«Έχε το νου σου στο παιδί…»*

Της Ελένης Μπετεινάκη**

Αφορμή για τούτο δω το κείμενο μου δώσε αυτό το συγκλονιστικό Βίντεο που έγινε viral και δείχνει έναν μαθητή σε ένα ΕΠΑΛ στη Μακεδονία να βρίζει, να απειλεί και να  εκφράζει με απίστευτο τρόπο την αγανάκτηση του σε μια καθηγήτρια που του έβαλε μια ωριαία απουσία. Η φοβερή αυτή στιγμή που καταγράφηκε από έναν άλλο συμμαθητή του αγοριού συνέβη πριν από ένα χρόνο ακριβώς, απλά το βίντεο ανέβηκε στον «παγκόσμιο ιστό»  πριν λίγες μέρες. Το συγκλονιστικό για μένα δεν ήταν μόνο η στάση του μαθητή και η ψυχραιμία της καθηγήτριας σε αυτό που είδα. Ήταν η λέξη ΣΕΒΑΣΜΟΣ  που ήταν απούσα από την τάξη παντελώς!

Σεβασμός στον θεσμό του δασκάλου…

Σεβασμός στον συμμαθητή μου…

Σεβασμό στο χώρο του σχολείου…

Σεβασμός στους θεσμούς…

Σεβασμός στους κανόνες της κάθε σχολικής κοινότητας και κατ΄ επέκταση σε νόμους και κανόνες της κοινωνίας…

Σεβασμός στον εαυτό μας….

Το να εξευτελίζεις έτσι τον εαυτό σου και τον καθηγητή σου και την ίδια στιγμή να το παίρνουν βίντεο οι φίλοι για πλάκα,  και να κάνει το γύρο του κόσμου δεν είναι ούτε για γέλια, ούτε μαγκιά. Είναι για κλάματα. Είναι κατάντια για όλους… Είναι φωνή παιδιών που τους λείπει  ο σεβασμός, η αγάπη, τα όρια από την ίδια τους την οικογένεια και ακολουθεί  το σχολείο. Το σχολείο που έχει γίνει έρμαιο όποιων συστημάτων και όποιων συμπεριφορών ανεχόμαστε όλοι μας πια...

Δεν συμβαίνει αυτό παντού, σίγουρα όχι, όμως συμβαίνουν δεκάδες πια περιστατικά καθημερινά στα σχολεία της χώρας και δεν τα μαθαίνουν παρά ελάχιστοι που σταματούν μονάχα σε λέξεις και κουνήματα της κεφαλής. Καταλαβαίνετε τι εννοώ.

Πολλοί συνάδελφοι παραπονιούνται τα τελευταία δυο χρόνια για το πόσο έχει αλλάξει το σχολείο, η οικογένεια, οι συνθήκες και οι συμπεριφορές. Και δυστυχώς θα συμφωνήσω, μετά  από εμπειρία περίπου τριών δεκαετιών σε σχολικές αίθουσες.

Δεν μπαίνω σε πολιτικά χωράφια δεν ψάχνω ευθύνες σε πρόσωπα εξουσίας ΑΝ και έχουν τις μέγιστες αλλά  κατεβαίνω σιγά σιγά  τη σκάλα στις βαθμίδες της κοινωνίας  κρατώντας πολύ μικρό καλάθι για τη συνέχεια και το μέλλον αν δεν αλλάξει κάτι. Μπαίνω και επιμένω στο σπίτι, στην οικογένεια, στους γονείς , στους κηδεμόνες, σε όλους μας.

Από το καναπέ μας όλοι βγάλαμε  συμπεράσματα, δικάσαμε, καταδικάσαμε, εκφραστήκαμε ακραία ή μη και σήμερα δεν είδα καμία ανάρτηση πουθενά. Μάλλον το ξεχάσαμε και πάμε για άλλο ….

Όχι, κυρίες και κύριοι μην επαναπαύεστε μέχρι το επόμενο βίντεο που θα δείτε και θα σχολιάσετε πάλι. Το πρόβλημα στα σχολεία είναι τεράστιο. Εγώ μπορώ να σας πως για τις πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης, για το πλάσιμο, για την  πρώτη ύλη που έρχεται στα δικά μας χέρια και που η επικοινωνία με τους γονείς είναι καθημερινή. Άλλωστε πολύ σωστά κάποτε σε ένα σπουδαίο βιβλίο ο Ρόμπερτ Φούλτζαμ στο : «Όλα όσα χρειάζομαι πραγματικά να ξέρω τα έμαθα στο νηπιαγωγείο» εστίασε στην τρυφερή αυτή ηλικία. Εκεί διακρίνονται τα πρώτα θεματάκια, εκεί φυτεύονται οι επιτρεπτοί κανόνες συμπεριφοράς και αγωγής αλλά χρειάζονται και οι γονείς με ενεργή  συμμετοχή και συνεργασία που τα τελευταία χρόνια έχει γίνει λίγο δύσκολη. Ναι θα το πω και ξέρω πως πολλοί θα συμφωνήσουν και κάποιοι πάλι όχι :Αλλάξαν οι γενιές, αλλάξαν οι συμπεριφορές, αλλάξαμε όλοι...

Ο λόγος λοιπόν που γράφω τούτο το κείμενο είναι να σας πω λίγο να προσέχετε.

