Tα «Παραμύθια του Σαββάτου» …

...Γράφει και παρουσιάζει  η Ελένη Μπετεινάκη*

Μέρες παραμυθιών, μέρες αφηγητών, μέρες κουκλοθέατρων είναι γεμάτο το τελευταίο δεκαήμερο του Μάρτη. Μέρες ιστοριών για μικρά και μεγάλα παιδιά. Σήμερα τα « παραμύθια  του Σαββάτου» είναι αφιερωμένα σε λίγο μεγαλύτερα παιδιά και …στους γονείς τους. Είναι βιβλία και ιστορίες που θίγουν πολύ σοβαρά θέματα της εποχής γραμμένα από ανθρώπους με ιδιαίτερες ευαισθησίες, απόψεις και γραφές…

Είναι ιστορίες ανθρωπιάς, αυτοεκτίμησης, θάρρους και δύναμης. Είναι ιστορίες καθημερινότητας, των διπλανών μας που εύκολα κτυπούν και την δικά μας πόρτα. Είναι ιστορίες που αν και μικρές βγήκαν σεργιάνι στον μεγάλο μας κόσμο να μιλήσουν εκτός από την εφηβεία και τα προβλήματα της, για ασυμφωνίες χαρακτήρων, για Γνώση, Σοφία και Αγάπη, για μια μικρή Τελεία που ψάχνει την …Ζωή και ένα μοναδικό ανήφορο του Εγώ να συναντήσει τον Θεό…

Το παλιόπαιδο, Αγγελική Δαρλάση(εικ: Ίρις Σαμαρτζή), εκδ. Πατάκη

Ήταν κάποτε ένα παιδί που μεγάλωσε με ελάχιστα χάδια και φιλιά, με λίγο φαί και κάποια τραγούδια. Φορώντας ένα γκρίζο τεράστιο και δανεικό παλτό που η μάννα του του είχε πει πως σαν έφτανε να τον χωράει  κανονικά, ίσως να γινόταν κάποιος και ίσως και να αντάμωνε την ευτυχία. Εκείνο το παιδί κοίταζε πάντα τα άστρα και τον ουρανό και περίμενε… Κι η ευτυχία αργούσε και εκείνο επειδή όταν πεινούσε ,δεν είχε που να κοιμηθεί ή έπαιζε με τα παρατημένα παιχνίδια άλλων παιδιών, του κόλλησαν   το όνομα «Παλιόπαιδο».Το αποδέχτηκε σχεδόν ξεχνώντας  το πραγματικό του όνομα. Κάποτε μπήκε σε μια συμμορία εκείνη του Ραούλ ή « Τίγρη» κι ένοιωσε κι εκείνο πως επιτέλους ανήκε κάπου. Κι όταν άλλαξε το γκρίζο του παλτό με ένα μπλε μπουφάν ή μάννα δάγκωσε τα χείλη και τα αστέρια παρέμειναν βουβά κι εκείνο το παιδί πείσμωσε και θύμωσε ακόμα πιο πολύ.  Όμως σαν φτάσει μια στιγμή που νομίζεις πως έχει φτάσει πολύ χαμηλά κάτι συμβαίνει κι όλα μπορούν να ανατραπούν. Τα αστέρια μέσα από της χαράς τα δάκρυα θα αρχίσουν να χορεύουν από μια νέα συνάντηση στο δρόμου του που θα του ξαναφέρει το πραγματικό του όνομα και μια ολοκαίνουργια ζωή. Κι όλα αυτά με τη δύναμη της μουσικής, ενός  βιολιού κι ενός  ανθρώπου που μπόρεσε να καταλάβει τι έκρυβαν τα μεγάλα λαμπερά μάτια , σαν κάρβουνα, του Φέλιξ. Και το γκρίζο παλτό πια θα είναι χαρούμενο και τα αστέρια ακόμα πιο λαμπερά στον ουρανό …κι η ζωή θα γίνει όμορφη ξανά.

Μια μοναδική ιστορία για την φτώχεια, την μοναξιά, την λύπη, το θυμό και την απογοήτευση. Την ίδια στιγμή μια ιστορία για την δύναμη του εαυτού μας, για την μουσική, την τέχνη και τον πολιτισμό και την ανθρωπιά.  Για την τύχη που μπορεί να αλλάξει τη ζωή ενός ανθρώπου μα και για γεγονότα που συμβαίνουν στ΄ αλήθεια και είναι κάποιες φορές ακόμα και δίπλα μας. Μια υπέροχη γραφή από την Αγγελική Δαρλάση , ποιητική, μοναδική, και καθηλωτική. Ένα βιβλίο με την υπογραφή και της Ίρις Σαμαρτζή που με τις εικόνες της δείχνει όλη την απλότητα, το βάθος, την πίκρα μα και την χαρά αυτής της τόσο προσεγμένης ιστορίας της Αγγελικής.

