Ελένη Μπετεινάκη... Με λίγα λόγια!

Γεννήθηκα σε μια κωμόπολη του Ηρακλείου, τις Αρχάνες, και μεγάλωσα παρέα με «γιαγιάδες» που μου έλεγαν  ιστορίες και παραμύθια. Ήθελα να παραμείνω πάντα παιδί και, γι’ αυτό, σπούδασα Νηπιαγωγός, συνδυάζοντας την αγάπη μου για τα παιδιά και τα παραμύθια. Αγαπώ πολύ το διάβασμα, τη θάλασσα, την φωτογραφία και το… ποδήλατό μου. Η τύχη με έφερε κοντά στα βιβλία και σε οικογενειακό επίπεδο έτσι ώστε να τα διαβάζω από την πρώτη μέρα της κυκλοφορίας τους.

Εδώ και τριάντα χρόνια εργάζομαι ως Νηπιαγωγός, ενώ στον ελεύθερο χρόνο μου  ασχολούμαι με τη διοργάνωση εκδηλώσεων για βιβλία, κυρίως παιδικά. Έχω κάνει αρκετές ραδιοφωνικές εκπομπές στην ΕΡΑ Ηρακλείου με θέμα το παραμύθι και υπό τον τίτλο: «Μια φορά και… δυο καιροί» και στο RadioMe 88,4 FM με τίτλο : Ζητούνται Αναγνώστες!

Πολλές εκπομπές επίσης με θέμα τα παιδικά βιβλία στην τηλεόραση (Κρήτη TV) στην εκπομπή Καλό Μεσημέρι.

Λατρεύω την Ιστορία και την Λαογραφία.. 

Σχετικά άρθρα μου δημοσιεύονται σε τοπικές εφημερίδες ( ΠΑΤΡΙΣ) και σε ειδησεογραφικές ηλεκτρονικές σελίδες, όπως το Cretalive.gr, το ηλεκτρονικό περιοδικό Fractalart.gr κ.ά.
Στις παραπάνω ιστοσελίδες αλλά και σε εφημερίδες  διατηρώ μία εβδομαδιαία στήλη, «Τα παραμύθια του Σαββάτου», με παρουσιάσεις και απόψεις για παιδικά βιβλία από το 2013.
Συχνά αφηγούμαι  ιστορίες και παραμύθια σε πολιτιστικούς χώρους  και σε Μουσεία όπως το ΜΦΙΚ, το Αρχαιολογικό Ηρακλείου κ.α

Το 2015 μου απονεμήθηκε από το ΙΒΒΥ, «Κύκλος Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου», το Βραβείο σε Νηπιαγωγό «Κούλα Κουλουμπή», η οποία εισάγει με τους πιο ευφάνταστους τρόπους τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας στον κόσμο τού παιδικού βιβλίου.

Βιβλία μου  που κυκλοφορούν είναι:

1.Η μάγισσα Χρωματούσα, εκδ. Ελληνοεκδοτική,2015, 6η χιλιάδα 2019:

Μια ιστορία για την κατανόηση του εαυτού μας, τη φιλία, την καλοσύνη και την αιώνια μάχη ανάμεσα στο καλό και στο κακό...: (Δείτε το εδώ)

2.Ο Τρακατρούκας ο καλικάντζαρος, εκδ. Ελλήνοεκδοτική,2016

(Δείτε το εδώ)

3.Ο Σιγανός…ένα σκιάχτρο με ψυχή, εκδ. Ελληνοεκδοτική 2019 : (Δείτε το εδώ!)

4. Ο πρίγκιπας Χαρταετός, εκδ. Ελληνοεκδοτική 2020 : (Δείτε το εδώ)

5. Με ένα κόκκινο κουμπί, εκδ. Κλειδάριθμος, 2020 :Δείτε το εδώ!

6. Σκανταλιές στο Πι και Φι, εκδ. Ελληνοεκδοτική, 2021: (Δείτε το εδώ)

7. Η νεράιδα Σερπαντίνα, εκδ. Ελληνοεκδοτική, 2022 :Δείτε το εδώ!

8. Με το ποδήλατό μου στις γειτονιές του Μεγάλου Κάστρου! εκδ. Μύστις 2022 : Δείτε το εδώ!

9. Τα Χριστούγεννα του Εδώ και του Αλλού, εκδ. Ελληνοεκδοτική, 2022 : Εδώ!

10. Με ένα λευκό φτερό, εκδ. Ελληνοεκδοτική, 2023, : Εδώ!

11. Η Αγαπώ, το ξωτικό τςη Αγάπης, εκδ. Ψυχογιός, 2025 : Εδώ!

Αναζητείστε περισσότερα στα Social Media:

 👉Ζητούνται Αναγνώστες!  https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/
👉  https://www.instagram.com/elenibetinaki/?hl=el
👉 https://www.facebook.com/elenibetinaki

👉Youtube ΕΛΕΝΗ ΜΠΕΤΕΙΝΑΚΗ

Γιορτάζοντας την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου 2025!

Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν …στα Παραμύθια του Σαββάτου!

«Τα παραμύθια είναι περήφανα. Έρχονται μόνο όταν τους αρέσει…» Χ.Κ.Άντερσεν

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, γενέθλιος ημέρα του Μεγάλου Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, «τα Παραμύθια του Σαββάτου» ολοκληρώνουν τις δράσεις τους για την  χειμερινή σεζόν με ένα μεγάλο αφιέρωμα στις ιστορίες του.

Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν ζωντανεύει με τις κούκλες της Ελένης Μπετεινάκη!

Μαθαίνουμε τη ζωή του από τα παιδικά του χρόνια, σαν Παραμύθι…

Διαβάζουμε γνωστά και άγνωστα Παραμύθια  του όπως τον Χοιροβοσκό και η Μαγική Κασέλα!

Σάββατο 29 Μαρτίου 2025 και ώρα 12.00 μ.μ. στο Βιβλιοπωλείο – Καφέ Sophistico !

Ελάτε να γιορτάσουμε μαζί την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού βιβλίου, να φτιάξουμε ένα σωρό καλούδια και να μαγευτούμε από ιστορίες διαχρονικές!

Απαραίτητη η Κράτηση θέσης στο 2810286035 ή elenbet@gmail.com

Είσοδος ελεύθερη!

Λίγα λόγια για το Παραμύθι ο Χοιροβοσκός :

Κάποτε ζούσε ένας νέος και όμορφος βασιλιάς που είχε ένα πολύ μικρό βασίλειο. Κάποια στιγμή πήρε την απόφαση να ζητήσει για γυναίκα του την κόρη του αυτοκράτορα στέλνοντάς της για δώρα ένα πανέμορφο τριαντάφυλλο, με θαυμάσιο άρωμα, κι ένα αηδόνι που κελαηδούσε υπέροχα. Στην πριγκίπισσα όμως δεν άρεσαν καθόλου αυτά τα δώρα και δεν δέχθηκε καν να δει τον βασιλιά. Εκείνος όμως δεν απογοητεύτηκε και αποφάσισε να δώσει ένα καλό μάθημα στην ακατάδεκτη πριγκίπισσα...

Λίγα λόγια για την Μαγική κασέλα :

Η μαγική κασέλα ανήκε στον γιο ενός πλούσιου έμπορο που έχασε όλη του την περιουσία στο… τίποτα! Ένα παραμύθι έπρεπε κι εκείνος να σκεφτεί για να συγκινήσει τον βασιλιά και τη βασίλισσα και να κερδίσει την όμορφη βασιλοπούλα για γυναίκα του. Και τα κατάφερε αλλά ο ενθουσιασμός του και η φιλοδοξία του τον κράτησαν πολύ μακριά της… 

 

Να είστε εκεί να αποχαιρετήσουμε όλοι μαζί τις ζωντανές αφηγήσεις για τούτη την χρονιά!

 

Να΄τανε το ΄21…στην Ιστορία και τον Πολιτισμό! Παιδικά βιβλία για την επανάσταση του 1821!

