Ξωτικά και καλικάντζαροι , χρώματα, γεύσεις, αρώματα και χρυσόσκονη ...

Τα Παραμύθια του Σαββάτου …γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Λένε πως ο Δεκέμβριος είναι ο  Πατέρας  των Παραμυθιών και μάλλον είναι αλήθεια, αφού τούτο το μήνα γεννιούνται οι πιο όμορφες και λαμπερές ιστορίες του κόσμου ολόκληρου…Ξωτικά και καλικάντζαροι , χρώματα, γεύσεις, αρώματα και χρυσόσκονη είναι πασπαλισμένα όλα τα όμορφα και τα απίθανα που φτιάχνει η φαντασία. Κι όλα εκείνα που ποθήσαμε πολύ σαν παιδιά  κι όλα αυτά που μας μεγάλωσαν και μας γέμισαν αγάπη, ελπίδα, ζωντάνια φως, κρύβονται μέσα σε αυτά τα παραμύθια τα Χριστουγεννιάτικα, τα αξέχαστα και μοναδικά…

Όλος ο μήνας λοιπόν θα είναι αφιερωμένος στις πιο μαγικές ιστορίες του κόσμου. Θυμόμαστε παλιότερες και συναντάμε τις καινούργιες!

Οι βοηθοί του Αϊ Βασίλη, Ιωάννα Ντακόλια – Έφη Λαδά, εκδ. Πατάκη

Ξέρετε ποιοι είναι οι παραμυθάδες του ξωτικοβασιλείου; Τα μικρά ξωτικά της φυλής των Ούζι Τόλκι που ζουν πίσω από τα βουνά του Ασημιού, πέρα από το Ποτάμι με τις Κίτρινες Πέτρες και βαθιά μέσα στο δάσος. Κι εκείνη τη χρονιά που ο πιο σοφός απ’   όλα τα ξωτικά, ο Ούζι Ζίρο συμπλήρωνε τους διακόσιους χειμώνες στη ζωή συνέβη κάτι αλλόκοτο. Η φαντασία των ξωτικών σαν να είχε χαλάσει και δούλευε σαν γρανάζι σκουριασμένο. Καμιά καινούργια ιστορία στο προσκήνιο, καμιά  νέα ιδέα. Και ο μεγάλος σοφός Ούζι Ζίρι είπε τότε,  πως έπρεπε να πάνε στον Άγιο των παιδιών και να του ζητήσουν τη βοήθειά του….Και ξεκίνησαν το  ταξίδι τους  και μια μοναδική περιπέτεια αρχίνισε που έδωσε φως, αγάπη, παραμύθια και απίστευτη συνέχεια σε μια ιστορία που πραγματικά είναι μαγική!

Ένα τόσο καλό και φανταστικό παραμύθι που γράφτηκε πριν πολλά χρόνια επανακυκλοφορεί να μας θυμίσει πως οι καλές ιστορίες δεν παλιώνουν και δεν χάνονται ποτέ. Ένα παραμύθι γεμάτο φαντασία κι ας την έχασαν τα μικρά ξωτικά της Ιωάννας Ντακόλια. Ένα παραμύθι που ταξιδεύει πέρα από το Δρόμο με τις Στρογγυλές Πέτρες και φτάνει ακόμα πιο πάνω κι από τον Τόπο του Παντοτινού Λευκού. Ένα παραμύθι γεμάτο λαχτάρα, μαγεία, εκπλήξεις και πολλά επιφωνήματα. Ένα παραμύθι τόσο πρωτοχρονιάτικο όσο κανένα μιας και μας αποκαλύπτει με το ταλέντο της η συγγραφέας , το μυστήριο ύπαρξης – γένεσης των βοηθών του Αϊ Βασίλη. Και φυσικά τόσο μαγικά ποιος άλλος θα το ζωντάνευε εκτός από την Έφη Λαδά. Τοπία, φιγούρες χρώματα που πραγματικά σε κάνουν να θες να μπεις κι εσύ μέσα σε αυτό το παραμύθι, να νοιώσεις το ταξίδι, τον αέρα , την μαγεία ενός κόσμου που κάθε χρόνο γεννιέται στην φαντασία σπουδαίων συγγραφέων και παίρνει σάρκα, χρώμα και ακόμα πιο μεγάλη ψυχή από τα πινέλα ακόμα πιο σπουδαίων εικονογράφων.

Όχι, δεν υπερβάλω για τούτη την ιστορία. Πραγματικά με είχε αγγίξει τότε με ξαναγγίζει τώρα γιατί έχει εκείνο το κάτι στις λέξεις, στις εικόνες που την κάνει να διαφέρει από πολλές. Να τη διαβάσετε, να την διηγείται στα μικρά παιδιά. Εξάλλου είπαμε είναι η εποχή των πιο μαγικών ιστοριών…

Μαγικά Χριστούγεννα με τον Άντερσεν (μετάφραση Μάνος και Κώστια Κοντολέων), εικ; Δήμητρα Ψυχογιού, εκδόσεις Άγκυρα

Πέντε μοναδικά παραμύθια για Μαγικά Χριστούγεννα με τον Άντερσεν. Πέντε ιστορίες που δεν τις γνωρίζομε καλά παίρνουν μορφή και ζωή από την μετάφραση των Μάνου και Κώστιας Κοντολέων και ακόμα μεγαλύτερη ψυχή  από τα πινέλα της Δήμητρας Ψυχογιού.

Παραμύθια για την μαγική Παραμονή των Χριστουγέννων , που αγκαλιάζουν το όνειρο, τη ζωή, το θάνατο. Την  ευτυχία, το καλό και το κακό, τις μεγάλες αντιθέσεις και τα περίεργα που φέρνει η ζωή σαν σε μια στιγμή όλα μπορούν να αλλάξουν. Σημασία είπαμε πάντα στη ζωή έχει το ταξίδι όσο και να κρατάει, από την μια μέρα της μικρής πεταλούδας ίσαμε τα τριακόσια εξήντα πέντε χρόνια  της γέρικης βελανιδιάς.

Η δεύτερη ιστορία μιλάει για το δώρο του Χανς. Μιλάει για την καλοσύνη, την ευγνωμοσύνη, την καθημερινότητα μιας φτωχής  οικογένειας που παρά τα προβλήματα και το άρρωστο – ανάπηρο παιδί τους δεν το βάζουν κάτω. Μιλάει για το μεγαλείο του μοιράσματος, όπως του ζευγαριού του  μεγάλου αρχοντικού και για την δύναμη των βιβλίων, των καλών ιστοριών και των παραμυθιών. Μιλάει ακόμα για τη δύναμη της ψυχής, για την τόλμη να σώσεις ότι αγαπάς που μπορεί να δώσει στα πόδια φτερά και κίνηση και στη ζωή απίστευτη συνέχεια και χαρά. Μιλάει για τη σύνεση, την ομορφιά, την ταπεινότητα και τα όνειρα που γίνονται πραγματικότητα πολύ συχνά στη ζωή αυτών που ξέρουν να υπομένουν, να επιμένουν και …να περιμένουν.

Το κοριτσάκι με τα σπίρτα είναι πια γνωστό σε όλους μας κι είναι η τρίτη ιστορία  της συλλογής. Θλιβερό ίσως παραμύθι, αληθινό, θα ΄λεγαν κάποιοι άλλοι. Για την ευσπλαχνία, την αχαριστία πολλών ανθρώπων, την αγάπη που κάποιες φορές αργεί ή και δεν έρχεται ποτέ! Είναι και πάλι οδηγός της ιστορίας το όνειρο που στη ζωή δεν έχει καλό τέλος όμως στη φαντασία του μικρού κοριτσιού είναι ότι καλύτερο του έχει συμβεί. Αφύπνιση συνείδησης το παραμύθι, για όλους ,μικρούς και μεγάλους…

Το τέταρτο παραμύθι μιλάει για τον χρόνο, τον άρχοντα που γίνεται παιδί, γυναίκα, άνδρας, γέρος , γεννιέται και πεθαίνει και πάλι από την αρχή. Μιλάει για εκείνη την «εφεύρεση » του ανθρώπου , το ημερολόγιο, που μάλλον δεν τα λέει σωστά. Τα σημάδια της φύσης μαρτυρούν τον καιρό, οι εποχές  μιλούν μόνες τους, τα σπουργίτια ξέρουν, καταλαβαίνουν. Κι ο αιώνιος κύκλος της φύσης επαναλαμβάνεται αιώνες τώρα.

Το τελευταίο παραμύθι , ένα άγνωστο του Άντερσεν μιλάει για έναν καλικάντζαρο  κι έναν μπακάλη. Γεμάτο μαγεία και την ίδια στιγμή αλήθειες της ζωής. Γεμάτο ποίηση και …πολυλογία. Γεμάτο άγνοια και γνώση, γεμάτο διλλήματα που καμιά φορά αλλάζουν τελείως τη ζωή. Γεμάτο αποφάσεις που και πάλι παίρνονται  ύστερα από σκέψη για τις προτεραιότητες περισσότερο της ζωής παρά της ψυχής!

Κι όλα αυτά γνωστά ή άγνωστα μας προσφέρονται σαν δώρο χριστουγεννιάτικο από ένα και μοναδικό παραμυθά των τελευταίων αιώνων που η Κώστια και ο Μάνος  Κοντολέων μοναδικά μετέφρασαν. Έτσι η συλλογή στην ελληνική γλώσσα μεγαλώνει. Οι ιστορίες του Άντερσεν δεν τελειώνουν ποτέ , όπως είχε πει κάποτε κι ο ίδιος κι η Δήμητρα Ψυχογιού σαν ζωγράφος πια μετέφερε όλη τη μαγεία των ιστοριών σε εκπληκτικές εικόνες που αξίζει να τις δείτε, να τις θαμάσετε και να τις αγαπήσετε , όσο κι εγώ.
Πέντε πολύτιμα παραμύθια από πολύτιμους συγγραφείς, που θα μας κάνουν για μια ακόμα φορά να καταλάβουμε  γιατί ο Άντερσεν θεωρείται διαχρονικός, αξεπέραστος και από τους καλύτερους παραμυθάδες στον κόσμο.

Για παιδιά και μεγάλους που αγαπούν τις  καλές ιστορίες και τα παραμύθια!

Ο Ξυλαράκης, Julian Donaldson,εικ: Axel Scheffler, εκδ. Ίκαρος

Ποιος είναι ο Ξυλαράκης; Ένας μπαμπάς, οικογενειάρχης και …κορμός ή καλύτερα κλαδί ενός δέντρου. Τολμηρός, πολυταξιδεμένος, χαμένος λίγο, και γεμάτος από περιπέτειες. Ζει σε ένα δέντρο από πολύ παλιά και έχει γυναίκα και τρία παιδιά. Ένα πρωινό, μιας Άνοιξης, ένας σκύλος θα τον απομακρύνει από τα αγαπημένα του πρόσωπα. Ένα ταξίδι στο χρόνο και στα παράξενα, δύσκολα μονοπάτια και στροφές της ζωής θα είναι πια η δική του ζωή. Θα γίνει παιχνίδι, θα βρεθεί στο βαθύ κι ορμητικό ποτάμι, θα γίνει υλικό για τη φωλιά ενός κύκνου. Θα γνωρίσει τη θάλασσα, τα κάστρα στην άμμο, θα γίνει μολύβι, τόξο, ρόπαλο, χέρι χιονάνθρωπου. Θα νοιώσει τη μοναξιά, την πίκρα και την νοσταλγία για τον τόπο του και τα αγαπημένα του πρόσωπα. Όμως δεν θα το βάλει κάτω ποτέ και μια μέρα που θα βρεθεί σαν καυσόξυλο στο τζάκι θα ακούσει μια γνώριμη φωνή κι η ζωή του θα αλλάξει. Το θαύμα δεν θα αργήσει να συμβεί και εκείνη την μαγική βραδιά της Πρωτοχρονιάς που όλα είναι δυνατά κι όλα λαμπερά και πολύχρωμα ο Ξυλαράκης θα επιστρέψει σαν δώρο από τον Αη Βασίλη στα παιδιά και την γυναίκα του.

Αριστουργηματικό και έφυες τούτο το παραμύθια  από τους δύο  πολυβραβευμένους  δημιουργούς, Axel Scheffler & Julia Donaldson, που αυτή τη φορά φτιάχνουν μια ξεχωριστή Χριστουγεννιάτικη ιστορία, που διαβάζεται όλο το χρόνο.

Μια ιστορία που δείχνει τη δύναμη της αγάπης, της οικογένειας και της ψυχής. Της ψυχής που δεν τα παρατάει ποτέ, που δεν απελπίζεται από τις κακοτοπιές και τα δύσκολα. Παράδειγμα μίμησης, παράδειγμα θάρρους. Ανήμπορος ο Ξυλαράκης, αλλά επίμονος και πάντα ζώντας με την ελπίδα. Ποτέ δεν θα λυγίσει ούτε την τελευταία στιγμή κι έτσι η δύναμη της θέλησης, η αγάπη για τη ζωή και την οικογένεια θα βοηθήσουν στη λύση των προβλημάτων. Κι αν νομίζεται πως αυτά συμβαίνουν  μόνο στα παραμύθια, κάνετε λάθος. Ο Αϊ Βασίλης είναι πάντα μέσα μας, αρκεί να πιστέψουμε σ΄ αυτόν, στον εαυτό μας και να μην απομακρυνόμαστε ποτέ από τους στόχους και τις επιθυμίες μας.

Ένα παραμύθι για την αγάπη της οικογένειας, τη θαλπωρή, τη δύναμη και την ανιδιοτέλεια της. Ένα παραμύθι μαγικό, τροφή για σκέψη, για δημιουργία , για εκείνα τα εμπόδια που κάποιος πρέπει να μην τα αφήσει να τον νικήσουν.

Ένα χριστουγεννιάτικο παραμύθι λίγο διαφορετικό!

Για παιδιά από 6 χρονών…

Ο Ξυλαράκης ( Τhe Stick Man ) έγινε ταινία και προβλήθηκε από το BBC την ημέρα των Χριστουγέννων στα 2015: https://www.youtube.com/watch?v=DikJ45aVxFY&list=PLvquGkLukrW_XvQS6IpjgD3BebNYT6k4w
 

Τα φυλλαράκια των Χριστουγέννων, Από τους συντάκτες του Elniplex, εκδ. Μεταίχμιο

Ε , λοιπόν ναι! Το άνοιξα κι εγώ αυτό το βιβλίο γιατί μου αρέσουν πολύ τα Χριστούγεννα, οι ετοιμασίες, τα γλυκά, τα στολίδια, τα δώρα και …τα μυστήρια. Κι έτσι έγινα  φίλος  τους στη στιγμή και μπήκα στην πιο κεφάτη δημιουργική παρέα με τα πιο παράξενα ονόματα. Ο Άνω Κάτω, η Πίξελ,η Φαρσί,η Τζόγια, ο Τάτσι Μίτσι Κότσι, ο σαρδάμ, η Πόζα Λίζα και ο Αμανέους… Σε αυτό το τεύχος υπάρχει ακόμα ένας ήρωας, ένα ξωτικό, ο Στρακαστρούκας ! ( Σίγουρα θα ΄ναι  συγγενής  του Τρακατρούκα του Καλικάντζαρου!)

Ο Στρακαστρούκας αν και περπατάει με τη βοήθεια ενός τροχήλατου αμαξιδίου έχει πολύ κοφτερό μυαλό και πολύ χριστουγεννιάτικη διάθεση και δημιουργικότητα. Θα βοηθήσει με την υπόλοιπη παρέα τον Δήμαρχο της πόλης να στολιστούν όλα στη στιγμή. Ένα στολίδι λοιπόν, φτιάχνει πρωτ ‘ απ όλα για …διαδρομές! Μαθηματικά πάνω στη ρόδα του αμαξιδίου του και με την βοήθεια της Πίξελ  παίρνουμε κόλλες και χαρτιά για δεντράκια χριστουγεννιάτικα. Και τι δεν ακολουθεί τούτη την παρέα! Χρώματα, γρίφοι, σπαζοκεφαλιές, έθιμα σαν το καραβάκι το ελληνικό ,και μαντέματα για το πιο διάσημο φυτό των Χριστουγέννων. Συνταγές που χρειάζονται βοήθεια  και συμπληρώματα για για να πετύχουν …

Και φτάνουμε στα κάλαντα, στις μουσικές  και σε καινούργια μαντέματα με λέξεις. Και στην ιστορία των Χριστουγέννων και τους μάγους και στην κατασκευή καρτών. Και το πιο καλό απ όλα είναι  η παρότρυνση για να γράψουμε γράμμα στον Αη Βασίλη.

Και παιχνίδι επιτραπέζιο σαν δώρο  και γαντόκουκλα κι ένα σωρό καλούδια είναι γεμάτο αυτό το βιβλίο που ‘ναι χαρά για το σχολείο, τα παιδιά  και τους γονείς . Ώρες πολλές δημιουργίας και χαράς για τις πιο αγαπημένες γιορτές του χρόνου.

Μια ακόμα εκπληκτική δουλειά των συναδέλφων και συντακτών του elniplex που μας γεμίζουν ιδέες και έξυπνα παιχνίδια για τα Χριστούγεννα.

Αναζητείστε το και θα με θυμηθείτε… Εμείς στο σχολείο έχουμε πια στην παρέα μας και τον Στρακαστρούκα!

Για παιδιά νηπιαγωγείου και Α΄τάξης

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός