστασία Δ. Μακρή, εκδ. Άγκυρα

ü  Τέλος; Μα, τι τέλος είναι αυτό; Noemi Vola, Μετάφραση : Μαριάννα Ψύχαλου, εκδ. Μικρή Σελήνη

ü  Ένας αρκούδος μια φορά, Ελένη Γερουλάνου, εικ Ίρις Σαμαρτζή, εκδ. Πατάκης

ü  Οχ κοκκίνισα!, Χριστίνα Αποστολίδη, εικ: Γιάννης Σκουλούδης, εκδ. Μίνωας

ü  Ο μεγάλος Λύκος και η Κόκκινη νεράιδα, Veronique Cauchy , εικ : Rebecca Galera ekd. Εκδ. Κλειδάριθμος

ü  Η βαλίτσα, Chris Naylor,εκδ. Διόπτρα

ü  Η Λίζι και το σύννεφο, Αδελφοί Φαν, εκδ. Μεταίχμιο

ü  Ένα ταρακουνημένο Σχολείο, Άλκηστη Χαλικιά, εκδ. Ίκαρος

ü  Το ταξίδι της Γραμμής, Μαρία Δασκαλάκη- Μάνος Ταμιωλάκης, εικ: Νίκος Γιαννόπουλος, εκδ. Μίνωας

ü  Το τερατάκι του Μίλο, Τομ Πέρσιβαλ, εκδ. Ψυχογιός

ü  Η Μέρα που η Αλεπού έγινε κόκκινη, Λίλη Λαμπρέλλη, εικ Κέλυ Ματαθία Κόβο, εκδ. Πατάκη

ü  Τα παπούτσια των άλλων, Άλκηστη Χαλικιά, εκδ. Ίκαρος

ü  Το μεγάλο εργοστάσιο των λέξεων,Agnes De Lestrade,Εκδ. Ερευνητές

ü  Η πιο στρογγυλή λέξη του κόσμου, Λίνα Μουσιώνη, εικ: Λίλα Καλογερή, εκδ. Ελληνοεκδοτική

ü  Κοχυλάκι, εσύ δε φταις!, Ομάδα Άγγιγμα και Όρια, Εκδ. Μεταίχμιο

ü  Ο μικρός φόβος, Luke Schriven, εκδ. Ίκαρος

ü  Το αγόρι και ο Φεγγαρένιος, Ντέπι Λιόρι , εκδ. Πατάκης

ü  Μια κουβέρτα στο …διάστημα, Χριστίνα Κωνσταντουδάκη, εκδ. Διόπτρα

ü  H Βιβλιοθήκη του Οράτιου, Davide Cali, εικ: Sebastien Pelon, εκδ. Ίκαρος

ü  Τα ψεματάκια του Φιν, Τομ Πέρσιβαλ, εκδ. Ψυχογιός

ü  Αλεπός και Υιός, Ουράφτες!, Paddy Donnelly, εκδ. Ίκαρος (Μετάφραση : Φίλιππος Μανδηλαράς)

ü  Γειά σου, Τζίμι!, Anna Walker, Μικρή Σελήνη ( Μετάφραση: Μαριάννα Ψύχαλου)

ü  Ο Μπερτ χάνει τη φωνή του, Τζένη Κουτσοδημητροπούλου, εικ: Χρύσα Σπυρίδονως, εκδ. Διόπτρα

ü  Πάρτι στο ποτάμι, Χριστίνα Αποστολίδη, εικ: Σεραφείμ Στρούμπης, εκδ. Ψυχογιός

ü  Τι είναι το σχολείο, Λούκα Τορτολίνι, εκδ. Κόκκινη Κλωστή Δεμένη

ü  Αν σε χάσω, μικρέ ελέφαντα… Κωνσταντίνα Αρμενιάκου, εικ : Zafouko Yamamoto, εκδ. Μίνωας

ü  Ο Νόλαν μετράει τα αστέρια, Τζένη Κουτσοδημητροπούλου, εικ: Γιάννης Σκουλούδης, εκδ. Διόπτρα

ü  Πόσα συγγνώμη ακόμη, Περιστέρι; Wendy Meddour,(μεταφ: Αντώνης Παπαθεοδούλου) εικ: Carmen Saldana, εκδ. Ίκαρος