Tης Ελένης Μπετεινάκη

Ένα μικρό αφιέρωμα στα βιβλία για παιδιά και ενήλικες που αφορούν τα 204 πια χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης ίσαμε τα χρόνια της Ανεξαρτησίας του Ελληνικού κράτους στα  « Παραμύθια του Σαββάτου» 

Πως να τη βγάλεις καθαρή στην Ελλάδα της Επανάστασης, Χρήστος Δημόπουλος, εικ: Ανδριάνα Ρούσσου, εκδ. Ψυχογιός

Σπουδαίο βιβλίο για όλα τα παιδιά μέχρι και το Γυμνάσιο μας χάρισε τούτη τη φορά ο Χρήστος Δημόπουλος. Πολλές πληροφορείς γραμμένες με ζωντάνια και χιούμορ που δεν θα νιώσεις ούτε για μία στιγμή πως κάτι υπήρξε βαρετό ή δύσκολο να το κατανοήσεις.

Δείτε εδώ : https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/2021/02/blog-post.html

Έντεκα μέρες του Απρίλη 1826, Λίλη Λαμπρέλη, εικ: Κατερίνα Βερούτση, εκδ. Πατάκη

Κι είναι γνωστά όλα όσα έγιναν τότε στην μεγάλη έξοδο του Μεσολογγίου. Χιλιάδες ψυχές που χάθηκαν, λάθη άλλων Ελλήνων που έφεραν τραγικά αποτελέσματα. Η Ιστορία μόνο που διδαχτήκαμε κάποτε δεν ανέφερε ποτέ του Γελεκτσήδες κι η Λίλη Λαμπρέλη με την δική της ματιά, γνώση και γραφή κατάφερε να μας μάθει- θυμίσει τούτα τα εφηβόπουλα πόσα πολλά προσφέραν στους πολιορκημένους συμπατριώτες τους.

Δείτε εδώ : Έντεκα Μέρες του Απρίλη!

24 εικόνες για την Επανάσταση του 1821-Μακρυγιάννης & Ζωγράφος : Ένας αγωνιστής και ένα καλλιτέχνης, Μαρίζα Ντεκάστρο, εκδ. Καπόν

Το βιβλίο της Μαρίζας Ντεκάστρο «*….Ένας αγωνιστής και ένας καλλιτέχνης » είναι ένα βιβλίο που θα σταθεί με προσοχή κάθε παιδί. Που θα νιώσει τις αλήθειες σπουδαίων ανθρώπων μέσα από «πραγματικές» εικόνες. Μια Ιστορία με τα αληθινά μάτια δυο σπουδαίων αυθεντικών δημιουργών, του διαχρονικού Μακρυγιάννη στο λόγο και του Δημήτριου Ζωγράφου στις ζωγραφιές.

Δείτε εδώ : 24 εικόνες για την Επανάσταση!

Κωνσταντίνος Κανάρης τ΄όνομά μου, Μαρία Ανδρικοπούλου, εκδ. Καλέντης

«Με ένα της θάλασσας σπασμό γεννήθηκε ο Κανάρης…» Αχιλλέας Παράσχος

Με αυτήν τη  αφιέρωση ξεκινάει το βιβλίο της η Μαρία Ανδρικοπούλου για τον μεγάλο μπουλτοτιέρη τον «δικό της» Κωνσταντίνο Κανάρη. Αιτία κι αφορμή ο ανδριάντας του στην πλατεία Κυψέλης  κοντά στο πατρικό της σπίτι που κατά κάποιο τρόπο την σημάδεψε στα παιδικά της χρόνια….

Δείτε εδώ : https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/2021/02/blog-post_24.html

Μικρές Ελληνικές ιστορίες πριν και κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821!

Η Γιολάντα Χατζή πήρε μεγάλες ελληνικές μάχες, τόπους, ήρωες και γεγονότα και με απλό αλλά κατανοητό κείμενο τα παρουσίασε στα παιδιά. Την δουλειά της ολοκλήρωσε με πολύ ευρηματικό τρόπο ο εικονογράφος Πέτρος Χριστούλιας που τους πονηρούς τους έφτιαξε σαν αλεπούδες, τους αιμοβόρους κι άγριους σαν λιοντάρια, τους γρήγορους σαν λαγούς. Τα παιδιά είναι εξοικειωμένα με τα ζωάκια κι ο Πέτρος Χριστούλιας προσάρμοσε αρκετούς από τους ήρωες των βιβλίων και τους ρόλους που διαδραματίζουνε, τις καταστάσεις και τα συναισθήματα ανάλογα…

Δείτε εδώ όλο το αφιέρωμα : https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/2021/03/1821.html

Οι Αγωνιστές του 1821, Αγγελική Δαρλάση, εικ : Σοφία Παπαδοπούλου, εκδ Μεταίχμιο

Δεν είναι άλλο ένα βιβλίο για την επανάσταση το πόνημα ης Αγγελικής Δαρλάση. Είναι ιστορίες που συγκινούν, πεισμώνουν και μας οδηγούν να κατανοήσουμε πλήρως την προσωπικότητα αυτών των «Ηρώων». Είναι η παιδική ηλικία η πρώτη μεγάλη και αξέχαστη πατρίδα που μας στιγματίζει σε όλα όσα  σαν ενήλικες θα ζήσουμε. Είναι οι εμπειρίες, οι άνθρωποι που θα συναντήσουμε, τυχαία γεγονότα και συχνά δυσκολίες που πλάθουν χαρακτήρες και δίνουν όλο τους τον εαυτό σε ένα σκοπό, στόχο ή πείσμα.

Δείτε εδώ : https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/2021/03/1821_19.html

Λόρδος Βύρων και Έλγιν, Ελένη Σβορώνου, εικ : Φίλιππος Φωτιάδης, εκδ. Καλέντης

Μια μεγάλη αλήθεια κι ένα μικρό ψέμα είναι η δομή  ενός  μικρού σε σχήμα βιβλίου αλλά μεγάλου σε Ιστορία και θέμα που φέρει την υπογραφή της Ελένης Σβορώνου. Μας θυμίζει ένα μεγάλο γεγονός  που συνέβη τον Απρίλιο του 1811 όταν  στο πλοίο «Ύδρα» που φεύγει από το λιμάνι του Πειραιά μεταφέρει το τελευταίο κιβώτιο με τα πολύτιμα μάρμαρα του Παρθενώνα και συγκεκριμένα ένα τμήμα της μετόπης. Στο αμπάρι του πλοίου που βρίσκεται σε καραντίνα στο λιμάνι της Μάλτας  σαν να ζωντανεύει με φανταστική πλοκή ένας Κένταυρος και ένα Λαπίθης και μας μεταφέρουν συναισθήματα, αγωνίες, σκέψεις και το παράπονο της παράνομης πράξης του Λόρδου Έλγιν που βίαια τα απέσπασε και τα μετέφερε μακριά από το σπίτι, τον τόπο, την Ελλάδα. Στο ίδιο πλοίο βρίσκεται και ο λόρδος Βύρων που επίσης επιστρέφει στην Βρετανία ύστερα από το πρώτο του ταξίδι στην Ελλάδα.

Δείτε εδώ: Λόρδος Βύρων και Έλγιν

1821 Επανάσταση, Σοφία Ζαραμπούκα, εκδ. Πατάκη!

Την Σοφία Ζαραμπούκα την θαύμαζα από πολύ νέα. Πρωτοδιόριστη νηπιαγωγός και τα βιβλία της για την Μυθολογία στόλιζαν την βιβλιοθήκη μου από την πρώτη στιγμή. Θέατρο, Ιστορία, διασκευές πολλών αρχαίων κειμένων και πάντα με εικονογράφηση από την ίδια. Τούτο όμως το βιβλίο ξεχωρίζει και  θεωρώ πως είναι απαραίτητο για κάθε ηλικία και  με εικόνες πολύ προσεγμένες και εκφραστικές. Μαθαίνουν τα παιδιά όλο το ιστορικό γίγνεσθαι εκείνης της περιόδου, γεγονότα, πρόσωπα, μάχες  σε βουνά, πεδιάδες, πολιτείες και χωριά. Υπέροχες λεπτομέρειες ιδιαίτερα στα πρόσωπα, τις εκφράσεις και τα συναισθήματα.

