Για τις πατρίδες της ψυχής και του νου...

Τα Παραμύθια του Σαββάτου... γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Ιστορίες καθημερινής ζωής. Από εκείνες που κρύβουν μέσα τους μπόλικη αγάπη, μάνας, γιαγιάς και φίλων. Ιστορίες και παραμύθια που΄χουν σαν θέμα τους τον ανταγωνισμό, την απώλεια το μοίρασμα. Ιστορίες που ακουμπούν τα όνειρα και το χρυσό τους περιτύλιγμα. Για τις πατρίδες της ψυχής και του νου, για τις αλήθειες της ζωής που κάποιες φορές πονάνε πολύ…

Γιατί μέσα στις καλές ιστορίες βρίσκεις πάντα τρόπο να νοιώσεις πως μπορείς να καταφέρεις το άπιαστο!

Η πιο σημαντική νίκη του Αχιλλέα, Ιωάννα Μπαμπέτα, εικ: Θέντα Μιμηλάκη, εκδ. Μεταίχμιο

Αχιλλέας και Λεωνίδας. Ονόματα ηρωικά, αθάνατα, βαριάς κληρονομιάς ,για παιδιά που  «πρέπει» να φανούν αντάξια της …ιστορίας. Παιδιά της δικής μας καθημερινότητας που προσπαθούν, πιέζονται και πρέπει να νικούν για να ευχαριστήσουν γονείς, παππούδες και όλους όσους ξεχνούν πως πάνω απ’  όλα είναι …παιδιά! Κι ανάμεσα τους ένας σκύλος, ο Πάτροκλος, επιστήθιος φίλος του Αχιλλέα και …τότε και τώρα. Κι είναι ετούτο το σκυλί που νοιώθει καλύτερα από ανθρώπους πως το γέλιο του Αχιλλέα είναι σπάνιο γιατί …δεν προλαβαίνει. Πρέπει να κερδίζει πάντα, να είναι πρώτος και να μην αφήνει κανέναν να τον ξεπερνά. Ώσπου εμφανίζεται στη  ζωή του και στο σχολείο ο Λεωνίδας. Που είναι κι αυτός πολύ καλός, σε όλα  και ο Αχιλλέας νοιώθει απειλή και φόβο, που δυστυχώς ενδυναμώνεται από το οικογενειακό του περιβάλλον .Οι ώρες παιχνιδιού και χαράς λιγοστεύουν,  γιατί πρέπει να προσπαθήσει ακόμα περισσότερο, να περάσει …τον Λεωνίδα. Αυτή η λέξη «πρώτος» ηχεί πια παντού ίσαμε που καταντά …εφιάλτης! Κι ίσαμε εκείνο το Σάββατο με την αξέχαστη βόλτα στο πάρκο και την απρόσμενη συνάντηση των δύο παιδιών… Η συνέχεια συνταρακτική, εκρηκτική και διδακτικότατη. Συναισθήματα πρωτόγνωρα, μάχες που κερδίζονται ή χάνονται, μαθήματα ζωής για τους φίλους, τον ανταγωνισμό και την… μοναξιά των πρώτων!

Υπέροχη ιστορία από μια υπέροχη συγγραφέα.  Η Ιωάννα Μπαμπέτα συνεχίζει να μας αιφνιδιάζει με τον γραπτό της λόγο, ευχάριστα πάντα. Και κάθε φορά αναρωτιέσαι πως τούτη η ιστορία θα πρέπει να  είναι η καλύτερη και κάθε φορά όλο και πιο ψηλά, όλο και πιο δυνατή η γραφή της. Επέλεξε σαν θέμα της , στο καινούργιο βιβλίο, την φιλία και τον ανταγωνισμό ανάμεσα σε δύο πιτσιρικάδες που δεν μπορούν εύκολα να διαχειριστούν καταστάσεις , συναισθήματα και αγωνίες που τους εμφυτεύουν οι ίδιοι οι γονείς , πολλές φορές. Φράσεις που όλοι έχουμε ακούσει και « στα καλύτερα σπίτια», όπως , « να βγεις πρώτος», « να΄σαι πάντα νικητής», «έχεις όνομα που πρέπει να τιμήσεις». Φράσεις, λέξεις που δημιουργούν άγχη, εσωστρέφεια, πείσμα, θυμό και εγωισμό. Αλλά και πόνο, μοναξιά και « κούραση». Έξυπνη επιλογή ονομάτων, μοναδική η φιλία με τον σκύλο που σκέφτεται σαν άνθρωπος, αποκαλύπτοντας μοιχείες σκέψεις και φυσικά μάθημα ζωής για γονείς που επιμένουν, που σιωπούν, που συχνά μόνο απαιτούν. Για γονείς που φορτώνουν τις δικές τους ματαιοδοξίες στους μικρούς ώμους των ίδιων των παιδιών τους. Για μια ακόμα φορά καταλαβαίνουμε όλοι πόσο σκληρά εργαζόμενοι έχουν γίνει τα παιδιά μας και πόσο πολύ πρέπει να μας νοιάζει η ψυχική τους υγεία , η συναισθηματική τους νοημοσύνη και κατάσταση  και να μην απαιτούμε παραπάνω απ΄ όσα αντέχουν και απ΄όσα νομίζουμε πως …αντέχουν. Ένα βιβλίο γεμάτο αλήθειες και συναισθήματα!

Υπέροχη και η εικονογράφηση του βιβλίου από την Θέντα Μιμηλάκη. Ζωγράφισε τα συναισθήματα τόσο απλά στα πρόσωπα όλων με τρόπο τέτοιο που να αρέσει  σε μικρούς και μεγάλους. 

Για παιδιά και γονείς  που νοιάζονται και …επιμένουν!

