27 του Σεπτέμβρη 1669, στον Χάνδακα …346 χρόνια σαν σήμερα!

Της Ελένης Μπετεινάκη

Κι ήρθες και με πολέμησες , και θέλεις το δηγάσαι,

Μα πως με πήρες με σπαθί, ποτέ σου μη λογάσαι *

Έχουν περάσει 346 χρόνια από εκείνη την μαύρη Παρασκευή, στις 27 του Σεπτεμβρίου του 1669. Ο Χάνδακας ερημωμένος πια, εξαντλημένος, και ταπεινωμένος αποχωρίζεται τα χέρια των Βενετών και περνά οριστικά στην κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και στους Τούρκους.

 Κι αφήκαν δίχως άνθρωπον την χώραν σφαλισμένην

κι ουδένα πράγμα ζωντανό μέσα δεν απομένει…*

Η ιστορία είναι λίγο πολύ γνωστή σε όλους μας. Ο περίφημος Κρητικός Πόλεμος έχει πια τελειώσει και τούτη η μέρα μοιάζει να΄ναι η πιο δύσκολη κι ας μην έχει ματώσει κανείς από πραγματικό αίμα. Μόνο η ψυχή σπάραζε  όσων είχαν απομένει μέσα στο πολιορκημένο κάστρο. Μόνο το κλάμα κι ο οδυρμός σαν να ακούγονταν από τα γαλιόνια που είχαν απομακρυνθεί, πέρα ακόμα κι από την Ντία. Όσοι είχαν μείνει  στην πονεμένη πόλη περίμεναν το σούρουπο για παραδοθούν τα κλειδιά του Μεγάλου Κάστρου. Να πέσει και η τελική αυλαία μόνο που ήταν χωρίς χειροκρότημα, τουλάχιστον από την μεριά των Χριστιανών.

Μ΄αρέσει να μιλώ με παραμύθια κι ιστορίες, να λέω τα πράγματα με τρόπο απλό.Να συλλογιέμαι και να θυμάμαι, σαν να τα ζω, μάχες, πρόσωπα που πέρασαν, έζησαν, μαρτύρησαν ή και βασίλεψαν σε τούτο τον τόπο. Το παραμύθι όμως του Χάνδακα, πάντα με πονάει, πάντα ματώνει και τη δική μου ψυχή γιατί δεν χωράει ο δικός μας ο νους τι ακριβώς σημαίνει …πόλεμος! Τι ακριβώς θα πει να φεύγεις  απ΄τον τόπο ξέροντας πως πότε δεν θα γυρίσεις, νοιώθοντας ξένος, πρόσφυγας και μόνος… Κι ίσως για αυτό δεν πρέπει όλοι μας  να ξεχνάμε, δεν πρέπει να κλείνουμε τα μάτια μας στο στο χθες, σ όλα όσα συμβαίνουν σήμερα …

Τούτη τη φορά η βόλτα μου με το ποδήλατο ξεκίνησε από την γειτονιά…μου! Από την πρόσφατα ανακαινισμένη Πύλη Σαμπιονάρα, που ομολογώ πως με πίκρανε η όψη της, ωστόσο συνέχισα με οδηγό τη θύμηση, την λαχτάρα να ξαναμπώ στα γνωστά μου λημέρι, εκείνα  της ιστορίας. Κι ακλούθησα τον δρόμο μέχρι την Πύλη του Αγίου Γεωργίου κι ανηφόρισα την σημερινή Βίγλα… Πόσο αλλιώτικα φαίνονταν όλα από ψηλά. Πόσο ήρεμη και γαλήνια φαίνεται η πόλη που κοιμάται, το ξημέρωμα.

Κι ύστερα κατέβηκα κάτω στην Πύλη Ιησού και συνέχισα τη διαδρομή μου μέσα από τα  τείχη, περνώντας δρόμους ανακαινισμένους ίσαμε κάτω την Πύλη του Αγίου Ανδρέα…

Κι εκεί ξεκίνησε από την αρχή και πάλι η ιστορία …

«…Την Παρασκευή 1 Τζεμαζιέλεβελ του 1080  ( Σεπτεμβρίου 1669),νωρίς το απόγευμα, οι άπιστοι παρέδωσαν στον αντιπρόσωπο του πολυχρονεμένου, τον πορθητή του Χάνδακα , Φεζίλ Αχμετ Πασά τα έξι χιλιάδες εξακόσια έξι κλειδιά από το κάστρο ,τις αποθήκες πολεμοφοδίων, το θησαυροφυλάκιο και τις αποθήκες προμηθειών …».

Κι άρχισε εκείνο το παραμύθι που δυστυχώς ήταν πέρα για πέρα αληθινό και που  έφτανε σχεδόν στο τέλος του…(Δείτε εδώ!)

Κάστρο και που΄ν΄οι πύργοι σου και τα καμπαναριά σου…

Ω Κάστρο μου περίδοξο,τάχατες όσοι ζούνε

τάχατες να σαι κλαίσινε και να σ΄ αναζητούνε,

έπρεπε ούλοι οι Καστρινοί μαύρα για να βαστούσι

να κλαίγουσι  καθημερινό κι όχι να τραγουδούσι,

άντρες, γυναίκες και παιδιά και πάσα κορασίδα

να δείχνουν πως εχάσασι τέτοιας λοής πατρίδα.*

ΠΗΓΕΣ:

http://zhtunteanagnostes.blogspot.com/

Εφημερίδα Πατρίς, 2014

Cretalive.gr

*O Κρητικός πόλεμος(1645 -1669),Μαρίνου Τζάνε Μπουνιαλή( επιμ. Στυλιανός Αλεξίου- Μάραθα Αποσκίτη), εκδ. Στιγμή

Δημοσιεύτηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2015 στο Cretalive .gr:  http://www.cretalive.gr/history