Δείτε εδώ : https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/2021/03/1821_23.html

1821, Ερωτήσεις μόνο! Μαρία Αγγελίδου- Ειρήνη Βοκοτοπούλου, εικ :Φοίβος Χαλκιόπουλος, εκδ Ίκαρος

Ένα βιβλίο που δεν κουράζεται να ρωτάει...

Τι σημαίνει επανάσταση;

Χρειάζεται αρχηγό;

Πού αρχίζει και πού τελειώνει η πατρίδα των Ελλήνων;

Υπάρχουν πατρίδες από λέξεις;

Γίνεται επανάσταση χωρίς στρατό;

Τι γίνεται, όταν όλοι είναι εναντίον όλων;

Αυτό το βιβλίο δεν κουράζεται να ρωτάει. Δεν σταματάει να ρωτάει. Θα ήθελε να έχει περισσότερες σελίδες, για να χωρέσει περισσότερες ερωτήσεις. Τις βιαστικές απαντήσεις δεν τις λογαριάζει. Τις οριστικές απαντήσεις δεν τις πιστεύει. Τις ερωτήσεις αγαπάει, μ’ αυτές βρίσκει τρόπους να καταλάβει το Χτες και το Σήμερα, να σκεφτεί το Αύριο. Γιατί οι ερωτήσεις γεννούν καινούργιες ιστορίες, άξιες να τις αφηγηθεί κάποιος κάποτε και να ρωτήσει γι’ αυτές.

Να το ψάξετε γιατί δεν υπάρχει...καλύτερο

Διαβάστε εδώ ένα απόσπασμα : https://ikarosbooks.gr/988-1821-erotiseis-mono.html

Οι Μεγάλες Μάχες και οι Αγωνιστές του 1821, Μαρία Δασκαλάκη, εικ: Μιχάλης Κυλάκος,εκδ. Μίνωας

Την Μαρία Δασκαλάκη την γνωρίζουμε από το πλούσιο συγγραφικό της έργο με βιβλία για παιδιά και εφήβους. Λόγος καθαρός που ρέει αβίαστα και δεινή αφηγήτρια περιπετειών και ιστοριών. Με τα δυο τελευταία της βιβλία που έχουν σαν θέμα τους τις Μεγάλες Μάχες του 1821 και τους Αγωνιστές του μπαίνει βαθιά στην Ιστορία. Μας αποκαλύπτει την ανθρώπινη πλευρά δεκατριών ηρώων στο ένα βιβλίο, τη ζωή, τη δράση, τις κακουχίες και τα γεγονότα που τους «έριξαν» στις Μεγάλες μάχες της ζωής και της πατρίδας τους. Μαθαίνουμε τις επιθυμίες, τα όνειρα και τις αρχικές πορείες της ζωής τους μέχρι τη στιγμή που από τυχαία πολλές φορές γεγονότα άλλαξαν τρόπο σκέψης, άλλαξαν  ρότα και ρίχτηκαν σε νέες καταστάσεις. Στις μάχες που ακολουθήσαν τα μεγάλα γεγονότα κάποιοι πλήρωσαν  με την ίδια τους τη ζωή αλλά όλοι τους κατάφεραν να παραμείνουν αθάνατοι.

Δείτε εδώ : https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/2021/03/1821_24.html

Το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδος, Χρήστος Δημόπουλος, εκδ. Ψυχογιός

Προτού καλά καλά κλείσει ένας χρόνος από το ξεκίνημα της Επανάστασης του 1821 και πολύ πριν η σκλαβωμένη Ελλάδα αποκτήσει επιτέλους και επίσημα την ανεξαρτησία της, το 1830, μια χούφτα Έλληνες πατριώτες, που αντιπροσώπευαν τις επαναστατημένες περιοχές, μαζεύτηκαν σ’ ένα άγνωστο ως τότε χωριό της Αργολίδας.

Εκεί, αφού συζήτησαν για μέρες, έγραψαν και ψήφισαν ένα κείμενο που περιέγραφε τα δικαιώματα των πολιτών αλλά και τους κανόνες λειτουργίας του νέου κράτους, που ξαναγεννιόταν από τις στάχτες του.

Το κείμενο εκείνο, που ονομάστηκε «Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος», ήταν το πρώτο Σύνταγμα της πατρίδας μας και αυτή είναι η ιστορία του.

Δείτε εδώ: https://www.psichogios.gr/el/to-prwto-syntagma-ths-elladas-gia-paidia.html

Τα πρόσωπα της επανάστασης του 1821, Βασιλική Μαρκάκη – Ζήνωνας Ζαμπακίδης, εκδ. Ψυχογιός

Ποια ήταν η πρώτη κατάσκοπος στον Αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας; Το όνομα ποιου ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης έχει δοθεί σε σταθμό του μετρό στο Παρίσι; 

Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του ελληνικού κράτους. Ωστόσο, πόσα γνωρίζουμε για τις ζωές των ανθρώπων που υποστήριξαν τον Αγώνα ή ανέπτυξαν σημαντική δράση σε αυτόν; 

Στο βιβλίο ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821 πενήντα άνθρωποι, περισσότερο ή λιγότερο γνωστοί, αφηγούνται σε πρώτο πρόσωπο τις ιστορίες τους, δίνοντας μια ανθρώπινη νότα στα γεγονότα της εποχής. Όλοι τους –αγωνιστές, υποστηρικτές, φιλέλληνες, αντίπαλοι, άντρες αλλά και γυναίκες– ξεχώρισαν και συνέδεσαν τη ζωή και το όνομά τους με ένα από τα κρισιμότερα γεγονότα της νεότερης ελληνικής ιστορίας και έβαλαν το λιθαράκι τους για τη δημιουργία της Ελλάδας, όπως την ξέρουμε σήμερα.

Δείτε εδώ : https://www.psichogios.gr/el/ta-proswpa-ths-epanastashs-toy-1821.html

Οι ήρωες της επανάστασης, Βιβλίο ζωγραφικής, εκδ. Ψυχογιός

Γνωρίστε σπουδαίους ήρωες της Επανάστασης του 1821 και ανακαλύψτε μερικά από τα κατορθώματα τους. Στη συνέχεια χρωματίστε τις φορεσιές τους με βάση την έγχρωμη μικρογραφία τους.

Δείτε εδώ : https://www.psichogios.gr/el/oi-hrwes-ths-epanastashs-biblio-zwgrafikhs.html

Γεώργιος Καραϊσκάκης, Φίλιππος Μανδηλαράς, εικ : Ναταλία Καπατσούλια, εκδ. Παπαδόπουλος

Απ' των Αγράφων κίνησε τις πιο ψηλές κορφές, σιγά σιγά κατέκτησε λαγκάδια και πλαγιές. Τους Τούρκους τους κυνήγησε με θράσος και με θάρρος, στους τρόπους μόνο έλεγαν πως μοιάζει με κουρσάρος.

Οι περιπέτειες του Γεώργιου Καραϊσκάκη με χαριτωμένα και απλά στιχάκια από τον Φίλιππο Μανδηλαρά, για να εντυπώνονται εύκολα στη μνήμη των παιδιών.

https://www.epbooks.gr/ 

Κωνσταντίνος Κανάρης, Φίλιππος Μανδηλαράς, εικ : Ναταλία Καπατσούλια, εκδ. Παπαδόπουλος

Οι περιπέτειες του Κωνσταντίνου Κανάρη με χαριτωμένα και απλά στιχάκια, από τον Φίλιππο Μανδηλαρά, για να εντυπώνονται εύκολα στη μνήμη των παιδιών:

Με τη φωτιά πολέμησε στη θάλασσα, στην καταιγίδα, μπουρλότο έβαλε στου εχθρού τη ναυαρχίδα.

Το θάρρος του, την τόλμη τον θαύμαζαν κι εκτιμούσαν, ως τα βαθιά γεράματα τον σέβονταν και τον τιμούσαν.

... με χιουμοριστική και πολύχρωμη εικονογράφηση από τη Ναταλία Καπατσούλια.

https://www.epbooks.gr/ 

Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι του Μεσολογγίου, Φίλιππος Μανδηλαράς, εικ :Ναταλία Καπατσούλια, εκδ. Παπαδόπουλος

Οι ήρωές μας γεννήθηκαν στο Μεσολόγγι τη εποχή που ανθίζανε ολόγυρα οι λόγγοι.

