Ιστορίες συναισθημάτων γεμάτες αντιθέσεις, αιώνιες αλήθειες και μαθήματα ζωής...

Τα Παραμύθια του Σαββάτου…γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Ιστορίες συναισθημάτων γεμάτες αντιθέσεις, αιώνιες αλήθειες και μαθήματα ζωής. Παραμύθια που μιλούν για την αγάπη, την ευτυχία, την ομορφιά και την ασχήμια του εφήμερου, του επιφανειακού και αλόγιστου. Αιώνια πάλη του καλού με το κακό, της υπεροψίας με την ταπεινότητα, της στιγμής με το χρόνο.

« Ο,τι αγαπάς δεν πρέπει να το φυλακίζεις», είπε ο Νικόλας. « Κάτι που φεύγει, μπορεί να έρθει πίσω με μια άλλη μορφή.» είπε η Ευτυχία**

Η Πεντάμορφη και το τέρας, Ζαν Μαρί Λεμπρένς ντε Μπομόν, εικ: Αν ρόμπι, εκδ. Ερευνητές

Λένε πως τούτο το παραμύθι έχει τις ρίζες του σε μια ιστορία που πρωτοειπώθηκε πριν 4000 χρόνια. Στα 1741 η  Γαλλίδα μυθιστοριογράφος  Γκάμπριελ-Σουζάν Μπαρμπό ντε Βιλενέβ γράφει ην  Πεντάμορφη και το Τέρας αλλά επειδή η ιστορία ήταν πολύ μεγάλη η Ζαν-Μαρί Λεπρένς ντε Μπομόν,την ξαναγράφει πιο συμπυκνωμένη και την  επανεκδίδει  το 1757.Θα δημοσιευτεί για πρώτη φορά στο λογοτεχνικό περιοδικό Nouveau Magazine FranCais.  Κι από τότε θα γίνει ένα  πολύ αγαπημένο κλασσικό αριστουργηματικό παραμύθι με εκατοντάδες εκδόσεις,  διασκευές, θεατρικά έργα και ταινίες  φτάνοντας ίσαμε τις μέρες  μας.

Η υπόθεση του παραμυθιού στους μεγαλύτερους είναι αρκετά γνωστή. Ένας πολύ πλούσιος έμπορος με τρεις θυγατέρες και τρεις γιούς χάνει κάποτε την περιουσία του κι αναγκάζεται να μετακομίσει σε ένα σπίτι που του απέμεινε, στην εξοχή. Οι δυο μεγαλύτερες κόρες του, ξιπασμένες και ζηλιάρες το μόνο που κάνουν είναι να απαιτούν πράγματα υλικά και να μην νοιάζονται καθόλου για την οικογένεια. Η μικρότερη προικισμένη με αρετές  και ξεχωριστή ομορφιά που για αυτό την ονομάζουν Πεντάμορφη, είναι εκείνη που ξεχωρίζει και στα δύσκολα ρίχνεται με τα μούτρα στην επιβίωση όλων. Κάποια στιγμή ένα καράβι του έμπορου που είχε χαθεί, έρχεται στο πιο κοντινό λιμάνι  από ταξίδι, φορτωμένο με πραμάτειες και χαροποιεί τους πάντες κι εκείνος θα πρέπει πάει να δει τι είχε συμβεί. Οι δυο του κόρες του ζητούν λούσα και κοσμήματα να τους φέρει σαν επιστρέψει ενώ η μικρότερη του ζητά ένα μόνο τριαντάφυλλο. Ο κακός καιρός θα αναγκάσει τον έμπορο στην επιστροφή του να μείνει σε ένας  πύργο που θα βρεθεί κοντά του και που θα μαγευτεί από την «άφαντη » και πλούσια φιλοξενία που θα του στοιχίσει πολύ σαν κόψει ένα κατακόκκινο τριαντάφυλλο από τους κήπους του. Ένα Τέρας , ο ιδιοκτήτης του πύργου θα απαιτήσει για πληρωμή ή τον ίδιο ή κάποια από τις κόρες του να μείνει  για πάντα μαζί του και ο χρόνος που τον αφήνει να το σκεφτεί είναι τρεις μήνες από εκείνη την ημέρα. Μόνο η Πεντάμορφη θα θελήσει να πάει κοντά στο Τέρας και η ζωή όλων θα αλλάξει. … Εκείνη θα μείνει μαζί του, θα νοιώσει πρωτόγνωρα συναισθήματα, θα αρνηθεί την πρόταση γάμου του Τέρατος στην αρχή. Όμως εκείνο θα την αφήσει να επισκεφτεί τον άρρωστο πατέρα της και τότε και πάλι θα αλλάξουν όλα…Θα μάθει η Πεντάμορφη πως η ομορφιά είναι επιφανειακή και εφήμερη, θα καταλάβει πως η ψυχή μετράει στον άλλο, οι αρετές, η αλήθεια και η συμπεριφορά … Και τότε η ανταμοιβή θα είναι πολύτιμη και ανέλπιστη!

Ένα παραμύθι που όλοι θα πρέπει  να ξέρουμε, όχι μόνο γιατί  αποτελεί πια κομμάτι της κλασσικής παγκόσμιας παιδικής λογοτεχνίας αλλά γιατί με τον μαγικό του τρόπο μας μιλεί για όλες εκείνες τις αρετές που πρέπει να έχει ο κάθε άνθρωπος. Ιστορία γεμάτη περιπέτεια, μαγεία, ταπεινότητα, αλαζονεία, εγωισμό, ζήλεια, αγάπη, αδελφική αγάπη, πατρική στοργή, υπεροψία, θάρρος, τόλμη, γενναιότητα, ματαιοδοξία, οργή, λαιμαργία, τεμπελιά, συγχώρεση και ….έρωτα! Όλα τα συναισθήματα αρνητικά και θετικά, μεγάλες οι αντιθέσεις και τεράστια τα διδάγματα, τα παραδείγματα και …οι αλήθειες της ζωής. Η φτώχια δεμένη με τον πλούτο, η ομορφιά με την ασχήμια, ανατροπές από την μια στιγμή στην άλλη  και καταστάσεις που εναλλάσσονται και προβληματίζουν για συμπεριφορές, πράξεις και λόγια που λέγονται, γίνονται και στοιχίζουν πολλές φορές την ευτυχία ή τη δυστυχία μιας ολόκληρης ζωής. 

Η συγκεκριμένη έκδοση που επανακυκλοφορεί από τους Ερευνητές είναι το πλήρες κείμενο ου πρωτοτύπου  που αποδίδει στα Ελληνικά η Μαρίνα Τουλγαρίδου και έχει μια θαυμαστή και μοναδική εικονογράφηση από την Αν Ρόμπι . 

Να το ψάξετε γιατί  έχει εκτός της καλαισθησίας του και μια εκπληκτική τιμή!

Για παιδιά από 6 χρονών …

**Η χιονονιφάδα που αγάπησε το καλοκαίρι, Χρήστος Δασκαλάκης, εικ: Ντανιέλλα Σταματιάδη, εκδ. Άγκυρα

Τι σημαίνει άραγε Ευτυχία; Πως μπορείς να την κάνεις να διαρκέσει για πάντα; Μήπως φυλακίζοντάς την μέσα σε ένα γυάλινο κουτί και κλείνοντας την σε ένα σκοτεινό καταψύκτη; Αν είσαι παιδί και πιστεύεις πως έτσι θα διατηρηθεί μια …χιονονοφάδα, τότε, ναι, θα την κάνεις δική σου για πάντα. Κι αν την ξεχάσεις στο ψυγείο και περάσει πολύς καιρός ίσαμε το καλοκαίρι; Τότε τι θα συμβεί σε κάτι που αγάπησες πολύ αλλά είναι δύσκολο να κρατήσεις, να φυλακίσεις και να απομονώσεις μόνο για σένα; Τότε μπορεί, αν το νοιώσεις και καταλάβεις,  να γίνει μια μεγάλη αλλαγή και μια καινούργια ζωή να γεννηθεί…

Τρυφερή, πρωτότυπη και απόλυτα αγαπητή ιστορία για μικρά παιδιά. Μια ιστορία του Χρήστου Δασκαλάκη για την Ευτυχία που δεν φυλακίζεται. Την Ευτυχία που όποια μορφή και αν πάρει , όσο πολύ και αν την αποζητά ο άνθρωπος κρατάει  μόνο για μια στιγμή. Μια στιγμή που μπορεί να συμβεί ένα μικρό θαύμα και που εκείνο θα κρατήσει  ίσως μια ολόκληρη ζωή. Μια ιστορία που μέσα της μπλέκονται πολλά. Από τον κύκλο της ζωής μιας σταγόνας νερού ίσαμε τον κύκλο της αγάπης, της χαράς, της ευτυχίας και της ζωής. Το θαύμα της γέννησης και το σκοτάδι  της λησμονιάς. Ο σεβασμός στη Φύση, στην μοίρα στην ίδια την ζωή. Η εναλλαγή των εποχών και η προσφορά τους στη δική μας ζωή. Ο φόβος της απώλειας και του θανάτου πλεγμένος άρρηκτα με τη γέννηση και το ξανάνιωμα. Η δύναμη της ελευθερίας ,  οι επιλογές , η δεύτερη σκέψη , οι επιθυμίες με το εφικτό, οι δυνατότητες και οι προσδοκίες. Πόσα πολλά θέματα και συναισθήματα γραμμένα με τρόπο τόσο απλό και με τόσο λίγες λέξεις που καταλαβαίνεις πως μόνο ένας πολύ ευαίσθητος άνθρωπος θα μπορούσε να εμπνευστεί από μια χιονονιφάδα και να πλέξει το εγκώμιο της ύπαρξης της ίδιας της ζωής. Ένα παραμύθια που έντυσε  με τις εικόνες της και το γνώριμο ύφος της η Ντανιέλλα Σταματιάδη. Αναγνωρίσιμες μορφές παιδιών και χρώματα ζεστά που πραγματικά θυμίζουν καλοκαίρι.

Κάτι ακόμα πιο σπουδαίο στην ιστορία  , η προσφορά των σπόρων που θα γεννήσουν καινούργια ζωή με τις πρώτες ηλιαχτίδες αφού θα λιώσει το χιόνι, η παγωνιά και η μοναξιά του χειμώνα. Κι οι σπόροι αυτοί βρίσκονται στο τέλος του βιβλίου!

Να το διαβάσετε, να φυτέψετε τους σπόρους της χαράς, της γνώσης των λουλουδιών.

Για όλα τα παιδιά που νομίζουν πως η ευτυχία είναι χειροπιαστή και κλείνεται μέσα σε ένα γυάλινο κουτί … 

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός
Δημοσιεύτηκε στο Cretalive.gr στις 20 Ιανουαρίου 2018:http://www.cretalive.gr/culture/ta-paramythia-toy-sabbatoy-86