Παραμύθια, μύθοι και ιστορίες που αντέχουν στο χρόνο...

Τα Παραμύθια του Σαββάτου… γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Ιστορίες, παραμύθια και μύθοι. Φιλίες, αγάπες και τσακωμοί. Ποιήματα που αντέχουν στο χρόνο. Παραμύθια αξεπέραστα και μύθοι ξακουστοί. Παιδιά, θεοί, θεριά και ήρωες. Όλα μπλεγμένα τούτη τη φορά στις πιο γνώστες παλιές και νέες ιστορίες που τις γράφουν άνθρωποι που γνωρίζουν πως κάποια γραφόμενα αντέχουν για πάντα στο χρόνο, όσοι αιώνες κι αν περάσουν… 

Μια κίτρινη καρδιά, κι ένας κόκκινος ήλιος, Ιωάννα Μπαμπέτα, εικ: Σάντρα Ελευθερίου, εκδ. Ψυχογιός

Μια πολύ στιφτή γροθιά ό,τι κι αν κρατήσει το σπάζει σε χίλια κομμάτια. Δυο πολύ σφιγμένα χείλη, πάλι, σχηματίζουν μια πολύ λεπτή γραμμή στο πρόσωπο που δύσκολα τη βλέπεις. Η Μαρία και η Κατερίνα απέκτησαν καθεμία το δικό της …σφίξιμο, ξαφνικά, μια μέρα. Κι από τότε η φιλία, η σχέση τους ,η ζωή τους χωρίστηκε στα δυο. Δυο στρατόπεδα όλη η τάξη, κι οι φίλοι τους. Ποιος έφταιγε; Ίσως και οι δύο;  Ένα μικρό αγόρι που βρέθηκε φίλος και των δύο, βρέθηκε στη μέση μιας κρίσης,  αναρωτιόταν κι ένοιωθε μοναξιά. Και σκεφτόταν πολύ το …γιατί; Κι έτσι πήγε και ρώτησε τα δυο κορίτσια. Και έγινε κάτι τότε στα πρόσωπα τους σαν να ΄ταν μια βροχή  που έφερε το χειμώνα στη μια  και μια ομίχλη που σκέπαζε τα πάντα στην άλλη. Μια μικρή αλλαγή  συνήθως κουβαλάει μέσα στης μια μεγαλύτερη. Κι η βροχή η δυνατή έγινε  βροχούλα καλοκαιρινή που ξέπλενε τα σκονισμένα και τα άσχημα.  Κι έτσι άρχισαν και τα κορίτσια να μιλούν, να συλλογιούνται  ίσαμε που εμφανίστηκε και το ουράνιο τόξο. Γέμισε χρώματα πια ο τόπος και μια κατακίτρινη καρδιά ξεπρόβαλε από μια τσέπη και ένας κατακόκκινος ήλιος από μιαν άλλη.

Κι είναι οι τσακωμοί των μικρών παιδιών η αιτία να συμβούν ένα σωρό πράγματα στην αυλή του σχολείου κάποιες φορές. Κι η αφορμή είναι συνήθως ένα ασήμαντο γεγονός και το « δε σε έχω φίλο» να πρωταγωνιστεί σε κουβέντες. Κάπως έτσι  σταματούν για λίγο τα αληθινά γέλια και οι χαρούμενες φωνές. Όμως πίσω από κάθε τι άσχημο ή αμίλητο υπάρχει πάντα ένα γιατί , μια καρδιά κι ένας ήλιος! Και πάντα  κάπου, κάποιος  σαν από μηχανής θεός θα φέρει τα πράγματα στα ίσα τους…

Η Ιωάννα Μπαμπέτα με τον πιο χρωματιστό λόγο γράφει μια ιστορία καθημερινής ρουτίνας στις τάξεις , για μια παρέα που για λίγο ένοιωσε μια διχόνοια, μια ανατροπή, μια αλλαγή που δεν της ταίριαζε. Έτσι με τρόπο απλό, υπέροχο και πολύ εκφραστικό, η συγγραφέας κάνει τον τσακωμό χαρά , την φιλία αξεπέραστη, τις συγγνώμες που εννοούνται  κι όλα τα ερωτηματικά γεμάτα χρώματα  και ψυχή που περισσεύει. Κι ό ήλιος όλων γίνεται τόσο φωτεινός που αποκτά το κόκκινο της φωτιάς και οι καρδιές από τη λάμψη τους γίνονται κατακίτρινες.

Μοναδική, καλογραμμένη ιστορία ,γεμάτη μηνύματα και χαρά, συμπεριφορές, φιλίες και τσακωμούς. Μια καθημερινότητα μικρών κοινωνιών, ζωντανών παιδιών που αγαπούν τη ζωή, το χρώμα, τους φίλους και …τον εαυτό τους. Παιδιών που μετά  από λίγο δεν θυμούνται γιατί έχουν μαλώσει με το φίλο τους αφού υπάρχει το παιχνίδι που  πάντα τους ενώνει, γιατί για τα παιδιά ο κόσμος είναι απλός χωρίς χρόνιες προστριβές, χωρίς αιώνια πείσματα , χωρίς καμιά κακία… Είναι όλα σαν το ουράνιο τόξο που συνήθως βγαίνει μετά την καταιγίδα  και  σκορπά τη μαγεία του, την ομορφιά και τα πιο γλυκά χρώματα. Χρώματα κι εικόνες που τόσο μοναδικά έχει πάλι φτιάξει η Σάντρα Ελευθερίου. Χρώματα, μορφές, σκίτσα που ΄ναι σαν να ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια σου…