Στην λιμνοθάλασσα βαρκούλες αρμενίζαν, τα νέα του ξεσηκωμού παντού σκορπίζαν.

Οι περιπέτειες των Ελεύθερων Πολιορκημένων του Μεσολογγίου με χαριτωμένα και απλά στιχάκια από τον Φίλιππο Μανδηλαρά, για να εντυπώνονται εύκολα στη μνήμη των παιδιών και με εικονογράφηση της Ναταλίας Καπατσούλια

https://www.epbooks.gr

Η ελληνική επανάσταση του 1821, Φίλιππος Μανδηλαράς, εικ: Ναταλία Καπατσούλια, εκδ. Παπαδόπουλος

Η ιστορία της Επανάστασης του 1821 χρόνο με τον χρόνο: οι αιτίες της, οι αφορμές, οι φωτεινές κι οι σκοτεινές στιγμές της. Δοσμένη με απλά, κατανοητά στιχάκια που βοηθούν το παιδί να κάνει την πρώτη γνωριμία με το γεγονός που στάθηκε η απαρχή της ίδρυσης του σύγχρονου ελληνικού κράτους…

«Δύο αιώνες πριν, στην άκρη της Ευρώπης άναψε φωτιά, 

οι Έλληνες δεν θέλαν άλλο τον τίτλο του ραγιά.

Την τύχη τους απαίτησαν μόνοι τους να ορίζουν, 

παίρνουν του Σουλτάνου τα φιρμάνια και τα σκίζουν.»

… με πολύχρωμη εικονογράφηση από τη Ναταλία Καπατσούλια.

https://www.epbooks.gr 

Οι περιπέτειες του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη  με χαριτωμένα και απλά στιχάκια, από τον Φίλιππο Μανδηλαρά, για να εντυπώνονται εύκολα στη μνήμη των παιδιών:

Τον λέγαν Γέρο του Μοριά για την λεβέντικη θωριά

μα και για τη στρατηγική του ικανότητα, την τόλμη και τη διορατικότητα.

Δείτε εδω: https://www.epbooks.gr

Το μεγάλο μυστικό, Θάνος Κονδύλης, εκδ. Ψυχογιός

Μάρτιος 1821. Ο δωδεκάχρονος Αναστάσης, που κατοικεί στην τουρκοκρατούμενη Αθήνα, συναντάει8 τον φίλο του Βασίλη για νυχτερινό ψάρεμα σ’ ένα ποτάμι έξω από την πόλη. Κάποια στιγμή ακούνε πυροβολισμούς. Τρομοκρατημένοι, τρέχουν να κρυφτούν πάνω σε ένα δέντρο. Τότε ανακαλύπτουν έναν πληγωμένο Έλληνα που τον κυνηγούν Τούρκοι. Ο άντρας τούς δίνει ένα δυσνόητο μήνυμα και έπειτα λιποθυμάει. Τα δυο παιδιά αποφασίζουν να τον βοηθήσουν και τον κρύβουν σε μια σπηλιά για να περάσει τη νύχτα. Την επομένη μέρα επιστρέφουν, αλλά ο τραυματίας έχει μυστηριωδώς εξαφανιστεί.

Οι δυο φίλοι αρχίζουν τις έρευνες, προσπαθώντας να ανακαλύψουν τι έχει συμβεί. Δεν ξέρουν όμως ότι έχουν μπλέξει σε μια επικίνδυνη περιπέτεια. Αυτό θα το καταλάβουν λίγες μέρες μετά, όταν αποκρυπτογραφήσουν το μήνυμα που τους έδωσε ο παράξενος άντρας. Ακριβώς τότε θα αντιληφθούν ότι όλη η τουρκική αστυνομία τούς κυνηγάει. Άραγε οι δυο φίλοι θα καταφέρουν να ξεφύγουν και να διαφυλάξουν το μεγάλο μυστικό που κατέχουν για την Ελλάδα, η οποία είναι έτοιμη να ξεσηκωθεί ενάντια στους Τούρκους;

Μια εκπληκτική περιπέτεια μυστηρίου και δράσης, με φόντο την ένδοξη Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Δείτε εδώ: https://www.psichogios.gr/el/1821-to-megalo-mystiko.html

Ήρωες 1821, Βασίλης Κουτσιαρής- Γιάννης Διακομάνωλης, εικ : Δημήτρης Ευστρατιάδης , εκδ. Μίνωας

Η σημαντικότερη στιγμή της νεότερης ιστορίας του ελληνικού έθνους ζωντανεύει μέσα από τη ζωή και τη δράση 21 οπλαρχηγών της Επανάστασης. Ανάμεσα στους 21 ήρωες δε συγκαταλέγονται μόνο οι γνωστοί πρωταγωνιστές του Αγώνα, αλλά και αγωνιστές που παρά τη σημαντική συμβολή τους σε αυτόν δεν είχαν την ανάλογη αναγνώριση. Μικρές ιστορίες φωτίζουν άγνωστες πτυχές της ζωής τους και δίνουν στα παιδιά την ευκαιρία να αποκτήσουν μια πρώτη ολοκληρωμένη εικόνα για την Επανάσταση του 1821 από το ξεκίνημά της στις παραδουνάβιες ηγεμονίες μέχρι τη δημιουργία του ελληνικού κράτους.

https://minoas.gr/product/21-iroes-toy-1821-2/

21 +1 για το 1821, Συλλογικό έργο, εκδ. Παπαδόπουλος

Το 1821 «μίλησε» σε δημιουργούς, συγγραφείς και εικονογράφους, και τους άγγιξε: οι συγγραφείς έγραψαν φανταστικές ιστορίες με φόντο την Επανάσταση του 1821 και οι καλλιτέχνες τις εικονογράφησαν.

Στο βιβλίο μας δεν κάνουμε μάθημα Ιστορίας. Νιώθουμε την Ιστορία διαβάζοντας τα λογοτεχνικά γραπτά άξιων συγγραφέων! Και τη βλέπουμε, την Ιστορία, στις εικόνες που μας περπατούν σε μία πινακοθήκη μικρών έργων τέχνης από αγαπημένους εικονογράφους.

Διακόσια χρόνια πέρασαν από την Επανάσταση του 1821. Όμως οι ιδέες και οι αξίες της βρίσκονται δίπλα μας, σε κάθε βήμα!

Συντελεστές του συλλογικού έργου «21+1 για το 1821» είναι οι:

Επιμέλεια τόμου: Μαρίζα Ντεκάστρο – Ελένη Σβορώνου

Συγγραφείς: Άγγελος Αγγέλου & Έμη Σίνη, Κυριάκος Αθανασιάδης, Μιράντα Βατικιώτη, Βησσαρία Ζορμπά-Ραμμοπούλου, Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Ελένη Κατσαμά, Άννα Κοντολέων, Θοδωρής Κούκιας, Πολυχρόνης Κουτσάκης, Λίλη Λαμπρέλλη, Λίνα Λυχναρά, Φίλιππος Μανδηλαράς, Μαρίζα Ντεκάστρο, Αλέξια Οθωναίου, Μαρία Παπαγιάννη, Θοδωρής Παπαϊωάννου, Κωνσταντίνος Πατσαρός, Εύη Πίνη, Ελένη Σβορώνου, Πάνος Τσερόλας, Πάνος Χριστοδούλου.

Εικονογράφοι: Δημήτρης Αναστασίου, Ευαγγελία Γουτιάνου, Βασίλης Γρίβας, Γιώργος Δημητρίου, Αλεξία Ευσταθοπούλου, Μάρω Κατσίκα, Κέλλυ Ματαθία-Κόβο, Χρήστος Κούρτογλου, Αλέξης Κυριτσόπουλος, Στέλιος Λιβανός, Little polkadot., Άνα Μάτεγιτς, Πέτρος Μπουλούμπασης, Αλέξια Οθωναίου, Θανάσης Πέτρου, Axιλλέας Ραζής, Βασίλης Σελιμάς, Ντανιέλα Σταματιάδη, Zafouko Yamamoto, Φίλιππος Φωτιάδης, Κατερίνα Χαδουλού, Χρύσω Χαραλάμπους.