ü  Η Χόλι γεμίζει το κόκκινο σακκίδιο, Τζένη Κουτσοδημητροπούλου, εκδ. Διόπτρα

ü  Αυτό δεν είναι ένα κουτάλι, Στέργια Κάββαλου, εκδ. Ποταμός

 

Για νεαρούς αναγνώστες περίπου από 8 ετών…

ü  Ο Αλέκος στη χώρα των παθημάτων, Γιώτα Κ. Αλεξάνδρου, εικ. Ναταλία Καπατσούλια, εκδ. Ελληνοεκδοτική

ü  Ροζ ελέφαντας στο δωμάτιο, Στέργια Κάββαλου, εικ : Ναταλία Καπατσούλια, εκδ. Ελληνοεκδοτική

ü  Ο Βασιλιάς Μακρυπωγωνάτος και το βιβλίο που άλλαξε τον κόσμο, Αιμιλία Εμμανουήλ, εικ: Αποστόλης Ιωάννου, εκδ. Κέδρος

ü  Μα που πήγαν όλοι, Σοφία Δάρτζαλη, εικ: Βασίλης Κουτσογιάννης,   εκδ. Mεταίχμιο

ü  Ερατώ, Μαριέττα Κόντου, εικ: Κατερίνα Βερούτσου, εκδ. Ελληνοεκδοτική

ü  Μαρία Κάλλας, Το κορίτσι με τα χίλια ονόματα, Κατερίνα Λαγού, εικ: Πετρούλα Κρίγκου, εκδ. Ψυχογιός

ü  Το ημερολόγιο της Άννα Φράνκ, Διασκευή Μαρία Δασκαλάκη, εκδ. Μίνωας

ü  Μιλώ σαν το ποτάμι, Jordan Scott , εικ: Sydney Smith, εκδ. Μικρή Σελήνη

ü  Ο Ελύτης για παιδιά, Ιουλίτα Ηλιοπούλου, εκδόσεις Ίκαρος

ü  Ζάζα, Αργυρώ Πιπίνη, εκδ. Καλειδοσκόπιο

ü  Ιωάννης Κ. Το χρονικό ενός μυστηρίου, Κατερίνα Λαγού, εικ: Πετρούλα Κρίγκου, εκδ. Ψυχογιός

ü  Τα χρυσά κουπιά, Μαρία Παπαγιάννη, εκδ. Πατάκης

ü  Τέλος; Μα, τι τέλος είναι αυτό; Noemi Vola, Μετάφραση : Μαριάννα Ψύχαλου, εκδ. Μικρή Σελήνη

ü  Ένας σαμουράϊ, ένα σπαθί και το κεράσι της ζωής, Τζένη Κουτσοδημητροπούλου, εικ  :Λίλα Καλογερή, εκδ. Διόπτρα

ü  Μήνυμα στο Μανχάταν, Μαρία Ρουσάκη, εικ: Λίλα Καλογερή, εκδ. Διόπτρα

ü  Το αγόρι που πετούσε με δράκους, (σειρά )Andy Sheperd, εκδ. Μεταίχμιο

ü  Η επιστροφή του κόμη Δράκουλα και το μυστήριο με τις νυχτερίδες, Λίνα Μουσιώνη, εικ: Λίλα Καλογερή

ü  Οι Ξένοι, Αλφρέντο Σόντεργκιτ,(Μετάφραση :Μάρω Τουρή) εκδόσεις Μεταίχμιο

ü  Ο θησαυρός της Βαγίας, Ζωρζ Σαρή , εκδ. Πατάκης

ü  Το μαντήλι με τα τριαντάφυλλα, Αλεξάνδρα Μητσιάλη, εκδ.Πατάκη

ü  Το πέρασμα Λίλη Λαμπρέλλη, εικ: Κατερίνα Βερούτσου, εκδ. Πατάκη

ü  Ο Ισιντόρ και το φεγγάρι, Γιώργος Παναγιωτάκης, εκδ. Πατάκης

ü  Όταν οι γάτες ακούν την βροχή, Γεωργία Γαλανοπούλου, εικ: Κατερίνα Χαδουλού, εκδ. Πατάκης

