Τα παραμύθια του Σαββάτου …

…γράφει , σχολιάζει και παρουσιάζει η Ελένη Μπετεινάκη*

Βιβλία παραμύθια κι ιστορίες  που θυμίζουν στους μεγαλύτερους παιδικές – εφηβικές ανησυχίες, προβληματισμούς, σκέψεις και λύσεις θεμάτων που στην παιδική ψυχή ηχούν δύσκολες και ακατόρθωτες πολλές φορές. Ιστορίες καθημερινές που μπορεί  να συμβούν σε μια βεράντα ενός διαμερίσματος. Ιστορίες που μοιράζονται μαζί μας, φόβους ανασφάλειες και επιτυχίες. Ιστορίες θάρρους και δύναμης που ξεπερνούν ακόμα και τον ίδιο μας τον εαυτό αρκεί να στοχεύουμε ψηλά κι ας κερδίσουμε λιγότερα πράγματα. Σημασία έχει το ταξίδι …για τον προορισμό! Ιστορίες για τους φίλους, την αγάπη , την αυτοεκτίμηση , την προσφορά και το μεγαλείο της ψυχής! 

Ιστορίες που μας θυμίζουν πως ο άνθρωπος  όλα τα μπορεί αρκεί να το θελήσει !

Διακοπές στη βεράντα, Ιωάννα Μπαμπέτα, (εικ: Φωτεινή Τίκκου), εκδ. Μεταίχμιο

Πόσο φοβερό μπορεί να είναι, το να περιμένεις όλο το χρόνο να κλείσουν τα σχολεία, να έχεις καιρό να κάνεις  ό,τι θέλεις, να μπορείς να πας όπου  θέλεις και να μην πια έχει ενδιαφέρον;

Οι διακοπές του καλοκαιριού ξεκίνησαν για τον εννιάχρονο Δημήτρη ,μόνο που η μοναξιά του, τον κάνει να πλήττει αφόρητα. Οι γονείς του, του το ξέκοψαν από την αρχή πως το φετινό καλοκαίρι δεν θα πήγαιναν πουθενά. Αυτοί λείπουν στη δουλειά όλη μέρα κι εκείνος μένει στο σπίτι με τη γιαγιά. Κι εκεί που όλα αρχίζουν να είναι βαρετά και ανυπόφορα έρχεται μια μόνο στιγμή,  κι όλα αλλάζουν . Αιτία το κορίτσι στην  απέναντι πολυκατοικία, στη βεράντα  του δικού της διαμερίσματος ή καλύτερα στο διαμέρισμα του παππού της. Τότε οι πυτζάμες θα αντικατασταθούν με την πιο καλή μπλούζα, τα μαλλιά θα φτιάχνονται με λίγο τζελ, και οι ιδέες και τρόποι προσέγγισης θα αρχίσουν να απασχολούν το μυαλό του Δημήτρη. Η  καθημερινότητα αποκτά νόημα και συναρπαστικό ενδιαφέρον. Μια σαΐτα, ένα σκυλί, ένα κουβάρι, φούσκες  με σαπουνόνερο, δύο ασπροπίνακες που φιλοξενούν τρίλιζες που …παίζονται από απόσταση γεμίζουν τις ώρες και μέρες των δύο παιδιών. Οι βεράντες γίνονται τα πιο σπουδαία δωμάτια και χώρος χαράς , διασκέδασης και ανταλλαγής βλεμμάτων και …γραμμάτων. Το πιο συναρπαστικό παιχνίδι , ένα τηλεκατευθυνόμενο ελικόπτερο,  θα γίνει το μέσο μεταφοράς της  αλληλογραφίας τους  και η πολυπόθητη μέρα του πρώτου τους ραντεβού θα γίνει σύντομα γεγονός... Μια μέρα που η Άννα και ο Δημήτρης θα φάνε μαζί το πρώτο τους παγωτό και η καθημερινότητα   θα γίνει όμορφη, γεμάτη και απολαυστική. Το καλοκαίρι θα γίνει   υπέροχο εξαιτίας  μιας βεράντας …ή μπορεί και δυο.