* Οι συγγραφείς αυτού του έργου εκχωρούν τις αμοιβές τους στο Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, ως δωρεά.

https://www.epbooks.gr/shop/paidika-neanika-biblia/eikonografimena-biblia-gia-paidia/21-syn-ena-gia-to-1821/

1821 - Ένα εικονογραφημένο ταξίδι προς την ελευθερία, Μάρω Βασιλειάδου- Ηλίας Κολοβός, εκδ. Διόπτρα

Ποια χρώματα είχε η επαναστατική σημαία του Ρήγα Φεραίου;
Ποιο ήταν το συνωμοτικό όνομα που έδωσε η Φιλική Εταιρεία στον Αλέξανδρο Υψηλάντη;
Ποια καπετάνισσα κυβέρνησε το ιστιοφόρο «Αγαμέμνων» και ποια το «Καλομοίρα»;
Πώς γινόταν ένα σκάφος πυρπολικό και τι τραγούδησε ο στρατηγός Μακρυγιάννης στους συμπολεμιστές του μια βραδιά μέσα στην πολιορκημένη Ακρόπολη;

Οι απαντήσεις βρίσκονται στις σελίδες αυτού του βιβλίου, που αφηγείται ένα σπουδαίο ιστορικό γεγονός, την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Με τις εικόνες και τους χάρτες του, μας μεταφέρει σε έναν κόσμο που υπήρξε πριν από διακόσια χρόνια και μας περιγράφει σημαντικά γεγονότα. Ταξιδεύουμε στην ιστορία και τη γεωγραφία για να συναντήσουμε τα πρόσωπα και τις ιδέες εκείνων που οραματίστηκαν την Ελλάδα ως ελεύθερο κράτος και κατάφεραν να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα.

Δείτε εδώ : https://www.dioptra.gr/vivlio/paidika-vivlia/1821-ena-eikonografimeno-taxidi/

Για να ζούμε Ελεύθεροι, Ελένη Σβορώνου, εικ :Χρήστος Κούρτογλου, εκδ. Μεταίχμιο

«Δεν έχω πάει ακόμη στην ΣT΄ δημοτικού.
Μπορώ να μάθω τι ήταν η Ελληνική Επανάσταση;
Μη με κουράσεις όμως με ονόματα, ημερομηνίες
και λέξεις που δεν καταλαβαίνω!»
«Το δικαίωμά σου να μάθεις, να ρωτήσεις,
και να επαναστατήσεις αφήνοντας κατά μέρος
αυτό το βιβλίο, θα το σεβαστώ!»
«Ουφ, ευτυχώς!»
«Απλώς θα σου πω πώς ξεκίνησαν όλα. Πώς φτάσαμε
εσύ να έχεις δικαιώματα κι εγώ να τα σέβομαι. Πώς φτάσαμε
να είσαι ελεύθερος άνθρωπος σε ένα ελεύθερο κράτος».
«Σιγά! Πάντα ελεύθεροι ήμασταν. Α, ναι… Κάτσε να δεις…
Ήταν τότε που πολεμήσαμε ενάντια στους Τούρκους, ε;
Γι’ αυτό θα μου πεις;»
«Όχι. Μιλάμε για όλα όσα έγιναν πριν τις μάχες.
Γιατί, για φαντάσου! Τετρακόσια χρόνια οι Έλληνες ζούσαν
ως υπήκοοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Τι τους έπιασε λοιπόν ξαφνικά και πήραν τα όπλα το 1821;
Αυτό το “ξαφνικά” που δεν ήταν καθόλου ξαφνικά,
τελικά, είναι μια περιπέτεια που θα μοιραστούμε
στις σελίδες αυτού του βιβλίου».

Μια συνθετική προσέγγιση της Επανάστασης, γραμμένη απλά, κατάλληλη για παιδιά που δεν έχουν διδαχθεί ακόμη Ιστορία. Αλλά και για τα μεγαλύτερα παιδιά που αναζητούν τα «γιατί» πίσω από τις σπουδαίες μάχες και τα γεγονότα. Ελένη Σβορώνου

ΒΡΑΒΕΙΟ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΝΩΣΕΩΝ 2022 από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου

Για το βιβλίο υπάρχει διαθέσιμο πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό!

Οι ιππότες της Ελευθερίας, Κωνσταστίνα Αρμενιάκου, εικ :Δέσποινα Μανώλαρου, εκδ, Μεταίχμιο

Ένας ποιητής που τολμά να γράψει στη γλώσσα του λαού κι ένας αριστοκράτης συνθέτης που οραματίζεται δωρεάν μουσική παιδεία για τους συμπολίτες του συναντιούνται και μοιράζονται έναν κοινό σκοπό: να φτιάξουν ποίηση και μουσική για το ελληνικό έθνος. Ο Διονύσιος Σολωμός και ο Νικόλαος Χαλικιόπουλος Μάντζαρος, που έγραψαν τον Εθνικό μας Ύμνο, ξετυλίγουν το νήμα της ζωής τους και της φιλίας τους στη Ζάκυνθο και στην Κέρκυρα του 19ου αιώνα.

Η αγωνία για την Ελληνική επανάσταση, το όνειρο της ελεύθερης και ανεξάρτητης Ελλάδας, η αγάπη για την τέχνη και την πατρίδα. Ένα ταξίδι στον χρόνο, μια διαδρομή λουσμένη με ιόνιο φως, σε έναν κόσμο γεμάτο λέξεις και νότες.

Για το βιβλίο υπάρχει διαθέσιμο πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό για το Νηπιαγωγείοκαι το Δημοτικό!.

Υποψήφιο για το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά 2023

Το χελιδόνι της 25ης Μαρτίου, Αγγελική Βαρελά, εικ: Αχιλλέας Ραζής, εκδ. Πατάκη

Ένα χελιδόνι επιστρέφει στη φωλιά του, στο καμπαναριό της Αγίας Λαύρας, τον Μάρτιο του 1821 και παρατηρεί τις προετοιμασίες και το ξέσπασμα της επανάστασης, ενώ ταυτόχρονα θυμάται σκηνές από περασμένα καλοκαίρια, όταν προετοιμαζόταν ο ξεσηκωμός. Το κείμενο περιέχει πολύ πετυχημένες αναφορές σε στίχους δημοτικών τραγουδιών και το χελιδόνι λειτουργεί ως προάγγελος της ελευθερίας.
Όμορφα γραμμένο, με εύστοχες συναισθηματικες αναφορές στα δημοτικά τραγούδια που αναφέρονται στον ξεσηκωμό, είναι ένα νοσταλγικό βιβλίο από τα παλιά, πολύ κοντά στην παράδοση, που θα γλυκάνει μικρούς και μεγάλους.
Πολύ χρήσιμο στους εκπαιδευτικούς για το νηπιαγωγείο και το δημοτικό. (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

Ζωγράφισέ μου ένα νερό* … στα Παραμύθια του Σαββάτου!

Της Ελένης Μπετεινάκη

*Ζωγράφισέ μου ένα νερό, Μαριέττα Κόντου, εικ : Ελίζα Βαβούρη, εκδ. Κόκκινη Κλωστή Δεμένη

Ένας ζωγράφος της Φύσης και των παιδιών κρατά πινέλα μαγικά και ζωγραφίζει τις σκέψεις και τις επιθυμίες τους. Και το κορίτσι της ιστορίας μας θέλει οπωσδήποτε να του ζωγραφίσουν ένα… νερό! Πως ζωγραφίζεται όμως το νερό; Ίσως σαν μπουρμπουλήθρα που της αρέσει η ορειβασία κι ανεβαίνει στο πιο ψηλό βουνό. Κι αν χειμωνιάσει πολύ γίνεται … θάλασσα που έχει για συντρόφια  ψαριά και ομπρέλες και σόμπες και ό,τι χρειάζεται για ζουν όλοι καλά με τόσο κρύο. Κι ύστερα η ζωγραφιά θα ‘χει σύννεφο κατακόκκινο  που από το θυμό του θα κράτα μέσα του όλες τις σταγόνες … Με ένα σωστό γαργαλητό όμως οι σταγόνες δεν θα αντέξουν και θα γίνουν δυνατή βροχή…

Κι ύστερα το νερό που θα κρυφτεί; Στη ζωγραφιά θα γίνει βρύση παλιά ή μήπως καινούργια  που θα γεμίσει ένα πελώριο μπουκάλι και θα προσπαθήσει να μείνει ερμητικά κλειστό. Το κορίτσι ήθελε τα βουνά να σκεπαστούν με χιόνια πολύχρωμα σαν παγωτά. Και το καλοκαίρι τα χιόνια θα φορούσαν μαγιό σε σχήμα καρό …

Κι έχει πολλά ακόμα τούτη η παράξενη ζωγραφιά : Σταγόνες και παγάκια κι αχινούς και θάλασσες και χταπόδια  και κείνο το ένα και μοναδικό χρώμα το γαλάζιο που δύσκολα αποτυπώνεται με όλες του τις αποχρώσεις στο χαρτί…

Πόσο παλιός θα να ΄ναι άραγε τούτος ο πίνακας της Φύσης; Όσο παλιό και πολύτιμο είναι …το νερό.

