Μεγάλα αριστουργήματα για μικρούς ανθρώπους ...

Τα παραμύθια του Σαββάτου…. Γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Παραμύθια μαγικά για καιρούς παλαιικούς με θέματα σύγχρονα. Λέξεις που αλλάζουν νόημα πάνω στο χαρτί και άλλες που ανοίγουν το μυαλό, την ψυχή κι απογειώνουν την φαντασία. Μεγάλα  αριστουργήματα για μικρούς  ανθρώπους και ιστορίες που μένουν να θυμίζουν τις αξίες της ζωής.

Οι Ψηλοκάραβοι, Γεωργία Γαλανοπούλου, εικ :Κατερίνα Χαδουλού, εκδ.Πατάκη

Ο Μπάτης κι ο Βοριάς …Οι αέρηδες που παίρνουν τα λόγια των ανθρώπων αλλά δεν τα σκορπούν απλά τα φυλάσσουν για τις δύσκολες ώρες, για τις στιγμές που πρέπει να ακουστούν ξανά. Μια χώρα, ένα λιμάνι, ένας εγωιστής, παράλογος, ακαμάτης και σπάταλος βασιλιάς. Ένα νησί που δεινοπαθεί από τα καμώματά του. Οι συμβουλάτορες του βασιλιά  το μόνο που θέλουν είναι η δική τους καλοπέραση. Κι ένας λαός [ου υπακούει, φοβάται, σιωπά και  δεν αντιδρά. Η απερισκεψία διώχνει τη γνώση που κατοικεί στα γερασμένα κεφάλια κι η χώρα μένει ορφανή. Παράλογες διαταγές κι ανήκουστα φιρμάνια. Κι έρχεται η πείνα, η μιζέρια, η εγκατάλειψη της προσπαθείς, της ελπίδας, της χαράς. Φόβος που δύσκολα νικάται από τους δήθεν συνετούς.  Φόβος που δεν γνωρίζουν τα νιάτα, τα παιδιά.

Κι έτσι καταφέρνουν να φέρουν ξανά την γαλήνη, την ομορφιά, τη δικαιοσύνη, την αγάπη τους παππούδες και τις γιαγιάδες, τα παραμύθια, το γέλιο και τη χαρά στον πονεμένο τόπο που θέλε εξόριστα όλα του τα καλά πίσω από το φαλακρό βουνό!

Και πια ιστορία δεν γεμίζει την ψυχή και ο μυαλό μαγεία κι ομορφιά σαν ξεκινά με εκείνο το χιλιοειπωμένο :Μια φορά κι ένα  καιρό; Κι είναι το παραμύθι της Γεωργίας Γαλανοπούλου μοναδικό κι από εκείνα που διαβάζεις, ξαναδιαβάζεις και μπαίνεις κι εσύ στην ιστορία και γίνεσαι ένα  με όλους τους ήρωες και αγωνιάς, και λυπάσαι και συλλογιέσαι και προχωράς. Ένα παραμύθι καταπληκτικό! Μια ιστορία τόσο παλιά όσο και σύγχρονη. Αλήθειες γραμμένες όπως λίγοι μπορούν να το κάνουν και μαγεία στο λόγο, στη σκέψη, στην πλοκή  σε όλη τη ροή της ιστορίας των…αέρηδων. Πόσο «σήμερα» να χωρέσει σε ένα Ψηλοκάραβο;  Σε ένα καράβι, σε όλα τα καράβια που ναι η ζωή μας; Μια ιστορία τόσο ξεχωριστή, αλληγορική και γεμάτη από συμπεριφορές, πράξεις και καταστάσεις που εικονίζουν και τη δική μας πραγματικότητα. Γεμάτο συμβολισμούς, γεμάτο συναισθήματα και καμπανάκια συνείδησης. Ιστορία που δεν σταματά ούτε στιγμή να μας θυμίζει την αξία των ανθρώπων που μας μεγάλωσαν. Που γέρασαν, που έχουν την γνώση από εμπειρίες της ζωής, που αγαπούν αγνά και ξέρουν να ξεχωρίζουν πιο εύκολα το δίκαιο από το άδικο. Μια ιστορία για ανθρώπους που δεν κουράζονται κι ας περνούν τα χρόνια, που δεν σταματούν να ελπίζουν, να δημιουργούν ,να …ζουν!  Μια ιστορία για τις φουρτούνες και τα παράλογα του κόσμου. Για την υπεροψία, την αλαζονεία, την κακοδιαχείριση των …Αρχόντων και των δημόσιων πόρων. Μια ιστορία που θα λατρέψουν μικροί και μεγάλοι. Που θα συγκινηθούν, θα απορήσουν, θα συνειδητοποιήσουν διαφορές και ομοιότητες με το σήμερα, θα συναισθανθούν !