ü  Η Πηνελόπη στη Χίο, Κώστας Στοφόρος, εικ: Γιώτα Κοκκόση, εκδ. Κέδρος

ü  Από μακριά, Αγγελική Δαρλάση, εικ: Βασίλης Κουτσογιάννης, εκδ. Μεταίχμιο

ü  Το Πάρτι, Λίνα Μουσιώνη, εικ: Σάντρα Ελευθερίου, εκδ. Μεταίχμιο

ü  Ο Τελευταίος λύκος, Σεμπαστιάν Περέζ, εικ: Ζυστίν Μπραξ, εκδ. Κόκκινη Κλωστή Δεμένη

ü  Αντίο Σμύρνη, Ιωάννα Μπαμπέτα, εικ: Άρτεμις Πρόβου, εκδ. Μίνωας

ü  Οι Αγριόπαπιες, Όνειρο πρώτο : Η απόδραση, Όνειρο δεύτερο Η Εξέγερση, (2 βιβλία)  Γιώργος Χατζόπουλος, εκδ. Πατάκη

ü  Τζιέρι μου, 1922, Φωτεινή Στεφανίδη, εκδ. Καλειδοσκόπιο

ü  Τίγκρε, με τα χέρια γυμνά, Γιώργος Παναγιωτάκης, εκδ. Πατάκη

ü  Έχω δικαίωμα; Έχω δικαίωμα! Πάνος Χριστοδούλου – Στέλλα Στεργίου, εκδ. Μικρή Σελήνη

ü  Φιλενάδα, φουντουκιά μου, Αγγελική Βαρελλά, εκδ. Πατάκη

ü  Δέλτα, όπως Διδώ, Μαριάννα Κουμαριανού, εκδ. Καλέντης

ü  Χάθηκε η μπάλα…ξανά!, Ελένη Γεωργοστάθη, εκδ. Ψυχογιός

ü  Μυστική Αποστολή, Τα κλειδωμένα δωμάτια, Μαρία Δασκαλάκη, εκδ. Μίνωας (και όλα τα βιβλία της σειράς)

ü  Έντεκα μέρες του Απρίλη1826, Λίλη Λαμπρέλη, εικ: Κατερίνα Βερούτσου, εκδ.Πατάκη

 

Αναζητείστε και πολλές συλλογές που λατρεύουν τα παιδιά όπως όλα τα βιβλία του Τζερόνιμο Στίλτον (εκδ. Κέδρος)και του Ντεντέκτιβ Κλουζ ( Μεταίχμιο) και την «Σχολή των Κατασκόπων» (εκδ. Κλειδάριθμος )

Σας ευχόμαστε μια καλή σχολική χρονιά και από την ερχόμενη εβδομάδα με προτάσεις αναλυτικές για τα βιβλία που θα σας παρουσιάζουμε !

Δημοσιεύτηκε στο Cretalive.gr Στις 9 Σεπτεμβρίου 2023 : Εδώ!

Για ένα μικρό αστεράκι...

Μια σκάλα μέχρι τα σύννεφα θα ΄θελα να ΄χα…

Να ανεβώ, να φτιάξω έναν άλλο κόσμο γεμάτο μόνο φως…

Και τις νύχτες στο πιο ψηλό σκαλοπάτι να φτάνω και να πιάνω τις ασημένιες κλωστές της Φεγγαρούσας!

Να ανταμώνω εκείνο το δικό μου μικρό αστεράκι…

Να λέμε όλες τις ιστορίες που του χρωστώ …

Να παίζουμε, να γελάμε, να λέμε για τα σπουδαία του κόσμου και της ζωής τα πολύτιμα…

Για όλα τα μικρά κι ασήμαντα να μιλάμε…

Για τα όμορφα, τα δυνατά και τα αδύνατα, τις πεθυμιές, τα όνειρα, τις ομορφιές που δεν βλέπουμε…

Να κάνουμε μαζί ποδήλατο μαζεύοντας όση αστερόσκονη συναντούσαμε στο δρόμο μας...

Να αφουγκραζόμαστε αγκαλιά τις σιωπές...

Λόγια του Αέρα!, Ελένη Μπετεινάκη, υπό έκδοση

Σεπτέμβρης ήρθε...

 

Της Ελένης Μπετεινάκη

{...Και σήμερα το πρωί στο λιμάνι είδα μια βαρκούλα παράξενη να προσπαθεί ν’ αράξει ανάμεσα στ’ άλλα σκαριά. Ένα μελαχρινό αγόρι στεκόταν όρθιο στη μέση μέση της κι έφτανε το χαμόγελό του ίσαμε τα μεγάλα του αυτιά. Είχε κι εκείνο μια βαλίτσα δίπλα του κι όπως πήγε να τη σηκώσει τ΄ άνοιξε και χυθήκαν χίλια χρώματα στη θάλασσα και μυρωδιές που γεμίζανε με μια παράξενη χαρμολύπη την ψυχή.