Ο πιο φανταστικός κι ανατρεπτικός κύκλος του νερού που έχω ποτέ συναντήσει. Μια ιστορία τόσο πολύτιμη, μη αναμενόμενη για μεγάλους και  τόσο μοναδική που τα παιδιά αμέσως την κάνουν  δική τους. Γιατί; Μα μόνο αυτά ξέρουν πως το νερό έχει φωνή, έχει σχήμα και χρώμα που οι μεγάλοι δύσκολα το βλέπουν. 

Η Μαριέττα Κόντου με μια ματιά απίστευτη εισχωρεί στην παιδική ψυχή και βλέπει τα πράγματα όπως θα τα ήθελαν.  Για τα παιδιά τίποτα δεν είναι απίθανο! Τα «πράγματα» ή τα ανεξήγητα  είναι απόλυτα φυσιολογικό για αυτά, να έχουν τη ζωντάνια και τις αντιδράσεις των ανθρώπων γιατί έτσι αντιλαμβάνονται καλύτερα τον κόσμο.

Διαφορετική και ιδιαίτερη προσέγγιση, γεμάτη «παράλογα» και ανάποδα συμβάντα. Οι εποχές μπλέκονται με την Φυσική, οι άνθρωποι με τα πράγματα και ο κύκλος του νερού βρίσκει τη γιατρειά του και την ολοκλήρωσή του στο Χρόνο.

Η Ιστορία του νερού αλλιώς. Η πολυτιμότητά του σε χρυσή κορνίζα. Έτσι αρμόζει στους θησαυρούς της ζωής κι έτσι μας το παρουσιάζει η συγγραφέας.

Η εικονογράφηση της Ελίζας Βαβούρη αποθεώνει το κείμενο με πραγματικά ζωντανές και ιδιαίτερες εικόνες που ξαφνιάζουν, σε κάνουν να χαμογελάς και να μπλεχτείς στο παιχνίδι της ζωγραφιάς -νερού μέσα στην οποία θες να μείνεις όσο πιο πολύ μπορείς.

Αγαπημένη εικόνα ο Ποτηροουρανοξύστης που όμοιό του δεν θα δεις πουθενά… Μόνο στα παραμύθια!

Ένα βιβλίο που θα αγαπήσουν πολύ όλα τα παιδιά γιατί νομίζω πως θα δώσει φτερά και στη δική τους φαντασία και δυνατότητα να κατανοήσουν έννοιες που μοιάζουν απλές αλλά είναι πολύ δύσκολες ειδικά σε τάξεις νηπιαγωγείου και Δημοτικού.

Πως θα το αξιοποιήσουμε στην τάξη; Με πολλούς τρόπους :

ü  Ζωγραφίζουμε το νερό ( Τον δικό μας  ήρωα )
ü  Μιλάμε για τα χρώματα, την υφή, τη γεύση και τα μεγέθη…του νερού, του σύννεφου, του χιονιού…
ü  Μιλάμε για τις εποχές
ü  Μιλάμε για τις λίμνες, τα ποτάμια, τα βουνά, τη θάλασσα.
ü  Βρίσκουμε χρώματα κι αποχρώσεις σε ό,τι  έχει σχέση με το νερό.
ü  Αν η Μαριέττα Κόντου λέει πως για να φτιάξουμε χρώμα της θάλασσας μαζεύουμε τα μπλε τετράδια , τα λιώνουμε και έχουμε καταρράκτες από αυτήν την απόχρωση, σκεφτείτε πως αντίστοιχα θα φτιάξουμε το κίτρινο, το κόκκινο, κ.ο.κ
ü  Ψάχνουμε να βρούμε πόσο παλιό είναι το νερό, η γη….

Θα ‘θελα να γράψω πάρα πολλά για τούτο το βιβλίο γιατί πραγματικά έχει μια παιδική ματιά και ψυχή και μια ιδιαιτερότητα που το διαφοροποιεί από τα συνηθισμένα και τετριμμένα αλλά η αφιέρωση στην αρχή (ιδιαίτερα τιμητική και αληθινή) σε μένα, με άφησε άφωνη και ίσως να μην μπορώ να φανώ αμερόληπτη.

Αφήνω στην δική σας την κρίση το συναίσθημα που θα δημιουργηθεί διαβάζοντας το κι την ίδια στιγμή σας προτρέπω να το αναζητήσετε για να ενθουσιαστείτε  με το πηγαίο χιούμορ, τον λιτό και υπέροχο λόγο της Μαριέττας Κόντου, την απίστευτη περιπέτεια του νερού, τους συνταξιδιώτες και τις μικρές -μεγάλες ανατροπές που περιγράφει.

Δείτε το εδώ  :  http://kokkiniklostibooks.gr/book.php?preq=cover&id=61644bbcf3597

Δημοσιεύτηκε στo Cretalive.gr στις 30 Οκτωβρίου 2021 :https://www.cretalive.gr

Χίλια καλώς ορίσατε κι ακόμη δυο χιλιάδες, και, καλησπέρα στην αφεντιά σας!

Tης Ελένης Μπετεινάκη* 

Remaining Time-0:00

Fullscreen

Mute

Κάθε χρόνο γράφω για τούτη τη μέρα. Για να θυμάμαι, να θυμίζω, να αγαπώ!

20 Μαρτίου λοιπόν σήμερα κι είναι η Παγκόσμια ημέρα Αφήγησης!

Μια μέρα ξεχωριστή, η σημερινή, για μένα, για τα παραμύθια, για τις μεγάλες αλήθειες της ζωής που ΄ναι κρυμμένες πολλές φορές σε λόγια ανθρώπων που κατέχουν την τέχνη της αφήγησης.

Τριπλή γιορτή, γενέθλιος δική μου μέρα, παγκόσμια ημέρα Αφήγησης και θεάτρου για μικρά παιδιά. Μοιραία σκέφτομαι πως τίποτα στη ζωή μας δεν είναι τυχαίο.

«Υπάρχει τίποτα αληθινότερο από την αλήθεια; Ναι, το παραμύθι. Αυτό δίνει νόημα αθάνατο στην εφήμερη αλήθεια». Νίκος Καζαντζάκης, «Αναφορά στο Γκρέκο»

«Ένας μύθος λέει ότι το παραμύθι είναι πλάσμα ζωντανό που μοιάζει με πουλί. Έχει φτερά και πετά στον τόπο και στο χρόνο. Κάποια στιγμή έρχεται και κάθεται στον ώμο σου κι εσύ τότε  δύο πράγματα μπορείς να κάνεις : Να το διώξεις ή να το αφηγηθείς…»