Ένα παραμύθι που μαγεύει με την ροή της αφήγησης, τον τόπο και το χρόνο και που συμπληρώνει απίστευτα η Κατερίνα Χαδουλού. Ίσως από τις πιο δυνατές, μοναδικές, εκπληκτικές εικονογραφήσεις των τελευταίων χρόνων. Δεν ξέρω αν θα έπρεπε να δούμε με χρώμα τις εικόνες  αλλά κι έτσι ασπρόμαυρες είναι έργα τέχνης μοναδικά.

Νομίζω πως είναι το παραμύθι της χρονιάς κι ας κυκλοφόρησε σε στο τέλος της προηγούμενης. Τέτοιες ιστορίες  πρέπει να ταξιδεύουν σε όλα τα παιδιά, σε όλους όσους αγαπούν τα καλά παραμύθια και τέτοιες εικόνες δημιουργούν υψηλή αισθητική και φινέτσα σε κάθε παιδική ή ενήλικη σκέψη και ψυχή.

Η Γεωργία Γαλανοπούλου δίκαια θεωρείται μια από τις καλύτερες συγγραφείς που έχει ο τόπος μας. Κάθε παραμύθια της, γνωρίζουμε πως θα μας ταξιδέψει μοναδικά και θα μας πει όλες τις αλήθειες με ένα ιδιαίτερο τρόπο.

Όλοι να το ψάξετε τούτο το βιβλίο, όλοι να το διαβάσετε. Διπλή η μαγεία του από δυο ταλαντούχους ανθρώπους.

Η εν συναίσθηση στην πιο καλή της γραφή! Η τέχνη του παραμυθιού στην πιο καλή της ώρα.

Για παιδιά και μεγάλους!

Να ένα ποίημα που γιατρεύει ψάρια, Jean-Pierre Simeon, εικ: Olivier Tallec, εκδ. Μικρή Σελήνη

Ξέρουν τα μικρά παιδιά τι είναι ποίηση;  Πως ένα άρρωστο ψάρι, ο Λιόν θα βρει τη γιατρειά του από τον Φίλο του τον Άρθρουρ που δεν μπορεί καν να ακουμπήσει; Η μαμά λέει πως ο καλύτερος τρόπος να γιατρευτεί οποιοσδήποτε είναι να του πεις ένα ποίημα. Ο Άρθουρ χαίρεται αλλά συγχρόνως προβληματίζεται. Που είναι κρυμμένο ένα ποίημα; Κι αρχίζει να ψάχνει με μανία παντού. Στα ντουλάπια της κουζίνας, κάτω από τα κρεβάτια, στο ποδηλατάδικο του Λολό. Εκείνος ο Λολό σίγουρα κάτι θα ξέρει που πάντα είναι ερωτευμένος με τα κορίτσια. Και ναι, ξέρει αλλά η απάντηση του μπερδεύει τον Άρθουρ ακόμα πιο πολύ. Τότε νοιώθει πως η κυρία Ριντύ η φουρνάρισσα που φτιάχνει το μοναδικό γλυκό ψωμί θα μπορεί να τον βοηθήσει. Ή μήπως ξέρει καλύτερα ο γέρο Μαχμούντ από την έρημο; Στο σπίτι τα πράγματα συνεχίζουν να είναι  αρκετά ήρεμα κι ο Άρθουρ σκέφτεται πως ο Αριστοφάνης το καναρίνι του μπορεί να ξέρει να του πει τι είναι ποίημα και έτσι να μπορέσει να βοηθήσει τον Λιον που στο μεταξύ…κοιμήθηκε. Μπα, η γιαγιά κι ο παππούς είναι πιο σοφοί, εκείνοι θα χουν σίγουρα τη λύση στην τεράστια απορία και αναζήτηση του μικρού Άρθουρ.

Ένα χρυσόψαρο, ένα παιδί κι ένα ποίημα. Ένα βιβλίο γεμάτο φαντασία και ποίηση. Ένα υπέροχο ανάγνωσμα από εκείνα που νομίζουμε πως μπερδεύουν τα παιδιά μιας και το είδος της ποίησης είναι αρκετά δύσκολο στην κατανόησή του. Τα παιδιά μπορεί να μην εκφράζονται όπως οι μεγάλοι, έχουν όμως ένα μοναδικό τρόπο να κάνουν εύκολα τα δύσκολα και να κατανοούν έννοιες  που εμείς θα θεωρούσαμε απίθανο να συμβεί.

Τι είναι ποίημα λοιπόν; Μα λέξεις, λέξεις που ταιριάζουν, λέξεις που δημιουργούν εικόνες, λέξεις που κάνουν παρέα στη φαντασία, στη χαρά, στην ομορφιά…  

Λέξεις και εικόνες φανταστικές και αληθινές που συνθέτουν ένα βιβλίο κατάλληλο για όλους. Ένα βιβλίο που γεμίζει συναίσθημα, σκέψεις και ομορφιά τα δύσκολα. Που δίνει νόημα στα άψυχα, που ομορφαίνει τη ζωή και την καθημερινότητα. Που οδηγεί την ψυχή και το μυαλό σε μονοπάτια αδιάβατα και που σε κάνει να εκφράσεις τον καλύτερο εαυτό σου και ας είναι αφορμή ένα τόσο δα ψαράκι και …η βαρεμάρα του.

Μαγική η εικονογράφηση του Olivier Tallec, μαγικό και το κείμενο του Jean -Pierre Simeon. Καταπληκτική και η μετάφραση της Αργυρώς Πιπίνη που χωρίς την δική της συμβολή ίσως να μην μαθαίναμε ποτέ αυτό το μοναδικό βιβλίο. Ένα βιβλίο που δεν πρέπει να λείπει από κανένα σχολείο. Μια ανάσα και παρακίνηση έκφρασης πολλών συναισθημάτων και …λέξεων από τα παιδιά.

Μια καλαίσθητη έκδοση από την Μικρή Σελήνη που δεν αφήνει κανέναν αδιάφορο.

Για μικρά παιδιά και μεγάλους που πιστεύουν πως : « Ποίημα είναι όταν ακούς  την καρδιά της πέτρας να κτυπάει» ή «όταν φοράς το παλιό πουλόβερ σου από την ανάποδη και λες πως είναι σαν καινούργιο. Αυτό κάνει και το ποίημα, αλλάζει τελείως τις λέξεις , τις αναποδογυρίζει και …ζήτω!»

Το σύνναιφο που κατάπινε τα Ναι, Σοφία Δάρτζαλη, εικ: Ρένια Μεταλληνού, εκδ. Διόπτρα

Τι συμβαίνει όταν μια μέρα ξυπνάς λίγο ανάποδα, λίγο διαφορετικά από τις συνηθισμένες  μέρες; Θέλεις να μην κάνεις τίποτα, να μην σε ενοχλήσει κανείς και να κρατήσεις σε απόσταση ακόμα και τα φιλιά και τις αγκαλιές του μπαμπά. Είναι μια μέρα που τρυπώνει από το παράθυρο εκείνο το άσχημο γκρίζο σύννεφο που θα μπορούσε να φταίει για όλα. Που μαζεύει όλα τα ναι σου και στη θέση τους πάνε και κάθονται μόνο τα όχι… Και τότε  βγαίνει άρνηση μόνο και κακή διάθεση. Ποιος είναι άραγε ο μάγος που όλα τα κάνει όμορφα ξανά;  Μια μικρή λεξούλα κι ένα τεράστιο χαμόγελο ίσως;

Να ένα συννεφάκι που συχνάζει πολύ σε παιδικά δωμάτια. Λατρεύει  το πείσμα, το ψέμα, την περιέργεια και τις δικαιολογίες. Κι όλο μπλέκεται σε παράξενες απαντήσεις, κι όλο θα θελε να τα πει αλλιώς. Όμως συχνά και στη ζωή η διάθεση και οι καταστάσεις μας οδηγούν σε λάθος σκέψεις, ενέργειες και αποφάσεις. Κι όσο κι αν  θέλεις να αλλάξουν κάποια πράγματα ,κάτι σε εμποδίζει να το κάνεις. Έρχεται όμως πάντα μια στιγμή, η κατάλληλη στιγμή που μια πολύ μικρή ώθηση αλλάζει τον κόσμο. Ή όπως λένε συχνά οι μεγάλοι : Μια πολύ μικρή αλλαγή ακόμα και στην καθημερινότητά θα φέρει σίγουρα μια μεγαλύτερη.

Μια πολύ όμορφη ιστορία γεμάτη φαντασία από την Σοφία Δάρλατζη. Παιδικά ψέματα, αρνήσεις, πείσματα που χρειάζονται κατάλληλο χειρισμό. Συναισθήματα, διαχείριση καταστάσεων, αρνητικές και θετικές σκέψεις. Έξυπνη κι ευρηματική ιστορία μιας συνηθισμένης αλλά δύσκολης οικογενειακής κατάστασης που με μπόλικο χιούμορ και αληθινά χαμόγελα ξεπερνιέται και χαρίζει θετικά συναισθήματα` στα μικρά παιδιά.

Ένα παιχνίδι ορθογραφίας που τόσο έξυπνα η Σοφία καταφέρνει να εξηγήσει συμπεριφορές και συναισθηματικές καταστάσεις που κάποιες φορές είναι δύσκολο να κατανοηθούν. Μια ιστορία εικονογραφημένη από την Ρένα Μεταλληνού, με χρώμα και σκίτσα που της ταιριάζουν απόλυτα και φιγούρες που τυπώνονται σε παιδικές ψυχές.

Για παιδιά από 5 χρόνων

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός
Δημοσιεύτηκε στις 19 Ιανουαρίου 2019 στο ctretalive.gr:https://www.cretalive.gr/culture/ta-paramythia-toy-sabbatoy19-01-2019