Μυρωδιά μούστου καταμεσής της θάλασσας απλώθηκε κι είδα τους γλάρους ξαφνιασμένους να πετάνε παράξενα, σαν να τους μέθυσε τούτο το άρωμα. Κι όπως έσκυψε να μαζέψει όλα του τα πράγματα και να τα χώσει όπως όπως μέσα στη βαλίτσα του ξανά, του ΄φυγε ένα χαρτάκι ολόλευκο που το πήρε ο άνεμος και το ’φερε στα δικά μου τα χέρια. Ασυναίσθητα κι εγώ το πλησίασα κοντά στο πρόσωπο μου κι ήρθε εκείνη η μυρωδιά η μοναδική στα δικά μου ρουθούνια που μόνο ο Σεπτέμβρης κουβαλά πάντα μαζί του.

«Εεεεε… κυρά, κράτα γερά το χαρτί μη σου το πάρει και σε σένα ο αγέρας! Δεν έχω μάθει ακόμα τα γράμματα, κι είπε ο παππούς μου ο Χρόνος να το δώσω στη δασκάλα, αυτή θα καταλάβει!» είπε ο μικρός Σεπτέμβρης, και με ένα μεγάλο σάλτο βρέθηκε στη στεριά και σχεδόν δίπλα μου…

«Καλώς όρισες! Δασκάλα είμαι κι εγώ, και να πεις του Παππού του Χρόνου σαν ανταμώσετε πάλι πως η παραγγελιά του ήρθε στα κατάλληλα χέρια… » του είπα, με ένα πλατύ χαμόγελο στα δικά μου τα χείλη.

«-Πάμε να ανηφορήσουμε για τις πάνω γειτονιές. Ανέβα στο ποδήλατο, βάλε και στο καλάθι τη βαλίτσα σου και να δεις πόσο καλά θα περάσουμε. Σήμερα ξεκινάμε κι εμείς ...Το νέο μας σχολείο είναι γεμάτο φως και χαμόγελα…»

Ίσως αν ήταν κορίτσι ο Σεπτέμβρης να τον λέγανε «Επιστροφή!»

ή θα τον φώναζαν «Ανάμνηση» κι άλλοι «Αρχή!»

Ομως είναι αγόρι και το συμπαθώ πάρα πολύ ...

«Φύγαμεεεεεεε…» φώναξε και με ένα σάλτο άρπαξε από τη μέση στρογγυλοκάθισε στη σχάρα και πήραμε την ανηφόρα …»*

Καλημέρα κόσμε, καλό μας μήνα, καλή "Επιστροφή" στα σχολειά μας

Ο Αύγουστος φεύγοντας...

Της Ελένης Μπετεινάκη

Την τελευταία μέρα του Αυγούστου την λένε και «κλειδοχρονιά» γιατί κλείνει με αυτήν το καλοκαίρι. Είναι το τελευταίο άναμμα της φωτιάς για να διωχτεί ο κακός καιρός και χρόνος και να έρθουν με δύναμη και ελπίδα οι καλύτερες μέρες του φθινοπώρου…

Λέγαν ακόμα κάποτε οι άνθρωποι και πίστευαν πώς τα μεσάνυχτα  της 31ης Αυγούστου άνοιγαν οι ουρανοί και κατέβαιναν οι άγγελοι κι έκαναν απογραφή στις ψυχές.. Για να ξορκίσουν το κακό οι νοικοκυραίοι, έσπαζαν ρόδια στην είσοδο του σπιτιού τους μόλις η μέρα έφεγγε.

Στην Κρήτη, την παραμονή έβαζαν πάνω στις στέγες των σπιτιών καρύδια τόσα όσα και τα μέλη της οικογένειας. Το πρωί τα κατέβαζαν, τα έσπαγαν προσεκτικά και όσα από αυτά ήταν κούφια τόσες πίστευαν ότι θα ήταν και οι ψυχές που θα έπαιρνε ο Χάρος από την οικογένεια...."

Τον βλέπω τον Αύγουστο που ετοιμάζει τη βαλίτσα του σήμερα...

