Στον Ιούλη τον Δευτερόλη και Χορτοκόπο!

Κάποιες φορές στο δρόμο μου συναντώ ένα παραμύθι ...

Κάθομαι τότε και πιάνουμε κουβέντα ...

Της Ελένης Μπετεινάκη

Στον Ιούλη τον Δευτερόλη και Χορτοκόπο!

Μέρες τώρα τριγυρίζω τα σοκάκια των Αρχανών. Ψάχνω να βρω ψεγάδια στις μαγικές αυλές του …Παραδείσου. Μόνο χρώμα, ομορφιά και καλοκαίρι παντού. Μόνο ζωή που υμνείται στα πέταλα ενός κατακόκκινου τριαντάφυλλου, μια μανόλιας που σε μεθά με τ’ άρωμά της. Χθες βράδυ ξενύχτησα σε ένα παραμύθι-δρόμο κι έπιασα κουβέντα με τις κολοκύθες, τους κρητικούς τσούκους και τ’ αστέρια. Ξάπλωσα πάνω στην πέτρα που΄ταν βαμμένη στις άκρες της με ασβέστη που ΄λαμπε πιο πολύ απ’ το φως του μισοφέγγαρου. Πόσα πράγματα συζητήσαμε με τους χρωματιστούς φίλους μου. Όλοι είχανε μια χαρά που θα΄ρχοταν τα μεσάνυχτα ο Ιούλιος κι ας ξέρανε πως θα τρέχε ποτάμι ο ιδρώτας από τα κορμιά τους και θα ΄θελαν πιο πολύ από ποτέ το δροσερό νερό να τους ποτίσει. Ένας γρύλος κρύφτηκε πίσω από το φανάρι που δίνε στον τόπο μαγικό φωτισμό κι ένιωσα πως που μιλούσε για τα όμορφα, τα περασμένα και μάντευε τα μελλούμενα που θα φέρνε τούτος ο Δευτερόλης μήνας, ο Χορτοκόπος.

Μπήκα λοιπόν στο παραμύθι και πιάσαμε την άκρη της κατακόκκινης κλωστής και αρχίσαμε τις θύμησες, τα λόγια και τις εικόνες αλλοτινών καιρών…

Στα μποστάνια μπήκα και μάζεψα όλους τους ανθούς των κολοκυθιών. Σε ένα μεγάλο κοφίνι έβαλα τα ώριμα αγγουράκια, τις ντομάτες και τα μεστωμένα καρπούζια. Έκαιγε το χώμα, έσκαγε η γης ζητώντας παρηγοριά σε λίγες σταγόνες δροσιάς.

Ο Σιγανός, το σκιάχτρο μου φάνηκε απότομα χαμογελώντας. Το περιβόλι του κυρ Γιάννη και δικό του ήταν παραφορτωμένο τούτη τη φορά. Έβγαλε το ημίψηλο καπέλο του να με καλωσορίσει…

Έτρεξα στα κατακίτρινα χωράφια με τα φρεσκοκομμένα δεμάτια από στάχυα… Τ’ αλώνια γύρεψα τα κυκλικά κι ασπρισμένα. Να στήσω χορό κι εγώ μαζί με τα βόδια που γυρνούσαν τραβώντας το βολόσυρο*. Να πιάσω το θρινάκι*, να φυσήξει ο αγέρας να πάρει ψηλά το ελαφρύ άχυρο, να πέσει στα πόδια μου ο καρπός. Να τον κοσκινίσω ύστερα με το δριμόνι*, να διώξω τα σκύβαλα* και τις πέτρες, να ξεχωρίσει το πολύτιμο στάρι να ΄ναι έτοιμο για φόρτωμα και να σταλεί στην Κάτω Πέτρα του Μύλου. Κι εκεί τις νύχτες να ξυπνήσουν τ’ αερικά κι οι νεραΐδες και στήσουν παράξενο γλέντι με τους αλαφροΐσκιωτους λυράρηδες.

Να κοιμηθώ θέλησα τις νύχτες κάτω από τον ξάστερο ουρανό, πάνω στις ζεματισμένες από την κάψα του ήλιου ταράτσες. Και έψαχνα να βρω όλους τους αστερισμούς. Πιο καθαροί από ποτέ η Μικρή κι Μεγάλη Άρκτος, ο Περσέας, η Κασσιόπη, ο Ερμής. Ο Πήγασος, ο Λέοντας και κει κατά το ξημέρωμα ο Σκορπιός να καλημερίζει τον Ήλιο, το αφέντη της μέρας…

Κι ύστερα θέλησα να χωθώ κάτω από τα πλατιά φύλλα της συκιάς με το γαλακτερό υγρό και ας την φοβούνταν οι παλιοί γατί τα κλαδιά της μοιάζανε με μάγισσες που  είχαν ανοίξει τα χέρια να αρπάξουν όλα τα καλούδια της γης. Να γευτώ τον πολύτιμο καρπό της. Να σκαρφαλώσω στην μεγάλη καρυδιά, να γίνουνε  μαύρα τα χέρια από τα φρέσκα καρύδια. Να κόψω όλες τις κοντούλες (αχλάδια) και τα κεράσια απ’ το περβόλι μας στη Ρίζα του βουνού.

Να χαθώ στα δεκάδες ξωκλήσια που είναι στημένα τα πιο τρανά πανηγύρια του χρόνου. Της Αγιά Μαρίνας, του Αϊ Λια, της Αγίας Χριστίνας, της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Παντελεήμονα. Να μυρίσει ο αγέρας καπρικό και φύλλα λεμονιάς. Να μαζέψω χωνιά με τις ζαχαρωτές μαντινάδες και τα μικρά ψεύτικα δακτυλίδια που ήτανε  γιομάτοι οι πάγκοι των μικροπωλητάδων.

Να περπατήσω ώρες ατέλειωτες στην αμμουδιά, να δω τον ήλιο να ανατέλλει όλα τα πρωινά που βάφεται ροζ η Ανατολή και πορφυρή η Δύση και να βουτά ξανά στην απέραντη θάλασσα θέλοντας κι εκείνος να δροσιστεί στην άκρη του ορίζοντα.

Κουβέντα στην κουβέντα και θύμηση στη θύμηση κόντευε να τελειώσει το παραμύθι μέσα στην λουλουδιασμένη αυλή και να ΄σου φουριόζος ο Ιούλης με ένα χαμόγελο που άστραψε η νύχτα. Όλα τούτα κρατούσε στο σεντούκι του. Ξυπόλυτος και ολόφρεσκος μου ‘δωσε το χέρι να με τραβήξει να φύγουμε να προλάβουμε την Ανατολή που θα ήταν,  λέει η πιο λαμπρή των τελευταίων ημερών…. Τον ακολούθησα, ήθελα να μαζέψω  κι άλλες εικόνες, καινούργιες τούτη τη φορά από τα ψαροκάικα, τα γαλανά νερά της θάλασσας και τον πέτρινο όγκο του Άρχοντα-Κούλε στο έμπα  του δικού μας λιμανιού. Να πιάσουμε  καινούργια κλωστή για το καλωσόρισμα του δεύτερου μήνα του καλοκαιριού. Να ξεκινήσουμε  κουβέντες για καινούργιο παραμύθι!

