Τα παραμύθια του Σαββάτου…

...γράφει, σχολιάζει και παρουσιάζει η Ελένη Μπετεινάκη*

Περιπέτειες, ιστορικά γεγονότα και αφορμή να  γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας ,είναι γεμάτα τούτο το Σάββατο τα παραμύθια. Ιστορίες που μας ξυπνούν συνειδήσεις, που μιλούν για  το περιβάλλον, την σταδιακή εξαφάνιση πολλών θαλάσσιων ειδών και την συμβολή του ανθρωπινού είδους σε τούτη την « καταστροφική » εξέλιξη. Ιστορικά θέματα, όπως εκείνα της Κωνσταντινούπολης που φέτος συμπληρώνονται 562 χρόνια από την άλωσή της από τους Οθωμανούς. Τέλος ιστορίες να σκεφτείς, να προβληματιστείς αν ο τρόπος, η συμπεριφορά, τα στερεότυπα που δημιουργεί ο ίδιος ο άνθρωπος μέσα στην κοινωνία που ζει συμβαδίζουν με τα θέλω και τις μπόρεσες του εαυτού του.

To Μυστικό της Φώκιας, Ελένη Σβορώνου,(εικ: Ναταλία Καπατσούλια),εκδ. Μεταίχμιο

Τους ντεντέκτιβ Βεντουζίνι και Λιχουδίνι τους  έχουμε γνωρίσει και αγαπήσει και σε προηγούμενα βιβλία και ιστορίες. Γνωστοί πια για το λύσιμο πολύ δύσκολων υποθέσεων του βυθού και των ωκεανών, καλούνται να  λύσουν άλλη μία που έχεις κάπως πιο προσωπικό χαρακτήρα. Η αγαπημένη φίλη του Λιχουδίνι, η φώκια η Οβιδιάνα έχει εξαφανιστεί…

Το γραφείο των δύο διάσημων ντεντέκτιβ έχει ακολουθήσει τους ρυθμούς της εποχής και έχει απλώσει τα πλοκάμια του σε όλη τη Μεσόγειο και τους ωκεανούς. Κι όλα αυτά χάρις στην τεχνολογία και τις γνώσεις τους Λιχουδίνι. Όμως τα πράγματα τούτη τη φορά είναι σοβαρά. Η Οβιδιάνα έχει χαθεί από παντού και ο αγαπημένος της φίλος μπαίνει αμέσως σε δράση πέρα από προσωπικά κολλήματα και καταστάσεις που του δημιουργούσαν διάφορα θέματα τον προηγούμενο καιρό. Η ιστορία των δύο φίλων ξεκινάει από παλιά από μικρά σχεδόν καθώς και οι έχθρα των γονιών τους. Παρόλα αυτά ο επαγγελματισμός του Βεντουζίνι και η επιθυμία του Λιχουδίνι δεν αφήνει περιθώρια για καμιά άλλη σκέψη εκτός εκείνη της αποκάλυψης της αλήθειας και της ανακάλυψης της Οβιδιάνας.

Τα στοιχεία αρχίζουν να συγκεντρώνονται σιγά σιγά, όλος ο βυθός έχει αναστατωθεί κι ο Λιχουδίνι προσπαθεί να καταλάβει τι και ποιος οδήγησε την αγαπημένη του να χαθεί από προσώπου  γης ή καλύτερα βυθού! Παίρνει μαζί του το ημερολόγιο της που του το εμπιστεύεται ο πατέρας της, ο  Οβίδιους, και ένα τρομερό μυστικό έρχεται στο φως.

Ένα σημείωμα, ένα « όνειρο», ένας χάρτης , πληροφορίες από όλα τα συνεργαζόμενα γραφεία των δυο ντετέκτιβ και καρδιοχτύπια για τον μικρό και πανέξυπνο Λιχουδίνι για την τύχη της Οβιδιάνας της φώκιας Μονάχους – Μονάχους που είναι  είδος υπό εξαφάνιση και κατ επέκταση πολύ σπάνιο, είναι τα εφόδια για έρευνα.  Το μυστικό που αποκαλύπτεται στα δύο χταπόδια σχετικά με την εξαφάνιση της μικρής φώκιας τους αφήνει άναυδους , απροετοίμαστους  και συγχρόνως τους προβληματίζει . Η έλλειψη τροφής ανάγκασε την Οβιδιάνα  να εγκατάλειψη το σπίτι και τους φίλους της. Ένα πρόβλημα που ήταν πλέον υπαρκτό για όλα τα ψάρια και τα ζωντανά του βυθού εξαιτίας των  « δίποδων πλασμάτων που δεν αφήνουν λέπι …». Το μυστήριο αρχίζει αν λύνεται, η Οβιδιάνα εντοπίζεται  πέρα μακριά σε άλλους ωκεανούς και η ιστορία τελειώνει  με την επιστροφής της στην Ιντερβεντουζπόλ , με γιορτές και πανηγύρια αλλά και με εκατοντάδες μηνύματα για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, και όχι μόνο.