Μια μεγάλη γιορτή λοιπόν, για όσους αγαπάμε τις ιστορίες, τα παραμύθια, τις διηγήσεις. Μια γιορτή που παραμένει άγνωστη κι ίσως αδιάφορη για τους περισσότερους. Κι όμως, αν κάποιος ρωτήσει  έναν έναν από μας εκεί βαθιά στην ψυχή του αν θα ήθελε να ξανακούσει εκείνες τις ιστορίες που έλεγε τα βράδια των παιδικών μας χρονών η γιαγιά ή ο παππούς, όλοι θα ανατρέξουμε σε όμορφες στιγμές. Όλοι θα σκεφτούμε  με πολύ νοσταλγία εκείνα τα χρόνια. Θυμάμαι κι εγώ, πως κάθε απόγευμα  περιμέναμε να δύσει ο ήλιος, να νυχτώσει, να βγει το πρώτο αστέρι στον ουρανό και να τρέξουμε όλοι κάτω στην αυλή της γιαγιάς και με χίλια παρακάλια, δήθεν, να της ζητήσουμε να αρχίσει τις ιστορίες. Ιστορίες που δεν καλοθυμάμαι πια, αλλά νοσταλγώ τις ώρες εκείνες που όλα ζωντάνευαν και έπαιρναν μια μορφή ξεχωριστή, παρέα με φεγγαρόλουστες νύχτες. Δράκοι, νεράιδες, μάγισσες, βασιλόπουλα, μαγεμένα δάση, πουλιά και λουλούδια γίνονταν  γίγαντες και έφταναν ίσαμε τον ουρανό. Και μύριζε η αυλή αγιόκλημα  και ανακατεύονταν τα αρώματα με τις λέξεις και την ησυχία της νύχτας που διέκοπτε μόνο η φωνή της γιαγιάς κι ένας γκιώνης πότε πότε με την παράξενη δική του φωνή μας δήλωνε την παρουσία του. Εγώ πάλι καθισμένη σε εκείνο το πεζούλι που ήταν ολόασπρο από τον ασβέστη με ένα μικρό μαξιλάρι για προσκέφαλο, άκουγα μαγεμένη ώσπου να με πάρει ο ύπνος…

Και νόμιζα πως σαν τέλειωναν οι ιστορίες, έφευγαν κι ανέβαιναν πάνω ψηλά, γίνονταν αστέρια που έμεναν εκεί και κάθε βράδυ τα πεφταστέρια που κατέβαιναν στη γη γίνονταν παραμύθια! 

Το χειμώνα πάλι μαζευόμασταν γύρω από το μαγκάλι όλοι μαζί κι οι μεγάλοι άρχιζαν τις δικές τους ιστορίες κι όσο  έκαιγε η φωτιά και άναβε η πυρήνα, οι σπίθες που πετιόντουσαν παντού γίνονταν σπόρος έμπνευσης, που τις σκεπάζαμε με ένα αλουμινόχαρτο να μην φύγουν. Και έπαιρναν μορφή και ζωντάνευαν μέσα από τον καπνό, θεόρατα κάστρα και στρατιώτες και πρίγκιπες κι ήταν σαν να τους βλέπαμε. Παραδιδόμασταν στη μαγεία των παραμυθιών που τόσο όμορφα ήξεραν όλοι να διηγούνται, ίσαμε να έρθει εκείνη η γλυκεία νύστα και να κοιμηθούνε αυτοί καλά κι εμείς ακόμα καλύτερα!

Τι είναι όμως η αφήγηση; Εκτός τις εκτενείς διηγήσεις των παππούδων και των γιαγιάδων μας, είναι μια τέχνη που δεν χρειάζεται γνώσεις, παρά μόνο ταλέντο στην ομιλία, στο λόγο και στην έκφραση. Απαιτεί μια ιδιαίτερη ψυχική διάθεση. Χρειάζεται εκείνη την  χαμηλή φωνή που σε καθηλώνει, σε παρασέρνει και σε μεταφέρει σε κόσμους άλλους, φανταστικούς. 

Η αφήγηση είναι παλιά όσο κι ο λόγος. Ιστορίες, μύθοι, θρύλοι, λαϊκά παραμύθια, έχουν μεταφερθεί από γενιά σε γενιά μέσω της προφορικής αφήγησης η οποία συνδέεται με την κοινωνικότητα των ανθρώπων, όταν τα βράδια μαζεύονταν γύρω από τη φωτιά για να διηγηθούν τις εμπειρίες της ημέρας.

Οι παραμυθάδες ή αφηγητάδες ήταν σχεδόν ηλικιωμένοι άνθρωποι και τους βρίσκει κανείς από τα αρχαία χρόνια. Ο Ηρόδοτος για παράδειγμα περιλαμβάνει στην Ιστορία του παραμύθια, ο Αριστοφάνης  αναφέρει τον Φιλέψιο , σαν επαγγελματία παραμυθά και ο Αριστοτέλης αναφέρεται στις περίφημες «τροφούς τε και μητέρας» που έπρεπε να αφηγούνται παραμύθια στα παιδιά. Ο Πλούταρχος και ο Στράβων αναφέρονται στους μύθους σαν τα πιο ευχάριστα ακούσματα των παιδιών. Στην βυζαντινή περίοδο  αν και οι πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα είναι ελάχιστες, γνωρίζουμε πως υπήρχαν οι μίμοι που διασκέδαζαν τους άρχοντες με ιστορίες. Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας πάλι ο ρόλος των παραμυθάδων ήταν πρωταγωνιστικός. Ήταν αυτοί που διέσωσαν και καλλιέργησαν την προφορική παράδοση όχι μόνο στον ελληνικό χώρο αλλά και στην Ανατολή και στη Δύση: «Τα παραμύθια ακούγονταν στα μακρινά ταξίδια των καραβανιών, στα ταξίδια της θάλασσας από ναυτικούς, στα βουνά και στους κάμπους από τσοπάνηδες, σε επίσημες ή απλές συγκεντρώσεις, σε νυχτέρια, στις βεγγέρες κοντά στο παραγώνι του τζακιού, σε σπεροκαθίσματα…»*

Σήμερα σπανίζουν οι άνθρωποι που ξέρουν να διηγούνται παραμύθια ή να πλάθουν δικές τους ιστορίες. Εκείνα τα χρόνια ίσως και να ήταν η ψυχή ενός χωριού, μιας πολιτείας. Άνθρωποι που αισθάνονταν έντονη μέσα τους την ορμή για διήγηση, όπου κι αν βρίσκονταν και συχνά απρόσκλητοι ξεκινούσαν τις διηγήσεις και μάζευαν γύρω τους άγνωστους που τους άκουγαν με προσοχή… Οι αφηγητάδες εκείνων των εποχών δεν ήταν πλούσιοι άνθρωποι. Αφηγούνταν ιστορίες για να βγάλουν το ψωμί τους. Ίσως μάλιστα μερικές φορές να ήταν επαίτες, αλήτες, πλανόδιοι μικροπωλητές, αυτόκλητοι προσκυνητές ή ακόμα και άστεγοι άνθρωποι. Ήταν οι λεγόμενοι περιπλανώμενοι ή λαϊκοί αφηγητάδες που κανόνα η φωνή τους άλλαζε ανάλογα με το φύλο την ηλικία, τον τόπο καταγωγής τους ,το είδος της ιστορίας, το περιεχόμενο και την ώρα της αφήγησης. Είχαν μια αυτοπεποίθηση και ηρεμία τέτοια που αν και κάποιες φορές διηγούνταν φρικώδεις σκηνές ήξεραν να διατηρούν ένα κλίμα εμπιστοσύνης και ασφάλειας. Ας μην ξεχνάμε επίσης πως ένα παραμύθι ακούγεται διαφορετικά, ανάλογα το χρωματισμό και τη χροιά της φωνής. Το ίδιο παραμύθι αλλάζει  όταν λέγεται από τη γιαγιά και ακούγεται αλλιώς όταν λέγεται από τον παππού. Πιο γλυκιά η φωνή της γιαγιάς ενώ είναι πιο τραχιά η φωνή του παππού. Βασικό ρόλο στην αφήγηση παίζουν ακόμα οι κινήσεις των χεριών και η έκφραση του προσώπου. Τα χέρια, βασικό εργαλείο, συμμετέχουν στην πορεία και εξέλιξη μιας ιστορίας, μιλούν δραματοποιούν, διευκρινίζουν γεγονότα, σιωπούν και πανηγυρίζουν.