Ιστορία καθημερινής ανθρώπινης – προεφηβικής σχέσης. Ιστορία φιλίας, αγνής αγάπης και συντροφικότητας. Ιστορία για την τόνωση της αυτοπεποίθησης . Η γνωστή σε όλους μας πένα της Ιωάννας Μπαμπέτα, για μια ακόμα φορά μας δίνει ένα βιβλίο που αγγίζει τα πρώτα παιδικά σκιρτήματα των ανθρώπινων σχέσεων με πολύ ακριβή, εύθυμο και εύστοχο τρόπο. Η Ιωάννα γράφει  απλά, λιτά και χωρίς περιττές λέξεις ή σκέψεις . Ο λόγος της ακουμπά κατευθείαν την ψυχή και οι εικόνες , τα νοήματα, αναδύονται αβίαστα και μοναδικά. Ξέρει σαν αιώνιο παιδί - έφηβη και η ίδια τι απασχολεί τα παιδιά και ρεαλιστικά μας διηγείται τα « προβλήματα » τους.  Μια ιστορία που μπορεί να συμβεί , φανταστική και πραγματική συγχρόνως, μια ιστορία που όπως λένε τα παιδιά μπορεί να συμβεί  και στην αληθινή ζωή.

Η εικονογράφηση είναι της Φωτεινής Τίκκου, απόλυτα δεμένη με την ιστορία, λιτή, απλή, με έντονα σχέδια, χαρακτήρες και χρώματα και εκφραστικότατη. 

Το βιβλίο συνοδεύεται από εκπαιδευτικές δραστηριότητες και παιχνίδια για παιδιά από 8 χρόνων!

Δεν θέλω να μάθω να διαβάζω, Άρης Δημοκίδης( εικ: Εφη Λαδά), εκδ. Μεταίχμιο

Ποτέ μη λες ποτέ, μια φράση που την έχουμε ακούσει όλοι μας και που χρησιμοποιούν πολύ συχνά οι « συμβουλευτικοί » γονείς, γιαγιάδες και παππούδες. Έτσι κι ο Νίκος , ένα εξάχρονο παιδί της νέας ιστορίας του Άρη Δημοκίδη , έχοντας τον άγχος που απασχολεί όλα σχεδόν τα παιδιά της ηλικίας του, σχετικό με την κατάκτηση της ανάγνωσης  αποφασίζει και δηλώνει πως το διάβασμα είναι κάτι που δεν τον απασχολεί και δεν θέλει να ασχοληθεί μαζί του, ΠΟΤΕ.

Η γιαγιά τον συμβουλεύει και τον παροτρύνει , ο μικρός Νίκος όμως αρνείται πεισματικά να ακολουθήσει  συμβουλές , οδηγίες και οτιδήποτε αφορά την ανάγνωση. Ώσπου ένα βράδυ ένας εφιάλτης , σχεδόν καθημερινός , θα « μεταμορφωθεί », στο πιο σπουδαίο όνειρο της μέχρι τότες ζωής του. Η ανάγνωση και οι λέξεις θα πάρουν άλλη διάσταση  και όλα θα αλλάξουν την οπτική  γωνία και την πριν λίγο τελεσίδικη απόφασή του. Θα αλλάξει και η συμπεριφορά του απέναντι στη γιαγιά , στις συνήθεις ακόμα και στους γονείς του. Κι όταν ξυπνήσει από το όνειρό του, η επιθυμία του θα είναι μόνο μία :Το… «Αφήστε με ήσυχο» θα μετατραπεί σε … «Σας χρειάζομαι και Θέλω να μάθω»…

Άρης Δημοκίδης, ο συγγραφέας του βιβλίου, που ακουμπά ένα « πρόβλημα » εκατοντάδων παιδιών. Η άρνηση πριν την κατάκτηση ενός στόχου είναι σύνηθες  φαινόμενο σ΄ αυτήν την ηλικία παιδιών που ενώ το εγώ κυριαρχεί στην καθημερινότητα και την ζωή τους, η αυτοπεποίθηση τους, συχνά, χρειάζεται επιβράβευση  και άλλους χειρισμούς. Με πολύ απλό τρόπο μας μεταφέρει την εικόνα του άγχους που έχουν τα περισσότερα παιδιά λίγο  πριν την κατάκτηση της ικανότητας να διαβάσουν. Η δυνατότητα αυτή σε όλους ανοίγει νέους κόσμους  που πριν δεν ήταν δυνατόν να εξερευνηθούν. Οδηγεί σε μια μορφή ελευθέριες που πριν κυριαρχούσαν  η άγνοια και πιθανόν ένας μικρός φόβος. Η αξία της μάθησης παίρνει σάρα και οστά και τα δεν μπορώ γίνονται …θέλω!

Το βιβλίο εικονογραφείται από την Έφη Λαδά. Αγαπημένη εικονογράφος , με απαράμιλλο ύφος και μοναδικό στυλ που ξεχωρίζει. Εικόνες που δένουν με την ιστορία και που αναγνωρίζονται όπου κι αν τις « συναντήσεις » για την έκφραση, την ζωντάνια και την παραστατικότητά τους. 

Για παιδιά από 6 χρόνων!

Το κουβαράκι που ήθελε να αγαπάει, Βάννα Μυρωνάκη, (εικ: Σπύρος Γούσης), εκδ. Καρδιά 95Fm

Πόσο μ΄ αρέσουν τα παραμύθια που ξεκινούν με την κλασική φράση: « Μια φορά κι  έναν καιρό…» σας το έχω ξαναπεί. Αμέσως μπαίνεις  σε εκείνη τη χώρα της φαντασίας  που όλα είναι δυνατά να συμβούν και οι ήρωες γίνονται ηπερήρωες. Τα πάντα ζωντανεύουν , παίρνουν ανθρώπινες ιδιότητες τις περισσότερες φορές και οι πρίγκιπες , οι βασιλιάδες , οι βασιλοπούλες και τα κάστρα παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Τούτο το παραμύθι δίνει ζωή σε τέσσερα μικρά κουβάρια. Ζωή και ανθρώπινους χαρακτήρες που συναντάμε και στη δική μας καθημερινότητα. Τα τρία κουβάρια έχουν όνειρο τους σαν μεγαλώσουν  ή καλύτερα σαν η βασιλοπούλα του παραμυθιού αποφασίσει να τα χρησιμοποιήσει , να γίνουν κάτι μεγάλο και ωραίο που θα διακοσμούν το δωμάτιό της. Το μικρό μαύρο κουβαράκι όμως παραμένει παραμελημένο από όλους και σιωπηλό. Κανείς δεν το συμπαθεί λόγω του χρώματός του και εκείνο δεν μπορεί να εκφράσει δυνατά τις δικές του επιθυμίες και προτιμήσεις. Σαν φτάσει όμως η μεγάλη στιγμή, διστακτικά στην αρχή και με περισσότερο θάρρος στη συνέχεια θα ζητήσει να παραμείνει κουβάρι, δηλαδή ο εαυτός του αλλά θα αναζητήσει  την φιλία και την αγάπη. Η βασιλοπούλα δέχεται την φιλία του και η ζωή του μικρού κουβαριού αλλάζει οριστικά. Γίνεται σύντροφος αχώριστος στα παιχνίδια και τις περιπλανήσεις της βασιλοπούλας ώσπου μια μέρα ένα μικρό κλαδί που θα σκίσει την τσέπη της μικρής βασιλοπούλας θα βάλει σε νέες περιπέτειες το μικρό κουβάρι. Η βασιλοπούλα θα πιει από την πηγή της λησμονιάς και θα ξεχάσει τα πάντα και το κουβάρι θα βρει τον τρόπο να φανεί χρήσιμο, προσφέροντας βοήθεια και αγάπη σε όλους τους φίλους του αλλά και στην ίδια την κοπέλα. Όλοι ζητάνε κάτι από αυτό κι εκείνο απλόχερα μοιράζεται ως την τελευταία του στιγμή σαν …κουβάρι. Όλοι είναι χαρούμενοι και ευτυχισμένοι ακόμα και το ίδιο που έχει προσφέρει όλη του την ύπαρξη και ζωή για τους φίλους και την αγάπη .

Ένα πολύ τρυφερό παραμύθι της  Βάννας Μυρωνάκη που μιλεί για την διαφορετικότητα με έναν  αλλιώτικο τρόπο, για την αξία της προσφοράς, για την φιλία και την αγάπη. Για την πίστη στον εαυτό μας και την δύναμη της ψυχής που σαν φτάσει η στιγμή παραμερίζει τους φόβους και τις αναστολές κι ακολουθεί το δικό του όνειρο. Η εικονογράφηση του Σπύρου Γούση πολύ ζωντανή δένει πολύ με την ιστορία μεταφέροντας το κλίμα και την εικόνα παλιότερων κλασικών κι αγαπημένων παραμυθιών.

Για παιδιά από 5 χρονών !

Ασημένιο Φτερό, Μάρκους Πφίστερ, εκδόσεις Πατάκης 

Ένα μικρό τοσοδούλικο κοράκι γεννήθηκε μια μέρα. Διαφορετικό από τα άλλα, αδύναμο και μικροκαμωμένο. Αφορμή για πικρόχολα σχόλια, κοροϊδίες και απορρίψεις. Κανένα  άλλο κοράκι δεν το ήθελε στην παρέα του και ας μεγάλωνε και ας ήταν πιο ευέλικτο στο πέταγμα από όλα τα άλλα.

Μια μέρα  για να το ξεφορτωθούν , ένας άλλος μικρός κόρακας, του είπε πως για να γίνει μέλος της παρέας των υπολοίπων, θα έπρεπε να πετάξει μακριά ως το φεγγάρι και στη συνέχεια θα τον δέχονταν σαν ισότιμο μέλος. Το σκέφτηκε λίγο, δεν κατάλαβε πως το κορόιδευαν και το ίδιο βράδυ πήρε φόρα να φτάσει ίσαμε το πιο λαμπρό, το πιο όμορφο, το πιο ασημένιο φεγγάρι που είχε ποτέ δει κάποιος στον ουρανό …Την άλλη μέρα βρέθηκε αποκαμωμένο στο έδαφος κι όλοι νόμιζαν πως είχε φύγει από τη ζωή, όμως εκείνο ήταν απλά απογοητευμένο που δεν… τα κατάφερε. Κάτι είχε αλλάξει όμως, στα μάτια όλων και του μικρού αφηγητή της ιστορίας. Όλοι πια τον ήθελαν φίλο και σύντροφο στο παιχνίδι τους.

Μια γλυκιά και τρυφερή ιστορία  που θίγει το θέμα της διαφορετικότητας, της ζήλειας, του θάρρους και της δύναμης της ψυχής.

Μια ιστορία φωτεινό παράδειγμα για όλα εκείνα τα παιδιά που νοιώθουν απόρριψη και συγχρόνως δεν θέλουν να το βάλουν κάτω και προσπαθούν να ξεπεράσουν  ακόμα και τον ίδιο τους τον εαυτό. Στηρίζονται μόνο στη δική τους δύναμη, στην  πίστη τους και με επιμονή καταφέρνουν ακόμα κι αν δεν κατακτήσουν το στόχο τους ως το τέλος, να επιτύχουν πράγματα που για άλλους είναι ακατόρθωτα. 

Για παιδιά από 5 χρόνων!

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δημοσιεύτηκε στο cretalive.gr στις 23 Μαίου 2015 : http://www.cretalive.gr/culture