“Στ’ αλώνια καλοσάρωτα και ξεχορταριασμένα θα ξαπλωθούν οι θημωνιές ξανθόμαλλες πλεξίδες”, λέει ο ποιητής μας  Γιώργος Δροσίνης

Ιούλιος μπήκε  αλωνάρης, αλωνιστής, αλωνίτης, αλωνιάτης, αλωνευτής, χαλαζάρης, δευτερόλης, δευτερογιούλης, Αηλιάς ή Αηλιάτης,  Φουσκομηνάς,  Χασκομηνάς, Γυαλιστής ή Γυαλινός, Αηκερατίτης και Χορτοκόπος. Ονομασίες που συναντάμε σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και δηλώνουν συνήθως τις γεωργικές δουλειές ή συνήθειες που ίσχυαν για κάθε τόπο.

Πρωτομηνιά είναι η  γιορτή είναι  των Αγίων Αναργύρων που τους ονόμασαν έτσι γιατί αν και γιατροί ποτέ δε έπαιρναν ούτε ένα “αργύριο” για να θεραπεύσουν κάποιον. Tην επομένη στις 2 του μήνα, είναι της Παναγιάς της Βλαχέραινας ή Καψοδεματούσας  γιατί λένε πως έκαιγε στ ‘αλώνια τα δεμάτια αυτών που δεν κρατούσαν αργία τούτη τη μέρα. Στις 3 του Ιούλη γιορτάζει ο Άγιος Υάκινθος,  ο δικός μας άγιος του έρωτα και των αγνών αισθημάτων, της δημιουργίας και της έμπνευσης. Στις 4 του μήνα είναι του Αγίου Ανδρέα Κρήτης, στις 7 της Αγίας Κυριακής, στις 8 του Αγίου Προκοπίου, στις 15 του Αγίου Κήρυκου του Ιουλίτη προστάτη των παιδιών για τους τραυματισμούς,  ίσαμε την μεγάλη γιορτή της Αγιά Μαρίνας στις 17. Εκείνη τη μέρα λένε πως είναι ώριμα τα σταφύλια και τα σύκα γι αυτό και η μνήμη της γιορτάζεται με εξόδους στα αμπέλια και στους λαχανόκηπους με τις μεγάλες συκιές  και τα παράξενα φύλλα που τις νύχτες με φεγγάρι για όλους όσους ξενυχτούσαν στην εξοχή έπαιρναν μορφή και άλλοτε γινόταν μάγισσες, άλλοτε νεράιδες ή φοβέρες νυχτερίδες που τρόμαζαν καθώς κουνιόταν με το πρώτο αεράκι που συντρόφευε τις καυτερές νύχτες του Δευτερόλη μήνα. Η Αγιά Μαρίνα προστάτευε  και από τα βλαπτικά ζωύφια γι αυτό και γινότανε αγιασμός και ραντισμός των σπαρτών από τα σκαθάρια και τα άλλα «έχνη» που γέμιζαν τα χωράφια. Ακόμα λένε πως η Αγία είναι προστάτιδα των καχεκτικών παιδιών και « μάραινε» τα εξανθήματα από την ευλογιά !

Ακολουθεί η μεγάλη γιορτή του Προφήτη Ηλία στις 20 του Ιούλη που θεωρούνταν έφορος της βροχής, των ανέμων, των βροντών και των κεραυνών. Λέγανε πως έτρεχε στον ουρανό με την άμαξά του καταδιώκοντας κάποιον δράκο ή τον διάβολο και κρατώντας πάντα για όπλο του τον κεραυνό. Η παράδοση τον θέλει να είναι ναύτης που επειδή έπαθε πολλά στη θάλασσα και κόντεψε να πνιγεί αρκετές φόρες,  βγαίνει στη στεριά και αποφασίζει  να πάει σε μέρος που δεν έχουν δει θάλασσα ποτέ. Βάζει στον ώμο του ένα κουπί κι όποιον συναντά στο δρόμο του τον ρωτά αν ξέρει τι είναι τούτο που βαστά. Όταν του λέγαν πως ήξεραν κείνος τραβούσε όλο και ψηλότερα και σαν έφτασε στην κορφή ενός βουνού του παν πως τούτο δεν ήταν τίποτα άλλο παρά ένα κομμάτι ξύλο. Έτσι αποφάσισε να μείνει για πάντα εκεί ψηλά. Μύθος που έχει τις ρίζες του σε εκείνον του Οδυσσέα  που παρακινείται από τον Τειρεσία, σαν σκοτώνει τους μνηστήρες να τραβήξει όσο πιο ψηλά μπορεί και σαν θα φτάσει σε μέρος που δεν γνωρίζουν από καράβια ή κουπί να το μπήξει στη γη και να θυσιάσει στον Ποσειδώνα.  Συνδέεται επίσης  με τον Ήλιο που ταυτιζόταν με τον  Δία που σαν θεός των μετεωρολογικών φαινομένων λατρευόταν πάνω σε βουνοκορφές. Έτσι εξηγούνται και οι φωτιές που ανάβονταν στις κορυφές  μα και οι θυσίες πετεινών που ως αγγελιοφόρος της ημέρας θεωρήθηκε από τους αρχαίους Έλληνες σύμβολο του Ήλιου και από την φωνή του έβγαζαν προγνωστικά για τον καιρό. Την παραμονή του Αϊ Λιά γινόταν δέηση στον προφήτη γιατί οι ζέστες πια ήταν ανυπόφορες , η λεγόμενη Περπερούνα για να ρίξει μια βροχή να δροσιστούν. Το έθιμο ήθελε να στολίζουν  με πράσινα χόρτα ένα κορίτσι ορφανό που το πήγαιναν στο ποτάμι και έβρεχαν τα ρούχα τους και στη συνέχεια χόρευαν όλοι μαζί και τραγουδούσαν:

Θέ μου βρέξε μια βροχή, μια βροχή μια σιγανή, μια βροχή καλή βροχή.

Σε πολλά ξωκλήσια επίσης επειδή πίστευαν πως και τούτος ο Προφήτης προστάτευε από αρρώστιες γινόταν περισχοινισμός δηλαδή περιτύλιξη της εκκλησίας με κέρινο νήμα αλλά και του ασθενή ή τύλιγαν το κεφάλι του με στάχυα  και έτσι έφευγε ο πόνος.

Ο μήνας τελειώνει με πολλά πανηγύρια ακόμη ανάλογα την περιοχή. Στις 22 η Αγιά Μαρκέλλα, στις  24  η Αγιά Χριστίνα, στις 25  είναι η Κοίμηση της Αγίας Άννας και ακολουθούν οι γιορτές δύο θεραπευτών αγίων της Αγίας Παρασκευής  της Δρακοντοκτόνου στις 26 που προστατεύει τα μάτια. Λένε επίσης πως προστάτευε και από την χολέρα ή πανώλη. Στην Κρήτη την  αποκαλούν  και «Πεφταργά». Φτάνουμε στη γιορτή  του Αγίου Παντελεήμονα στις 27 Ιουλίου, προστάτης όλων σχεδόν των αναπηριών κι είναι γνωστή η παροιμία : « Κουτσοί, στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα ».