 Ο αφηγητής δεν ήταν  ηθοποιός, δεν έριχνε  ποτέ το βλέμμα τους στους θαυμαστές του. Πάντα κοίταζε τα χέρια του και τη φωτιά. Τα χέρια που προηγούνταν των λέξεων και την φωτιά που ήταν σαν «αέναη» θάλασσα. Οι αφηγητάδες της φωτιάς, όπως αποκαλούνταν, καθώς μιλούσαν έπαιζαν μαζί της. Έπαιζαν με τη σκιά που σχηματίζονταν στον απέναντι τοίχο. Ήξεραν να αναζωπυρώνουν το κούτσουρο στην πιο δραματική στιγμή του παραμυθιού και να μαζεύουν σιγά σιγά τη  στάχτη σαν μια ιεροτελεστία. Ακολουθούσε μια σιωπή, μια περισυλλογή, βασικό και αυτό χαρακτηριστικό των αφηγητάδων, το να μπορούν να μιλάνε με τον εαυτό τους. Και αυτό γιατί τούτη η δύσκολη τέχνη που κρύβει την «σιωπή των λόγων» έπαιρνε άλλη διάσταση σαν ξεκινούσε το παραμύθι και λέγαν  πως οι καρδιές των παρευρισκομένων χτυπούσαν στον ίδιο ρυθμό.

Λέγανε μάλιστα πως καλός αφηγητής ήταν εκείνος που είχε στόμα γλυκό σαν αλάτι, που αφηγούνταν χωρίς να κάνει μια λέξη λάθος. 

«Το παραμύθι δεν μπορεί να ανθίσει παρά στη μοναξιά…» γι αυτό και οι αφηγητάδες που αναζητούσαν τη γαλήνη ήταν μόνοι ή μοναχικοί άνθρωποι. Όλη αυτή η προφορική παράδοση μετέφερε πλήθος πολιτιστικών στοιχείων και συχνά για να τονίσουν την σπουδαιότητά  της  την παρομοίαζαν με «το λάδι που περιέχει τα λόγια. Αυτό το λάδι δεν εξατμίζεται σαν νερό, αν το  χύσουμε στη γη, θα διακρίνουμε τα ίχνη του και την επόμενη μέρα…» 

Σήμερα λοιπόν η μέρα είναι αφιερωμένη σε όλους εκείνους τους παλιούς παραμυθάδες ή αφηγητές αλλά και στους νεότερους. Είναι η λεγόμενη World Storytelling Day, που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 20 Μαρτίου.

Η Παγκόσμια Ημέρα Αφήγησης έχει τις ρίζες της στην εκδήλωση αφήγησης Η Ημέρα όλων των Παραμυθάδων, που διοργανώθηκε για πρώτη φορά στη Σουηδία, στις 20 Μαρτίου 1991. Η εκδήλωση αυτή ονομάστηκε “Alla berattares dag” (Όλη την ημέρα παραμυθάδες), έγινε δεκτή με ενθουσιασμό και απέκτησε φανατικούς υποστηρικτές που διέδωσαν την ιδέα. Από εκεί έφτασε μέχρι το Περθ της Αυστραλίας όπου το 1997 αφηγητές συντόνισαν μια μεγάλη Γιορτή των Ιστοριών διάρκειας 5 εβδομάδων. Το 2001 ξεκίνησε το σκανδιναβικό δίκτυο αφήγησης Ratatosk και η εκδήλωση εξαπλώθηκε από τη Σουηδία, στη Νορβηγία, τη Δανία, τη Φινλανδία και τη Λιθουανία. Το 2003, έφτασε μέχρι τον Καναδά και άλλες χώρες, οπότε η εκδήλωση έγινε γνωστή διεθνώς ως Παγκόσμια Ημέρα Αφήγησης. Το 2005 είχε μια σπουδαία κορύφωση στις 20 Μαρτίου με γεγονότα σε 25 χώρες σε 5 ηπείρους. Από τότε, τέτοιου είδους εκδηλώσεις άρχισαν να γίνονται σε πολλά μέρη του κόσμου καθιερώνοντας το θεσμό.

Στην Ελλάδα η Παγκόσμια Ημέρα Αφήγησης γιορτάστηκε για πρώτη φορά το 2010…

Και δυσκόλεψαν πολύ οι εποχές τούτον τον 21ο αιώνα κι η ανάγκη για παραμύθια και ιστορίες είναι μεγαλύτερη από ποτέ .Όσο και αν έχουν μειωθεί οι παραμυθάδες στον κόσμο ολάκαιρο και ειδικότερα στα μέρη μας εξαιτίας της τηλεόρασης, του υπολογιστή, της αποξένωσης των μεγάλων πόλεων, της γενικότερης κατάστασης που ζουν  οι σύγχρονοι άνθρωποι, ας μην ξεχνάμε την σπουδαιότητα  που προσφέρει μέσα στην ίδια την οικογένεια πρώτα και ύστερα στο ευρύτερο μας περιβάλλον η αφήγηση μιας μικρής έστω ιστορίας. Τα οφέλη για ένα μικρό παιδί ειδικότερα, είναι πολλαπλά. Είναι μια ευκαιρία συγκέντρωσης όλων των μελών αλλά και ένας τρόπος μάθησης και ανταλλαγής κάποιες φορές απόψεων  σε χώρους όπως είναι τα σχολεία, τα θέατρα κ.α. που πάνω από όλα προσφέρει την χαρά και την μαγεία της ίδιας της ιστορίας. 

Και αν δεν υπάρχει εκείνο το μαγικό χάρισμα σε μας τους ίδιους,  ας αναζητήσουμε ανθρώπους που το έχουν,  δάσκαλο ή παραμυθά σύγχρονο, γιατί το παραμύθι και ειδικότερη η αφήγηση που έχει αυτήν την μοναδική αμεσότητα με τον άλλο, είναι αναγκαίο συστατικό της ζωής για την καλλιέργεια του λόγου και της φαντασίας. 

Κι ύστερα λένε πως στα παραμύθια κρύβονται όλες οι μεγάλες αλήθειες….

Είναι  παρηγοριά κι ελπίδα κι όπως κάποτε είχε πει ο Νέστορας Μάτσας: 

«Εν αρχή, λοιπόν το παραμύθι, δίψα κι ανάσα του ανθρώπου , ανάγκη και διέξοδος, ελπίδα και χίμαιρα… Στην πείνα, στο φόβο, στο θάνατο το παραμύθι ρίχνει βάλσαμο, στην πιο σκοτεινή δοκιμασία ρίχνει φως, στα πιο αποπνικτικά τείχη ανοίγει παράθυρο στον ουρανό…».

Κι όσο για μας τους δασκάλους που καλούμαστε όσο κι αν δεν είμαστε καλοί αφηγητές πολύ συχνά να πούμε ιστορίες, ας το κάνουμε όσο πιο συχνά γίνεται, γιατί έχουμε τούτο το εύπλαστο ακροατήριο αλλά και  το μαγικό εφόδιο διάδοσης της γνώσης και της χαράς, κι ας θυμηθούμε μια  σύγχρονη συγγραφέα παιδικών βιβλίων που είχε επίσης πει: 

«Το καλύτερο μάθημα γίνεται με τα παραμύθια!

 Σ΄αυτό συμφωνούν όλοι οι παιδαγωγοί του κόσμου.»(Γαλάτεια  Σουρελή)

Χρόνια πολλά λοιπόν στους αφηγητές, χρόνια πολλά στις ιστορίες και τα παραμύθια!

 

ΠΗΓΕΣ: 

* Βασίλης Αναγνωστόπουλος, Κώστας Λιάπης, Λαϊκό παραμύθια και παραμυθάδες στην Ελλάδα, εκδ. Καστανιώτης

Ζορζ Ζαν,Η δύναμη των παραμυθιών, , εκδ. Καστανιώτης 

Β.Δ. Αναγνωστόπουλος,Τέχνη και Τεχνική του Παραμυθιού, εκδ. Καστανιώτης

Γαλάτεια Σουρελή, Ελάτε να διαβάσουμε παραμύθια, εκδ. Ψυχογιός

Μπρούνο Μπετελχαϊμ, Η γοητεία των παραμυθιών, εκδ. Γλάρος

Πάολα Σανταγκοστίνο, Πώς να διηγούμαστε ένα παραμύθι, εκδ. Καστανιώτη

Λίλη Λαμπρέλλη, Μικρό αλφαβητάρι αφήγησης, ,εκδ. Πατάκης

http://zhtunteanagnostes.blogspot.gr/ 

https://internationalstoryteller.com/world-storytelling-day/