Σκυφτός κι αμίλητος για τις μεγάλες φωτιές που άθελα του κουβάλησε...

Κάθε τόσο σκουπίζει τον ιδρώτα του και έχει στραμμένο το βλέμμα του στον Ουρανό. Φεύγοντας θα χαρίσει το πιο λαμπρό φεγγάρι, για δεύτερη φορά στο πέρασμά του κι αυτό τον κάνει να χαμογελά, δειλά!

Κοιτά και προς τη Δύση να χορτάσει το τελευταίο του ηλιοβασίλεμα...

Ψάχνει να δει σε ποιο συννέφακι θ΄ ανέβει να ξεκινήσει το δικό του ταξίδι για άλλους τόπους, πλανήτες, όνειρα...

Το νου σας απόψε στα καρύδια ...🧆🧆

Και στο μπλε Φεγγάρι της Πανσελήνου, το χιλιοτραγουδισμένο και ολόφωτο

• • 
    

Αύγουστος είναι ...

(Στο Μεγάλο αφιέρωμα του Elniplex.com για τον μήνα Αύγουστο)

Της Ελένης Μπετεινάκη

Ο μήνας που όλες οι νεράιδες στήνουν τρελό χορό στις λίμνες, τα ποτάμια και τις ρεματιές. Που αφήνουν ξέπλεκα τα μαλλιά τους να αστροφωτιστούν τις νύχτες με πανσέληνο. Κι αλίμονο σε αυτούς που ξεχαστούν κι αφήσουν ανοιχτές τις πόρτες ή τα παράθυρα τις νύχτες. Θα ΄ρθούν μαζί με τα ξωτικά των δασών και θα τα ανακατέψουν όλα…

Αύγουστος είναι και το πιο λαμπρό φεγγάρι που θα φωτίσει τον ουρανό. Κι εκτός από τις νεράιδες και τα ξωτικά θα ζωντανέψουν χίλια παραμύθια. Δράκοι, μάγισσες, βασιλιάδες, νάνοι και λάμιες θα φανούν στα ξέφωτα, τις πλαγιές των βουνών να πάρουν λίγο από το ασήμι της Πανσελήνου.

Αύγουστος είναι και γιορτάζουν οι κορφές των βουνών με τα μικρά ξωκλήσια που είναι αφιερωμένα στον «Αφέντη»  Χριστό όπως τον αποκαλούμε εμείς στον τόπο μου όχι από δουλοπρέπεια αλλά από σέβας…

Αύγουστος είναι  και αναμένουμε το δεύτερο Πάσχα των Ελλήνων,  εκείνο του καλοκαιριού, της Παναγιάς και μάνας όλων μας.

Αύγουστος είναι τα ώριμα σύκα και τα σταφύλια. Είναι ο πιο πλούσιος μήνας του χρόνου γιατί οι καρποί και τα φρούτα είναι στην πιο καλή τους ώρα. Είναι η μεγάλη «βεντέμα» της σταφίδας κι οι πίτες του Αϊ Φανούρη για τα χαμένα και πολύτιμα.

Αύγουστος είναι κι είναι ο μήνας των διακοπών. Είναι η αναμελιά που φτιάχνει κάστρα περίτεχνα πάνω στην αμμουδιά, που ξενυχτά ίσαμε το ξημέρωμα να συναντήσει τον Σείριο που φαίνεται ψηλά στον Ουρανό μόνο εκείνη την ώρα…

Αύγουστος είναι γιομάτος λευκό χρώμα του ασβέστη στα νησιά και τα μικρά χωριά μας. Είναι το γαλάζιο του Αιγαίου, το πράσινο του Ιονίου και το βαθύ μπλε του Λυβικού πελάγους. Είναι η κάψα στις τσιμεντένιες ταράτσες. Είναι οι λιαστές ντομάτες που κρέμονται περίτρανα κι η μυρωδιά του μούστου που πλανάται σαν αερικό γύρω μας…

Αύγουστος είναι ο μήνας των προσδοκιών όλου του χρόνου…

Αύγουστος είναι γεμάτος μαντέματα καιρού και «άκρες» του χειμώνα…

Αυτόν τον Αύγουστο περιμένουμε όλοι να φουλάρει αλμύρα το σώμα, να κορεστεί από τα δροσερά παγωτά, να ξυπνήσει έναν  έρωτα κάτω από γιρλάντες με πολύχρωμα φώτα και  παγωμένες μπύρες στις ζεστές αμμουδιές…

Αύγουστος είναι κι έχει μαζί του μια βαλίτσα γιομάτη βότσαλα, χάντρες των πανηγυριών, καρπούς κι αναμνήσεις που τις σφαλίζει γερά την τελευταία μέρα, δώρο πολύτιμο τις νύχτες του χειμώνα…

Αύγουστος είναι …

Βεντέμα : συγκομιδή καρπών

Δημοσιεύτηκε στις 28 Αυγούστου 2023 στο Elniplex.com.. Εδώ!

 

Θέρος - Τρύγος - Πόλεμος*

Της Ελένης Μπετεινάκη

Κι όλα αρχινούσανε αμέσως μετά της Παναγίας, την επαύριον του Δεκαπενταύγουστου.

Η μεγάλη προετοιμασία για την βεντέμα των Αρχανιωτών!

Το φορτηγό του κυρ Γιάννη,του πάτερα μου, έκανε καθημερινά πια δρομολόγια στη Χώρα (το Ηράκλειο) για να γεμίζει το μπακάλικο με όλα όσα χρειάζονταν εκείνες τις μέρες οι «αθρώποι» των Αραχνών.

Ίσαμε πιο πάνω κι από τα κάγκελα της καρότσας φτάνανε τα πράματα…

Κι όσα πρωινά δεν προλάβαινα να ξυπνήσω χαράματα, να με πάρει μαζί του ο μπαμπάς στις Αγορές του μεγάλης πόλης, να περάσουμε για μία στιγμή  από το Κάστρο των Παραμυθιών μου, τον Κούλε,  για μια Αρχανιώτικη καλημέρα, τον περίμενα το μεσημέρι πάνω στην ταράτσα. Εκεί γύρω στις 12.00 κρατώντας τα κιάλια μου, παρατηρούσα τον αμαξωτό δρόμο κάτω στον Κάμπο και μόλις αντίκρυζα το παλιό OPEL δεν με κρατούσαν τα ποδάρια μου. Κουτρουβαλούσα τις σκάλες να προλάβω να με πάρει κι εμένα στο μαγαζί. Κι έπεφτε το μάτι μου στην νάιλον τσάντα που ‘χε στο μπροστινό κάθισμα. Εκεί ήταν πάντα  μια πολύτιμη λιχουδιά. Συνήθως τέτοιες μέρες παγωτό γρανίτα από του Κιούλπαλη κι ας είχε λιώσει από την κάψα…

Στο μαγαζί μεγάλος αναβρασμός επικρατούσε…

Ήταν τόσο φορτωμένο κι εκείνο με τα χρειαζούμενα των ημέρων που περνούσες μόνο πλαγιαστά στους διαδρόμους.

Νάιλον και σταφιδόχαρτα τυλιγμένα σε ρολά κι ακουμπισμένα απέξω πάνω στις ξύλινες πόρτες. Δίπλα ακριβώς μεγάλα τσουβάλια ή φάρδοι όπως τα λέγαμε, σε ψηλές ντάνες. Και προχωρώντας προς τα μέσα άλλα τσουβάλια γεμάτα ποτάσα και σκεπασμένα προσεκτικά :

«-Μην πάει να δοκιμάσει κανείς και βρούμε τον μπελά μας!», έλεγε ο μπαμπάς.

Στη σειρά τα τσιγκάκια, σιδερένια και πλαστικά. Ακριβώς δίπλα στοιβαγμένες οι ντενέκες με σαρδέλες, το έδεσμα το βασικό του τρύγου. Μεγάλα καφάσια με ντομάτες (του περιβολιού μας πάντα) και μπλε βαρέλια πλαστικά γεμάτα με ελιές Καλαμών, σταφιδοελιές και γυάλινα βάζα με τις τσακιστές, της μαμάς σπεσιαλιτέ. Λίγο παραδίπλα και ο πάγκος με τα πιο ιδιαίτερα πράγματα. Κουτιά με τσαπράζια, οδοντωτά και μη,  παιδικά και για μεγάλους, γράδα, γάντια με χοντρή πλέξη και πλαστικά σε όλα τα μεγέθη.