O Αντίλ έχει πατρίδα, Εύη Τσιτιρίδου – Χριστοφορίδου, εικ: Κατερίνα Βερούτσου, εκδ. Ελληνοεκδοτική

Μιλάνε τα πεφταστέρια ή μόνο λάμπουν για μια στιγμή; Και τούτη η λάμψη είναι ικανή να κάνει τον μικρό Αντίλ να ξαναβρεί το χαμένο του χαμόγελο. Εκείνος σαν εμφανίζεται το πεφταστέρι του,και τον προσκαλεί να πάει μαζί του,  συλλογιέται πως  θέλει να μείνει εκεί που είναι οι δικοί του άνθρωποι, η πατρίδα του που ζωντανή κρατιέται μόνο ανάμεσά τους. Κι ο βράχος κι η θάλασσα η πλατιά τον καλεί κι εκείνη να την ακολουθήσει, να βρει το δρόμο, τον χαμένο του εαυτό, την παιδικότητα που …έμεινε πίσω. Σαν μια πανώρια γοργόνα, αφέντρα με ασημένιες μπούκλες κι όλα τα ζωντανά του βυθού πάνω στην ουρά της. Όμως ο Αντίλ δεν θαμπώνεται από την ομορφιά και ωραία λόγια. Στη στεριά παραμένει, πιστός στις αξίες, στα όνειρα , στους δικούς του ανθρώπους. Κι ύστερα ήρθε ο Άνεμος ο τρανός, ο βροντερός κι απόλυτος να τον πλανέψει να τον γυρίσει τον κόσμο να βρει πια εκείνο τι χαμόγελο που ΄χε χαθεί. Όμως και πάλι δεν τον πείθει …Ούτε η καμήλα, το καράβι της ερήμου κατάφερε να τον κάνει να την ακολουθήσει… Μόνο ένας «τόπος» και τρόπος ,υπάρχει που μπορεί ο Αντίλ να ξαναβρεί το γέλιο, τη σιγουριά κι εκείνη την πατρίδα που του ΄λεγε ο παππούς του  κι αυτός ο τόπος μυρίζει πάντα ευωδιαστά κι έχει μια ζέστα  που απαλύνει όλους τους πόνους, την κούραση, τους φόβους, που γεννά πάντα την ελπίδα…Κι είναι τόσο αγαπημένος, τόσο δίπλα του , τόσο μοναδικός…

Μαγική η ιστορία του Αντίλ δια χειρός Εύης Τσιτιρίδου . Ένα παραμύθι που είναι τόσο αληθινό που σε μεταφέρει σε άλλους κόσμους, φανταστικούς και υπαρκτούς, σε άλλες πατρίδες που ταξιδεύει ο νους και η ψυχή. Μια ιστορία που δείχνει τη δύναμη της μητρικής αγάπης, τη σοφία της υπομονής, της δεύτερης  σκέψης.  Μια ιστορία που αφήνει το όνειρο λίγο να ξεγλιστρήσει, όμως δεν φταίει ο Αντίλ, το παιδί, φταίνε εκείνοι που του στέρησαν την γη του. Φταίει το δύσκολο ταξίδι που του επιφύλασσε η μοίρα κι έτσι πατρίδα γίνονται οι άνθρωποι, οι ψυχές, οι αγκαλιές κι η ελπίδα. Μια ιστορία που σε ταξιδεύει με τα στοιχειά της φύσης και τα σημεία του ορίζοντα. Μια ιστορία που σε μαγεύει με τις λέξεις και τις εικόνες της… Μια ιστορία για τις επιλογές , τις σκέψεις, τις προκλήσεις της ζωής. Ένα παραμύθι που σε προκαλεί να διαλέξεις, να ωριμάσεις  πιο πολύ και να αποφασίσεις. Κι ας έχουν πλάνη οι εικόνες, και ας παίζει παιχνίδια ο νους. Η καρδιά μετράει ,  η σιγουριά  σαν είσαι ευάλωτος,  κουρασμένος ή πονεμένος! Μια ιστορία για ένα παιδί πρόσφυγα που θέλει να ξεφύγει αλλά φοβάται κι επιλέγει μόνο αυτό που στην παρούσα φάση του του δίνει δύναμη.

Ναι, με μάγεψε η εικονογράφηση του βιβλίου, το σχήμα και τα χρώματα. Υπογραφή στις μοναδικές εικόνες η Κατερίνα Βερούτσου. Εικόνες βγαλμένες πραγματικά από παραμύθια, από τα βάθη της Ανατολής, από εκείνους τους τόπους που πια φαντάζουν δύσκολα σε χρώματα κι αρώματα. Ωστόσο η Κατερίνα κατέφερε να μας ξαναφέρει τα όνειρο με πολλή χρυσόσκονη, με πολλή χρώμα, πολύτιμο.

Να το διαβάσετε, να μαγευτείτε, να ταξιδέψετε με άλογα, γοργόνες παρέα με τον ίδιο τον άνεμο  ώστε να ανθίσει και το δικό σας χαμόγελο…

Μέχρι τον ουρανό και πίσω, Αλεξία Βερνίκου, εικ: Σοφία Τουλιάτου, εκδ. Ίκαρος

Η Έλλη είναι ένα κοριτσάκι με ξανθά μαλλιά και γαλάζια μάτια που μεγαλώνει όπως όλα τα κορίτσια της ηλικίας της  και που αγαπάει πολύ τη γιαγιά της. Μια γιαγιά θυσία, παιχνίδι, δημιουργία, χαρά , ζωή, μυστικά  και …τα πάντα-όλα  για το μικρό της εγγονάκι. Κι όταν έμεναν  μαζί γέμιζε ο κόσμος με χρώματα, ομορφιά, γλυκούς ψίθυρους, παραμύθια και …αταξίες σαν πειρασμούς. Όπως έλεγε η μικρή Έλλη, αγαπούσε τόσο πολύ τη γιαγιά της «μέχρι τον ουρανό και πίσω και τρεις κωλοτούμπες». Ο χρόνος όμως που όλα τα ξέρει, τα μεγαλώνει και τα υπομένει πέρασε και  η ζωή έφερε τα πάνω κάτω. Η γιαγιά της Έλλης αρρώστησε και κάποια στιγμή έφυγε από τη ζωή. Και τώρα πως, ποια, τι θα την παρηγορήσει. Τα φιλιά, οι  αγκαλιές, τα παιχνίδια, τα μυστικά, η αγάπη; Πώς να δεχτείς  την απώλεια, πώς να αλλάξεις  τη ζωή σου, πώς να προχωρήσεις χωρίς το πιο αγαπητό σου πρόσωπο. Χίλιες οι ερωτήσεις , λίγες οι απαντήσεις  της μαμάς. Ευτυχώς υπάρχουν πάντα και τα όνειρα κι οι αναμνήσεις και  η αγάπη που ζει μέσα στην καρδιά αυτού που δεν θέλει να ξεχάσει κανέναν ποτέ.

Συγκινητική, αληθινή, τρυφερή και πολύτιμη η ιστορία της Αλεξίας Βερνίκου. Πώς να αντιμετωπίσεις μια τόσο σοβαρή απώλεια , σαν είσαι παιδί; Όταν οι απαντήσεις δεν γεμίζουν τις μέρες, το κενό, όταν οι αγκαλιές δεν γεμίζουν με το τίποτα. Μια ιστορία που αν και διαπραγματεύεται ένα τόσο δύσκολο ανθρώπινο θέμα όπως ο θάνατος ,έχει μια αισιόδοξη πλευρά.  Μαθαίνεις να δέχεσαι  τη ζωή κρατώντας σαν πολύτιμο θησαυρό τις αναμνήσεις, τις στιγμές και τις εμπειρίες. Κανένας δεν χάνεται ποτέ από τη σκέψη του άλλου μόνο αν εκείνος σταματήσει  να τον έχει στην ψυχή και στο μυαλό. Μια ιστορία που λέει τα πράγματα με το όνομα τους και έτσι πρέπει να μιλάμε στα παιδιά , ειδικά για θέματα που είναι  τόσο σοβαρά και τόσο «ακατανόητα». Μαζί να βρίσκουμε τις λύσεις  και να θυμόμαστε πως τα παιδιά έχουν και αντιστάσεις και κόσμους τέτοιους που μπορούν να βρουν, αν γνωρίζουν την αλήθεια, διεξόδους και τρόπους αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων.

Υπέροχη και η εικονογράφηση από την βραβευμένη Σοφία Τουλιάτου. Σκίτσα, μορφές  και χρώματα που εντυπωσιάζουν μικρούς και μεγάλους.

Για την απώλεια λοιπόν που χρειάζεται συμπαράσταση, χειρισμούς, δύναμη και διεξόδους. Για τις αλήθειες που συχνά πονούν πολύ. Για την αγάπη που δεν τελειώνει ποτέ, για την οικογένεια , για τη ζωή που συνεχίζεται και θέλει μαχητές και όνειρα. Για τις αναμνήσεις που δεν σβήνουν  και για εκείνα τα παιδιά  που οι γονείς  τα υπερ - προστατεύουν από καταστάσεις που φοβούνται να δουν …κατάματα!

Για παιδιά από τεσσάρων ετών…

O Σίμος η Στέλλα και το Φεγγάρι, Έμα Γιάρλετ, εκδ. Ψυχογιός

Ο Σίμος και η Στέλλα, δύο απίθανα παιδιά διδυμάκια. Κάνουν τα πάντα μαζί, εκτός από ένα …σπουδαίο. Δεν μπορούν να μοιραστούν πράγματα. Τα θέλει όλα, ο καθένας για τον εαυτό του. Και εκεί πάνω στον τσακωμό τους για ένα τόσο δα μικρό μπαλάκι που συνορίστηκαν έγινε το απίστευτο. Το μπαλάκι εκτοξεύτηκε τόσο ψηλά και τόσο μακριά που …έσπασε το φεγγάρι σε χίλια δυο κομμάτια. Και εδώ ξεκινούν οι μπελάδες γιατί όλοι  πήραν είδηση την εξαφάνιση του φεγγαριού. Κάτι έπρεπε να κάνουν ,και μάλιστα πολύ γρήγορα κι έπρεπε μάλιστα να το κάνουν μαζί, να μοιραστούν ιδέες, χρόνο, πράγματα και  να …συνεργαστούν. Και τα κατάφεραν …

Τα κατάφεραν μέσα από μια πολύ τρυφερή και υπέροχα εικονογραφημένη ιστορία της Έμας Γιάρλετ. Μια ιστορία που δείχνει πως το μοίρασμα και η συνεργασία μπορεί να κάνει τα πιο απίστευτα κατορθώματα και να ανακαλύψουν τις πιο απίθανες λύσεις.Μπορούν ακόμα και να φτιάξουν «νέο φεγγάρι.» Μια ιστορία που θα μαγέψει τα μικρά παιδιά με τις εικόνες από την ίδια την συγγραφέα  που με μπόλικο χιούμορ και έξυπνες ιδέες ακουμπά ένα θέμα πολύ υπαρκτό σε μικρές ηλικίες. Κανένας δεν θέλει να μοιράζεται τα πράγματα του, όταν όμως έρθουν τα δύσκολα, τότε όλα αλλάζουν.

Για παιδιά από 3 ετών…

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δημοσιεύτηκε στo Cretalive.gr στις 25 Νοεμβρίου 2017 :http://www.cretalive.gr/culture

Ελα να σου πω μια Ιστορία... Ο Τρακατρούκας ο Καλικάντζαρος!

Ένα χρόνο πριν, σαν σήμερα , κυκλοφόρησε επίσημα το παραμύθι της Ελένης Μπετεινάκη, «Ο Τρακατρούκας ο Καλικάντζαρος !» 

Ένα παραμύθι χριστουγεννιάτικο, γεμάτο αγάπη, σκανταλιές, περιπέτειες και καλικαντζαράκια. Ένα παραμύθι που εικονογράφησε μαγικά η Ναταλία Καπατσούλια  και που αγαπήθηκε τόσο ώστε να γίνει μια εξαιρετική κουκλοθεατρική παράσταση από την ομάδα Κοκου-Μουκλό, με τους Ηρώ Θεοδώρου και Δημήτρη Παπαδάτο. Mε κούκλες που δημιούργησε η ομάδα και η Βάσω Γιαρένη και που συνεχίζει να μαγεύει μικρούς και μεγάλους στην Αθήνα, όπου παίζεται.

Στην σειρά που έχουν εγκαινιάσει πρόσφατα: « Έλα να σου πω μια ιστορία» με αφήγηση των παραμυθιών της  μέσω της εφαρμογής QR reader,  οι μικρές αναγνώστες έχουν τη δυνατότητα να ακούσουν δωρεάν την αφήγηση των παραμυθιών από tablet ή smartphone, σαρώνοντας τον κωδικό QR Code που βρίσκεται στο εσώφυλλο των βιβλίων.

Κι επειδή τα πρώτα γενέθλια είναι πολύ σημαντικά για όλους, ακόμα και για φανταστικούς ήρωες παραμυθιών οι εκδόσεις  Ελληνοεκδοτική σας κάνουν  ένα ακόμα δώρο. Σας  χαρίζουν  για ένα ολόκληρο μήνα την αφήγηση του παραμυθιού εντελώς ΔΩΡΕΑΝ από την ίδια την συγγραφέα εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=TXfEPcKON6U

 

Ποιος είναι όμως ο Τρακατρούκας; 

Μια φορά και δυο καιροί, όπως λεν τα παραμύθια, ήταν οι καλικάντζαροι. Ξέρετε, εκείνα τα ζαβολιάρικα πλασματάκια που έχουν μακριά τριχωτά πόδια, είναι κακομούτσουνα, μιλάνε τη δική τους γλώσσα και όλοι τα φοβούνται..., εκτός από τα παιδιά!

Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν και όλα τα καλικαντζαράκια ετοιμάζονται για το μεγάλο ταξίδι τους στη γη. Ο Τρακατρούκας είναι ο πιο μικρός και... λίγο διαφορετικός.

Γεννημένος με το ένα πόδι λίγο πιο κοντό, θα ξεκινήσει κι αυτός για ανακαλύψεις και σκανταλιές, μόλις σημάνει η τρομπέτα του αρχιμουσικού!

Είστε έτοιμοι να τον ακολουθήσετε;

Είστε έτοιμοι να κάνετε παρέα στον Τρακατρούκα στη μεγάλη χριστουγεννιάτικη περιπέτειά του;

Το βιβλίο «Ο Τρακατρούκας ο Καλικάντζαρος», κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία!

Και φτάνουμε στην επέτειο της εξέγερσης του πολυτεχνείου με παραμύθια κι ιστορίες !

Της Ελένης Μπετεινάκη*

Πώς να μιλήσεις στα παιδιά για τόσο δύσκολες έννοιες, για την ελευθερία, την Δημοκρατία, την Δικτατορία, την εξέγερση, τις εκλογές, την ψήφο, την διχόνοια, την ανατροπή; Μόνο οι ιστορίες και τα παραμύθια μπορούν να βοηθήσουν να γίνουν  κατανοητές! Οι μέρες αυτές έχουν πολλά να διδάξουν, να μάθουν και να θυμίσουν ακόμα και στους μεγαλύτερους. Είναι μέρες της αιώνιας διαμάχης, του « καλού» με το « κακό » και αν και το ξέρουμε περιμένουμε το καλό  στο τέλος να θριαμβεύει.

Η  κυρά Δημοκρατία, Κωνσταντίνα Αρμενιάκου (εικονογράφηση : Πάνος Καψάσκης), εκδ. Κέδρος.

Η κυρά Δημοκρατία είναι ο αρχηγός στο χωριό της γιατί ξέρει να ακούει τα πάντα. Τα γέλια των παιδιών, τα παράπονα των μεγάλων, τα παραμύθια της γιαγιάς μα και τα τραγούδια της ζωής. Έχει για όλους μια αγκαλιά κι  ένα  καλό λόγο να πει και τη ζωή της έχει γεμίσει με αγάπη και γλύκα. Για σύνθημα της έχει μια και μόνο φράση « Όλοι μαζί, όλοι μαζί, είμαστε πάντα πιο δυνατοί ».Στο  ίδιο χωριό ζει και η Ρια η Δικτατορία που την ζηλεύει πολύ και θέλει αυτή να είναι ο αρχηγός. Καταστρώνει ένα σωρό σχέδια και καταφέρνει να κάνει ολόκληρο στρατό από …21 στρατιώτες που τους ράβει στολές και τους μαθαίνει να φωνάζουν δυνατά, να απειλούν και να την προστατεύουν. Ένα βράδυ μπαίνει στο σπίτι της Δημοκρατίας και την απαγάγει, κλείνοντάς την στη φυλακή. Τα πράγματα στο μικρό χωριό αλλάζουν. Η λέξη « απαγορεύεται » γίνεται πια η πιο διάσημη. Κι όταν οι κάτοικοι θα φτάσουν στα όρια τους , ένα μικρό παιδί θα θυμηθεί εκείνο το παλιό τους σύνθημα και θα το ψιθυρίσει στη μαμά και στον μπαμπά του. Αυτός ο ψίθυρος θα μεγαλώσει, θα γιγαντώσει, και θα φτάσει παντού. κανείς δεν θα μπορέσει να τους σταματήσει κι όλοι θα φωνάξουν για την κυρά ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.

Ίσως η πιο παραμυθένια ιστορία  για τις πιο δύσκολες έννοιες που μπορούν να καταλάβουν τα μικρά παιδιά. Από τα πιο αληθινά και καλογραμμένα  παραμύθια γεμάτο έντονα συναισθήματα, χαρακτήρες, φαντασία και αλήθεια δοσμένες με τον πιο σωστό τρόπο. Ένα βιβλίο που θα λατρέψουν τα παιδιά και θα χαρίσει χαμόγελα στους μεγάλους για την έξυπνη μεταφορά εννοιών και τη μυθοπλασία.

Δεν είναι τυχαίο που η Κωνσταντίνα, είναι νηπιαγωγός και αυτό αμέσως μεταφράζεται ότι γνωρίζει πολύ καλά πως μαθαίνουν τα παιδιά, ειδικά μιας τόσο τρυφερής ηλικίας, όταν τα γεγονότα και οι λέξεις  έχουν δύσκολα νοήματα...

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου, Φίλιππος Μανδηλαράς ( εικονογράφηση Ναταλία Καπατσούλια), εκδόσεις Παπαδόπουλος

Κι αυτή είναι η  σύγχρονη ιστορία – βιβλίο για μικρά παιδιά που μιλάει για εκείνα τα χρόνια  του Πολυτεχνείου που παππούδες αλλά και πολλοί από τους γονείς τους, τα έζησαν. Ένα βιβλίο εργαλείο πραγματικό για ανθρώπους που θέλουν να διδάξουν, να γνωρίσουν και να μάθουν στα παιδιά με τρόπο απλό, κατανοητό και αντικειμενικό, πράγματα που συνέβησαν σχετικά πρόσφατα. Για γεγονότα που είναι δύσκολο να ερμηνεύσεις ή να κρίνεις αλλά με εύκολο τρόπο μπορείς να διηγηθείς. Αυτά τα  γεγονότα για μας τους μεγαλύτερους είναι γνωστά και …βιωματικά. Η ιστορία τούτη δω ,κάνει και μια αναδρομή στο χρόνο . Ξεκινάει από εκείνα τα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, τον πόλεμο του ΄40, φτάνει στον εμφύλιο, στη φοβερή δεκαετία του ΄60 και στην 21ηΑπριλίου του 67. Με σκίτσα έξυπνα και « χιουμοριστικά» , η ιστορία, σαν ποίημα ομοιοκατάληκτο, συνεχίζεται. ..Δύσκολες έννοιες, λέξεις και νοήματα περνούν στα παιδιά απλά και κατανοητά. Η διήγηση φτάνει στη φοβερή χρονιά του ΄73 , τα συνθήματα κυριαρχούν, τα γεγονότα τρέχουν . Μέχρι και την  24 Ιουλίου του ΄74 που οριστικά καταργείται η Δικτατορία.

Φίλιππε, ένα ακόμα εξαιρετικό βιβλίο, δοκιμασμένο σε μικρά παιδιά και με αποτελέσματα μαγικά. Απίθανες εικόνες  από την Ναταλία που τα παιδιά καταλαβαίνουν. Ναταλία εκείνη η εικόνα με την τηλεόραση και το κεντημένο σεμέν, πάνω της,  ήταν που τα μάγεψε, κι μένα μαζί. Έτσι πρέπει να είναι οι ιστορίες . Δοσμένες απλά, κατανοητά και με τρόπο που τα παιδιά θυμούνται και δεν ξεχνούν σχεδόν ποτέ.

 Ο Φίλιππος Μανδηλαράς έχει καταφέρει να αποκτήσει ένα αναγνωστικό κοινό από τα πιο δύσκολα, και να περάσει μέσα από τα τόσα βιβλία του όλη την ιστορία και την μυθολογία μας. Δύσκολο, όμορφο και πραγματικά πολύ καλό.

Λίγα γαρύφαλλα για το Πολυτεχνείο, Κατερίνα Μουρίκη, εκδ. Διάπλαση

Ένα υπέροχο βιβλίο με την ιστορία των γεγονότων του Πολυτεχνείου από τον Αλέξανδρο , μαθητή του νηπιαγωγείου και τον παππού του. Μια βόλτα στο χώρο του πανεπιστημίου δίνει την ευκαιρία στον μικρό Αλέξανδρο να αναρωτηθεί για λέξεις που αν και είναι ίδιες, έχουν διαφορετικό νόημα, όπως η Ελευθερία και το όνομα της αδελφής του. Ερωτήσεις σαν βροχή με βασική εκείνη της Δημοκρατίας αν είναι  το ίδιο με την Ελευθερία.Πολλές οι απορίες αλλά και τα συμπεράσματα που αντλούνται από την δική του καθημερινότητα. Μαθαίνει πως « Χούντα » δεν είναι  η γιαγιά που την φωνάζει έτσι πότε πότε ο παππούς αλλά κάτι πολύ πιο άσχημο και δυσνόητο. Και αφού άφησε και αυτός ένα γαρύφαλλο μπροστά στο τεράστιο γλυπτό στο προαύλιο του πολυτεχνείου θα θυμάται πως πάντα πρέπει κανείς να αγωνίζεται για το καλό , για την ελευθερία για το « φως», κάποιες φορές με πολύ μεγάλο ρίσκο.

Ντενεκεδούπολη, Ευγενία Φακίνου, εκδ. Κέδρος

Ίσως ένα από τα πιο διάσημα παραμύθια, κουκλοθέατρα , παράσταση για μικρά αλλά γιατί όχι και για μεγάλα παιδιά. Κανένας δεν θα μπορούσε να δώσει τόσο παραστατικά την έννοια του δικτάτορα όσο η συγγραφέας Ευγενία Φακίνου με τον περίφημο Λαδένιο της. Στην πιο παράξενη πολιτεία που η ζωή κυλάει πάντα με αργούς αλλά όμορφους ρυθμούς , οι κακοί τρόποι, οι διαταγές και οι υπερόπτες δεν έχουν καμιά απολύτως θέση. Ακόμα και τα μικρά ‘ άδεια σκουριασμένα ντενεκεδάκια ’ θέλουν να εκλέγουν και να αποφασίζουν μόνα τους για το ποιος θα είναι  ο αρχηγός στην πόλη τους. Ένα βιβλίο που θα΄ναι  πάντα επίκαιρο και ας κοντεύουν σαράντα χρόνια από τότε που γράφτηκε.

Η σοφή ελιά ,Ειρήνη Καμαράτου – Γιαλούση, εκδ. Μίλητος

Σε ένα μοναδικό περιβόλι μια φορά κι ένα καιρό συνέβη κάτι που δυσαρέστησε όλα τα λαχανικά και τα δέντρα. Η Κολοκύθα που είναι  ο αρχηγός όλων, τους βάζει να δουλεύουν πολύ, δίνοντας μόνο έναν κουβά νερό την εβδομάδα για πληρωμή και η ίδια απολαμβάνει μοναδικά προνόμια. Τότε όλοι αποφασίζουν να ξεσηκωθούν βάζοντας σε εφαρμογή το σχέδιο της σοφής ελιάς που τους ελευθερώνει από τον «δυνάστη » αρχηγό και η ισορροπία στο παράξενο τούτο περιβόλι έρχεται ξανά.

Δημοσιεύτηκε στο Cretalive.gr στις 18 Νοεμβρίου 2017:http://www.cretalive.gr/culture/ta-paramythia-toy-sabbatoy-77

Και εδώ στην εκπομπή Καλό μεσημέρι που παρουσιάστηκε στο ΚΡΗΤΗ Tv στις 16 Νοεμβρίου 2017:https://www.youtube.com/watch?v=KSvTlk7sd6I

Φόβοι, εφιάλτες, τέρατα, γοργόνες και φανταστικοί φίλοι....

Τα Παραμύθια του Σαββάτου… γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Ιστορίες και παραμύθια που ζωντανεύουν  …τις νύχτες. Φόβοι, εφιάλτες, τέρατα, γοργόνες και φανταστικοί φίλοι που μας βοηθούν να ξεπεράσουμε άγχη, φοβίες και …αλήθειες της ζωής. Παραμύθια που σώθηκαν στο χρόνο με δυνατά θέματα. Ιστορίες που γράφτηκαν  για να βοηθήσουν τις δυσκολίες των παιδιών. Πάνω απ΄ όλα όμως,  όμορφα λογοτεχνικά αναγνώσματα που θα γεμίσουν την ψυχή και το μυαλό με εικόνες , λέξεις και σκέψεις για πολύ πολύ καιρό…

Γιατί όπως λέει η Αγγελική : « Γιατί είναι που, καρδούλα μου, παραμυθένια λόγια στάζουωε μέλι στην καρδιά και σε βοηθούν να αντέχεις. »

Ο Ωρίωνας και το σκοτάδι, ΄Εμα Γιάρλετ, εκδ. Ψυχογιός

Φόβος, σκοτάδι και παιδί… Συνδυασμός συνηθισμένος και από τους πιο ισχυρούς. Η ιστορία αφορά τον  μικρό Ωρίωνα που αν και δεν θα έπρεπε  να φοβάται τίποτα αν σκεφτεί κανείς και τον μύθο που συντροφεύει το όνομα του, εκείνος πάλι έχει πολλούς φόβους, όπως τα σκυλιά, τις σφήκες, τα ποδήλατα, τα μπαλόνια όταν σκάνε, τις αράχνες, τα τέρατα, τα ύψη, τη γιαγιά του όταν θυμώνει… Αλλά ακόμα πιο πολύ απ όλα αυτά έχει  έναν ΦΟΒΟ που τον κάνει να τρέμει σαν φύλλο… Φοβάται το σκοτάδι, το μαύρο, το βαθύ , το αδιαπέραστο… Και τι δεν έχει κάνει να το ξεπεράσει : Να φτιάξει την νυχτερινή του όραση τρώγοντας καρότα, να εφεύρει λάμπα που δεν σβήνει ποτέ. Να πάρει πυγολαμπίδες για κατοικίδια. Να οργανώσει διαμαρτυρία πώς να απαγορευτεί το σκοτάδι. Να αιχμαλωτίσει τον ήλιο. Αλλά τίποτα δεν κατάφερε να απαλύνει κάπως τούτο τον φόβο. Μόλις έρθει η ώρα της καληνύχτας της μαμάς, εκείνος νοιώθει αυτόν τον φόβο να θεριεύει. Κι ένα βράδυ ζωντανεύει στ αλήθεια το Σκοτάδι και παίρνει μορφή και φωνή και προσκαλεί τον Ωρίωνα σε μια απίστευτη περιπέτεια… Και τότε όλα μπορούν να συμβούν, ακόμα και το Σκοτάδι με το μικρό αγόρι να γίνουν …φίλοι!

Πρωτότυπη, υπέροχη και πολύ ζωντανή τούτη η ιστορία. Για τους φόβους που δεν ξέρουμε πώς να τους αντιμετωπίσουμε. Για όλα εκείνα τα παιδιά που η φαντασία τους  φτιάχνει θαύματα, αλλά και σημεία και τέρατα. Για τους γονείς που δεν ξέρουν πώς να συμβουλέψουν τα παιδιά τους. Για τις φοβίες ,που μόνο σαν τις πολεμήσουμε πλάι πλάι και μπαίνοντας  μέσα στο «πετσί τους » θα νοιώσουμε την πραγματική τους διάσταση. Για τους  ατρόμητους και λάτρεις των φανταστικών  περιπετειών. Έξυπνη και πραγματικά συναρπαστική η ιστορία  του Ωρίωνα που μπορεί κάποιος να την ζωντανέψει μαγικά μέσα σε μια …τάξη και τα δει τα πιο απίστευτα αποτελέσματα. Για να μάθουν οι μικροί να αντιμετωπίζουν τα δύσκολα, τα άπιαστα και τα ακατόρθωτα. Για να μπούμε όλοι σε μια άλλη διάσταση και εκλογίκευση των υπαρκτών φόβων των παιδιών που θέλουν ιδιαίτερους και προσεκτικούς χειρισμούς.

Κι αν ζωντανέψετε με κούκλες τον Ωρίωνα και τον νέο του φίλο το Σκοτάδι,  ε τότε, τα χαμόγελα και το …φως θα κυριαρχήσει στην ψυχή και στο μυαλό των μικρών παιδιών!

Καταπληκτική η εικονογράφηση του βιβλίου μάλλον από την ίδια την συγγραφέα την Έμα Γιάρλετ με τρισδιάστατη τη φιγούρα του Σκοταδιού και υπέροχα σκίτσα και χρώματα!

Για παιδιά από 4 χρόνων!

Tο Ουφάκι, Αύγουστος Κορτώ, εικ: Πέρσα Ζαχαριά, εκδ. Πατάκη

Ο Μάνος είναι ένα οκτάχρονο αγόρι, από εκείνα τα παιδιά που αμφιβάλουν, αγχώνονται, φοβούνται και δεν πολύ τολμούν για να αποκτήσουν αυτό που θέλουν. Από τα παιδιά που ντρέπονται, από τα παιδιά που τα σώζει …η μαμά από τα δύσκολα. Βασικά, είναι ένα κανονικό παιδί που η διαφορά του από τα  άλλα είναι πως η μαμά του …είναι μάγισσα. Ήμήπως όλες οι μαμάδες των οκτάχρονων και όχι μόνο παιδιών είναι λίγο ή πολύ …μάγισσες. Του Μάνου όμως η μαμά είναι το θέμα σε τούτη την πολύ αληθινή, πολύ καλογραμμένη και πολύ αγαπημένη ιστορία του Αύγουστου Κορτώ ή κατά κόσμον Πέτρου Χατζόπουλου. Στα δύσκολα λοιπόν ή τα βράδια που οι σκέψεις μεγαλώνουν και ο ύπνος αργεί ένα μικρό «Ουφ» ξεφεύγει από τα χείλη και την ψυχή του μικρού αγοριού. Άλλες φορές πάλι η μαμά του που είναι « μάγισσα» μαντεύει πότε έρχεται θάλασσα ολόκληρη από Ουφ και τα κατατροπώνει στη  στιγμή. Ώσπου μια μέρα ένα Ουφάκι με μορφή και μιλιά εμφανίζεται μπροστά του κι αρχίζουν άλλες ιστορίες, αλλαγές  πραγμάτων, σκέψεων, δράσεων και …αντιλήψεων. Κι ίσως εκείνο το Ουφάκι  να φτάσει να γίνει ο πιο κολλητός φίλος του Μάνου, αν το καταλάβει κι αν διαπιστώσει πως δεν είναι και τόσο …κακό!

Μια ιστορία γεμάτη αλήθειες. Αλήθειες που αναγνωρίζουν μικροί μεγάλοι και που τις λέμε σημάδια των καιρών. Η εξέλιξη, η ταχύτητα της τεχνολογίας, η κρίση, οι απαιτήσεις γονιών από τα σημερινά παιδιά, το σχολείο, η εικόνα μας ή το « Image» όπως το λένε οι νέοι σήμερα  είναι παράγοντες που φέρνουν μεγαλύτερα άγχη σε όλους. Και το πιο παράδοξο, τούτο το άγχος κυριαρχεί πια πολύ περισσότερο στα παιδιά. Μια λέξη, μια φράση μια «ταμπέλα» είναι αρκετά  να μαζευτούν όλα τα Ουφ του κόσμου σε μια παιδική ψυχή που το μόνο που θα έπρεπε να έχει θα ήταν ανεμελιά και …όμορφα χρόνια. Ουτοπία για την σημερινή εποχή , όμως ευτυχώς που υπάρχουν πάντα από μηχανής θεοί. Μαμάδες ή και μπαμπάδες ή και φίλοι πραγματικοί ή φανταστικοί  που εξαφανίζουν τα προβλήματα αμέσως ή χρησιμοποιώντας τις σωστές λέξεις την κατάλληλη στιγμή.  Το Ουφάκι του Αυγούστου Κορτώ είναι από τους πιο ευφάνταστους  ήρωες του σήμερα. Είναι ότι ακριβώς κρύβει η αγωνία, η φαντασία και η ψυχή ενός μικρού παιδιού. Ένας τέτοιος μοναδικός φανταστικός  φίλος που εξηγεί, προτρέπει, διαλύει και ανασυνθέτει την ίδια την καθημερινότητα, τη ζωή και τις μικρές χαρές που δικαιούνται όλοι. Είναι η αλλαγή στον τρόπο σκέψης, είναι η αποδοχή τους εαυτού μας, των δυνατοτήτων, η παρόρμηση, η τόλμη και ο κυματοθραύστης των λαθών μας.