«Μέρες ετοιμαζόμασταν για το πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα που γινόταν στο διπλανό χωριό. Ξέραμε πως θα βρίσκαμε όλα τα παιχνίδια που είχαμε ονειρευτεί και μετράγαμε ξανά και ξανά το χαρτζιλίκι μας να δούμε αν θα μας έφτανε. Από νωρίς το πρωί σαν ξημέρωνε η παραμονή πλέναμε την καρότσα του φορτηγού  και σαν στέγνωνε στρώναμε την κουβέρτα και περιμέναμε να βραδιάσει. Και σαν έφτανε η πολυπόθητη ώρα ξαπλώναμε όλοι και δεν μας ένοιαζαν ούτε οι λακκούβες στο δρόμο, ούτε ο φοβερός θόρυβος της μηχανής. Ήμασταν τόσο κοντά στο όνειρο …

Φτάναμε στους Κουνάβους κι αν και έπρεπε να παρκάρουμε πολύ μακριά , δεν το σκεφτόμασταν,  μόνο να φτάσουμε γρήγορα θέλαμε,  να ανάψουμε ένα κερί στη χάρη του Αγίου και να ψωνίσουμε τις μοναδικές μαντινάδες, άλλοτε σε χάρτινη σακούλα, άλλοτε σε χωνί από εφημερίδα. Μαντινάδες ζαχαρωτά, ροζ, πράσινες, μπλε και λευκές. Δύο δραχμές δίναμε κι η ευτυχία κρατούσε μέρες, ευτυχία κλεισμένη σ' ένα μικρό χαρτάκι που διαβάζαμε τι μας έτυχε σαν γλείφαμε όλο το ζαχαρωτό. Κι ύστερα τρώγαμε καπρικό στα λεμονόφυλλα και παίρναμε ένα σωρό δακτυλίδια με πολύχρωμες πλαστικές πέτρες σε σχήμα καρδιάς και βραχιόλια από έναν πάγκο που είχε χιλιάδες μικροπράγματα κι ένοιωθα πριγκίπισσα αληθινή, έχοντας ξοδέψει ...μία δραχμή και ένα πενηνταράκι …

Το όνειρο και για τούτο το καλοκαίρι είχε βγει αληθινό!».

 Και το εορτολόγιο κλείνει στις 28 του Ιούλη με την γιορτή της Αγίας Ειρήνης της Χρυσοβαλάντου που τιμάται ιδιαίτερα στην πόλη του Ηρακλείου.

Καλό μας μήνα !

 

*θρυνάκι = ξύλινο εργαλείο λιχνίσματος

*σκύβαλα =οι κόνδυλοι των σταχιών

*δριμόνι =  Μεγάλο κόσκινο με διάμετρο ένα μέτρο

*βολόσυρος = Ξύλινο εργαλείο αλωνίσματος με πριονωτά σίδερα και χαλίκια από κάτω για τον τεμαχισμό των σιτηρών

 Φωτογραφίες  : Κωνσταντίνος Γριβάκης

Ελένη Μπετεινάκη

Πηγές :

Μουσείο Μπενάκη : « Παραδοσιακές καλλιέργειες », Αθήνα 1978

Γ.Α. Μέγα « Ελληνικαί εορταί και έθιμα της λαϊκής λατρείας »,Αθήνα 1963

Εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Τα καλοκαιρινά, Δημ. Λουκάτος, εκδ. Φιλιππότη

Η πριγκίπισσα και το στέμμα*… στα Παραμύθια του Σαββάτου!

Γράφει η Ελένη Μπετεινάκη

Ώρα μας είναι να διαβάσουμε ένα παραμύθι. Από εκείνα του παλιού καλού καιρού που όμως έχει εκσυγχρονιστεί και οι παλιές αξίες, ιδέες και καμώματα, ακολουθούν πια τα σημερινά πρότυπα και αντιλήψεις.

Φυσικά υπάρχει παλάτι, πρίγκηπας, πριγκιποπούλα και …στέμμα! Και βασικοί ήρωες του τα πριγκιπόπουλα Βίκτωρας και Έλλη τα παιδιά του βασιλιά και της βασίλισσας. Οι δύο τους από την ημέρα της γέννησής τους, σχεδόν,  εκπαιδεύονται για να υπηρετήσουν το παλάτι σε όποιο μετερίζι αναλογεί στον καθένα. Ο Βίκτωρας για παράδειγμα μαθαίνει ιππασία, τοξοβολία, ξιφασκία και μελετάει πολύ ιστορία και γεωγραφία κι ότι θα φανεί χρήσιμο για να γίνει κάποια μέρα ο επόμενος βασιλιάς.

Η Έλλη πάλι πρέπει να μάθει σωστούς κι ευγενικούς τρόπους,  το λεγόμενο Savoir Vivre, για να μπορεί να υποδεχτεί υψηλούς καλεσμένους, να μάθει να στέκεται εντελώς ίσια και να περπατάει αργά και σταθερά.

Με λίγα λόγια πράγματα λίγο βαρετά για την συγκεκριμένη πριγκίπισσα και κουραστικά για τον πρίγκιπα. Κανένας τους δεν ήθελε να ακολουθήσει το σχέδιο ζωής που τους είχαν επιβάλλει κι έκαναν εντελώς αντίθετα πράγματα.  Η Έλλη βαριόταν ακόμα πιο πολύ από τον Βίκτωρα και ονειρευόταν να ζήσει σαν τις ηρωίδες των βιβλίων που διάβαζε. Να είναι δυναμική, γενναία, ανεξάρτητη και τολμηρή. Και κάθε φορά που είχε μάθημα καλών τρόπων έκανε απίστευτες εναλλαγές. Την  μπαγκέτα την έκανε σπαθί, την ασπίδα του φρουρού τσουλήθρα πάνω σε στριφογυριστή σκάλα και στα πλακάκια της μεγάλης σάλας έστηνε πιόνια σκακιστικού παιχνιδιού. Το πιο αγαπημένο της παιχνίδι όμως ήταν να ψάχνει το στέμμα του βασιλιά πατέρα της  που πάντα εκείνος  το έκρυβε σε απίθανα μέρη, επίτηδες. Όταν κατάφερνε να το βρει, το έβαζε στο κεφάλι της και καθρεφτιζόταν παριστάνοντας την βασίλισσα. Ώσπου μια μέρα ο πατέρας-βασιλιάς την τσάκωσε…

Τι έγινε τότε; Μια τεράστια ανατροπή!

Ο βασιλιάς κατάλαβέ πως ήταν κι αυτός γονέας κι έπρεπε να ακούσει τις επιθυμίες και απόψεις των παιδιών του και να τις σεβαστεί.

Το πως εξελίχθηκε αυτό το παραμύθι θα το διαβάσετε εσείς!

Η Παναγιώτα Στρίκου – Τομοπούλου γράφει μια υπέροχη «Μικρή Καληνύχτα» που ανατρέπει τα στερεότυπα και τις παγιωμένες αντιλήψεις και δίνει τόπο στην προσωπική επιθυμία και άποψη. Μια ιστορία για θαρραλέα κορίτσια και αγόρια που τολμούν να αλλάξουν τη ζωή και τον κόσμο υψώνοντας την φωνή και τα θέλω τους. Μια ιστορία για αυταρχικούς γονείς που οφείλουν να σεβαστούν τις επιθυμίες των παιδιών τους.

Μια ιστορία για όλους μας που θα κάνει να ξανασκεφτούμε τα σημάδια στις συμπεριφορές των παιδιών μας. Να τα ακούσουμε, να συζητήσουμε μαζί τους και να τα ενθαρρύνουμε για τις δικές τους ιδέες. Και για τα παιδιά,  διαβάζοντας  ή ακούγοντας την ιστορία ( ναι, υπάρχει με Qr code η αφήγηση από την ίδια την συγγραφέα) να διασκεδάσουν με τα καμώματα των δύο παιδιών – πριγκιπόπουλων, και να σκεφτούν πώς πρέπει να λένε πάντα αυτό που νιώθουν και θέλουν όσο δύσκολο κι αν ακούγεται.

Η Έλενα Τσαπρούνη, ένα νεαρό και ταλαντούχο κορίτσι έχει κάνει την εικονογράφηση μεταφέροντας μας στον μαγικό κόσμο των παραμυθιών και στην ιδιαίτερη ατμόσφαιρα της ιστορίας. Νομίζω πως ταίριαξε απόλυτα!

Να την ψάξετε αυτήν την καληνύχτα οπωσδήποτε!

Για όσους δεν γνωρίζουν την Παναγιώτα Στρίκου αξίζει νομίζω τουλάχιστον μία φορά να ακούστε ένα από τα καταπληκτικά της podcast στην «Καθημερινή» με τον τίτλο «Μαμάδες με ρούμι» και μάλλον θα την παρακολουθείτε ανελλιπώς στη συνέχεια!

https://open.spotify.com/show/7fSEQcWe7goElyoGyGV4Mm

Είναι συγγραφέας των βιβλίων : Η φλύαρη πριγκίπισσα, Στο τικ τακ του ρολογιού, Το ταξιδιάρικο ξωτικό και Το Σιωπηλό Βασίλειο που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Είναι ενεργό μέλος του διοικητικού συμβουλίου του IBBY (Κύκλος Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου) και υποστηρίζει εθελοντικά φορείς όπως το Library4all και το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

*Η πριγκίπισσα και το στέμμα, Παναγιώτα Στρίκου-Τομοπούλου, εικ: Έλενα Τσαπρούνη, εκδ. Μεταίχμιο

https://www.metaixmio.gr/el/products/h-prigipissa-kai-to-stemma?srsltid=AfmBOor0LAzeAG_qBqT42rAjPZw2eVX362JW1NDgYuLZUr3LA2hofSEc

Δημοσσιέυτηκε στο cretalive.gr στις 7 Ιουνίου 2025 : εδώ!

 

 

Το Σάββατο των Ψυχών κι η Πεντηκοστή, μια φορά κι έναν καιρό!

Της Ελένης Μπετεινάκη 

Δεν ήξερα γιατί είχε τόσες γλάστρες με αμπερόριζα η γιαγιά μου στην μαγική της αυλή! Περάσανε χρόνια πολλά να καταλάβω πως όλα είχαν σχέση με εκείνα τα Ψυχοσάββατα που ετοίμαζε τα κόλλυβα για να συγχωρεθεί η ψυχή του παππού και της μάννας της…

Ήταν εκείνο το λουλούδι που έβραζε μαζί με το σιτάρι στο μεγάλο καζάνι της Απάνω Κουζίνας. Και έβαζε πάντα ένα φύλλο στο στόμα της, την ώρα που έσκυβε στην εκκλησιά, μαζί με ένα κερί που άναβε κι έκλεινε τα μάτια της. Τη θυμάμαι μια χρονιά που μαζί με το κερί είχε κι ένα μάτσο κλαδάκια από τούτο το φυτό κι όταν τη ρώτησα γιατί δεν πήραμε και τις «σαρδέλες» μας τις κόκκινες, μου απάντησε πως δεν έπρεπε ποτέ να το ξανασκεφτώ αυτό…

«- Εδά  δα περάσει η ψυχή του παππού σου, κλείσε τα μάθια σου να σε δει… Κλαίει και δεν θέλει να φύγει και σα  ντα δει τα γαλανά σου, δα τον ακούσουνε  όλοι μέσα στην εκκλησσά!»

Σκιάχτηκα, έσκυψα κι εγώ το κεφάλι κι έκανα μέρες να συνέλθω από τη φοβερή της φράση.

Το κατάλαβε και ένα απόγεμα που καθόμασταν στην αυλή μου ‘πε να δοκιμάσω την αμπερόριζα  να νοιώσω την πίκρα του χαμού.

Κάηκε σχεδόν η γλώσσα μου, το έφτυσα γρήγορα-γρήγορα, αλλά  έτσι ένοιωσα τον πόνο της, είπε, και  ξορκίστηκε το κακό.

«Όλα τα κατέχεις μπλιο και γιαντα παίρνουμε μόνο τούτονα  το  λουλούδι στη γιορτή ντω Ψυχώ!»

Κι ύστερα την ερώτησα γιατί άφηνε στη σκάλα της αυλής ένα ποτήρι νερό κάθε βράδυ, για τρεις νύχτες συνεχόμενες και στο σταμνί μας έβαζε ένα μαντήλι καθαρό που ΄χε το μονόγραμμα του παππού.

«Να δροσερέψει οντά δα περνά να κατεβεί κάτω, να σκουπίσει και ντα δάκρυγιά ντου».

Όλα τούτα τα φοβερά ήτανε στην  παράδοση του χωριού μου κι ήταν για μένα φυλακτό πολύτιμο που τα έζησα, κι ας μην τα πολύ καταλάβαινα τότε. Κι ας είχα εφιάλτες αρκετά βράδια μετά, αφού κανείς δεν μου έδινε μια αληθοφανή εξήγηση…

Στις 8 του Ιούνη γιορτάζουμε φέτος την Πεντηκοστή και την επομένη στις 9 του Αγίου Πνεύματος.  Γιορτές με κινητή ημερομηνία που τις καθόρισε η ημέρα του Πάσχα. Η λαϊκή πίστη θέλει να κρατούν τρεις μέρες αυτές οι γιορτές, από το Ψυχοσάββατο που οι ψυχές του Κάτω κόσμου παίρνουν το δρόμο του γυρισμού.

Έθιμο παλιό στην Κρήτη όλες οι χαροκαμένες γυναίκες, οι μάνες να αφήνουν στην πόρτα τους ένα ποτήρι νερό να μην διψά η ψυχή στο μακρινό της ταξίδι στον κάτω κόσμο. Στα Ρουσάλια πάλι, την παλιά γιορτή της βυζαντινής περιόδου ανήκει το έθιμο που θέλει τους τάφους όλους στολισμένους με λουλούδια και τις ψυχές να ακολουθούν τον ήλιο, τούτη την μέρα και την επόμενη της Πεντηκοστής  ή της Κυριακής της Γονυκλισιάς, όπως την γνωρίζουμε από το θρησκευτικό συναξάρι.

