Εκατό χρόνια από τον μεγάλο Ξεριζωμό… "Αϊβαλί" μια Μουσικοχορευτική Παράσταση!

Της Ελένης Μπετεινάκη

Εκατό χρόνια από τον μεγάλο Ξεριζωμό…

Πολλές εκδηλώσεις, πολλά αφιερώματα, πολλές εικόνες, μνήμες, βιβλία…

Κι όμως ανάμεσα στο πλήθος όλων αυτών γίνονται και υπάρχουν,  κάποιοι και κάποια  ξεχωρίζουν. Και τότε σταματάς κι αφήνεις όλο σου το συναίσθημα να ξεχειλίσει. Να φτάσει όπου εκείνο θέλει να οδηγηθεί γιατί έτσι θα νομίζεις πως ζεις το χθες, το παράλογο, το άπιαστο, το αποτρόπαιο που συνέβη τότε…

Πάνε τέσσερα χρόνια που ΄χαν έρθει και πάλι στο κηποθέατρο του Νίκου Καζαντζάκη και μας μάγεψαν…

Και τους ακολούθησα λίγο μετά στο προαύλιο του παλιού Δημοτικού Σχολείου των Αρχανών να ξαναδώ τον Ρώκριτο και την Αρετούσα να γεμίσει χρώμα, γαλήνη, ομορφιά, μουσική και συγκίνηση η ψυχή.

Και χθες βράδυ βρεθήκαμε ξανά στο μεγάλο μας Κηποθέατρο. Τούτη τη φορά ήξερα πως θα συγκινηθώ ακόμα πιο πολύ. Το «Αϊβαλί» η μουσικοχορευτική παράσταση του Συλλόγου Φίλων Μουσικής Σητείας με σκηνοθέτη τον Νάσο Ζαγκότη και πάνω από είκοσι μουσικούς, ανθρώπους που λατρεύουν το θέατρο και τραγουδιστές, μας ταξίδεψαν στο χρόνο, στην Ιστορία, στις μνήμες των μαύρων ημερών λίγο πριν το 1922 και ίσαμε την καταστροφή του Ελληνισμού στα παραλία της Μικράς Ασίας, κι όχι μόνο…

Στη Μυτιλήνη, στο Αϊβαλί, στην Κρήτη 100 και παραπάνω χρόνια πριν…

Άνθρωποι απλοί και καθημερινοί, Τούρκοι κι Έλληνες, εκεί, εδώ ξεριζωμός, φονικά, αδικοχαμοί, βιασμοί, χωρισμοί, πόνος, ανθρωπιά και …πόλεμος!

Τι να γράψω για αυτήν την παράσταση… Μακάρι να μπορούσατε να την δείτε όλοι!

Έχω διαβάσει αμέτρητες σελίδες Ιστορίας για τη Σμύρνη, το Αϊβαλί, την Ανατολία, τους λόγους, τα αίτια, τα γιατί, τις μεγάλες αλήθειες, όμως το συναίσθημα το χθεσινοβραδινό μόνο αυτή η παράσταση κατάφερε  να μου το χαρίσει…

Ερασιτέχνες ηθοποιοί όλοι τους… Χαρισματικοί άνθρωποι, θα πω εγώ. Με πάθος, μεράκι, και ταλέντο ξεχωριστό και μάς καθήλωσαν…

Σκηνικά, κουστούμια, μουσική, χορός, φωνές,  σενάριο: Για πιο απ΄όλα να μιλήσω περισσότερο;

Νομίζω ΄πως όλοι όσοι είχαμε την τύχη να ζήσουμε αυτό το δίωρο νιώσαμε ακριβώς το ίδιο πράγμα. Σαν να βρεθήκαμε στη θέση χιλιάδων αγνώστων και πολύ πιθανόν συγγενών μας, εκείνη τη φοβερή περίοδο των μεγάλων γεγονότων που ‘χε τ΄ αποκορύφωμά του το ’22.

Σαν να μπήκαμε και εμείς το μυαλό και τα βιβλία  του Φώτη Κόντογλου, του Ηλία Βενέζη, της Αγάπης Μολυβιάτη-Βενέζη και του Αχμέτ Γιορουλμάζ.

Σαν να ζωντανέψαμε κι εμείς στο καταπληκτικό Graphic Novel του Soloup…

«Η μνήμη όπου κι αν την αγγίξεις πονεί» έγραψε κάποτε ο Γιώργος Σεφέρης και χθες βράδυ όλοι μας νιώσαμε τούτον τον πόνο. Δύσκολο να κατανοήσει το μυαλό τι έζησαν οι άνθρωποι εκείνα τα χρόνια. Δύσκολο να ξεχάσει κι η ψυχή το μαύρο του καπνού, το κόκκινο της φωτιάς  της προσφυγιάς, του θανάτου…

Χθες βράδυ μπήκαμε κι εμείς στη βάρκα του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας και στην άλλη των Τουρκοκρητικών που έφυγε από τα Χανιά ή κι από το Μεγάλο Κάστρο, για άγνωστους τόπους, μόνοι, στοιβαγμένοι, χαμένοι με τσακισμένα όνειρα, φτερά κι ελπίδες…

Χθες βράδυ σιγοτραγουδήσαμε καημούς και πικρές αλήθειες…

Ταξιδέψαμε στο χθες και το σήμερα από τη Μυτιλήνη στο Αϊβαλί και τούμπαλιν…

Πραγματικά μεγαλουργήσατε για μια ακόμη φορά αγαπημένοι Στειακοί φίλοι μας…

Αληθινά θα πρέπει η παράσταση να φτάσει όπως το είπαμε παντού αλλά προπάντων  στη Μυτιλήνη  κι ίσαμε απέναντι τ΄Αϊβαλί…

Συγχαρητήρια πολλά, διπλά και τρίδιπλα σε έναν έναν  χωριστά στους ηθοποιούς, τους τραγουδιστές (απίθανοι κι οι δυο), τους μουσικούς, τους τεχνικούς, όσους δουλέψατε για ένα ακόμα αριστούργημα…

Θα ‘θελα να πω όλα σας τα ονόματα αλλά φοβάμαι πως δεν θα τα αναφέρω σωστά από μνήμης.

Να φτάσετε λοιπόν παντού και να μην σταματήσετε ποτέ να μας χαρίζετε τόση συγκίνηση, χαρά, αισθητική και τόσο σπουδαίες παραστάσεις που θα τις ζήλευαν πολλοί καταξιωμένοι ηθοποιοί…

Χίλια καλώς να περπατήσετε όπου πάτε και εμείς θα περιμένουμε ίσαμε την επόμενη φορά!