Στο μεγάλο ψυγείο που άνοιγε από πάνω σε συρταρωτό καπάκι έβαζε την φέτα ΔΩΔΩΝΗ. Μόνο αυτή έφερνε ο μπαμπάς γιατί ήταν η καλύτερη, κι ας ήταν πιο ακριβή.

Ετοιμάζαμε σακούλια χάρτινα με καφέ από του Τσιχλάκη και του Δανδάλη των 100 και 200 γραμμαρίων και άλλα με ζάχαρη του ενός και των δυο κιλών. Να είναι όλα έτοιμα.

Παραδίπλα ήταν οι σκούπες και τα φαράσια. Παρασύρες τις λέγαμε εκείνες τις χωρίς κοντάρι που σκουπίζανε καλλίτερα τους οψιγιάδες. Και άλλα μεγάλα νάιλον πιο χοντρά για να  σκεπάζουν την υγρή σταφίδα μαζί με μεγάλες κουλούρεςς σχοινιά που πουλιούνταν όλα με το μέτρο. Και στο βάθος του μαγαζιού τα μεγάλα ξύλινα βαρέλια με κρασί και ρετσίνα. ρύγος χωρίς μια κούπα κρασί το μεσημέρι ή ρετσίνα δεν λογαριάζονταν.

Τα απογεύματα στο παντοπωλείο επικρατούσε το αδιαχώρητο. Ο θείος ο Γιώργος, ο θείος ο Νίκος κι ο μπαμπάς με τις υφαντές ποδιές τους δεμένες στη μέση δεν σταματούσαν στιγμή να εξυπηρετούν. Καμμιά φορά με βάζανε κι έγραφα τα βερεσέδια αναλυτικά με το επώνυμο ή το παρατσούκλι του πελάτη. Ο λογαριασμός γινόταν πάνω σε ένα χασαπόχαρτο κι έπρεπε απλά να τον αντιγράψω με αντιστοιχία προϊόντος και τιμής.  Η πληρωμή θα γινόταν όταν παίρνανε τα πρώτα λεφτά από τη σταφίδα, από τον Συνεταιρισμό… Οκτώβρης πήγανε μέχρι να ξεχρεωθεί όλο τούτο αλλά δεν τον ένοιαζε τον πατέρα μου γιατί ήξερε πως όλοι οι πελάτες του ήταν τίμιοι άνθρωποι και πάντα κρατούσαν το λόγο τους. Κι ο «πόλεμος» τούτος άδειαζε όλα τα ράφια κάθε βράδυ.

Εμείς ξεκινούσαμε τον τρύγο πιο αργά από τους άλλους. Στη Σύλαμο, στα δικά μας αμπέλια αργούσανε να «καμωθούν» τα σταφύλια. Γύρω στις 25 του Αυγούστου παίρναμε κι εμείς τον κατηφορικό δρόμο για την δική μας βεντεμιάτικη μάχη.  Λίγες μέρες πριν φτιάχναμε μια μικρή καλύβα με καλάμια και τέσσερεις μεγάλους πασσάλους. Ξαναχτίζαμε την παρασιά από μπλόκους στην άκρη του αμπελιού και ξεχορταριάζαμε ένα μεγάλο κομμάτι που θα γινόταν η «τραπεζαρία» μας.

Το προηγούμενο βράδυ φορτώναμε το φορτηγό με δικά μας  συμπράγκαλα.

«Τα χρειαζούμενα», έλεγε ο μπαμπάς και καρέκλες, σοφράδες και το δικό μου μικρό καρεκλάκι που δεν το αποχωριζόμουν ποτέ. Φοβόμουνα τα φίδια και απέφευγα να κάθομαι στο χώμα …

Πάνω στην καρότσα στοιβάζαμε προσεκτικά και την μεγάλη αλουσουδιάστρα αλλά και  τσικάλια,  τηγάνια, πιατικά, γαλέτια και νερό, μπόλικο νερό σε νταμιτζάνες που ήτανε τυλιγμένες με λινάτσα.

Το εγερτήριο ήταν 6.30 χαράματα, να προλάβουμε τη ζέστη για το ξεφόρτωμα και η καρότσα γέμιζε φωνές, χαρούμενα πρόσωπα, τραγούδια και … τον Ντορή μας. Ναι, ανεβάζαμε ακόμα και τον γάιδαρο του θείου του Μανολάκη, δανεικός και απαραίτητος. Από την τρομάρα μου καθόμουν στο πιο ψηλό κι απόμακρο σημείο της καρότσας γιατί σε κάθε λακκούβα του χωματόδρομου, ο Ντορής γλιστρούσε, παραπατούσε,  έδειχνε τα δόντια του και γκάριζε δυνατά.

 Πανηγύρι σωστό, φολκλορικές εικόνες της δεκαετίας του ‘70 και του ‘80, αλησμόνητες και πολύτμες.

Νιώθω ακόμα τη γεύση του μοναδικού δεκατιανού με ντομάτα που μοσχομύριζε, φέτα, σαρδέλες, αγγούρια μπόλικα, ελιές και παξιμάδια. Και νερό, ποσό παγωμένο και «νόστιμο»!

Κάποιες μέρες ερχόταν μαζί και η γιαγιά Ελένη και τότε τρώγαμε τις ωραιότερες τηγανητές πατάτες στην παρασιά. Εμείς μαζεύαμε τις ξερές κουρμούλες και τα λιανοκλάδια για προσάναμμα. Εξαιρετική μαγείρισσα  και η θεία η Ειρήνη. Σπεσιαλιτέ το βραστό κρέας με  κριθαράκι ή χόντρος με χοχλιούς.  Στο διπλανό μας μετόχι είχαν και ξυλόφουρνο και πάντα έφερναν και σε μας μια πιατέλα με το ωραιότερο ψητό γουρονόπουλο κι εμείς τους το ανταποδίδαμε με μια νταμιζάνα κρασί κόκκινο, δικής μας παραγωγής.

Η δική μου συνδρομή στις μέρες του τρύγου ήταν στο «άπλωμα». Κατείχα την τέχνη,  έλεγε ο θείος αφού πρόσεχα  να τα σκίζω με τέτοιο τρόπο ώστε  να μπορούν να αναπνέουν και να τα φτάνει ο ήλιος από παντού…

Τα μεσημέρια που όλοι ξεκουράζονταν εμείς εξερευνούσαμε τους τράφους για να μαζέψουμε λιανούς χοχλιούς ή να τρυγήσουμε την μαστίχα από κάποιο είδος γαϊδουράγκαθου με μωβ αγκάθια. Στοιχήματα για το ποιος θα ανεβεί πάνω στο πιο ψηλό κλαδί της ελιάς και πόσα πουκάμισα τζιτζικιών να έβαζε στις τσέπες τους. Είχα δικό μου μαχαίρι (τσαπράζι) με ροζ λαβή και χαρασαμε ονόματα και καρδιές πάνω στους κορμούς των ελιών. Το να κρατώ τσαπραζάκι  ήταν απόλυτο φυσιολογικό αφού είχα μάθει να τρυγώ από τα έξι μου χρόνια και είχα και δική μου σειρά κουρμούλων στο αμπέλι την ώρα του τρυγητού.

Αξέχαστες επίσης οι πειρατικές εκπομπές με αφιερώσεις που ακούγαμε από το μικρό φορητό τραντζιστοράκι που έπαιζε στη διαπασών.

Και τα τραγούδια με μεγάλο σουξέ της εποχής το  «A far l'amore comincia tu» της Ραφαέλλας Καρά. Ξεσηκώναμε τις φιγούρες και προσπαθούσαμε να την μιμηθούμε εκεί ανάμεσα στα σταφύλια και στα τζιγκάκια, πετώντας ψηλά τα καπέλα σα θεατρίνες στις πιο μεγάλες πίστες.

Κι όσο έπεφτε ο ήλιος αποκαμωμένα εμείς τα παιδιά παίρναμε ένα υπνάκο κάτω από την μεγάλη ελιά μας που σαν μεγάλωσα την έβαλα στα παραμύθια μου. Η «γριά Ασημένια» υπάρχει ακόμα…

Τα αμπέλια μας αλλάξαν μορφή από τότε. Τώρα πια είναι κρεμαστά και σε μεγάλη έκταση υπάρχουν μόνο ελιές. Έφυγαν και οι περισσότεροι άνθρωποι…

Όμως εκείνος ο «πόλεμος» που είχε χρώμα ξανθό σαν την σταφίδα μας,  παραμένει ανεξίτηλα γραμμένος στην μνήμη μου για πάντα…

 

*«Λόγια του αέρα», Ελένη Μπετεινάκη, υπό έκδοση

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ στις 21  Αυγούστου 2023 : Εδώ!