Το Ψυχοσάββατο λοιπόν το βράδυ, το πρώτο καυτό του Ιούνη για μας ήταν οι πιο μαγικές ώρες. Η γιαγιά δεν μας άφηνε να κοιμηθούμε, γιατί στο ταξίδι τους οι ψυχές έλεγε,  ίσως να έπαιρναν μαζί τους αν κοιμόμασταν και το δικό μας πνεύμα στον κάτω κόσμο. Έτσι ξεκινούσε νωρίς τα παραμύθια, κάτω από τον πιο ξάστερο ουρανό.

Πάντα βέβαια το πρωί βρισκόμασταν αγκαλιασμένοι στο μεγάλο κρεββάτι, το σιδερένιο της γιαγιάς που κανείς μας δεν ήξερε πώς τα ‘χαμε καταφέρει. Μας καθησύχαζε πως μας είχε πάρει ο ύπνος το ξημέρωμα γι’ αυτό δεν είχε συμβεί τίποτα από εκείνα τα φοβερά που μας εξιστορούσε.

Κι ύστερα κινούσαμε για την Παναγία, τη γειτονοπούλα μας, την κάτασπρη εκκλησία κι εκείνη  κρατούσε σφιχτά την καλή της τσάντα γιατί είχε μέσα της λίγα φύλλα από την καρυδιά μας*, εκείνη στου Μαρού τον Πόρο κι ένα κάτασπρο μαντήλι…

«Για να γονατίσω, μας εξηγούσε, να αναστηθούν οι ψυχές, να νοιώσει κι ο παππούς πως τον κατευοδώνω! »

Εκεί πάλι γέμιζε κεριά η εκκλησία, που τα καρφώνανε στο πάτωμα ή πάνω σε μεγάλες πιατέλες με κόλλυβα. Μετρούσα και αναμετρούσα και θαύμαζα τα κατάλευκα σεμεδάκια, σημάδι της νοικοκυροσύνης των γυναικών του χωριού.

Την επόμενη μέρα, του Αγίου Πνεύματος, ανεβαίναμε το χάραμα από το παλιό μονοπάτι στο Γιούχτα. Να ανάψουμε ένα κερί στον «Αφέντη Χριστό» να ολοκληρωθεί η Ανύψωση των Ψυχών…

Έτσι μας έλεγε, η γιαγιά, κάνεις μας δεν το έψαχνε, παραπέρα.

Εμείς το θυμάρι μυρίζαμε και την απίστευτη Ανατολή θαμάζαμε…

Χρόνια μετά, έμαθα πως τούτη ημέρα είναι αφιερωμένη στους Φωτογράφους…

Τίποτα τελικά δεν είναι τυχαίο στη ζωή!

 ΠΗΓΕΣ:

Δημ. Σ. Λουκάτος, Τα καλοκαιρινά, ,εκδ. Φιλιππότη

Νίκος Ψιλάκης, Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη, εκδ. Καρμάνωρ

Εφημερίδα Καθημερινή

http://zhtunteanagnostes.blogspot.gr

*Τα φύλλα της καρυδιάς συμβόλιζαν τον μαύρο κόσμο του Άδη, μιας και το χρώμα των χεριών αν τα ακουμπήσουν και τα τρίψουν γίνεται μαύρο και δύσκολα φεύγει…

*Μικρες Ιστορίες για τον μεγάλο μας κόσμο...της Δήμητρας Πυργελή!

*Μικρες Ιστορίες για τον μεγάλο μας κόσμο!

Γρέφει η Ελένη Μπετεινάκη

Κι όμως είναι μια απλή λέξη. Μια λεξούλα τόση δα, με έξι γράμματα που σεργιάνισε ώρες, μέρες, μήνες και χρόνια μέσα σε λεξικά και σε ζωές. Κι ήρθε η στιγμή να αλλάξει όνειρο και πορεία… 

Μια λέξη που σε  άλλους φέρνει τρόμο και σε άλλους ανακούφιση και χαρά. 

ΧΩΡΙΖΩ το όνομά της κι η ιστορία λέει όταν αποφάσισαν οι δύο νέοι , μεσήλικες πια να την…χωρίσουν….ο κύριος Χωρ και η κυρία Ιζω άνοιξαν τα φτερά τους  και γνώρισαν καινούργιες περιπέτειες και δρόμους και ζωές. Κι όταν συναντιόντουσαν καμιά φορά καμάρωνε ο ένας για την εξέλιξη του άλλου κι είχαν πάντα αγάπη μέσα τους και σεβασμό γιατί κάποτε έζησαν μαζί ένα όνειρο και δεν ξέχασαν …

Έχουν απορίες η Γνώση, η Σοφία και η Αγάπη; Φαίνεται πως έχουν γιατί ήταν απόβραδο σαν συναντήθηκαν κι αποφάσισαν να κάνουν ένα μεγάλο τα ξίδι, ίσαμε τα πέρατα του κόσμου τούτου, να δουν, να γνωρίσουν, να μάθουν, να νοιώσουν. Άραγε τι πήρε στις αποσκευές της η καθεμιά και ποιος τις αναζήτησε;

Μια φορά κι ένα καιρό ήταν ένα παλιό δερματόδετο βιβλίο, μια τόση δα μικρή τελεία που βρίσκοντας τρόπο, χώρο και αφορμή να ξεγλιστρήσει ακολούθησε το όνειρό της και γνώρισε εκείνο το ανάποδο λιγνό τρίγωνο… Μια ιστορία μοναδική όπως και αυτή η ένωσή τους…

Κι αυτό είναι το πιο παράξενο καφενείο. Ένα καφενείο με θαμώνες, συγγραφείς, ποιητές, μελετητές και εραστές του ουρανού και της φύσης. Μια μέρα η ατμόσφαιρα βάρυνε πολύ. Μάλωσαν το ΕΓΩ με το ΕΣΥ. Ο λόγος; Το ΕΓΩ ήθελε να συναντήσει το Θεό… Όλοι άρχισαν να καταφθάνουν στο καφενείο και οι συζητήσεις να παίρνουν φωτιά… Ώσπου εμφανίστηκε εκείνη η αρχοντογυναίκα, η Πειθώ! Εκείνη «Τα» ήξερε όλα… Όλη την προσπάθεια του ΕΓΩ, τον δύσκολο ανήφορο, το πείσμα του που από μικρό τον έκανε να μην τα παρατάει  με τίποτα ούτε όταν έφθασε στην πιο ψηλή κορυφή… Κτύπησε την πόρτα του Θεού πολλές φορές, όμως απόκριση δεν πήρε. Μόνο τότε κατάλαβε πως ήταν μόνο ένας κόκκος σκόνης, ασήμαντος και ο προσδιορισμός του στον κόσμο απόκτησε νέο νόημα και υπόσταση…

Τέσσερεις μοναδικές ιστορίες από την Δήμητρα Πυργελή, μια σύγχρονη παραμυθού, μια κοπέλα που αγαπά πολύ τα παραμύθια, τις ιστορίες, τα παιδιά και γενικά τον άνθρωπο. Κάθε εβδομάδα δύο φορές εκπέμπει ζωντανά από το Ράδιο Ξάνθη 93,5 FM και με την μοναδική της χροιά στη φωνή, μας κρατάει συντροφιά με ιστορίες, βιβλία και παραμύθια στους απανταχού ακροατές σ' όλο τον κόσμο.

Οι «μικρές της ιστορίες» απευθύνονται περισσότερο σε « μεγαλύτερα » παιδιά κι είναι μικρά διαμάντια στην δική μας καθημερινότητα. Ιστορίες που ζητούν αναγνώστες και που διαβάζονται ξανά και ξανά, δίνοντας άλλες διαστάσεις σε έννοιες και λέξεις. Μια έκδοση απλή, λιτή και με μια σπουδαία ασπρόμαυρη εικονογράφηση της Δήμητρας Ψυχογιού  που όσοι την γνωρίζουμε, ξέρουμε την ποιότητα και τις εξαίσιες εικόνες της που είναι σαν πίνακες ζωγραφικής μιας άλλης εποχής.

Δήμητρα  και Δήμητρα πολύ σας ευχαριστούμε για τούτο το δώρο γιατί η εποχή μας έχει ανάγκη τις καλές ιστορίες, τα αισιόδοξα μηνύματα και ανθρώπους που να πιάνουν σε βάθος σύγχρονα θέματα και με μοναδικό τρόπο να τα παρουσιάζουν σε μας σαν…παραμύθια!

*Μικρές Ιστορίες για το μεγάλο μας κόσμο, Δήμητρα Πυργελή,(εικ: Δήμητρα Ψυχογιού)εκδ. Παρρησία

Δημοσιεύτηκε στο Cretalive.gr στις 21 Μαρτίου 2015

Το βήμα που μπορώ!* … στα Παραμύθια του Σαββάτου!

 

Γράφει η Ελένη Μπετεινάκη

Ένα μικρό αγόρι που μπορεί να είναι το δικό σου παιδί, ή το παιδί μιας φίλης σου, είναι ο πρωταγωνιστής της ιστορίας της Φρόσως Φωτεινάκη. Ένα αγόρι που στο σχολείο δεν θέλει να  παίξει με τα άλλα παιδιά στην αυλή. Αισθάνεται μοναξιά και φόβο και του λείπει απίστευτα πολύ η μαμά του. Αγχώνεται συχνά όταν οι άλλοι τον κοιτούν, ειδικά όταν σκοντάφτει. Σκέφτεται πως μπορεί να τον κοροϊδεύουν. Και τα διαγωνίσματα στο σχολείο τον τρομάζουν. Εφιάλτες εμφανίζονται με μιας. Και τα παιδικά πάρτι τον φοβίζουν. Προτιμά κάτι τέτοιες στιγμές να γινόταν αόρατος. Βουνό για εκείνον κάθε τι που είναι καινούργιο. Άγχος για κάθε αποχωρισμό από την μαμά και τον μπαμπά, είτε λίγων ωρών ή και ημερών, αν φύγουν ταξίδι μακρινό.

Όμως σε αυτές τις δύσκολες ώρες στην καθημερινότητα του, στον φόβο, το άγχος, τη μοναξιά του μια φωνή εσωτερική του δίνει κουράγιο, δύναμη, άλλη οπτική γωνία και θάρρος να προσπαθήσει λίγο, ένα βήμα, όσο μπορεί …

Κι εκεί είναι πάντα το μυστικό. Στο μπορώ. Στο όσο. Στην πίστη. Στην αποδοχή της αδυναμίας που αμέσως γίνεται δύναμη.

Ένα πολύ ιδιαίτερο και ενδιαφέρον βιβλίο που θα αποτελέσει εργαλείο για γονείς, εκπαιδευτικούς και ανθρώπους που διαχειρίζονται καταστάσεις παιδικού άγχους, φόβου και άλλων συναισθηματικών διακυμάνσεων.
 

Η Φρόσω Φωτεινάκη σαν ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια η ίδια, ξέρει πολύ καλά να διαχειρίζεται τέτοιες φοβικές και αγχώδεις καταστάσεις. Σ αυτό το βιβλίο, μάς παρουσιάζει μια ιστορία που μπορούμε να δούμε σε κάποια σημεία της και τον δικό μας εαυτό, να ανατρέξουμε στην παιδική μας ηλικία και να θυμηθούμε περιστατικά που φόβιζαν κι εμάς. Θα μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε τους σημερινούς φόβους των παιδιών μας, να καταλάβουμε και να τα καθοδηγήσουμε.

Το παιδικό άγχος είναι πολύ συχνό φαινόμενο της εποχής μας και ολοένα αυξάνεται ακόμα και στις πολύ μικρές ηλικίες. Πέρα από τα σημάδια των καιρών, η αλήθεια είναι πως τα παιδιά καλούνται σήμερα περισσότερο από ποτέ να διαχειριστούν πολλά θέματα παραπάνω των δυνατοτήτων τους.  Οι γονείς που συχνά λείπουν λόγο πολύωρης εργασίας, οι καθημερινές τους υποχρεώσεις που ολοένα και αυξάνονται δημιουργούν καταστάσεις άγχους.  Για να  προσθέσουμε απώλειες, αλλαγές σπιτιού, πόλης, σχολείων, σωματική διάπλαση, έλλειψη αυτοπεποίθησης, απόρριψη,φόρτος εξωσχολικών δραστηριοτήτων, αυξάνουν τον φόβο και δημιουργούν πολλές συναισθηματικές διακυμάνσεις.

Η ουσιαστική βοήθεια, η δική μας,   είναι εκείνο το μικρό ταρακούνημα ή εφησυχασμός του «εγώ, είμαι εδώ» και της ενθάρρυνσης του «όσο  μπορείς».

Όλα τούτα γραμμένα απλά, καθημερινά, σε μια ιστορία που θα μας αγγίξει όλους. Γιατί αυτή η ιστορία είμαστε εμείς, τα παιδιά μας, τα δικά μας άγχη και η δική μας δύναμη.

Ένα βιβλίο γεμάτο συναισθήματα, θετικά, αρνητικά, θεραπευτικά…

Ένα βήμα τη φορά, ένα βήμα που μπορώ!

Παρότρυνση, εφησυχασμός, επικέντρωση στα θετικά στοιχεία του χαρακτήρα, ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και στήριγμα διακριτικό.

Πολύτιμη η βοήθεια της οικογένειας, του εκπαιδευτικού, του φροντιστή.

Μια μικρή αλλαγή φέρνει πάντα κάτι μεγάλο.
Ένα πολύ φροντισμένο και καλαίσθητο βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Ένα βιβλίο εικονογραφημένο από την Ντανιέλα Σταματιάδη όπως του πρέπει. Υπέροχες φιγούρες, και ζεστή παλέτα χρωμάτων, έντονη όπου χρειάζεται στις δυνατές του στιγμές.  Απίστευτη έκφραση προσώπων και κίνησης σωμάτων που πραγματικά «μιλούν». Η Ντανιέλα σε μια πολύ δυνατή, για μένα, εικονογράφηση, γεμάτη συμβολισμούς και συναίσθημα.

Εργαλείο για όλους τούτη η ιστορία, σας το έγραψα από την αρχή. Οδηγός ενθάρρυνσης, και συμπεριφοράς, λύσεων και ενδυνάμωσης.

Στο τέλος του βιβλίου θα βρείτε ένα πολύτιμο σημείωμα από την Φρόσω Φωτεινάκη για γονείς, εκπαιδευτικού και φροντιστές και  για θέματα όπως :

Τι είναι το άγχος και τις βασικές του κατηγορίες.

Πώς και ποιες είναι οι μορφές εκδήλωσης του παιδικού άγχους και πώς «το βήμα που μπορώ» θα φέρει τη λύση.

Σημαντικές προϋποθέσεις για να λειτουργήσουν τα βήματα της έκθεσης και πολύτιμες συμβουλές για όλους μας.

Ψάξτε το, πολύτιμο βιβλίο! :

*Το βήμα που μπορώ!, Φρόσω Φωτεινάκη, εικ: Ντανιέλα Σταματιάδη, εκδ. Διόπτρα

Ξεφυλλίστε εδώ μερικές σελίδες : https://www.dioptra.gr/vivlia/paidika/to-vima-pou-mporw?flipbook=open

Μάης ήρθε… μαγικός και πολύχρωμος!

Της Ελένης Μπετεινάκη

«Την τελευταία μέρα του Απρίλη μια μεγάλη αναστάτωση επικρατούσε στην αυλή της γιαγιάς. Από το ξημέρωμα φύτευε λουλούδια, βότανα  και πιο πολύ βασιλικούς. Βιαζότανε να γεμίσει τις γλάστρες κι ύστερα να τις μπογιατίσει να΄ναι όλα έτοιμα πριν βασιλέψει ο ήλιος το απόγευμα. Από την άλλη μέρα, την Πρωτομαγιά,  δεν ακουμπούσε κανένα φυτό, μόνο τους μιλούσε, όλη την ώρα, τα κανάκευε ,να μεγαλώσουν, να της ομορφύνουν την αυλή. 

Μια φορά θυμάμαι Κυριακή θα΄ταν,  κι η ίδια ιεροτελεστία, όπως κάθε χρόνο, 30 τ΄ Απρίλη,  είχε βάλει τη λειτουργία στο ραδιόφωνο  στη διαπασών… Όλη η γειτονιά άκουγε. Και σαν τόλμησα να ρωτήσω, να πω να το χαμηλώσουμε λιγάκι, εκείνη αποστομωτικά μου απάντησε πως … «Άστα να λειτουργηθούνε, να δυναμώσουνε, να χουνε την ευκή του παπά». Παράξενο μου φάνηκε αλλά τι να πω, γιαγιά ήταν  αυτή, αρχηγός όλων μας και όπως έλεγε η μαμά, εκείνη ήξερε τα πάντα. Η σοφή λοιπόν γιαγιά έφτιαχνε με ιδιαίτερη τέχνη τις γλάστρες της. Τα βασιλικά που θα πήγαινε στην Παναγιά, την γειτονόπουλα εκκλησιά μας, τα βαζε στις «καλές» γλάστρες, τις ακριβές, για να τηρήσει το έθιμο τον 15αυγουστο, που ήθελε την πιο περιποιημένη γλάστρα να΄ναι εκείνη της καλύτερης νοικοκυράς. Πόσες φορές μας είχε πει, ποτέ, ποτέ να μην φυτεύουμε τίποτα τον Μάη γιατί ήταν γρουσουζιά και θα μαραινόταν αμέσως. Το κράτησα  τούτο το  έθιμο, τη συνήθεια της και χθες βράδυ έφτιαξα κι εγώ τους δικούς μου βασιλικούς, να τους βρει το απόι του πρωινού  κι  ο Μάης στην γλάστρα την καλή, την πιο καλή, μόνο που δεν είχα ασβέστη να της βάλω και την άφησα άβαφτη με την υπόσχεση του χρόνου να τη στολίσω σωστά, όπως μού ορμήνευε…

Κι ύστερα σαν τέλειωνε η μέρα κι ερχόταν με όλα  τα χρώματα του δειλινού ζωγραφισμένα στο φουστάνι της η νύχτα, ξεκινούσαν οι πιο τρομακτικές και μαγικές ιστορίες της φαντασίας της γιαγιάς… Μας έλεγε πως τούτη την τελευταία βραδιά του Απρίλη οι μάγισσες τριγυρνούσαν πάνω στα βουνά και βάζανε νέα ξόρκια και μαγικά σε μέρη που μόνο εκείνες ξέρανε κι αλίμονο αν τις συναντούσε κανείς το ξημέρωμα. Μάγευαν μόνιμα όποιον έκλεινε το διάβα τους... Εγώ, πάλι για πολλά χρόνια πίστευα πως κι η γιαγιά Ελένη ήξερε που βρίσκονταν όλα εκείνα γιατί όλα της τα φαγητά, τα καλούδια, τα κεντίδια είχαν κάτι ξεχωριστό από τους άλλους κι άρα σίγουρα κάποιο από εκείνα τα ξόρκια θα ΄χε βρει και θα τη βοηθούσε.

Αργά πια και σαν μαγεμένοι τρέχαμε στα κρεββάτια μας γιατί την άλλη μέρα έπρεπε να σηκωθούμε πριν ακόμα χαράξει…Μόλις ο ήλιος ανέβαινε ένα καντάρι έπρεπε να φύγουμε για τα χωράφια.. Την πολλή δουλειά την είχαμε κάμει από την προηγούμενη μέρα. Τα κλήματα είχαν πλεχτεί σε έναν  πελώριο κύκλο τυλιγμένο με εφημερίδες και δεμένο με σπάγκο καλά, να μην ξεφεύγει τίποτα.

Μάς έδινε η μάνα δυο τρεις βελόνες σακοράφες να μην τσιμπιόμαστε, κλωστή χονδρή και μια λεπτή ζακέτα για την πρωινή δροσιά του κάμπου και η αναζήτηση ξεκινούσε. Κι όπως κατεβαίναμε, τρέχοντας, μύριζε όλος ο τόπος εκείνη την πικρή μυρωδιά της μαργαρίτας και ψάχναμε και μαζεύαμε  μόνο  αυτές που δεν τις είχανε τρυγήσει  οι μέλισσες, κι ήταν το χρώμα τους έντονο κίτρινο. Τις κόβαμε στην άκρη άκρη του κοτσανιού και τις περνάγαμε με την βελόνα μέσα στην κλωστή, φτιάχνοντας μακριές γιρλάντες – κολαϊνες – τις λέγαμε στο χωριό. Κι άρχιζαν οι αγώνες μεταξύ μας, ποιος θα μαζέψει τις πιο πολλές, τις πιο μεγάλες, ποιος θα φτιάξει πιο γρήγορα την γιρλάντα του και ποιο στεφάνι θα είναι το πιο όμορφο. Ο κάμπος είχε γεμίσει χρώμα. Μαργαρίτες, μαχαιρίδες και παπαρούνες παντού. Άραγε  να έφταιγε ό ήλιος ή η δική  μου μόνο φαντασία…Νόμιζα πως εκεί κάτω στην άκρη του κάμπου, ήταν  μια γυναίκα με ξέπλεκα μακριά μαλλιά. Το φόρεμα της ολόλευκο κι ανέμιζε με το φύσημα του αέρα όπως και τα μαλλιά της. Κάθε φορά, κάθε χρόνο την συναντούσαμε εκεί,  και την άλλη στιγμή χάνονταν κι έτρεχα με όση δύναμη είχαν τα μικρά, κοριτσίστικα πόδια μου να προλάβω, να δω από κοντά τούτη τη μορφή. Το μόνο που έβρισκα, σαν έφτανα ήταν, μικρές κατακόκκινες παπαρούνες  και χόρτα παραμερισμένα που έδειχναν το πέρασμα ανθρώπου ή μήπως εκείνης της νεραΐδας του κάμπου, που μέχρι και τα χρόνια της εφηβείας μου,  νόμιζα πως υπήρχε στ΄ αλήθεια. Κι έμοιαζε με την  ίδια την Άνοιξη που  έρχονταν κάθε χρόνο, την πρώτη μέρα του Μαγιού,  κι εξαφανιζόταν με το πρώτο φύσημα…