Να προσέχετε τα παιδιά σας σαν τα μάτια μας. Το πρόβλημα δεν είναι να σας αρρωστήσουν στο σώμα Αυτό με φάρμακα θεραπεύεται. Το θέμα είναι να μην σας αρρωστήσουν στη ψυχή.

Να προσέχετε πως μιλάτε, πως συμπεριφέρεστε μπροστά στο παιδί σας. Τα παιδιά μας είναι καθρέφτες μας, λένε, κι έχουν δίκιο οι ειδικοί. Μας μιμούνται, μας αντιγράφουν, είμαστε για αυτά το πιο δυνατό τους παράδειγμα.

Να προσέχετε τα δικά σας ξεσπάσματα μπροστά τους.

Να τα μάθετε να λένε ευχαριστώ και συγνώμη.

Να τα μάθετε πως δάσκαλος σημαίνει κάτι πολύ σπουδαίο. Άκουσα πρόσφατα μια μάνα να αποκαλεί τη δασκάλα του παιδιού της «χαζή» μπροστά του κι εκείνο να γελάει ευχαριστημένο και έχοντας πάρει το μήνυμα του…«απόλυτου σεβασμού.»

Να προσέχετε όταν μπαίνετε στο χώρο του σχολείου τα δάκτυλά σας. Δεν χρειάζεται  να τα σηκώνετε και να απειλείτε με το παραμικρό. Άλλωστε εμείς μαθαίνουμε στο σχολείο πως τα χέρια είναι μόνο για να αγκαλιάζουμε,  να ζωγραφίζουμε, να χαιρετάμε  και να κρατάμε τον άλλο γερά να μην πέσει…

Οι δάσκαλοι είναι άνθρωποι με λάθη, αδυναμίες, αισθήματα, ανοχές και αντοχές.

Ναι, έχουμε εκπαιδευτεί για τα δύσκολα αλλά νομίζω πως η ασέβεια-αγένεια  και η δύσκολη πια καθημερινότητα έχουν  κτυπήσει κόκκινο.

Να βάζετε όρια στην παντοδυναμία των παιδιών σας.

Τα όρια…Αχ, αυτά τα ανύπαρκτα όρια που εμείς οι νηπιαγωγοί επισημαίνουμε συνεχώς!

Ξέρετε το ό,τι αυτό συνέβη στη Μακεδονία αυτό το γεγονός  δεν σημαίνει πως είναι μακριά από την δική μας πόλη, το δικό μας χωριό. Ακούμε συχνά περιστατικά παντού, τραμπουκισμοί και μαγκιές που ξεπερνούν κάθε λογική. Στις σημερινές οικογένειες που δεν είναι όλες με τα παλαιοτέρα πρότυπα  χρειάζεται μεγαλύτερη σημασία και κόπο για τις νεαρές ψυχές. Το σχολείο συχνά λειτουργεί σαν κυματοθραύστης απίθανων καταστάσεων. Όταν ο γονιός μπαίνει στο σχολείο και απειλεί ή βρίζει τον νηπιαγωγό, τον δάσκαλο, τον καθηγητή τι περιμένετε να κάνουν τα παιδιά; Η απαξίωση σε όλο της το μεγαλείο.  Όταν το δάκτυλο είναι σηκωμένο συνέχεια και φοβάσαι να πας ακόμα και στο ...νηπιαγωγείο ή πολύ περισσότερο το σκέφτεσαι να πάρεις τηλέφωνο το γονιό, καταλαβαίνουμε όλοι πως κάτι δεν πάει καλά. Όταν οι φράσεις που ακούγονται καθημερινά στην τάξη (που είναι λόγια γονέων) απαξιώνουν τον εκπαιδευτικό, μην σας φαίνεται ακραίο αυτό το βίντεο. Ένας βρίζει, όλοι γελούν, κάποιος δήθεν σβήνει ή βάφει...Κι αν μιλήσει ο εκπαιδευτικός θα του γίνει αναφορά, και μπορεί να χάσει τη δουλεία του.

Να τους προσέχετε τους νέους σας παρακαλώ. Αυτοί, τα παιδιά μας είναι η ελπίδα και η δύναμή μας.

Ακούστε τι έχουν να σας πουν, μιλήστε στα παιδιά σας. Ανοίξτε την καρδιά σας να σας ανοίξουν κι εκείνα τη δική τους. Παίξτε πολύ μαζί τους.

Να τους αγαπάτε τους νέους, να τους αγκαλιάζετε με το χαμόγελο, τη ματιά, την κατανόηση και να τους αφήνετε χώρο να εκφράζουν τη δική τους άποψη…

Στα σχολεία μείνετε δίπλα στους εκπαιδευτικούς, όχι απέναντι τους. Τις περισσότερες φορές ζουν εκείνοι περισσότερες ώρες  από σας με τα παιδιά σας. Γνωρίζουν πολύ καλύτερα το χαρακτήρα, τις αδυναμίες, τις εντάσεις και τα προτερήματα τους.

Μην φορτώνετε τις δικές σας αδυναμίες σε άλλους και πολύ περισσότερα στα παιδιά μας, στους αυριανούς πολίτες αυτής της χώρας, τους πολίτες του κόσμου…

Γιατί όπως σοφά έγραψε κάποτε έναν στίχο ο Λευτέρης Παπαδόπουλος* και ερμήνευσε ο Παύλος Σιδηρόπουλος:

«Έχε το νου σου στο παιδί…Γιατί αν γλιτώσει το παιδί υπάρχει ελπίδα!»

**Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός