Τα παραμύθια του Σαββάτου…

…γράφει η Ελένη Μπετεινάκη *

Ήταν μια φορά κι έναν καιρό…

Παραμύθια από εκείνα  που πάντα μαγεύουν. Ποιήματα που μιλούν για τα πάθη της αγάπης και του έρωτα. Ραδιουργιές, εμπόδια, μάχες κι όλα για χάρη της ψυχής, της γυναίκας και της αγάπης.  Ιστορίες μαγικές, γραμμένες  πριν από αιώνες κι όμως ακόμα συνεχίζουν να διαβάζονται, να ακούγονται και να συνεπαίρνουν. Τα παραμύθια δεν τελειώνουν ποτέ, εμπνέουν, υπάρχουν και πάντα δίνουν λύτρωση με το …καλό τέλος. Γίνονται… μουσική, όπερα, τραγούδι, θέατρο, πίνακες ζωγραφικής  και αντέχουν στο χρόνο, ομορφαίνοντας τη ζωή, τις μέρες και τις νύχτες μας .Κι ας έχουν περάσει χίλιες ή μάλλον χιλιάδες από την μέρα που γράφτηκαν…

Ερωτόκριτος, Βιτσέντζος Κορνάρος, εικ: Oksana Chaus, Απόδοση:Κώστας Πούλος, εκδ. Παπαδόπουλος

« Στους περασμένους τους καιρούς, στην Πόλη της Αθήνας

ο Ηρακλής ήταν βασιλιάς, ο ξακουστός ο Ρήγας…

Και της κυρά ς του τ΄όνομα το λέγανε Αρτέμη,

Φρόνιμη ήταν κι όμορφη , μοσχομεγαλωμένη…»

Και ποιος δεν έχει ακούσει ποτέ τούτη την ιστορία αγάπης. Και ποιος δεν έχει συγκινηθεί από τις περιπέτειες του έρωτα του Ρωτόκριτου και της Αρετούσας; Μια ιστορία που είναι τόσο παλιά και νοιώθουμε όλοι σαν να γράφτηκε χθες .Τόσο οικεία, και κατά ένα παράλογο τρόπο σύγχρονη ως προς το πάθος, τη γλύκα και τη δύναμη της ψυχής που αγαπά. Ο Ερωτόκριτος είναι  ένα από τα παλιότερα ποιήματα που γράφτηκαν και μάλιστα σε τοπική διάλεκτο πριν από περίπου 400 χρόνια. Ο Κώστα Πούλος, επιχειρεί μια διασκευή του  για μικρούς αναγνώστες που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τα σύγχρονα ποιήματα και με απόλυτο σεβασμό στο ήδη υπάρχον. Τούτη τη φορά είναι  γραμμένο στη δημοτική γλώσσα, πάλι σε στίχους. Υμνος στην ομορφιά, την επιθυμία, τη θέληση και φυσικά την αγάπη. Την μοίρα που ορίζει τις χαρές, τις λύπες , τις συμφορές και τα μελλούμενα, τα πάθη, τον έρωτα, την φιλία, τα έθιμα και τις ορμήνιες. Και τι δεν συμπεριλαμβάνει τούτη η ιστορία; Περιεκτική, πανέμορφη και πάντα ελπιδοφόρα. Η συγκεκριμένη έκδοση, δεν είναι καινούργια, είναι όμως από τις καλύτερες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Η εικονογράφηση απόλυτα εναρμονισμένη με την εποχή και το ποίημα.

Με πολύ λίγα λόγια θα έλεγα αριστουργηματική.

Και για όσους δεν θυμούνται την ιστορία του Ρωτόκριτου και της Αρετούσας, ή για τους μικρούς φίλους που τώρα την μαθαίνουν …διαδραματίζεται πριν πολλά πολλά χρόνια στην πόλη της Αθήνας. Βασιλιάς ο Ηρακλής, ρήγισσα η Αρτέμη που ύστερα από χρόνους πολλούς και παρακάλεσες απόκτησαν την Αρετούσα. Μια πανέμορφη ρηγοπούλα που είχε τα πάντα σε ψυχή και σώμα. Δίπλα της μεγάλωνε κι ο γιος του Πεζόστρατου του έμπιστου συμβούλου του βασιλιά, ο Ερωτόκριτος. Οι δύο νέοι ερωτεύονται από την πρώτη στιγμή, τα ήθη όμως, τα έθιμα και η κοινωνική τάξη ήταν δέσμια της εποχής τους για τα συναισθήματα τους. Ο Ερωτόκτριτος, τις νύχτες τραγουδά κάτω από το μπαλκόνι της Αρετούσας μαζί με τον φίλο του Πολύδωρο κι η Αρετούσα μαγεύεται και αυτή από τα λόγια του. Ο Ρήγας Ηρακλής που θέλει την κόρη του ευτυχισμένη οργανώνει μια μεγάλη κονταρομαχία που σαν έπαθλο για τον νικητή θα δοθεί ένα ολόχρυσο στεφάνι που θα φορεθεί στο κεφάλι του από τα χέρια της ίδιας της κόρης του. Ο Ρωτόκριτος νικά το ρηγόπουλο της Κύπρου και στέφεται αυτός με το χρυσό στεφάνι. Ο Ρήγας όμως δεν τον θέλει για άντρα της κόρης του… Τον εξορίζει μακριά και την προξενεύουν με άλλον άρχοντα, ισάξιο της. Εκείνη αρνείται να παντρευτεί κάποιον άλλο  και την φυλακίζει ο ίδιος ο πατέρας της. Ένα δακτυλίδι θα τους ενώσει και θα παίξει και πολύ σημαντικό ρόλο στη συνέχεια της ιστορίας. Εμπόδια, αναποδιές, ωστόσο μετά από τρία χρόνια πόλεμος ξεσπά στην Αθήνα. Ο Ερωτόκριτος επιστρέφει στην πόλη, ρίχνεται στη μάχη και σώζει τη ζωή του Βασιλιά, ο οποίος, τον θεωρεί σωτήρα του… Η συνέχεια είναι γνωστή... σαν όλα τα παραμύθια, και σύμφωνα με αυτήν την διασκευή, οι δυο νέοι στο τέλος παντρεύονται και όλο το βασίλειο ζει χαρούμενο, ειρηνικό και αγαπημένο. 

Ο κουρέας της Σεβίλης, Μπομαρσέ – Στερμπίνι – Ροσίνι, εικ: Ρομπέρτα Ανγκελέτι, (Διασκευή: Μαρία Αγγελίδου), εκδ. Αίσωπος

Ένας ακόμα ύμνος στην φιλία και στην αγάπη, στις τέχνες, εξυπνάδες και πονηριές που «σκαρφίζεται » ο έρωτας, κι όλα αυτά μέσα από το κείμενο του Μπομαρσέ, που έγινε λιμπρέτο του Στερμπινί και όπερα του Ροσίνι. Στα ελληνικά, σαν παραμύθι πια, διασκευάστηκε από την Μαρία Αγγελίδου και η απόδοση του είναι απλά, καταπληκτική!

Η ιστορία διαδραματίζεται στη Σεβίλλη και πρωταγωνιστές της, ο γιατρός Μπάρτολο, η κόρη του Ροζίνα, ο κόμης Αλμαβίβα και φυσικά ο πολυμήχανος κουρέας Φίγκαρο.Ο κόμης έχει ερωτευθεί την όμορφη Ροζίνα, εκείνη όμως δεν του δίνει σημασία και τότε αναλαμβάνει δράση ο διάσημος κουρέας Φίγκαρο. Σε τυχαία συνάντηση του με τον κόμη, μια φιλία ξεκινά μεταξύ τους και ο Φίγκαρο του εκμυστηρεύεται πως ο Μπάρτολο δεν είναι ο αληθινός πατέρας της Ροζίνας και πως στην πραγματικότητα θέλει να την παντρευτεί ο ίδιος, πριν κλείσει τα 18 της χρόνια και να βάλει στο χέρι της περιουσία της. Τον παροτρύνει στη συνέχεια να της τραγουδήσει ο ίδιος ένα τραγούδι,  εκείνος δέχεται αλλάζοντας την  ταυτότητά του, σαν να είναι ένας φτωχός φοιτητής με το όνομα Λιντόρο.Η Ροζίνα συγκινείται από το τραγούδι του φτωχού νέου και ο Φίγκαρο αναλαμβάνει δράση με τα δίνοντας και ένα γράμμα στην όμορφη κοπέλα. Σειρά έχει η επόμενη μεταμφίεση του Κόμη, σε μεθυσμένο στρατιώτη που έρχεται να μείνει στο σπίτι του Μπάρτολο και αργότερα σαν βοηθός του προξενητή Μπαζίλιο, που θα κάνει στην Ροζίνα μαθήματα μουσικής. Ακολουθούν διάφορα ευτράπελα, προκείμενου να μην γίνει ο γάμος του Μπάρτολο με την Ρζίνα. Ο Φίγκαρο προσπαθεί να σώσει τους δύο ερωτευμένους, μικροπαρεξηγήσεις συμβαίνουν, και ο Κόμης στο τέλος αναγκάζεται ύστερα από διάφορα γεγονότα να αποκαλύψει την αληθινή του ταυτότητα στην αγαπημένη του. Το τελευταίο τέχνασμα του Φίγκαρο μπαίνει σε εφαρμογή αρκεί να υπάρχουν τα φλουριά που «εξαγοράζουν » τον πανούργο Μπαζίλιο και οι δύο νέοι παντρεύονται αφήνοντας τον γέρο Μπάρτολο να τραβάει τα …μαλλιά της κεφαλής του!

Μια ιστορία πασίγνωστη που δίνει «φτερά » στην αγάπη και σε κάθε εμπόδιό της. Μια ιστορία απολαυστική, με χιούμορ, τεχνάσματα και έξυπνες λύσεις, γραμμένη πριν πολλά χρόνια, περίπου 200 πριν, και που ακόμα και στις μέρες μας συνεχίζει να συγκινεί.

Μια υπέροχη διασκευή για μικρά παιδιά, από την Μαρία Αγγελίδου, για να γνωρίσουν κλασσικά και  σπουδαία  έργα παγκόσμιας εμβέλειας και αποδοχής. Υπέροχες εικόνες σε τούτη την έκδοση με έντονα χρώματα και ύφος μιας  αλλιώτικης εποχής που μας μεταφέρει στο κλίμα της.

Σεχραζάτ, Κώστας Πούλος, εικ: Vladimir Dowgialo,εκδ. Παπαδόπουλος

Σαχριάρ είναι το όνομα ενός  πολύ κακού σουλτάνου. Ζούσε στην μακρινή ανατολή και ποτέ του δεν είχε νοιώσει αγάπη για κανέναν. Μίσος είχε φωλιάσει στην ψυχή του και καθημερινά διέταζε τους ανθρώπους να καταστρέφουν ότι μπορούσε να προσφέρει ομορφιά και χαρά. Οι φόροι ήταν ασήκωτοι για τους υπηκόους του κι εκείνος συνέχιζε να ζει παίρνοντας  χαρά μόνο από ότι προκαλούσε πόνο στους άλλους. Εκτός από τα δέντρα και τα πουλιά που καθημερινά διέταζε να κόβουν και νασκοτώνουν, συχνά ζητούσε να θανατωθούν και άνθρωποι χωρίς να έχουν κάνει κάτι κακό. Μια μέρα διέταξε να του φέρουν μια γυναίκα να την καταδικάσει σε θάνατο και ο πονηρός βεζίρης του, βρήκε την καλύτερη.Του έφερε στο παλάτι την όμορφη Σεχραζάτ που ήξερε να λέει ιστορίες ξακουστές. Εκείνη πάλι με θάρρος, δύναμη και χωρίς να νοιώσει ούτε για μια στιγμή φόβο ξεκίνησε να του λέει τις ιστορίες της. Ο τρόπος που μιλούσε ήταν μαγικός και κάτι άρχισε να αλλάζει μέσα την ψυχή του Σουλτάνου. Η πρώτη της ιστορία ήταν εκείνη με το λυχνάρι του Αλαντίν που γρήγορα έφερε ύπνο στα μάτια του Σαχριάρ. Την συνέχισε την επόμενη μέρα αλλά οι  δουλειές του σουλτάνου την διέκοψαν και η λαχτάρα της συνέχεια της, χάρισαν την ζωή στην όμορφη κοπέλα για την πρώτη φορά… Ακολούθησαν κι άλλες  ιστορίες, κι άλλες μέρες ζωής και η ψυχή του Σουλτάνου άρχισε να μαλακώνει. Αν και συνέχιζε να διατάζει ανήκουστα πράγματα , σιγά σιγά όλα άρχισαν να αλλάζουν. Τέλος οι αιματηρές διαταγές σταμάτησαν , ο σουλτάνος ερωτεύτηκε την Σεχραζάτ ύστερα από χίλιες και πλέον νύχτες. Ξέχασε πως κάποτε είχε καταδικάσει σε θάνατο την όμορφη κοπέλα, που τελικά παντρεύτηκε και μαζί έζησαν καλά …το βασίλειο του κι εμείς ακόμα καλύτερα!

Άλλη μια διασκευή ενός  κλασσικού έργου και παραμυθιού από τον Κώστα Πούλο. Άλλη μια πασίγνωστη ιστορία ξαναγραμμένη και αυτή τη φορά σε σύντομο αλλά πολύ εφευρετικό τρόπο ώστε να την γνωρίσουν ακόμα και οι πιο μικροί αναγνώστες. Άλλο ένα παραμύθι από εκείνα τα παλιά που γοητεύουν , διασκευασμένο από έναν συγγραφέα που γνωρίζει πολύ καλά, πως ακριβώς να το κάνει. Μας μετέφερε όλο το κλίμα της μαγικής ανατολής και των γνωστών παλατιών της σε μια ιστορία χιλιοειπωμένη αλλά που πάντα γοητεύει και θέλεις να την ξανακούσεις, διαβάσεις ή γιατί όχι να την διηγηθείς.

Υπέροχη εικονογράφηση, υπέροχη έκδοση…

Αναζητήστε το, και αυτό και όλα τα παραμύθια της σειράς. 

Η Σεχραζάτ, συνοδεύεται από ένα cd με μουσική του Ρίμσκι-Κόρσακοφ  που γράφτηκε για το συγκεκριμένο έργο στα 1888…

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δημοσιεύτηκε στο cretalive.gr στις 22 Αυγούστου 2015 :http://www.cretalive.gr/culture