Για παιδιά από 5 χρονών…

Το λιοντάρι της Νεμέας, Μαρία Αγγελίδου, εικ: Ίρις Σαμαρτζή, εκδ. Μεταίχμιο

Θηρία, κυνηγοί, φόβος. Από την αρχή σχεδόν της δημιουργίας  του κόσμου αυτή η σχέση είχε να κάνει με την επιβίωση του  ανθρώπου και τελικά την επικράτηση του πιο δυνατού. Κι ήταν πολλά εκείνα τα θεριά κι οι δράκοι κι έχιδνες κι οι λάμιες. Άλλες φυρές γίνονταν πιο προσιτά στον άνθρωπο άγρια ζώα,  όπως  οι αρκούδες, οι αετοί κι οι τίγρεις. Ένα μόνο ήταν το πιο ατρόμητο που είχε μέσα του τη φοβέρα, την αγριάδα και τον πόλεμο, κι όλοι το τρέμαν. Λιοντάρι ήταν το ζώο που σκορπούσε τον πανικό κι όποιος κυνηγός ή πολεμιστής κατάφερνε να το νικήσει ζούσε για πάντα δοξασμένος, αγαπητός και πανίσχυρος. Όλη η ρώμη, η ψυχή, η πίστη του κάθε άνδρα κρινόταν στην αναμέτρηση του με αυτό το φοβερό θεριό. Έτσι λοιπόν κι όλοι εκείνοι που ήθελαν να γίνουν βασιλιάδες έπρεπε να ΄χουν στη ζωή τους μια αναμέτρηση με τούτο το ζωντανό, μια νίκη που θα έδειχνε τη γενναιότητα, το θάρρος τη δύναμή τους. Κι ήταν εκείνα τα χρόνια τα παλιά, βασιλιάς ο Ευρυσθέας. Κι έβαλε τον Ηρακλή πρώτα από όλους του τους άθλους να τα βάλει με το πιο φοβερό θεριό του κόσμου, το λιοντάρι της Νεμέας. Λένε πως δεν υπήρξε ποτέ άλλο τέτοιο ζώο  μιας και στις φλέβες του αντί για αίμα κυλούσε μαύρος αφρός και ήταν τόσο πελώριο που ξεπερνούσε σε μέγεθος και τέσσερα άλλα λιοντάρια μαζί. Όλα τα υπάρχοντα μέταλλα κι  οι πέτρες δεν μπορούσαν να το ακουμπήσουν. Κι είχε για σπίτι του μια τρύπα ενός  απόκρημνου βουνού που ΄χε χωρίσει στα δύο  σαν άκουσε για πρώτη φορά τον βρυχηθμό του.

Έτσι ο Ηρακλής πήγε να τα βάλει μαζί του. Και πήρε και σύνεργά του τόξα και βέλη και ρόπαλο. Δεν του χρησίμευσαν όμως πουθενά . Μόνο τα χέρια του στάθηκαν ικανά να τον βοηθήσουν να σώσει την ίδια του τη ζωή και να πνίξει το λιοντάρι. Νίκησε το φόβο ο Ηρακλής και τον «φώλιασε » στην ψυχή του λιονταριού. Κι έγινε από τότε ο πιο μεγάλος ήρωας , ο πρώτος κυνηγός του κόσμου.

Εμπλουτίζεται η σειρά των μυθολογικών παραμυθιών του Μεταιχμίου από τούτη την μοναδική και πάλι γραφή της Μαρίας Αγγελίδου. Χιλιοειπωμένος ο μύθος του Λιονταριού της Νεμέας . Πρωτόγραφος  όμως με τέτοιον τρόπο,  με τόσο ζωντανό ύφος , με τόση λογοτεχνική μαεστρία, γεμάτος λέξεις και εικόνες πού επίσης εξαίσια έχουν αποτυπωθεί από την αξεπέραστη Ίρις Σαμαρτζή.

Ανδρεία, γενναιότητα, θάρρος και φόβο έχει αυτός ο μύθος να μας δείξει. Επικράτηση της δύναμης του σώματος και της ψυχής χωρίς καμιά βοήθεια από παράγοντες εξωτερικούς. Ήρωα ς μοναδικός ο Ηρακλής , πρότυπο δύναμης, ακεραιότητας  , συγκέντρωσης και θάρρους.

Μύθος και πάλι μπλεγμένος  με το παραμύθι. Λόγος που ρέει ακατάπαυστα και χαρίζει ομορφιά και γαλήνη στις δικές μας ψυχές. Και ας είναι τούτος ο μύθος γραμμένος  για το φόβο για κατορθώματα μόνο ημίθεων που είναι ασύλληπτα στην ανθρώπινη λογική…

Να τα ψάχνετε πάντα τούτα τα παραμύθια. Να μαγεύεστε  από τις λέξεις και να γεμίζετε εικόνες που θυμίζουν τα χρόνια εκείνα τα ηρωικά κι ας λένε πως υπήρξαν μόνο στους μύθους. Ποιος ξέρει, ίσως! Το ταξίδι στην  καλή παιδική λογοτεχνία μετράει πάντα , αλήθεια , μύθος ή παραμύθια. Αξία έχει η διάδοση  όλων όσων μας χαρίστηκαν γενεές - γενεών μέχρι τις μέρες μας ειπωμένες και με ακόμα πιο δυνατό λόγο.