Καταπληκτική ιστορία , ίσως για μεγαλύτερα παιδιά από 5 χρόνων ή παιδιά που διαβάζουν και κατανοούν τις σημερινές δυσκολίες. Ίσως πάλι να΄ναι ένας χρήσιμος οδηγός για όσους δεν ξέρουν πώς να διαχειριστούν μόνοι τους καταστάσεις. Ό,τι κι αν είναι με σιγουριά ξέρω πως τούτο το Ουφάκι θα γίνει αξιαγάπητο και φίλος πολλών που θα ταυτιστούν μαζί του ή με τον Μάνο και θα φωνάξουν κάποια στιγμή ένα άλλο μεγάλο ΟΥΦ σαν τα καταφέρουν πολύ καλύτερα  από όσο περίμεναν.

Ευφάνταστη λοιπόν, ιστορία, πολύ δυνατή γραφή, πρωτότυπη και απολύτως συνυφασμένη στο σήμερα. Καταπληκτικές και οι εικόνες της  Πέρσας Ζαχαριά.Τούτο το Ουφάκι βατραχάκι θα σας μαγέψει και θα σας γεμίσει με μια σοφία μοναδική!

Θα πάθεις για να μάθεις, θα νοιώσεις αν θες να ζήσεις, θα πονέσεις, θα πικραθείς, θα αστοχήσεις, θα δειλιάσεις αλλά στο τέλος αν το θες και πιστέψεις σε σένα θα βγεις νικητής!

Για παιδιά και για μεγάλους που αγαπούν τις έξυπνες και καλές ιστορίες!

Η Γοργόνα, Αγγελική Δαρλάση, εικ: Ίρις Σαμαρτζή, εκδ. Μεταίχμιο

Λένε στους θρύλους τους παλιούς και σχεδόν ξεχασμένους πως οι γοργόνες ζούσανε στην Μαύρη Θάλασσα. Πως ακόμα έπλεαν και κατέβαιναν  στο Αιγαίο πέλαγος  κάθε Σάββατο Βράδυ τα μεσάνυχτα. Αλήθεια να΄ναι η παραμύθια κανείς δεν ξέρει να μας πει. Είναι όμως παράδοση του τόπου μας  που έζησε στο χρόνο, άντεξε και διατηρείται  ως τις μέρες  μας ζωντανή. Ειδικά εκείνη η ιστορία με την  πεντάμορφη γοργόνα  τη μικρή αδελφή του Μεγαλέξανδρου που λέγαν  πως την είχαν ανταμώσει όλοι σχεδόν οι ναυτικοί του πάλαι ποτέ αρχαίου κόσμου. Κι ήταν μια η έννοια της και ένας ο λογισμός της ,να μάθει αν ο αδελφός, ο μέγας στρατηλάτης ήτανε ακόμα ζωντανός και ανάμεσα στους φίλους, τους γνωστούς και συγγενείς του. Κι όταν της έλεγαν πως δε ζούσε θύμωνε και αναταραχή γινότανε μεγάλη, φουρτούνα που έσπρωχνε ναύτες και καράβια ίσαμε τον πάτο της θάλασσας, από τη λύπη, τον καημό, το φοβερό μαντάτο. Και σαν της λέγαν πως ζούσε και βασίλευε τον κόσμο ακόμη, εκείνη γαλήνευε και ηρεμούσε κι άπλωνε τα ολόμαυρα μαλλιά της στο πέλαο που έλαμπε πια και μαγευόταν ο τόπος από το τραγούδι και την ομορφιά της….

Κι αν ήταν ψέμα για αλήθεια κανείς  δεν ξέρει να το πει γιατί ΄ναι πάντα τόσο μπερδεμένα τα παραμύθια…

Έμμετρη, υπέροχη και γοητευτική  η νέα ιστορία της νεοελληνικής μυθολογίας τςη Αγγελικής Δαρλάση. Η γοργόνα, η αδελφή του Μεγαλέξανδρου από τις πιο γνωστούς  κι αγαπημένους θρύλους όλων μας, πάντα συγκινεί και θυμίζει…Ελλάδα. Έχει εκείνο το γαλάζιο της θάλασσας που γίνεται σκούρο και τρανό κι απόκοσμο σαν αγριεύει κι ύστερα πάλι γλυκό, ήπιο και με χίλιες δυο ανοιχτόχρωμες  αποχρώσεις σαν γαληνέψει. Κι έχει στοιχείο του το νερό και εκείνα τα τέρατα που χουν   μορφή, πλανεύτρας και μάγισσας γυναίκας  σαν την ίδια τη θάλασσα. Κι έχει δύναμη τούτος ο στοίχος, τούτη η γραφή της Αγγελικής, που ξαναγράφτηκε και σώθηκε σε μας από προφορικές παραδόσεις και τις ιστορίες του Ν. Πολίτη, του Πατέρα της Λαογραφίας  μας.  Και τώρα με άλλη ματιά και με μοναδικό τρόπο θα μπει στις καρδιές και των πιο μικρών παιδιών. Για να μην  ξεχάσουμε ποτέ τα  δικά μας παλιά παραμύθια, να  συνειδητοποιούμε την ομορφιά, τη δύναμη του λόγου, της φαντασίας μια  και του χρώματος  της θάλασσας που ναι ζωή για όλους  μας.

Κι έβαλε η Ίρις Σαμαρτζή τα χρώματα με μαγικά πινέλα και τούτη τη φορά και μας έπιασε μια νοσταλγία για εκείνα τα όμορφα κεντήματα των γιαγιάδων. Για τις φιγούρες τις τρανές των παραμυθιών, για την αξία της απλότητας που δεν παλιώνει και δεν χαλάει ποτέ!

Κι αν θέλετε να ακούσετε  ζωντανά το παραμύθι σε έμμετρη μορφή από την φωνή της Αγγελικής, τότε απλά σβανάρετε τον κωδικό που θα βρείτε στο οπισθόφυλλο του βιβλίου!

Για παιδιά από 4 χρονών!

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δημοσιεύτηκε στις 11 Νοεμβρίου 2017 στο cretalive.gr εδω :http://www.cretalive.gr/culture/ta-paramythia-toy-sabbatoy-76