Όπως κι οι αναμνήσεις, οι εικόνες, τα λόγια του χθες που ευτυχώς ζουν μέσα μας ακόμα και κάτι τέτοιες στιγμές βγαίνουν στην επιφάνεια και …μοιράζονται!»

Σήμερα,  τα πράγματα έχουνε λίγο αλλάξει. Μόνο μια συνήθεια  παρέμεινε αναλλοίωτη στο χρόνο. Το στεφάνι του Μάη  και ας είναι αγορασμένο  από το ανθοπωλείο της γειτονιάς κι όχι από τις πρώτες κληματόβεργες του αμπελιού, του τότε. 

Για τα παρατηρήματα, τα έθιμα, τα όμορφα που γεμίζουν το καλαντάρι και τις μέρες του Μαΐου σας τα΄χω γράψει πολλές φορές αλλά σαν θέλετε να θυμηθούμε τι συνηθιζόταν κάποτε θα τα διαβάσουμε εδώ : https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/2018/04/blog-post_30.html

Και πάμε όλοι να  σιγοτραγουδήσουμε εκείνο το παραδοσιακό τραγούδι, το must των δικών μας χρόνων:

Ο Μάιος μας έφτασε, εμπρός βήμα ταχύ

να τον προϋπαντήσουμε παιδιά στην εξοχή!

 

Καλό και μυρωδάτο μήνα!

 Πατρίδα λένε πως είναι όπου βρίσκεται η ψυχή!

Σε άλλες πατρίδες απόψε...

Σε άλλους ουρανούς...

Ωστοσο οι θύμησες παντού παραμένουν ζωντανές!

Και κάπως έτσι μας αποχαιρετά ο Απρίλης

 

Γάτος μεγάλος, γάτος μικρός* ...στα παραμύθια του Σαββάτου!

Γράφει η Ελένη Μπετεινάκη

Ήταν μια φορά κι ένα καιρό αλλά μπορεί και να συμβαίνει και στις μέρες μας, ένας πολύ μεγάλος γάτος, και στην άλλη σελίδα, ένας γάτος πολύ μικρός. Ο καθένας ανάλογα το μέγεθός του είχε προσαρμοστεί στα πράγματα και στις συνήθειες, όσες μπορούσε να κάνει ή να αντέξει. Στο μπολ του φαγητού, στο παιχνίδι, στο «κρεββάτι» του και στην τροφή που …κυνηγούσε. Και τότε ήταν που εμφανίστηκε εκείνο το σαμιαμίδι και ο μικρός γάτος αποφάσισε να το πιάσει οπωσδήποτε. Εκείνο φοβισμένο έτρεξε στο μεγάλο δέντρο, ο μικρός γάτος το ακολούθησε. Άρχισε να σκαρφαλώνει όλο και πιο ψηλά στην προσπάθειά του να το πιάσει. Έφτασε ίσαμε την κορυφή και η απεραντοσύνη του κόσμου τον έκανε να ξεχάσει τον αρχικό του σκοπό.  Έπιασε νέους φίλους και στην κουβέντα απάνω νύχτωσε. Τότε κατάλαβε πως θα ήταν πολύ δύσκολο να γυρίσει σπίτι του. Προσπάθησε να νιαουρίσει  για βοήθεια, αλλά λίγοι κοντινοί κάτοικοι του δέντρου τον άκουσαν. Κι όταν η φωνή από μέσα του βγήκε μεγάλη, τότε κι ο μεγάλος γάτος πλησίασε το μεγάλο δέντρο και με ηρεμία στη δική του φωνή και σωστές οδηγίες έκανε τον μικρό γάτο να επιστρέψει σώος και αβλαβής.

Μόνο μια Μεγάλη νύστα τον είχε πιάσει…

Μια μικρή ιστορία γραμμένη και εικονογραφημένη από την Sylvia Borando, που μιλάει για ένα τόσο μεγάλο θέμα. Αυτό της ανάπτυξης και της σταδιακής  ανεξαρτησίας. Όπως συμβαίνει και με τα μικρά παιδιά που βιάζονται να μεγαλώσουν και συχνά θέλουν να κάνουν πράγματα που δεν τα βοηθάει η σωματική τους διάπλαση, έτσι κι ο μικρός γάτος της ιστορίας μας, παρασυρόμενος από το άγνωστο και καινούργιο  φτάνει σε μικρό αδιέξοδο. Νιώθει φόβο και αδυναμία και χρειάζεται την προστασία και παρουσία ενός μεγαλύτερου.

Τα παιδιά συχνά, ξεχνούν από που και πώς ξεκίνησαν μια δραστηριότητα. Κουράζονται εύκολα, παρασύρονται και εύκολα περνούν από την μία κατάσταση στην άλλη. Θέλουν να μάθουν, να ανακαλύψουν, να γευτούν τα πάντα χωρίς να συλλογίζονται τυχόν συνέπιες ή κινδύνους.

Ο ρόλος των γονιών πρέπει πάντα να είναι συμβουλευτικός χωρίς θυμούς και επιπλήξεις όταν κάτι δεν γίνεται με τον τρόπο που εκείνοι γνωρίζουν, λόγω εμπειρίας και δικών τους ικανοτήτων. Με ηρεμία και σωστή καθοδήγηση πάντα, τα αποτελέσματα είναι σίγουρα τα προσδοκόμενα.

Μια απλή ιστορία με αγαπημένους ήρωες - ζώα  που θα βοηθήσει τα μικρά παιδιά να καταλάβουν την έννοια μεγάλος- μικρός και τις δυνατότητες – ικανότητες ανάλογα με την ηλικία τους.

Με επίσης απλή αλλά έντονη σε χρωματισμό εικονογράφηση σίγουρα θα τους κρατήσει το ενδιαφέρον.

Να το ψάξετε, ιδανικά από πολύ μικρές ηλικίες.

*Γάτος μεγάλος, γάτος μικρός, Silvia Borando, εκδ. Άμμος

https://ammoskids.gr/product/gatos-megalos-gatos-mikros/