Με εκπαιδευτικές δραστηριότητες σχεδιασμένες από την Μαρία  Γονιδάκη.

Για παιδιά από 6 χρονών…

Ο πρώτος μου Κορνάρος Ερωτόκριτος, διασκευή Λίνα Σωτηροπούλου, εικ: Σόφια Παπαδοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο

«…Ο Ερωτόκριτος είναι μία έμμετρη μυθιστορία που συντέθηκε από τον Βιτσέντζο Κορνάρο στην Κρήτη τον 17ο αιώνα. Αποτελείται από 10.012 ιαμβικούς δεκαπεντασύλλαβους ομοιοκατάληκτους στίχους στην Κρητική διάλεκτο, των οποίων οι τελευταίοι δώδεκα αναφέρονται στον ίδιο τον ποιητή. Κεντρικό θέμα του είναι ο έρωτας ανάμεσα σε δύο νέους, τον Ερωτόκριτο, που στο έργο αναφέρεται μόνο ως Ρωτόκριτος ή Ρώκριτος, και την Αρετούσα, και γύρω από αυτό περιστρέφονται και άλλα θέματα όπως η τιμή, η φιλία, η γενναιότητα και το κουράγιο…» έτσι γράφει το λήμμα της ηλεκτρονικής εγκυκλοπαίδειας wikipedia. Κι αυτό το μοναδικό έργοo  ήταν το πρώτο βιβλίο που άκουσα και διάβασα στη ζωή μου. Μια εποχή που τα βιβλία ήταν δυσεύρετα στην επαρχία , τούτη η ιστορία ήταν καταλυτική. Η γιαγιά μου πάλι «τον» ήξερε απέξω κι έτσι μεγάλωσα με την φωνή της να μου αφηγείται ολόκληρα αποσπάσματα από την πολυαγαπημένη μου  πριγκιποπούλα, την Αρετούσα και τον πιο γενναίο νέο της Κρήτης, της Ελλάδας ολόκληρης, για μένα, τον Ερωτόκριτο. Τούτο ήταν και το πρώτο παραμύθι που άκουσα ,ούτε Κοκκινοσκουφίτσες, ούτε Σταχτοπούτες   και που με έκανε να αγαπήσω πιότερο τον τόπο μου, τις ρίζες και την ντοπιολαλιά  μας. Σαν μεγάλωσα λοιπόν και το βρήκα, το πήρα και το κράτησα σα φυλακτό και από τότε το΄χω διαβάσει πάμπολλες φορές και σχεδόν σε όλες τις εκδόσεις που έχει κυκλοφορήσει. Πόσο αγαπώ λοιπόν αυτούς που το διασκευάζουν για πολύ μικρά παιδιά κι έτσι να αποκτούν μια επαφή με το τόσο σπουδαίο έργο που κλείνει όπου να ΄ναι  τα τετρακόσια χρόνια που υπάρχει. Η  υπόθεση λίγο πολύ γνωστή σε όλους μας, μια ιστορία αγάπης που άντεξε στο χρόνο, στις παραξενιές των μεγάλων, στα ήθη και έθιμα της εποχής. Μια φιλία ξακουστή και ύμνος ανδρείας, θάρρους, τιμής και γενναιότητας.

Η Λίνα Σωτηρόπουλου έφτιαξε με τον δικό της έμμετρο λόγο τούτη τη διασκευή και η Σοφία Παπαδοπούλου την εικονογράφησε. Μια ιστορία αγάπης, μια ιστορία που σαν την μάθεις  θυμάσαι κι εκείνο τον άλλο αετό της Κρήτης, τον Ξυλούρη που τόσο μοναδικά έχει ερμηνεύσει  σε μουσική και ενορχήστρωση Σταύρου Ξαρχάκου και Χριστόδουλου Χάλαρη.

Δύσκολο να γράψεις για τούτο το έργο, απλά επαινείς κάθε προσπάθεια όσων τολμούν να αγγίξουν στερεότυπα και Ποιήματα τόσο μοναδικά. Αξίζει η κάθε προσπάθεια πολύ, γιατί έτσι θα  το μάθουν όλο και πιο πολλά παιδιά, όλο και πιο μικρά και για αυτό Λίνα μου, να΄σαι καλά!

Διαβάστε το οπισθόφυλλο του βιβλίου εδώ : http://www.metaixmio.gr/products/4857--.aspx
 

Για παιδιά από 4 χρονών

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δημοσιεύτηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2017 στο cretalive.gr:http://www.cretalive.gr/culture/ta-paramythia-toy-sabbatoy-71

Ο Μεγάλος σοφός της Νεκταρίας Ζαγοριανάκου …

Ζητούνται Αναγνώστες …στα καλά βιβλία, τις ιστορίες και τα παραμύθια!

Ο Μεγάλος σοφός της Νεκταρίας Ζαγοριανάκου …

Γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Δώδεκα  ώρες μου πήρε να το διαβάσω… Χωρίς καμιά διακοπή από την πρώτη ίσαμε την τελευταία του σελίδα. Με πολλές ανάσες που ‘ χαν κρυμμένο θαυμασμό, υπέροχα λόγια, μοναδική ιστορία και μύθο που σαν τέλειωσε, ένοιωσα πως ήθελα να το ξαναρχίσω από την αρχή. Ιστορικό μυθιστόρημα, απολαυστικό λογοτεχνικό πόνημα της Νεκταρίας Ζαγοριανάκου. Θα μπορούσα να γράψω πάρα πολλά για την δική μου συναισθηματική φόρτιση και να σας πείσω πως πρόκειται για ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί από όλους τους λάτρεις της ιστορίας, της περιόδου της Αναγέννησης της Δύσης, της Πόλης, της Φλωρεντίας, της καλής γραφής, της έρευνας και των δυνατών ιστοριών. Θα αφήσω όμως τον καθένα στη δική του κρίση αλλά με μια προτροπή. Να το διαβάσετε παρακαλώ αργά απολαυστικά και …ακούγοντας  καλή μουσική!

Γεμάτο χρώμα, μυρωδιές και τέχνη. Γεμάτο ιστορίες ανθρώπων που μπορεί και να υπήρξαν στ΄ αλήθεια και όχι μόνο στην φαντασία του συγγραφέα. Πτυχές ιστορίες που ανοίγουν άλλους δρόμους σε όσους την αγαπούν. Χαρακτήρες μιας άλλης εποχής που όμως αναδεικνύουν το πνεύμα, το ρεύμα, τις συνήθειες, την  άνοδο και παρακμή της αναγέννησης του δυτικού κόσμου  και την επικράτηση άλλων θρησκευτικών κινημάτων που οδήγησαν στην πτώση των Μεδίκων. Κι όλα αυτά ξεκινούν από τις παραμονές της Άλωση της Πόλης μέσα από τη ζωή του Θεόδωρου Αγαπητού και τις περιπέτειες της  πολυτάραχης και θυελλώδης πορείας του. Φλωρεντία, αγαπημένη πόλη, στην πιο φωτισμένη της περίοδο. Μπιάνκα η  μοιραία  γυναίκα που θα βγάλει τις σκιές του Θεόδωρου στο φως. Έρωτας  απόλυτος, μηχανορραφίες, πάθη και μυστικά που αποκαλύπτονται στις πιο κρίσιμες στιγμές. Μυρωδιές και ήχοι από εποχές που ΄ναι γεμάτες  χρώμα, λάμψη μα και μπόλικο ψέμα. Η ιστορία μπλεγμένη αριστουργηματικά με το λογοτεχνικό ύφος της Νεκταρίας, η φαντασία με τις αλήθειες που συγκλόνισαν μια ολόκληρη εποχή γραμμένες  τόσο παραστατικά και ζωντανά που μοιάζει να ζεις κι εσύ όλες τις περιπέτειες των ηρώων του βιβλίου. Να γεύεσαι εδέσματα της εποχής, να φοράς πολύτιμα πετράδια σαν κόσμημα, ακριβά ρούχα πνιγμένα σε πορφυρό βελούδινο ή μεταξωτό ύφασμα και χρώμα. Χρώμα σπουδαίων ζωγράφων της εποχής όπως του Σάντρο Μποτιτσέλι και ανθρώπων που σημάδεψαν με την προσωπικότητάς τους αιώνες ολόκληρους.

Αμφιταλαντεύσεις με μόνο κίνητρο και σκοπό την πορεία προς το απόλυτο, τον έρωτα, τα ιδανικά, το χρέος. Εσωτερικές συγκρούσεις ανάμεσα σε ηθικές αξίες και ανάγκη για εκπλήρωση πόθων, ονείρων και προσωπικής ευτυχίας. Πόσοι σπουδαίοι θρησκευτικοί και πνευματικοί άνθρωποι δεν παρελαύνουν σε τούτο το ιστορικό- κοινωνικό μυθιστόρημα; Λαυρέντιος ο Μεγαλοπρεπής του Οίκου των Μεδίκων,  Σάντρο Μποτιτσέλι, ο Ιανός Λάσκαρις, ο Τζιρόλαμο Σαβοναρόλα,  Δημήτριος Χαλκοκονδύλης,  Βησσαρίωνας, Μάρκος Μουσούρος  και  Αλδος Μανούτιος γνωστός φιλέλληνας της εποχής. Όμως εκείνη που θα κλέψει την καρδιά όλων είναι η ιστορία της Μπιάνκα…

Αν «Τα Θεριά της Μεσογείου» με τόσες αναφορές στην πόλη του Χάνδακα, στην δική μας ιδιαίτερη πατρίδα και σε μια εποχή που γνώρισε την μεγαλύτερη προσφυγιά με την παράδοση της πόλης από τους Ενετούς στους Οθωμανούς μας συγκλόνισε ,  τούτη η ιστορία είναι ακόμα πιο δυνατή και καταλαβαίνεις  από την αρχή που ξεκινάς να τη διαβάζεις πως πρόκειται για ένα βιβλίο που θα σε καθηλώσει με την αφήγηση , τις «εικόνες» και τα ιστορικά του στοιχεία.

Κωνσταντινούπολη, Φλωρεντία, Πάτμος…  Σταθμοί ζωής, αγαπημένοι τόποι!

Νεκταρία, ταπεινή η άποψη μου, γεμάτη όμως η ψυχή μου με εικόνες, μυρωδιές, ακούσματα, ψιθύρους από εκείνους που κάνουν την ιστορία ακόμα πιο πικάντικη ακόμα πιο ελκυστική…

*http://zhtunteanagnostes.blogspot.gr/

 

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου: 

Εγώ, ο Θεόδωρος, ένας μαθητευόμενος μοναχός, ένας υπάκουος αντιγραφέας, γέννημα της Πόλης, έφυγα κυνηγημένος απ’ τον τόπο μου λίγο πριν πέσει στα χέρια των Οθωμανών, ζωσμένος εννιά χειρόγραφα. Εννιά θησαυρούς που φύλαξα με κίνδυνο της ζωής μου. Αποχαιρέτισα βίαια την αθωότητα της νιότης μου όταν έγινα μάρτυρας ενός αποτρόπαιου φόνου.

Ο Θεός με έστειλε στην Πόλη του Κρίνου, τη Φλωρεντία. Βίωσα την Αναγέννηση δίπλα σε ανθρώπους φωτισμένους κι έγινα το δεξί χέρι των Μεδίκων. Το όραμά τους το ’νιωσα και δικό μου. Δεν αποζήτησα τη δόξα, πορεύτηκα πάντα στις σκιές. Έζησα τη ζωή μου καταπώς την ήθελα. Όλα τα γεύτηκα και το κυριότερο, ερωτεύτηκα. Αγάπησα βαθιά, τα βιβλία και μία γυναίκα. Την Μπιάνκα.

Μα όσο κι αν αγάπησα, πάντα έψαχνα να βρω μια γη να ανήκω. Ταξίδεψα σε πολλά μέρη. Παντού ήμουν ξένος… Μόνο ένας τόπος μ’ αγκάλιασε στοργικά σαν να ήμουν ο χαμένος γιος του. Η Πάτμος.

Η ταραχώδης ζωή ενός Βυζαντινού λογίου της Αναγέννησης που γνώρισε την πραγματική ζωή μέσα από τον έρωτα… Ένα καταπληκτικό μυθιστόρημα βασισμένο σε ιστορικά γεγονότα, ένας ύμνος στον άνθρωπο και στη γνώση.

http://www.greekbooks.gr/books/logotehnia/o-megalos-sofos.product

Δημοσιεύτηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2017 στο cretalive.gr :http://www.cretalive.gr/culture/zhtoyntai-anagnostes-sta-kala-biblia-tis-istories-kai-ta-paramythia

Ιστορίες ανθρώπων του πολέμου, των μεγάλων αγώνων,της επιμονής, της υπομονής, της ειρήνης.

Τα παραμύθια του Σαββάτου… γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Ιστορίες μαγικές από τόπους φανταστικούς που ΄χουν να πουν αλήθειες που κάποιες φορές δεν τολμούμε να τις πούμε με λόγια απλά. Ιστορίες ανθρώπων του πολέμου, των μεγάλων αγώνων, της επιμονής, της υπομονής, της …ειρήνης. Ιστορίες που ΄ναι πέρα για πέρα αληθινές και ας έχουν τη σκόνη των παραμυθιών περασμένη στις σελίδες τους. Κι όμως κάποιες απ΄αυτές συνέβησαν όχι και τόσο  πολύ παλιά κι είχαν αφορμή μια δυσεύρετη σοκολάτα….

Το ευτυχισμένο νησί, Φωτεινή Τσαλίκογλου, εκδ. Καστανιώτης

Κοραλλένια τη λέγανε κι ήταν  η μονάκριβη κόρη του βασιλιά Αιγέα. Δεν γνώρισε μάννα  γιατί χάθηκε στη γέννα της κι ο πατέρας από τη λύπη του της  το κρύψε , μαζί με όλα της τα πράγματα. Και τη μεγάλωνε τη θυγατέρα του σε ένα νησί που θελε μόνο χαρές να υπάρχουν, μόνο ομορφιά και πίκρα καμιά. Κι ήταν αγαπητός σε όλους του τους κατοίκους κι Άρχοντας και συμπαραστάτης για όλους.  Και μεγάλωνε σαν αρχοντοπούλα η μικρή Κοραλλένια ώσπου μια μέρα σε τούτο το ξακουστό κι ευτυχισμένο νησί συνέβη το ποιο θλιβερό πράγμα … Η βασιλοπούλα ξαφνικά έχασε το φως της κι όλα βυθίστηκαν σε ένα σκοτάδι και σε μια θλίψη αξεπέραστη. Όλα μαράζωσαν , όλα χάθηκαν σχεδόν κι ήταν αιτία ένα όνειρο… ένα παράξενο όνειρο. Κι ήταν  κι ένα αγόρι σε ένα άλλο νησί το « Νησί του Πολέμου» που χε το φόβο φωλιασμένο μέσα του και γύρω και παντού . Κι έφυγε το αγόρι, έφυγε από τον τόπο του με μια βάρκα και παρέα μόνο με ένα χρυσόψαρο , τη Χρυσάνθη που ΄χε ανθρώπινη ψυχή . Και του πε ο πατέρας του  σαν τον αποχαιρετούσε για το  ταξίδι.  Το Ευτυχισμένο νησί κρύβει ένα μεγάλο μυστικό! Κι ακόμα πως δεν αντέχουν τις πληγές και τη θλίψη σε εκείνο το νησί… Και το αγόρια απόρησε… όμως  ήθελε τόσο πολύ να ζήσει και δεν φοβήθηκε και δεν λύγισε κι έφτασε στο Ευτυχισμένο νησί  κι εκεί ξετυλίχτηκε μια ακόμα μαγική ιστορία αγάπης, ζωής κι αλήθειας. Από εκείνης που θέλει να μην κρύβεται, να ‘ ναι ζωντανή, να υπάρχει, να λέγεται και να προχωρά…

Ένα παραμύθι που΄ναι μαγική ιστορία της Φωτεινής Τσαλίκογλου. Μια ιστορία που γίνεται παραμύθι αφού λέει όλες τις αλήθειες του κόσμου. Χέρι  χέρι η χαρά με τη λύπη, ο πόλεμος κι η ειρήνη, η μνήμη με τη λήθη, η ζωή με το θάνατο. Μια ιστορία που διαβάζεται πολλές φορές απνευστί από μικρούς και μεγάλους κι έχει εικόνες δυνατές, μαγικές και λέξεις μυριάδες που στολίζουν ίσαμε εκεί που φτάνει το φως! Κι έχει αρώματα πολλά και σοφές κουβέντες ανθρώπων που ζουν την πίκρα και που την φωνάζουν και της δίνουν μια δυνατή σπρωξιά για να ξεστρατίσει το κακό. Κι έχει  τόση σοφία τούτο το παραμύθι που θες να το κανείς δικό σου, να το ζήσεις σαν να΄ναι αληθινό. Κι έχει όνειρα πολλά από εκείνα που βλέπεις κι από τα άλλα της ψυχής που δεν σταματούν ποτέ να υπάρχουν , που σε κρατούν ζωντανό μια ολόκληρη ζωή. Κι είναι ένα παραμύθι για τις θύμησες και τη μνήμη. Για τα πολύτιμα που να μέσα στην καρδιά και δεν πεθαίνουν ποτέ παρά μόνο αν εσύ τα ξεχάσεις, αν εσύ το θελήσεις. Κι είναι ακόμα ένα παραμύθι για το φόβο που τον νικάς σαν τον αντιμετωπίσεις, για το θάνατο που χει μνήμη και λύτρωση σαν τον καταλάβεις. Κι έχει την πιο σπουδαία ρήση  που είναι  ειπωμένη με λόγια απλά  :Πως « …ίδιες μυρωδιές ενώνουν τους πλούσιους κι ευτυχισμένους τόπους με τους άλλους, τους τόπους της πείνας και του πολέμου… » και πως κανένας δεν πρέπει να ξεχνά πως «Τα πιο απλά πράγματα είναι τα δυσνόητα!»

Μια αλληγορία για τη μνήμη και για τη λήθη, για την ευτυχία, την αγάπη, για την ειρήνη και για τον πόλεμο, για το μεταβλητό των πραγμάτων και για το νόημα της ζωής…

«Δεν πρέπει να αποφεύγεις αυτό που σε πονάει…»

«Στον τόπο του, τα γενέθλια ενός παιδιού δεν είναι η μέρα που γεννήθηκε, ούτε η μέρα της σύλληψής του. Είναι η μέρα που η μητέρα του σκέφτηκε για πρώτη φορά το παιδί της, που θα έλθει στον κόσμο...» Τι ωραία σκέψη! Είναι έθιμο μιας πρωτόγονης υπαρκτής φυλής! 

Για παιδιά και μεγάλους που λατρεύουν τις μαγικές ιστορίες…

Δικαίωμα στη μάθηση, Ιστορία της Μαλάλα Γιουσαφζάι, Rebecca Langston – George,εικ: Janna Bock, εκδ. Λιβάνη

H ιστορία ενός κοριτσιού που έγινε σύμβολο Ειρήνης σε ολόκληρο τον κόσμο, που συγκίνησε, που αγαπήθηκε και που εμπνέει χιλιάδες άλλα παιδιά ώστε να  μην σταματήσουν ποτέ να πιστεύουν σε ιδέες, ιδανικά, στα δικαιώματα που έχουν, στην ισότητα, τις διακρίσεις  και στα μη παράλογα τούτου του κόσμου.

Η Μαλάλα Γιουσαφζάι γεννήθηκε τον Οκτώβριο του 1997 στη μικρή πόλη  Μινγκόρα Πακιστάν, στην κοιλάδα Σουάτ. Ζούσε με την οικογένεια της και πήγαινε από μικρή στο σχολειό που διεύθυνε ο πατέρας της. Οι Ταλιμπάν, που είχαν πάρει την εξουσία στην κοιλάδας Σουάτ εμπόδιζαν τα κορίτσια να πηγαίνουν στο σχολείο, κάτι που η μικρή Μαλάλα δεν μπορούσε να καταλάβει. Στα 11 της χρόνια, η μικρή Μαλάλα μίλησε για πρώτη φορά δημόσια για τη σημασία που είχε η εκπαίδευση στα κορίτσια. Παρά τη συνεχιζόμενη επιθετικότητα των Ταλιμπάν η ίδια συνέχισε να λέει ανοιχτά τη γνώμη της.  Το απόγευμα της 9ης Οκτωβρίου 2012, κι ενώ επέστρεφε από το  σχολείο στο σπίτι της με το σχολικό λεωφορείο, ένας στρατιώτης των Ταλιμπάν την πυροβόλησε. Η σφαίρα διαπέρασε το κεφάλι και το λαιμό της, μέχρι τον ώμο της. Νοσηλεύτηκε σε πολλά νοσοκομεία  μέχρι που έφτασε τελικά στο Queen Elizabeth στο Μπέρμιγχαμ της Αγγλίας όπου και ζει ακόμα σήμερα, μαζί με την οικογένειά της.

 Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία για τη γενναιότητά όπως το Διεθνές Παιδικό βραβείο για τη Ειρήνη (δεύτερη θέση). Το πακιστανό Εθνικό Νεανικό Βραβείο για τη ν Ειρήνη, το Διεθνές Αναμνηστικό Βραβείο Μητέρα Τερέζα , το Βραβείο Ρώμης για την Ειρήνη και το 2014 με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης για  τον αγώνα της για τα δικαιώματα των παιδιών στην εκπαίδευση. Συνεχίζει να μάχεται και να αναρρώνει…

Κι όπως είπε η ίδια στην απονομή του Βραβείου Νόμπελ  : « Ένα παιδί, ένας δάσκαλος, ένα βιβλίο και ένα μολύβι μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο»

Μην το ξεχνάτε αυτό ποτέ…

Για παιδιά από 9 χρονών…

O καιρός της σοκολάτας, Λότη Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου, εκδ.Πατάκη

Η Τρελή των Εξαρχείων η κυρά Αυγούστα,  έτρωγε, λέει, τα παιδιά αν αυτά  δεν έτρωγαν το πλιγούρι τους εκείνα τα δύσκολα χρόνια. Πιο φοβερή στην όψη και πιο άγρια ακόμα κι από εκείνους τους Ναζί που κτυπούσαν τις γυαλιστερές τους μπότες στα πεζοδρόμια. Κι ίσως το όνομα της το πραγματικό, να ήταν Ροζαλία και να ήταν από εκείνες τις γυναίκες που εκτελέστηκαν για την αντιστασιακή τους δράση την Πρωτομαγιά του 1944 στην Καισαριανή…

Ο «Ασπρούλης» ήταν ένα κουνελάκι που ΄ρθε μια μέρα της κατοχής στο σπίτι δώρο από τον κύριο Παρασκευαϊδη… Κι είχε μια τύχη απρόσμενη γραμμένη ανεξίτηλα με ένα κονδυλοφόρο ίσως, εξαιτίας της  πεινάς που έδερνε τους ανθρώπους  τα μαύρα χρόνια του πολέμου. Κι ήταν μια ξύλινη κασετίνα η αφορμή να  μην ξεχαστεί ποτέ η ιστορία του…

Κι αλήθεια σαν είσαι μικρός κι αγαπάς τις ιστορίες και τα παραμύθια κι έχεις τόση φλόγα στην καρδιά και τόση στέρηση στη ζωή πιστεύεις πως οι καραμέλες που σου χαρίζει κάποιος μπορούν να γίνουν δέντρο σαν τις φυτέψεις και να βλαστήσουν και να γλυκάνουν όλον τον κόσμο, ακόμα και τους κακούς ή τους πεινασμένους, τους « νάνους» της κατοχής, να  και τους μεγάλους. Αν πάλι ανακαλύψεις πως αυτό  δεν μπορεί να ΄ναι αλήθεια να  λυπηθείς αλλά και πάλι να χαρείς γιατί πιο σπουδαίο δέντρο από την αγριελιά που βρέθηκε σε εκείνο το ίδιο μέρος,  δεν υπάρχει. Γιατί τα  κλαδιά της στεφάνωναν τους νικητές των αγώνων κάποτε…

Τους θυμάστε τους τσαγκάρηδες τους παλιούς; Σαν εκείνον τον κυρ Κώστα που τρυπούσε την μύτη στα παπούτσι κι έκοβε φτέρνες και τα κάνε καλοκαιρινά. Δούλευε μέρα νύχτα κι ήθελε τόσο πολύ να μπει στα παραμύθια της μικρής του φιλενάδας κι αυτός κι ο βοηθός του ο Γιώργος,που σαν πέρασαν τα χρόνια η υπόσχεση που δόθηκε  τότε έγινε βιβλίο και ιστορία ξακουστή, συγκινητική κι πέρα για πέρα αληθινή…

Η ιστορία της δασκάλας είναι πάλι  από τις πιο τρυφερές και συγκινητικές …Για ένα αστείο, για μια πλάκα , τα δάκρυα τρέχουν σαν βρύση για μια σταλιά γλυκόζη που ίσως αν αγαπάς τη σοκολάτα να την φαντάζεσαι πως έχει τη γεύση της, εκείνα  τα πικρά τα χρόνια, της κατοχής….

Κι ήρθε κι ο θείος Αντώνης από « τας Σέρρας»… Κι είχε σάρκα και οστά και μια μαύρη βαλίτσα κι όλα τα παιδιά πίστευαν πως μάλλον είχε έρθει από το φεγγάρι αφού τούτη η πολιτεία φάνταζε τόσο  μακρινή  στη ζωή, στα μάτια , στη φαντασία τους. Κι όταν τους έφερε  για δώρο από τη Θεσσαλονίκη ένα μικρό κομμάτι σοκολάτας,  τότε όλοι σιγουρεύτηκαν πως τα όνειρα όλα έρχονται από το μακρινό φεγγάρι κι ο θείος σίγουρα θα κατοικούσε εκεί.

Κι ο « Παναγιώτης» ήταν μια κούκλα κοκάλινη, μοναδική κι ανεπανάληπτη για εκείνα τα χρόνια. Κι απέχτησε ένα παρατσούκλι παράξενο  « πρώην κατάσκοπος» που παραλίγο να στοιχήσει  τη ζωή του πατέρα της κ.Λότης … Όμως ήταν  και ένας ακόμη λόγος να έρθουν από την Αμερική δυο σοκολάτες…

Ο λόφος του Στρέφη τα χρόνια της κατοχής είχε τον Μπάρμπα Θωμά να τον προσέχει, άνθρωπος  αγαπημένος και μονάχος,  που χε μια παράξενη σοφία μέσα του και ας μην ήταν πολύ γραμματιζούμενος. Φρόντιζε τα ζώα, τα ψαριά και …τα παιδιά. Ώσπου μια μέρα χάθηκε , έμειναν όμως τα λόγια του ανεξίτηλα που θύμιζαν τόσο μα τόσο πολύ εκείνον τον άλλο Μπάρμπα Θωμά της Ελίζαμπεθ Ορτον Τζόουνς : « Ο λόφος είναι δικός σου να το ξέρεις! Εδώ μπορείς να κάθεσαι όσο θέλεις και να διασκεδάζεις με τον τρόπο σου. Να σκέπτεσαι, να ονειρεύεσαι , να χαίρεσαι τη φύση, να τραγουδάς δυνατά ή από μέσα σου, να λες μια προσευχή…»

Και κάτω από αυτές τις παράξενες συνθήκες της κατοχής και των συνεχόμενων σειρήνων συναγερμού βρέθηκε μια μέρα στο σπίτι της Σοφίας Βέμπο η μικτή Λότη μαζί με την Όλγα που ‘χε κι εκείνη μια υπέροχη φωνή. Κι ήταν μια σοκολάτα υγείας ένα δώρο αναπάντεχο …μιας κι ο Καιρός της Σοκολάτας …πλησίαζε…

Κάπου εκεί κοντά  και μια ακόμα μαγική φωνή που κόντευε να σβήσει από την πείνα, τις κακουχίες και το κακό του πολέμου ήταν της Φλέρυ Νταντωνάκη. Ένα μικρό κομμάτι σοκολάτας ήταν αρκετό για να φέρει έστω και για  λίγο τη χαρά στο αδύνατο κορμί και στη βελούδινη φωνή της….

Τούτες οι μοναδικές ιστορίες της Λότης Πέτροβιτς δεν είναι  παραμύθια. Συνέβησαν εκείνα τα δύσκολα χρόνια της κατοχής, του εμφυλίου κι είναι ιστορίες  της δικής της ζωής που μέσα τους κρύβουν την γεύση της πιο πικρής σοκολάτας που όμως γλυκαίνει πάντα  στο τέλος. Είναι μικρά διαμάντια για όλους εμάς ,  που μας μαθαίνουν την καθημερινότητα μια εποχής που υπήρξε κάποτε  στην  Αθήνα. Είναι κομμάτια της ιστορίας του τόπου από απλούς ανθρώπους , είναι ζωή, είναι  μνήμες ανεξίτηλες. Γραμμένες με το μοναδικό ύφος και τρόπο της αγαπημένης συγγραφέος , συγκινούν, στοχάζονται και αφήνουν πάντα μια γεύση γλυκόπικρη μα αξέχαστη. Γεμάτες αναμνήσεις και συναισθήματα που ζωντανεύουν  διαβάζοντας της κι είναι σαν να  ζεις κι εσύ κι εγώ και όλοι μας, όλες εκείνες τις στιγμές. Και φορτίζει η ατμόσφαιρα και απαλαίνει πάλι η ψυχή και συλλογιέται το πιο πολύτιμο αγαθό πως είναι η ελευθερία μας, η ειρήνη , η αγάπη για τον συνάνθρωπο… Αντε κι η σοκολάτα για όσους είχαμε  την τύχη να μην την στερηθούμε ποτέ. 

Για άλλη μια φορά κ. Λότη Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου, ευχαριστούμε για το μοίρασμα, για τις ιστορίες, για όλα!

Για παιδιά και μεγάλους… για τις γλυκόπικρες αλήθειες του πολέμου του Παγκοσμίου και του εμφύλιου…

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός