Ήτανε 15 του Μάη του 1966…

Της Ελένης Μπετεινάκη*

51 χρόνια έχουν περάσει, σαν σήμερα  και η Κάρα του Αγίου Τίτου επιστρέφει στη γενέθλιο γη.

Σάββατο πρωί, σχεδόν ξημέρωμα κι έπιασα να ανηφορίζω την 25^η Αυγούστου, την οδό Πλάνης, την πολύπαθη. Κι έφτασα ίσαμε την πλατεία στην  εκκλησιά του Αγίου Τίτου. Στολισμένη ήταν, σημαίες παντού. Όμορφη μου φάνηκε με  τα σχολιανά της, τα επίσημα. Για μια στιγμή αναρωτήθηκα, όμως γρήγορα ήρθε στη σκέψη μου πως την Δευτέρα θα είναι μια μεγάλη επέτειος. Πλησίασα κι είδα το pρόγραμμα …Δυο μέρες , όλο το Σαββατοκύριακο θα ΄χε γιορτές που ίσως  θα έπρεπε  όλο το Μεγάλο Κάστρο να΄ναι εκεί σε ανάμνηση όλων εκείνων των γεγονότων που κάποτε « εδίωξαν»  την Κάρα του Αγίου Τίτου από την πόλη μας για να σωθεί, να μην πέσει στα χέρια των Οθωμανών.

Σε ένα καράβι την έβαλαν μαζί με την εικόνα της Παναγίας της Μεσοπαντίτισσας  που παραμένει ξενιτεμένη κι ένα σωρό άλλα κειμήλια και τα φυγάδεψαν να σωθούν, να γλιτώσουν…

Και θυμήθηκα ξανά όλη την ιστορία τούτης της Εκκλησίας κι ένιωσα για μια ακόμα φορά δέος, φόβο, αγανάκτηση μα και χαρά που ό,τι και να είχε συμβεί, όσα δεινά και καταστροφές και αν  έζησε, λοιμούς, καταποντισμούς, σεισμούς  και τόσους κατακτητές, Εκείνη έστεκε πια Αγέρωχη, όρθια με την μεγαλοπρέπεια που της ταιριάζει.

Θυμήθηκα σχεδόν τα πάντα, μα στάθηκα στις εικόνες από εκείνη την  πιο πολυπόθητη και ιστορική μέρα που ξημέρωσε ποτέ για την μεγάλη Χριστιανική εκκλησία  που δεν ήταν  άλλη από την  15η Μαΐου 1966.

Ήταν η μέρα που το λιμάνι, η 25η Αυγούστου θα γεμίσει με χιλιάδες ανθρώπους. Αντιπρόσωποι της Κυβέρνησης, κληρικοί, μοναχοί, και απλός λαός  θα υποδεχτεί την κάρα του Αποστόλου Τίτου ύστερα από 297 περίπου χρόνια .Επιστροφή στην πατρίδα, στη γενέθλιο γη. Όλα αυτά χρόνια φυλασσόταν στην εκκλησία του Αγίου Μάρκου στη Βενετία.   Λένε πως έριχναν παντού ροδοπέταλα και άλλα λουλούδια της κρητικής γης, σε όλο το δρόμο από τo λιμάνι, την 25η Αυγούστου και  μέχρι την είσοδο του Ναού, για να υποδεχτούν  ένα σύμβολο, ένα ιερό κειμήλιο που μόνο δάκρυα χαράς θα μπορούσε να φέρει στα μάτια όλων των ανθρώπων που βρίσκονταν εκεί. Επίσημοι προσκεκλημένοι ο  αντιπρόσωπος του Πατριάρχου της Βενετίας, Επίσκοπος Ιωάννης Ολιβότι, που την παρέδωσε  στον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Κρήτης Ευγένιο.

Λένε επίσης πως στο λόγο του, που αναφώνησε με πολλή μεγάλη συγκίνηση ανέφερε περίπου τα παρακάτω: «Αυτός ο λαμπρός εορτασμός του κρητικού λαού θα μετριάσει τη θλίψη των ενετών για τη στέρηση του τιμίου λειψάνου, το οποίο επί τρεις αιώνες ήτο αντικείμενο ευλαβούς αγάπης. Δε θα λησμονήσω ποτέ αυτές τις στιγμές της θριαμβευτικής επιστροφής της Τιμίας Κάρας του Αγίου Τίτου, αγαπητού μαθητή του Αποστόλου Παύλου και πρώτου Επισκόπου Κρήτης». Ο  Αρχιεπίσκοπος Ευγένιος, πρωτοστάτης της μεγάλης επιστροφής , είπε μεταξύ των άλλων: «Οποία χαρά σήμερον εν ουρανώ και επί γης. Οποία χαρά δια τας μακαρίας ψυχάς των αοιδίμων προκατόχων ημών, των άλλων αρχιερέων της Κρήτης και δι’ όλην την θριαμβεύουσαν Εκκλησίαν του Χριστού. Οποία χαρά και δι’ ημάς, οι οποίοι έχομεν το ιδιαίτερο προνόμιο και ευτύχημα να υποδεχώμεθα σήμερον το τιμιώτατον λείψανον του πρωτοθρόνου Επισκόπου ημών, επί παρουσία τόσων τιμίων εκπροσώπων των εκκλησιών ημών, ορθοδόξων και ρωμαιοκαθολικών, και τοσαύτης συρροής κλήρου και λαού και να έχωμεν εις το εξής το τιμώτατο τούτο λείψανο εν μέσω ημών».

 Και χθες Κυριακή 14 Μαΐου 2017, πενήντα ένα χρόνια μετά, εμείς, απλά θα σταθήκαμε  εκεί, για μια επέτειο. Ελεύθεροι, φορώντας κι εμείς  τα γιορτινά μας, ίσως κι αδιάφοροι για το τι έγινε τότε.  Άραγε πόσοι γνωρίζουν την ιστορία μας, πόσοι νιώθουν εκείνες τις στιγμές που τούτος ο τόπος ερήμωσε, οι άνθρωποι ξεριζώθηκαν, οι ναοί  ξεγυμνώθηκαν και παντού φύτρωσε εκείνο το χόρτο της πίκρας, της προσφυγιάς και της δουλείας για άλλα διακόσια χρόνια περίπου , όσο έμειναν οι νέοι κατακτητές στον τόπο μας,  μετά τους Ενετούς.

Είδα και πάλι το καράβι να ξεμακραίνει με μαύρες σημαίες, σαν άλλος Θησέας εκείνον τον Αύγουστο του 1669.Κι αμέσως  την ίδια στιγμή είδα ένα άλλο καράβι , στολισμένο τούτη τη φορά  με κάτασπρα πανιά, με κόκκινα χαλιά, με χίλια δυο στολίδια να πιάνει ξανά λιμάνι, στις 15 Μαΐου του 1966, να καθρεφτίζεται στα καταγάλανα νερά, να χαιρετά τον μεγάλο Άρχοντα, τον Κούλε στην μεγαλοπρεπή του Είσοδο, στην Μεγάλη Επιστροφή, μεταφέροντας ένα  από τα πιο Ιερά Κειμήλια μας, στο πατρικό του σπίτι. Σαν να ΄μουν εκεί και ας ήμουν σχεδόν νεογέννητη εκείνη την ημερομηνία, Σαν να μύριζα τα ροδοπέταλα στους δρόμους, σα να ΄βλεπα  τα δάκρυα και τη χαρά χιλιάδων ανθρώπων. Σαν να ζητωκραύγαζα κι εγώ από χαρά κι ακλουθούσα το πλήθος ίσαμε εδώ, στην Μεγάλη Πλατεία…

Ανέβαινε ο ήλιος πάλι ψηλά, λίγη αντάρα είχε μετά το ξημέρωμα… Μπήκα μέσα στον Άγιο Τίτο, άναψα ένα κερί κι έμεινα ώρα πολύ να συλλογιέμαι… Ποτέ πια να μην συμβεί τέτοιο κακό, ποτέ να μην ξημερώσει μησεμός για κανέναν και τίποτα για τούτο τον τόπο.Βγήκα έξω και με γρήγορο βήμα, έφτασα ίσαμε το ποδήλατό μου, τράβηξα το δρόμο προς τα κάτω, να δω τη θάλασσα, να νοιώσω την πρωινή δροσιά να φύγουν οι άσχημες σκέψεις. Μέρα χαράς η σημερινή, μέρα γιορτής και  δεν της πρέπουν ιστορίες για πολέμους και μισεμούς. Άλλωστε πόσοι να θυμούνται…

ΠΗΓΕΣ:

Το Ηράκλειο στο πέρασμα των Αιώνων, Στεργ.Σπανάκη, Δήμος Ηρακλείου, 1990

Το Ηράκλειο και η Νομαρχία του, Νομαρχιακή αυτοδιοίκηση Ηρακλείου, 2005

http://zhtunteanagnostes.blogspot.gr