Ένα βιβλίο για μικρούς αναγνώστες από 9 χρονών περίπου. Μια θαλασσινή καλογραμμένη περιπέτεια με έξυπνα ονόματα , διηγήσεις και δράσεις  από αγαπημένους πια θαλάσσιους ήρωες παιδιών. Ένα βιβλίο που « ρουφιέται » από την πρώτη μέχρι και την τελευταία σελίδα που μας περνά όλη την ευαισθησία της Ελένης Σβορώνου για θέματα περιβάλλοντος και αγωνίες για την εξαφάνιση αρκετών ειδών του θαλάσσιου πλούτου μας. Εύστοχες αναφορές και πλοκή ηρώων σε θέματα που αφορούν ακόμα και τον εθισμό στην τεχνολογία νεώτερων και μη ατόμων, τη χρήση ή κατάχρηση της  και τα αποτελέσματα που φέρει . Γνώσεις, υπενθυμίσεις και περιπέτειες, στοιχεία που κάνουν τούτη την ιστορία να αγαπιέται και να ξεχωρίζει. Για μια ακόμα φορά η συνεργασία της Ελένης με την εικονογράφο Ναταλία Καπατσούλια απόλυτα αρμονική που αν και ασπρόμαυρη καταφέρνει να  μας δώσεις όλους τους χαρακτήρες, εντυπωμένους με τον δικό της τρόπο, στην δική μας ψυχή.

Μια ιστορία να απολαύσεις, να προβληματιστείς και να σκεφτείς για μια ακόμα φορά πως η λύση και το μέλλον της προστασίας των θαλασσών, του πλανήτη ολόκληρου, είναι θέμα ανθρώπινο και μόνο !

Τα πρέπει και τα θέλω στου σκιάχτρου το καπέλο, Ναντίνα Κυριαζή, ( εικ: Νίκη Λεωνίδου), εκδ. Διάπλους

Η ιστορία ενός σκιάχτρου, διαφορετικού. Ενός σκιάχτρου που δεν έμοιαζε με τα συνηθισμένα. Δεν μπορούσε να τρομάξει κανέναν και όλα τα πουλιά γελούσαν επιδεικτικά μαζί του. Ο παππούς και ιδιοκτήτης ης γης που το « φιλοξενούσε» το μάλωσε για αυτό κι εκείνο άρχισε να βλέπει ένα σωρό όνειρα και εφιάλτες, μην μπορώντας να καταλάβει τι έπρεπε  να κάνει για να γίνεται « σωστά » η δουλειά του. Ένα μικρό σπουργίτι, θα γίνει φίλος του και θα του δείξει νέους τρόπους σκέψης. Τα πρέπει και τα θέλω του  θα γίνουν πιο ξεκάθαρα μέσα στο μυαλό του. Και τότε θα αλλάξει την οπτική γωνία που βλέπει τα πράγματα και θα κάνει για πρώτη φορά αυτό που πραγματικά θέλει στη ζωή του. Θα γίνει ένας θεατρίνος  πραγματικός  που θα καταφέρει με τον δικό του τρόπο να προστατεύσει το χωράφι, τα σταφύλια και τις ρώγες από  τα πουλιά που  θα διασκεδάζουν μαζί του απολαμβάνοντας τις παραστάσεις του και ξεχνώντας το λόγο που βρίσκονταν στο συγκεκριμένο χωράφι, αφού  είναι  πια  χαρούμενα κι ευτυχισμένα. Το ίδιο  χαρούμενος θα είναι  ο παππούς και  ο αγαπημένος του φίλος, το μικρό σπουργίτι, που θα τον καμαρώνει πάντα.