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου υπάρχει μια σημείωση για να γνωρίσουμε το El Sistema Που νομίζω πως αξίζει τον κόπο να παραθέσουμε για να γνωρίσει ο κόσμος τούτο το όραμα που έγινε πράξη και η μουσική έσωσε ζωές !

«Λίγα λόγια για το El Sistema (Το Σύστηµα): Χρόνια πριν, στο Καράκας, ένας µουσικός και οικονοµολόγος, ο Χοσέ Αντόνιο Αµπρέου, ονειρεύτηκε πως η µουσική θα µπορούσε να αλλάξει τη ζωή φτωχών και περιθωριοποιηµένων παιδιών. Αποφάσισε να ζήσει το όνειρό του: το 1975, µαζί µε εθελοντές δασκάλους και µια πρώτη οµάδα 11 παιδιών, φτιάχτηκε η πρώτη ορχήστρα. Το σχέδιό του, που υιοθετήθηκε αµέσως και υποστηρίζεται έκτοτε από τις κυβερνήσεις της Βενεζουέλας, γνωστό ως Εl Sistema, δεν είναι µόνο ένας διαφορετικός τρόπος εκµάθησης µουσικής, αλλά ένα ισχυρό όπλο ενάντια στην παιδική και νεανική εγκληµατικότητα, ενάντια στη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισµό. Ο σπόρος έχει σήµερα ως «καρπούς» πάνω από 150 παιδικές και νεανικές ορχήστρες – 90 από αυτές συµφωνικές. Πάνω από 500.000 παιδιά σ’ ολόκληρη τη Βενεζουέλα είναι µέλη κάποιας ορχήστρας. Όπως επίσης «καρπός» του El Sistema είναι και η Simon Bolivar Orchestra, η παγκοσµίου φήµης συµφωνική ορχήστρα της Βενεζουέλας. Οι αρχές του El Sistema εφαρμόζονται τώρα πια σε πάνω από 50 χώρες ανά τον κόσµο. Το El Sistema είναι ένα όραµα που έγινε πράξη, βίωµα, ζωή, αποδεικνύοντας πως η µουσική… σώζει.»

Για παιδιά από 9 έως 12 ετών

Άκου το ρυθμό, Μαρία Ρουσάκη, εκδ. Κέδρος

Τούτο το βιβλίο θα έπρεπε να βρίσκεται  στις περισσότερες  βιβλιοθήκες των εφήβων γιατί μιλεί για το πιο σύγχρονο και καυτό πρόβλημα των σημερινών νέων που ακόμα και στις μέρες μας αποτελεί ταμπού και μοιραία οδηγεί σε παράλογες πράξεις και αποφάσεις. Η βασική ηρωίδα του είναι η Χριστιάννα, ένα κορίτσι προικισμένο με χαρίσματα μεν αλλά με ατυχίες στην ζωή. Με πληγωμένη παιδική ηλικία, από μια μάννα που είναι  απούσα και ένα πατέρα σχεδόν αδιάφορο θα πέσει θύμα του εφηβικού, παράφορου έρωτα που όμως δεν προφυλάσσεται και την οδηγεί σε ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Το  όνειρό της είναι ο χορός όμως τώρα όλα αλλάζουν… Η Χριστιάννα είναι μια πρωταγωνίστρια που δεν μιλάει σχεδόν καθόλου στο βιβλίο, μιλούν για αυτήν 5 φίλοι και συμμαθητές. Ένα πολύ δυνατό μυθιστόρημα που περιγράφει κατά κάποιον τρόπο  σχέσεις γονέων με τα παιδιά τους, συμπεριφορές και αλήθειες που δεν αντικρίζουμε εύκολα. Μιλάει για προβλήματα και σχέσεις εφήβων, για φιλίες και έρωτες μα πάνω από όλα για ισορροπίες που κλονίζονται . Μιλάει για λάθη που διορθώνονται και άλλα που δεν μπορούν. Μιλάει για αλήθειες, για αληθινές φιλίες και για πράγματα που ζούμε κι εμείς σαν γονείς και μας ίσως μας βοηθήσει ακόμα και  να αναθεωρήσουμε απόψεις.

Η Μαρία Ρουσάκη έχει γράψει ένα μυθιστόρημα που συγκλονίζει με τις διαφορετικές απόψεις και στάσεις των  ηρώων της πιάνοντας ακριβώς το ρυθμό όχι μόνο του χορού της Χριστιάννας αλλά της εποχής μας καθώς και των ανησυχιών των νέων ανθρώπων. Αποδοχή, απογοήτευση, χαρά, πίκρα, έρωτας. Ανάκατα και έντονα συναισθήματα, όπως είναι όλα στην εφηβεία που χαρίζουν στιγμές αγωνίας και περισυλλογής.

