Τα παραμύθια του Σαββάτου...

…γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Ιστορίες, παραμύθια, περιπέτειες που συμβαίνουν και στ αλήθεια έχουν τα « παραμύθια του Σαββάτου» αυτήν την φορά. Λέξεις και έννοιες δύσκολες σαν αυτές του πρόσφυγα και μετανάστη που στις μέρες μας, περισσότερο από ποτέ,  κυριαρχούν. Ιστορίες για την διαφορετικότητα, την ανθρωπιά, τη δύναμη της αγάπης, της φιλίας, της αλληλεγγύης, της καλοσύνης. Ιστορίες που σε κάνουν να σκεφτείς, να προβληματιστείς και να αναθεωρήσεις κάπως τις απόψεις σου για ανθρώπους και καταστάσεις. Όμως και ιστορίες για εκείνη τη μαγεία των παραμυθιών που τόσο καλά γνωρίζουν από τα χρόνια τα παλιά οι παππούδες και ακόμα περισσότερο οι γιαγιάδες, ειδικά αν φορούν ένα καπέλο με φτερά ,ένα καπέλο μαγικό!

Η μαύρη πεταλούδα, ΄Ερη Ρίτσου, (εικ: Ναταλία Καπατσούλια), εκδ. Κέδρος

Τι είναι ο μετανάστης κυρία; Με ρώτησε χθες ένα κοριτσάκι. Εγώ με τη σειρά μου της έκανα την ερώτηση: Τι νομίζεις εσύ πως είναι; Η απάντηση αφοπλιστική… Μια πεταλούδα κυρία, μια μαύρη πεταλούδα που δεν την θέλει κανείς, σαν εκείνη που γράφει το βιβλίο της κυρίας Έρης…. Αφορμή ένα σωρό συζητήσεις που κάνουμε αυτές τις μέρες στο σχολείο μας και τούτο το βιβλίο είναι ότι καλύτερο για να μας δώσει όλες σχεδόν τις διαστάσεις ενός… μετανάστη. Μια πολύ τρυφερή ιστορία μιας πεταλούδας που η αρρώστια, η πείνα, η ξηρασία την διώχνουν από τον τόπο της, με παρότρυνση της ίδιας της μητέρας της. Και σαν ανοίγει τα φτερά της και φεύγει μακριά σε έναν πιο πολύχρωμο κόσμο τα πράγματα αν και φαίνονται όμορφα, δυστυχώς δεν είναι. Θα νοιώσει την απόρριψη, την μοναξιά, την καχυποψία των άλλων. Θα εξοριστεί σχεδόν με μόνη της παρέα μια άλλη μικρή κίτρινη πεταλούδα που πιστεύει στη φιλία  και στο πως τα ζωντανά δεν τα κρίνεις από το χρώμα του δέρματος τους. Η μαύρη πεταλούδα όμως, έχει κάτασπρη καρδιά και θα βοηθήσει όλες τις άλλες να ξεπεράσουν κρίσιμες και οδυνηρές καταστάσεις . Και σαν περάσουν οι δύσκολες ώρες, όλοι θα καταλάβουν πως ήταν άδικοι, παράλογοι κι εγωιστές!

Μια υπέροχη ιστορία της ‘Ερης Ρίτσου. Μια σύγχρονη οδύσσεια μιας μικρής πεταλούδας που τολμά να αλλάξει τη ζωή της, να προχωρήσει και να διατηρήσει τις αξίες, τα θέλω και όσα της έμαθε η οικογένεια και ο τόπος της. Μια ιστορία που εύκολα κατανοούν τα μικρά παιδιά με την δύσκολη έννοια της μετανάστευσης και ίσως και της …προσφυγιάς! Το παραμύθι της κ. Ρίτσου έχει εικονογραφήσει η Ναταλία Καπατσούλια. Εικόνος έντονες, τρυφερές και πολύχρωμες, ακόμα κι αν δείχνουν τη σύμφορα και το μαύρο της πρωταγωνίστριας πεταλούδας. Ένα παραμύθι γεμάτο ευαισθησίες που  αν και μιλάει για ένα λυπηρό και σκληρό θέμα αλλά και για απώλειες αγαπημένων προσώπων και πραγμάτων , έχει την κάθαρση στο τέλος που δίνει για μια ακόμα φορά την αγάπη νικητή των πάντων, την φιλία και την καλοσύνη!

Για παιδιά από 4 χρονών!

Χάρης και Φάρις, Γιώτα Κ. Αλεξάνδρου ( εικ: Κατερίνα Χαδουλού), εκδ. Βιβλιόφωνο

Ο Χάρης είναι ένα παιδί σαν όλα τα άλλα… Του αρέσουν οι περιπέτειες, έχει πολύ φαντασία και πάντα η διαδρομή του από το σπίτι  στο σχολείο είναι  συναρπαστική. Μέρες καθώς περνά τη γέφυρα για το σχολείο του βλέπει από κάτω της κοντά σε πέτρες ένα γκρι κουβάρι… Ένα κουβάρι που … έχει μάτια, μύτη , χέρια , πόδια  και …είναι ένα μικρό φοβισμένο και μοναχικό παιδί. Κι αρχίζει να μεγαλώνει η περιέργειά του και πλάθει με το μυαλό του χίλιες ιστορίες. Κι ένα πρωί θα του αφήσει λίγο από το πρωινό του κι ύστερα μια κουβέρτα κι ένα μήλο …Και η ζωή του Χάρη θα αλλάξει για πάντα… μα και του Φάρι, του μικρού προσφυγόπουλου που χωρίς γονείς, αδέλφια και τίποτα δικό του αποκτά έναν φίλο μοναδικό. Γιατί τα δύο παιδιά μπορεί να μην μιλούν την ίδια γλώσσα, μπορεί να έχουν διαφορετικό χρώμα στο δέρμα τους, μπορεί να πιστεύουν σε άλλες θρησκείες και ιδανικά αλλά δεν παύει να είναι παιδιά που στη ζωή τους όλα αυτά τα « παραπανήσια πράγματα» δεν  μετράνε… Μπορούν να είναι φίλοι και να μοιράζονται πολλά, να παίζουν , να νοιώθουν, να βοηθούν και να χαμογελούν… Θα βοηθήσει κι ο δάσκαλος, ο κύριος Αριστείδης που μιλάει τη γλώσσα του Φάρι. Και  ο μικρός θα πάει στο σχολείο του Χάρη κι εκεί θα συναντήσει κι άλλα παιδιά που έχουν έρθει από άλλες χώρες  και  όλοι έχουν κάτι να πουν, κάτι να διδάξουν και κάτι να μάθουν από τους άλλους …Και όσο τραγική  ή όχι κι αν είναι η ιστορία τους πάντα θα υπάρχει ένα μικρό χεράκι που με τη βοήθεια των μεγάλων θα τα κάνει να νοιώθουν …άνθρωποι. Και μην ξεχνάτε η καλημέρα υπάρχει σ όλες τις γλώσσες του κόσμου και τα παιδιά μπορούν πάντα να βοηθήσουν για να παραμείνει για  πάντα …καλή . Υπάρχει επίσης το παιχνίδι, η αγκαλιά, το χαμόγελο και η αγάπη που μεταδίδονται χωρίς να χρειάζονται μεταφραστές ή σύνορα!

Μια εκπληκτική ιστορία της Γιώτας Αλεξάνδρου για την φιλία , για τα παιδιά του κόσμου, για συναισθήματα , για ανθρωπιά. Για να καλλιεργήσουμε στα παιδιά μας τις  στάσεις και τις αντιλήψεις της ζωής  και για να τα βοηθήσουμε να βλέπουν τον κόσμο μόνο με τα δικά τους μάτια που ποτέ δεν κάνουν λάθος …Για εκείνα τα προσφυγόπουλα που δεν έχουν τίποτα στην νέα τους πατρίδα, τα λεγόμενα ασυνόδευτα παιδιά. Για την αλληλεγγύη, για την αγάπη, για το μοίρασμα! Η Κατερίνα Χαδουλού είναι μια εικονογράφος με απίστευτο ταλέντο και οι χαρακτήρες που ζωντάνεψε με τα πινέλα της μένουν ανεξίτηλοι στη μνήμη μικρών και μεγάλων. 

Για παιδιά από 6 χρονών

Το μαγικό καπέλο της Γιαγιάς μου, Κατερίνα Τζαβάρα, (εικ: Αιμιλία Κονταίου), εκδ. Διάπλους.

Όσοι είχαμε την τύχη στη ζωή μας να γνωρίσουμε γιαγιάδες που έλεγαν παραμύθια μαγικά, καταλαβαίνουμε απόλυτα την Ηρώ και την συνονόματη γιαγιά της. Μια γιαγιά διαφορετική, μια γιαγιά πολύχρωμη, γελαστή, παιχνιδιάρα και παραμυθού. Μια γιαγιά που μεταμορφώνει όλα τα πλάσματα και τα αντικείμενα αρκεί να φορέσει εκείνο  το καπέλο το μαγικό. Όλα τότε ζωντανεύουν, όλα γίνονται διαφορετικά κι ακόμα πιο πολύ όταν η Ηρώ χώνεται στην μοσχομυριστή αγκαλιά αυτής της τόσο σπουδαίας  γιαγιάς.

Τούτο το καπέλο χάνει τις ιδιότητες του σαν το φορέσει οποιοσδήποτε άλλος. Κι αυτό γιατί μόνο οι γιαγιάδες ίσως να έχουν το προνόμιο αυτό. Οι μαμάδες συχνά το ξεχνούν και μοιάζει σα να πρέπει κι άλλο να μεγαλώσουν , να μην ξεχνούν και  να δουν κι αυτές κάτω απ αυτό το καπέλο. Ακόμα κι όσες φορές η μικρή Ηρώ το φόρεσε, τίποτα θαυμαστό και αξιοπερίεργο δεν συνέβη. Γι αυτό υπάρχουν οι γιαγιάδες λοιπόν… Γιατί μόνο αυτές γνωρίζουν το μεγάλο μυστικό…

Μια ιστορία που δεν μιλάει για μάγισσες, αλλά έχει μια μαγεία που όλοι μπορούν να την νοιώσουν σαν αρχίσει μια γιαγιά να  λέει παραμύθια. Η Κατερίνα Τζαβάρα είναι ίσως από εκείνα τα τυχερά παιδιά που μεγάλωσαν κι αυτά με τέτοιες γιαγιάδες. Και αν δεν είχε η ίδια, σίγουρα η ηρωίδα της ,της είπε πιο ήταν  το μεγάλο μυστικό κι εκείνη  δημιούργησε τούτη την ιστορία, για όλους  όσους αγαπούν την φαντασία, το γέλιο, τη χαρά, τη μαγεία της στιγμής και τα παραμύθια. Η εικονογράφηση της Αιμιλίας Κοντάιου είναι πάρα πολύ ζωντανή και παιχνιδιάρικη σαν την γιαγιά Ηρώ. Πολύ έντονα και χαρούμενα χρώματα που πραγματικά δένουν απόλυτα με την μαγεία του μοναδικού αυτού …καπέλου και παραμυθιού!

Ένα παραμύθι για τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας που πρέπει να έχουν ξεχωριστή θέση μέσα στην καρδιά μας γιατί  η γνώση, η σοφία και η ζωή τους είναι μια περιπέτεια που ξαναζεί και ξανανιώνει μέσα από τα εγγόνια και τα μικρά παιδιά. Αφιερωμένο στα πιο αγαπητά πρόσωπα μιας οικογένειας που έχουν  πάντα χρόνο, υπομονή και μια καλή κουβέντα , όλες τις στιγμές  και κάτω από όλες τις συνθήκες.

Για παιδιά από 4 ετών!

Ρομπέν των δασών, Χάουαρντ Πάϊλ, ( απόδοση Φίλιππος Μανδηλαράς), εκδ. Μίνωας

Τούτος ο θρύλος του Ρομπέν των Δασών ξεκίνησε περίπου πριν μια χιλιετηρίδα και κάπου τον 15^ο αιώνα γράφτηκε το πιο παλιό κείμενο που έχει διασωθεί. Όλη σχεδόν την περίοδο του Μεσαίωνα μεσουρανούσε σε ιστορίες και άσματα που υπήρχαν εκείνη την εποχή. Ο Φίλιππος Μανδηλαράς, γνωστός κι αγαπημένος συγγραφέας που σέβεται την ιστορία, τις παραδόσεις και  τα έργα της κλασσικής  ελληνικής και παγκόσμιας λογοτεχνίας , πήρε  αυτήν την ιστορία και τόλμησε να την διασκευάσει για μικρούς αναγνώστες. Ο Ρομπέν , αγαπημένος ήρωας ενός από τα πιο σημαντικά μυθιστορήματα ακόμα και των ημερών μας είναι πια προσιτός και σε πιο μικρές ηλικίες.

Η ιστορία του λίγο πολύ γνωστή. Εξαιρετικός τοξοβόλος, μάχεται για την αδικία , τους φτωχούς και ο ίδιος ζει παράνομα αφού έχει σκοτώσει με το βέλος του το ιερό ελάφι του βασιλιά Ιωάννη. Θα έπρεπε σύμφωνα με την νομοθεσία της εποχής , να μπει φυλακή, εκείνος όμως φεύγει , χάνεται στο δάσος , γνωρίζει ένα σωρό ανθρώπους,  που γίνονται σύμμαχοι και σύντροφοι του και πολεμάει  για κάθε άδικο. Φίλοι του γίνονταν δύο παράξενοι άνθρωποι, ο γίγαντας Μικρός Τζον και ο μοναχός  Τακ. Είναι η εποχή των αγώνων στην Αγγλία και στοιχημάτων. Πρωταγωνιστικό ρόλο στη ιστορία παίζει και ο σερίφης  ώσπου η βασίλισσα κάνει σχεδόν σύμμαχό της τον Ρομπέν κι εκείνος της διηγείται ιστορίες από τις περιπέτειές του. Νικάει στον αγώνα τοξοβολίας και μοιράζει το χρηματικό έπαθλο του σε όλους του τοξοβόλους. Ακολουθεί η γνωριμία του με τον βασιλιά Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο που μεταμφιεσμένος αυτός και οι ακόλουθοί του σε μοναχούς , έρχεται στο δάσος, παίρνουν μέρος σε ένα αγώνα τοξοβολίας, γνωρίζονται κάτω από παράξενες καταστάσεις και μαζί με τους συντρόφους του γίνονται μέλη της βασιλικής φρουράς με διοικητή τον Ρομπέν.

Μια ιστορία για την γενναιοδωρία, την υποστήριξη, την αλληλοβοήθεια και τα ήθη και έθιμα άλλων εποχών, τις συνήθειες και τις ταξικές διαφορές.

Για παιδιά από 6 ετών

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δημοσιεύτηκε στο cretalive.gr στις 15 Απριλίου 2015 :http://www.cretalive.gr/culture/view/ta-paramuthia-tou-sabbatou75/241591