Ένα παραμύθι της Ναντίνας Κυριαζή για την δύναμη του εαυτού μας. Για τον τρόπο που βλέπουμε εμείς οι ίδιοι τα μπορώ  και τα θέλω μας. Μια ιστορία που προβληματίζει και παροτρύνει τα μικρά παιδιά να ακολουθήσουν το όνειρο και την επιθυμία τους. Μόνο αν αγαπάς κάτι πολύ και είσαι ο εαυτός σου μπορείς να καταφέρεις όλα όσα πριν με τα στερεότυπα και τις αυστηρές συμβουλές δεν μπορούσες να κάνεις. Μια ιστορία αρκετά διδακτική εμπνευσμένη από  έναν  πολύ συμπαθητικό ήρωα, ένα μικρό σκιάχτρο, που ζωντανεύει για να δώσει φτερά στα όνειρά του.

Το βιβλίο έχει εικονογραφηθεί από την Νίκη Λεωνίδου και συνοδεύεται  από cd αφήγησης και ιδεών για θεατρικό παιχνίδι.

Κωνσταντινούπολη, η βασίλισσα των πόλεων, Φίλιππος Μανδηλαράς, (εικ: Ναταλία Καπατσούλια), εκδ. Παπαδόπουλος

Η γνώστη σειρά για την ιστορία των εκδόσεων Παπαδόπουλος σε άλλο ένα βιβλίο με θέμα πολύ αγαπημένο και σχετικά δύσκολο για μικρά παιδιά , για την βυζαντινή ιστορία και την Κωνσταντινούπολη. Με απόλυτα κατανοητό τρόπο, έμμετρο  και διασκεδαστικό τα παιδιά μυούνται σε θέματα που δύσκολα αγγίζει κάποιος σε τόσο τρυφερές ηλικίες.

Η ιστορία της Πόλης ξεκινά από τον βασιλιά Βύζα που παίρνει χρησμό να την χτίσει σε έναν τόπο που έχει λιμάνι φυσικό, εύκρατο κλίμα και είναι γεμάτη με δάση και ξύλα. Τείχη υψώνονται που κανείς δεν μπορεί να κατακτήσει αλλά καθώς περνούν τα χρόνια και  γίνονται αιώνες, το Βυζάντιο κατακτιέται από …την Ρώμη και η πανέμορφη Πόλη, καταστρέφεται. Έναν  ακόμη αιώνα αργότερα ο Κωνσταντίνος, ο πρώτος Χριστιανός Ρωμαίος Αυτοκράτορας, αποφασίζει να μεταφέρει την Πρωτεύουσα στα όμορφα παράλια του Μαρμαρά και να χτίσει μια Νέα Ρώμη. Προσπαθεί να αυξήσει  τον πληθυσμό της και της δίνει  το όνομά του. Η ιστορία της συνεχίζεται μέσα από εξεγέρσεις, ερημώσεις και επιβολές από τον νέο αυτοκράτορα, Ιουστινιανό. Τα « βάσανά » της δεν έχουν  τελειωμό για πολλά ακόμα χρόνια μέχρι εκείνα των Σταυροφοριών. Η άλλοτε Βασιλεύουσα χάνει πια τη γοητεία της μέχρι που οι Οθωμανοί αποφασίζουν κι αυτοί με τη σειρά τους να την κυριεύσουν. Ήταν μια μέρα, η 29η Μαΐου 1453 που όλα άλλαξαν και η Κωνσταντινούπολη δεν είναι πια αυτή που όλοι ήξεραν. Αλλάζει όνομα, έθιμα, ήθη , θρησκεία και πολιτισμό. Παραμένει όμως στις καρδιές πολλών, ακόμα και στις μέρες μας σαν  θρύλος και το στολίδι-κόσμημα του Βοσπόρου.

Υπέροχα δοσμένη από τον Φίλιππο Μανδηλαρά. Αφορμή για νηπιαγωγούς και δασκάλους να την αφηγηθούν, να την δραματοποιήσουν, να την συζητήσουν περισσότερο με τα παιδιά, να ψάξουν για περαιτέρω  πληροφορίες. Η Ναταλία Καπατσούλια με πολύ έντονα, « βυζαντινά » χρώματα αποτυπώνει χαρακτήρες και τοπία, ιστορικές σκηνές και γεγονότα που εντυπωσιάζουν μικρότερες  αλλά και μεγαλύτερες ακόμα ηλικίες παιδιών.

Αποτέλεσμα πολύ καλής συνεργασίας και ευτύχημα για μας που αποτελεί  εργαλείο δουλειάς δίνοντας μας  ερεθίσματα να ασχοληθούμε με θέματα που δυσκολευόμαστε μερικές φορές να τα εντάξουμε  σε σχολικές τάξεις πολύ τρυφερών ηλικιών.

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δημοσιεύτηκε στο cretalive.gr στις 30 Μαϊου 2015 : http://www.cretalive.gr/culture