Nα θυμηθούμε όλα εκείνα τα λαϊκά παραμύθια...

Τα Παραμύθια του Σαββάτου…. γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Λατρεύω τα παραμύθια …Κι όπως λέει κι η φίλη μου η Αγγελική Δαρλάση είναι γιατί ίσως και να ξέρω πως «τα παραμυθένια λόγια στάζουνε μέλι στην καρδιά και σε βοηθούν να αντέχεις»!

Kι είναι καιρός πια να θυμηθούμε όλα εκείνα τα λαϊκά παραμύθια , τις παραδόσεις μας , τις ομορφιές από τα λεγόμενα τούτου του τόπου. Να μάθουν τα παιδιά μας, να ξαναθυμηθούμε οι μεγαλύτεροι ιστορίες που ειπώθηκαν ή γράφτηκαν κάποτε  και πρέπει να παραμείνουν ζωντανές. Κι ευτυχώς υπάρχουν άνθρωποι που τα αγαπούν και τα διασκευάζουν ξανά κι έτσι ο θρύλος, η ιστορία, η μαγεία ζωντανεύουν και πάλι…

Το Βατραχέλι, Κατερίνα Ευσταθίου  - Σελάχα & Γιώργος Τυρίκος – Εργάς, εικ: Έφη Λαδά, εκδ. Πατάκης

Ένα μικρό βατράχι, ένα βατραχέλι όπως  λένε οι αφηγητάδες των παλιών καιρών. Ένα μοναχικό και μόνο μικρό βατράχι που ΄θελε μια συντροφιά, ένα σπιτικό, μιαν αγκαλιά. Κι ένας γέρος  και μια γριά που η επιθυμία τους για ένα παιδί , έγινε πραγματικότητα στα καταπράσινα μάτια του μικρού ζωντανού. Και το μεγαλώνουν σαν κανονικό παιδί που σαν  αρρωσταίνει μόνο μια …σούπα μπορεί να το γιατροπορέψει . Όμως όπως όλα τα παιδιά, έτσι κι ετούτο η περιέργεια, η παρόρμηση και το « νεαρό της ηλικίας του», θα το βάλουν σε μια περιπέτεια καυτή και παράξενη. Όλοι θα ψάχνουν και θα στενοχωριούνται για το χαμό του. Όλα τα ζωντανά , ζώα, δέντρα , άψυχα αντικείμενα θα νοιώσουν τον πόνο και θα συμπαρασταθούν στην απώλεια. Μια απώλεια που θα ξαναγίνει χαρά και δύναμη μόλις το μικρό βατραχέλι …εμφανιστεί.

Ένας γέρος, μια γριά, ένα πουλί, μια βελανιδιά, ένα αρνάκι, μια βρύση  κι ένα βατράχι , είναι οι ήρωες -  σύμβολα της χαράς και της λύπης σε τούτο δω το λαϊκό παραμύθι. Μια ιστορία που έχει ταξιδέψει σε τόπους αλαργινούς  και γύρισε  πίσω ξανά στα μέρη τα δικά μας, σαν πρόσφυγας ή μετανάστης ή  όπως εσείς νομίζετε αλλά πάντα από κάποιους ανθρώπους που την πίστεψαν και την αγκάλιασαν. Κι έγινε τούτη η αγκαλιά ακόμα πιο μεγάλη γιατί «ρίζωσε » στο νησί της Λέσβου και σώθηκε και φούντωσε η αγάπη που κρύβει μέσα της, η αλληλεγγύη, η στεναχώρια που μοιράζεται όπως κι η χαρά. Κι είναι το παραμύθι τούτο δω βάλσαμο για τις μέρες και τις νύχτες. Γιατί θυμίζει στους μεγαλύτερους και  μαθαίνει στους πιο μικρούς πως όποιο « κακό» κι αν συμβεί, έχει άλλη αξία και μπορείς να το αντέξεις, να το ξεπεράσεις, μόνο  σαν μοιράζεται. Πως ο πόνος δεν είναι μοναχικός όπου υπάρχουν ζωντανά ή άνθρωποι. Πως η ζωή έχει αξίες πολλές και αλλαγές και σκοτοδίνες και άσχημα πολλά. Έχει όμως και μια λέξη μαγική, που τη λες, τη νοιώθεις, την μοιράζεσαι και την χαρίζεις. Κι είναι αγάπη τ΄όνομά της, κι έχει βοηθούς της την φιλία, τη σκέψη, την παρηγοριά. Κι έχει κι ανθρώπους που ξέρουν να συμπαραστέκονται, να θυμούνται  και να γράφουν. Τέτοιοι αγαπημένοι και μοναδικοί είναι ο Γιώργος ο Τυρίκος – Εργάς  και η Κατερίνα Σελάχα που αγαπούν πολύ, που γράφουν, που μοιράζουν την ψυχή, την αγκαλιά , τη ζωή τους. Και θυμήθηκαν, και ξανάγραψαν τούτη την ιστορία και την βοήθησαν να φτάσει σε τόπους μακρινούς  μαζί με τον Σαδίκι, που την μετέφρασε για πρώτη φορά και την Ναουζάτ που την «έγραψε» στα Αραβικά και την Αγγελική στα Αγγλικά. Κι όλοι μαζί η Αγκαλιά της Λέσβου που δεν ξεχνούν, που θυμούνται, που προσπαθούν , που προσφέρουν, που ελπίζουν. Κι είναι  κι η Έφη η Λαδά παρέα  τους σε τούτο το παραμύθι,  που το ζωντανεύει  με το δικό της ιδιαίτερο και μοναδικό τρόπο, που φτιάχνει ακόμα πιο δυνατές εικόνες για να φτάσει τούτο το βατραχέλι σε ολόκληρο τον κόσμο. Να το μάθουν , να γοητευτούν και να δώσουν  όλοι την αγάπη τους, την αγάπη μας  σε αυτούς που  πιο πολύ την έχουν ανάγκη …στους πρόσφυγες, στους « ξένους», στους μαχητές της ζωής….

Όλοι να το διαβάσετε, να θυμηθείτε τα δικά σας λαϊκά παραμύθια από το στόμα των γιαγιάδων, των παραμυθάδων του παλιού καίριοι, όσοι τους ζήσαμε… Να το διαβάστε και να το πείτε παντού να γίνει η ΑΓΚΑΛΙΑ , αγκαλιά όλων μας…

Το πετροκάραβο, Αγγελική Δαρλάση, εικ: Θέντα Μιμηλάκη, εκδ. Μεταίχμιο

Λένε πως υπάρχει ένα πετροκάραβο μπροστά στο νησί του Πόρου κι ήταν εκείνο που κάποτε ενέπνευσε πολλές από  τις παραδόσεις που σώθηκαν στο βιβλίο του Ν. Πολίτη. Και τις θυμήθηκε ξανά τούτες στις παραδόσεις η Αγγελική Δαρλάση και σαν ιστορίες της Νεοελληνικής Μυθολογίας, τις ξανάφτιαξε. Κι είναι το πετροκάραβο γραμμένο σε στίχους  κι είναι τουλάχιστον μαγικό. Γιατί είναι  ένα από τα αγαπημένα λαϊκά παραμύθια   κι έχει τη δύναμη και την μαγεία των παλιών θρύλων.

Κείνη η πέτρα στη μέση του Αιγαίου ήταν κάποτε μπρατσέρα από τις γρήγορες με ψηλά κατάρτια και λευκά πανιά, ολομέταξα. Κι η καπετάνισσα της ήταν μια νεραΐδα , όμορφη και περήφανη σαν το λιοντάρι. Μόνο που από την πολύ της καυχησιά τα βαλε ίασμε και με το φεγγάρι. Νόμιζε πως θα μπορούσε να το ξεπεράσει στο …τρέξιμο, στους δρόμους και στη θάλασσα. Μάταιος ο αγώνας, και σαν είδε πως δεν κέρδισε η φοβερή νεράιδα άρχισε άσχημα να μιλά και να καταριέται. Και τότε συνέβη το  κακό που έκανε το καράβι να πετρώσει για πάντα και να θυμούνται όλη τη δύναμη της...καυχησιάς!

Κι είναι η ιστορία τούτη τρανή και ξακουσμένη κι είναι  τα λόγια τα καινούργια της Αγγελικής μελιστάλαχτα και καλοδουλεμένα. Κι έτσι έρχονται ξανά στο φως, στο σήμερα ιστορίες παλιές κι αγαπημένες, δουλευμένες όμορφα από τα ταλαντούχους ανθρώπους. Ιστορίες που μένουν στην ψυχή και το μυαλό, που διδάσκουν , παρηγορούν, ερμηνεύουν τα ανεξήγητα και θυμίζουν τις ομορφιές της χώρας μας που ‘ ναι όλη γεμάτη θρύλους και παραδόσεις και παραμύθια ξακουστά!

Εικονογραφημένο από την Θέντα Μιμηλάκη, όπως του πρέπει σε χρώμα, σκίτσο και ιδέα.

Το παραμύθι μπορεί κάποιος να  το ακούσει από την ίδια τη συγγραφέα στο τάμπλετ ή το κινητό του , κατεβάζοντας το με την  εφαρμογή Qr Code.

Κι είναι στην ίδια σειρά του Μεταιχμίου με το βιβλίο : Οι Μοίρες που θα μιλήσουμε την επόμενη φορά…

Για παιδιά και για μεγάλους

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός
δημοσιεύτηκαν στο Cretalive.gr στις 3 Ιουνίου 2017: http://www.cretalive.gr/culture