Για νέους από 14 ετών 

Μικρές Ιστορίες για το μεγάλο μας κόσμο, Δήμητρα Πυργελή,(εικ: Δήμητρα Ψυχογιού)εκδ. Παρρησία

Κι όμως είναι μια απλή λέξη. Μια λεξούλα τόση δα, με έξι γράμματα που σεργιάνισε ώρες, μέρες, μήνες και χρόνια μέσα σε λεξικά και σε ζωές. Κι ήρθε η στιγμή να αλλάξει όνειρο και πορεία… Μια λέξη που σε  άλλους φέρνει τρόμο και σε άλλους ανακούφιση και χαρά. ΧΩΡΙΖΩ το όνομά της κι η ιστορία λέει όταν αποφάσισαν οι δύο νέοι , μεσήλικες πια να την…χωρίσουν….ο κύριος Χωρ και η κυρία Ιζω άνοιξαν τα φτερά τους  και γνώρισαν καινούργιες περιπέτειες και δρόμους και ζωές. Κι όταν συναντιόντουσαν καμιά φορά καμάρωνε ο ένας για την εξέλιξη του άλλου κι είχαν πάντα αγάπη μέσα τους και σεβασμό γιατί κάποτε έζησαν μαζί ένα όνειρο και δεν ξέχασαν …

Έχουν απορίες η Γνώση, η Σοφία και η Αγάπη; Φαίνεται πως έχουν γιατί ήταν απόβραδο σαν συναντήθηκαν κι αποφάσισαν να κάνουν ένα μεγάλο τα ξίδι, ίσαμε τα πέρατα του κόσμου τούτου, να δουν, να γνωρίσουν, να μάθουν, να νοιώσουν. Άραγε τι πήρε στις αποσκευές της η καθεμιά και ποιος τις αναζήτησε;

Μια φορά κι ένα καιρό ήταν ένα παλιό δερματόδετο βιβλίο, μια τόση δα μικρή τελεία που βρίσκοντας τρόπο, χώρο και αφορμή να ξεγλιστρήσει ακολούθησε το όνειρό της και γνώρισε εκείνο το ανάποδο λιγνό τρίγωνο… Μια ιστορία μοναδική όπως και αυτή η ένωσή τους…

Κι αυτό είναι το πιο παράξενο καφενείο. Ένα καφενείο με θαμώνες, συγγραφείς, ποιητές, μελετητές και εραστές του ουρανού και της φύσης. Μια μέρα η ατμόσφαιρα βάρυνε πολύ. Μάλωσαν το ΕΓΩ με το ΕΣΥ. Ο λόγος; Το ΕΓΩ ήθελε να συναντήσει το Θεό… Όλοι άρχισαν να καταφθάνουν στο καφενείο και οι συζητήσεις να παίρνουν φωτιά… Ώσπου εμφανίστηκε εκείνη η αρχοντογυναίκα, η Πειθώ! Εκείνη « Τα » ήξερε όλα… Όλη την προσπάθεια του ΕΓΩ, τον δύσκολο ανήφορο, το πείσμα του που από μικρό τον έκανε να μην τα παρατάει  με τίποτα ούτε όταν έφθασε στην πιο ψηλή κορυφή… Κτύπησε την πόρτα του Θεού πολλές φορές, όμως απόκριση δεν πήρε. Μόνο τότε κατάλαβε πως ήταν μόνο ένας κόκκος σκόνης, ασήμαντος και ο προσδιορισμός του στον κόσμο απόκτησε νέο νόημα και υπόσταση…

Τέσσερεις μοναδικές ιστορίες από την Δήμητρα Πυργελή, μια σύγχρονη παραμυθού, μια κοπέλα που αγαπά πολύ τα παραμύθια, τις ιστορίες, τα παιδιά και γενικά τον άνθρωπο. Κάθε εβδομάδα δύο φορές εκπέμπει ζωντανά από το Ράδιο Ξάνθη 93,5 FM και με την μοναδική της χροιά στη φωνή, μας κρατάει συντροφιά με ιστορίες, βιβλία και παραμύθια στους απανταχού ακροατές σ όλο τον κόσμο.

Οι «μικρές της ιστορίες» απευθύνονται περισσότερο σε « μεγαλύτερα » παιδιά κι είναι μικρά διαμάντια στην δική μας καθημερινότητα. Ιστορίες που ζητούν αναγνώστες και που διαβάζονται ξανά και ξανά, δίνοντας άλλες διαστάσεις σε έννοιες και λέξεις. Μια έκδοση απλή, λιτή και με μια σπουδαία ασπρόμαυρη εικονογράφηση της Δήμητρας Ψυχογιού  που όσοι την γνωρίζουμε, ξέρουμε την ποιότητα και τις εξαίσιες εικόνες της που είναι σαν πίνακες ζωγραφικής μιας άλλης εποχής.

Δήμητρα  και Δήμητρα πολύ σας ευχαριστούμε για τούτο το δώρο γιατί η εποχή μας έχει ανάγκη τις καλές ιστορίες, τα αισιόδοξα μηνύματα και ανθρώπους που να πιάνουν σε βάθος σύγχρονα θέματα και με μοναδικό τρόπο να τα παρουσιάζουν σε μας σαν…παραμύθια!

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός