Τα παραμύθια του Σαββάτου...

…γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Λίγο πριν τελειώσει ο Γενάρης, ξεκινά η ιστορία του μικρού Φλεβάρη που μια μέρα κτύπησε πολύ στο πόδι του και όλοι από τότε τον φώναζαν Κουτσοφλέβαρο. Στη αρχή κανένας δεν ήθελε να παίξει μαζί του σαν και τον  Νικόλα που δύσκολα μπορούσε να  συγκεντρωθεί και πάντα κουβαλούσε μαζί του ένα κατακόκκινο κουτί. Ένα κουτί που μέσα του έκρυβε εκπλήξεις  για  συμπεριφορές και συναισθήματα που δεν είναι εύκολα αποδεκτά από όλους. Κι ύστερα σαν πέσει η νύχτα κι όλα ησυχάζουν θυμόμαστε εκείνα τα κλασσικά και στερεότυπα παραμύθια που σημάδεψαν την καρδιά μας σαν ήμασταν κι εμείς μικρά παιδιά. Μήπως ήρθε η στιγμή να αλλάξουν όλες οι  « ταμπέλες » και οι συνήθειες; Παραμύθια και ιστορίες με θέμα την κατανόηση, την γνώση, την αναγνώριση. Ιστορίες για θέματα συμπεριφορών, για την διαφορετικότητα και την αποδοχή της. Ιστορίες που διαβάζονται εύκολα και δίνουν την δυνατότητα σκέψης, ανοικοδόμησης και αλλαγής στη συμπεριφορά. Μα πάνω απ όλα ιστορίες για καλημέρες ή καληνύχτες που πάντα μέσα τους έχουν την φαντασία και την ομορφιά που χαρίζει μια καλογραμμένη υπόθεση!

Ένας μήνας σαν όλους τους άλλους, Λότη Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου,εκδ. Ψυχογιός

Εκεί στην άκρη του ουρανού, υπάρχει ένα μεγάλο χαρούμενο περιβόλι. Παίζουν δώδεκα παιδιά, τα εγγόνια του παππού χρόνου, οι μήνες. Τους αρέσει πολύ το τρέξιμο κι άλλοι τρέχουν με τριάντα κι άλλοι  με τριάντα μία ημέρες. Ο παππούς  θέλει  πάντα μέσα σε ένα χρόνο να έχουν τρέξει συνολικά 365 μέρες. Όταν μια μέρα ο Φλεβάρης , το δεύτερο εγγόνι του, λαβώνεται στο ένα του πόδι, τα πράγματα αρχίζουν να δυσκολεύουν. Δεν μπορεί πια να τρέξει όπως πριν και καταφέρνει να φτάσει μόνο μέχρι την εικοστή όγδοη μέρα του. Οι άλλοι μήνες αρχίζουν τότε να μην τον παίζουν και να το φωνάζουν Κουτσοφλέβαρο. Εκείνος πληγώνεται πολύ και κλείνεται στο σπίτι του παππού. Ο καιρός περνάει και οι άλλοι μήνες αρχίζουν να νοιώθουν στενάχωρα για την συμπεριφορά τους, σαν να μετάνιωσαν για τη σκληρή στάση απέναντι στον αδελφό τους και προσπαθούν να βρουν τρόπο να τον βάλουν ξανά στο παιχνίδι τους. Δύο από τα πιο μεγάλα τους αδέλφια συμφωνούν μεταξύ τους να τρέξουν δυο μέρες παραπάνω κι  έτσι  ο χρόνος να είναι σωστός και ο Φλεβάρης χαρούμενος. Το γέλιο στον πληγωμένο μήνα επιστρέφει και μαζί του και χίλιες δύο ιδέες για κατασκευές  της Αποκριάς. Κι όλοι γέλασαν με τα μασκαρέματα του και θαύμασαν τον χαρταετό που τους έφτιαξε. Η χαρά του Φλεβάρη ήταν τόσο μεγάλη που κατάφερε να τρέξει είκοσι εννιά μέρες τούτη τη φορά και αυτό θα συνέβαινε από τώρα και στο εξής κάθε τέσσερα χρόνια.

Μια ιστορία για παιδιά με μια πολύ ζωντανή εικονογράφηση από την Μάρω Αλεξάνδρου, που μοιάζουν του Φλεβάρη , όπως γράφει κι η ίδια η κ. Λότη Πέτροβιτς. Για παιδιά που είναι λίγο διαφορετικά  χωρίς να είναι ούτε καλύτερα ούτε χειρότερα λόγω κάποιου μικρού κινητικού τους προβλήματος. Ίσως   μάλιστα να είναι  και πιο χαρισματικά. Όμως τα παιδιά έχουν τους δικούς τους νόμους και συμπεριφορές και βλέπουν τα πράγματα απλά, αληθινά και χωρίς να το καταλάβουν μερικές φορές πληγώνουν τα άλλα. Είανι όμως παιδιά και σαν το παιχνίδι αρχινά τότε ξεχνούν όλα τους θέματα και παραμένουν μόνο …παιδιά!

Για παιδιά από 4 χρονών.

Το κόκκινο κουτί, Γλυκερία Γκρέκου ( εικ: Αιμιλία Κονταίου), εκδ. Ψυχογιός

Τούτο το κόκκινο κουτί δεν κρύβει θυμό μέσα του. Κρύβει παρορμητισμό, αφηρημάδα και κάποια « απρόσεχτα » πράγματα που έκαναν τον Νικόλα να μην μπορεί να ελέγξει την συμπεριφορά του, κάποιες φορές. Στην αρχή όλοι νόμιζαν πως δεν άκουγε καλά και τον πήγαν σε ένα γιατρό. Όμως εκείνος άκουγε ακόμα και το περπάτημα ενός μυρμηγκιού. Ύστερα πίστεψαν πως δεν έβλεπε πολύ καλά. Πήγαν ξανά στο γιατρό και εκεί ανακάλυψαν πως μπορεί να δει τόσο καλά ακόμα και το μυρμήγκι στο απέναντι μπαλκόνι. Κι όταν πια πήγε στο νηπιαγωγείο κι άρχισε να βρίσκεται με περισσότερα παιδιά τα προβλήματα συμπεριφοράς μεγάλωσαν. Ζωηρός πολύ ήταν, δεν μπορούσε να συγκεντρωθεί εύκολα ούτε να  καθίσει στην θέση του για πολύ ώρα κι οι περιπέτειες άρχισαν. Ένα σωρό άνθρωποι μπήκαν στη ζωή του, ερωτήσεις, απαντήσεις που κούραζαν κι όλα ήταν γύρω από κάποια ΔΕΠΥ ή μήπως Ντέπυ. Το πρόβλημα μεγάλωσε, όταν δημιουργήθηκε μια παρεξήγηση στο μυαλό του Νικόλα. Η Ντέπυ ήταν μια νέα συμμαθήτρια του κι εκείνος νομίζοντας πως είναι η ΔΕΠΥ που τόσο τον ταλαιπωρεί, την χαστουκίζει μόλις την γνωρίζει. Γέλια, θυμός, ανακούφιση, ερμηνείες και λίγο λύπη ακολουθούν  στη συνέχεια της ιστορίας. Και κάποια στιγμή όλοι και ο Νικόλας ο ίδιος, καταλαβαίνουν πως δεν φταίει κάνεις άλλος για τούτη δω την κατάσταση παρά μονάχα εκείνο το κόκκινο κουτί που μέσα του κατοικεί αυτή η ΔΕΠΥ που αν και την κλειδώνει καλά και την πηγαίνει παντού …βόλτες, εκείνη μέσα σε λίγη ώρα ξεσπά και δεν τον αφήνει ήσυχο. Μόνο η κυρία του, στο σχολείο, ξέρει πώς να τον βοηθήσεις να συγκεντρωθεί και να γλιτώσει λίγο από αυτήν… Τότε το μόνο που μπορεί να τον παρασύρει είναι το όμορφο κελάηδημα ενός μικρού πουλιού!

Μια ιστορία βγαλμένη από την καθημερινή μας ζωή. Μια ιστορία που θα διαβαστεί όχι μονάχα από παιδιά αλλά πολύ περισσότερο από μεγάλους, που συχνά βλέποντας μια συμπεριφορά διαφορετική από ένα παιδί δεν διστάζουν να του φορέσουν « ταμπέλες» και να απορρίψουν ότι κάνει. Θέλει πολύ προσοχή και προσπάθεια να καταλάβει κανείς τι είναι ΔΕΠΥ και αντί να κρίνουμε, ο καλύτερος τρόπος είναι να βοηθήσουμε. Μια ιστορία πάρα πολύ δυνατή της Γλυκερία Γκρέκου, γραμμένη με μπόλικη φαντασία για εκείνο ειδικά το κόκκινο κουτί … Η Αιμιλία Κονταίου, γνωστή πια εικονογράφος, έχει δημιουργήσει απίθανες μορφές στους ήρωες της ιστορίας που αποτυπώνονται στην μνήμη κάθε μικρού αλλά και μεγάλου αναγνώστη και δύσκολα ξεχνιούνται.

Για παιδιά από 7 χρονών.

Η Ντανιέλα και τα επτά λυκάκια , Ρένα Ρώσση – Ζαϊρη, ( εικον : Σπύρος Γούσης), εκδ. Ψυχογιός

Η Ντανιέλα είναι μια μικρή κουνελίτσα που θέλει να γνωρίσει τον κόσμο γύρω της. Και λέγοντας κόσμο για ένα μικρό ζωάκι εννοούμε …το δάσος. Η μαμά της δεν την αφήνει να πάει γατί εκεί υπάρχει ο κακός λύκος. Η Ντανιέλα όμως είναι παιδί, περίεργο και με διάθεση να μάθει τα πάντα και ας κάνει λάθος. Μερικές φορές παρακούει τις εντολές της μαμάς. Έτσι σαν φτάνει στο δάσος και απολαμβάνει την ομορφιά και το παιχνίδι συναντά ένα μικρό λυκάκι που την παίρνει στο σπίτι του και της γνωρίζει τα έξι αδελφάκια του και την μητέρα τους την κυρά λύκιανα.Τα παιδιά έγιναν φίλοι και το παιχνίδι φούντωσε ανάμεσα τους. Κάποια στιγμή  η μαμά λύκαινα θα φύγει από το σπίτι αφήνοντας τα παιδιά της μόνα τους  και την μικρή Ντανιέλα αλλά με την εντολή να μην ανοίξουν σε κανένα όσο θα λείπει  γιατί παραμονεύει απ΄έξω ο κακός τράγος!

Η ιστορία επαναλαμβάνεται μόνο που αυτήν την φορά οι ήρωες είναι διαφορετικοί. Όλοι γνωρίζουμε το κλασσικό παραμύθι : Ο λύκος και τα επτά κατσικάκια. Ο λύκος ήταν πάντα κακός στα παραμύθια… μια φορά κι ένα  καιρό. Δεν είναι έτσι όμως. Η Ρένα Ζαΐρη προσπαθεί με την καινούργια της ιστορία να αφαιρέσει τις « ταμπέλες » που απρόσκοπτα μπαίνουν στη ζωή πολλές φορές. Προσπαθεί να καταργήσει τα λάθος πρότυπα και στερεότυπα και να αλλάξει τις κοινωνικές συμπεριφορές παραλλάσσοντας την γνωστή ιστορία. Και το πετυχαίνει μια χαρά αφού στα παιδιά η έκπληξη και το απρόοπτο δίνουν τροφή για άλλες συμπεριφορές, κριτικές σκέψεις και αφορμές για συζήτηση.

Μια ιστορία που εικονογραφεί ο Σπύρος Γούσης προσέχοντας στις εικόνες του, το ύφος και την τεχνοτροπία του έτσι ώστε να τις  χαρακτηρίσουμε κλασσικές , διαχρονικές  και πανέμορφες.

Μια ιστορία από την ανάποδη ή καλύτερα μια νέα ιστορία που αξίζει πολύ την προσοχή μας !

Για παιδιά από 5 χρονών.

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δημοσιεύτηκαν στις 31 Ιαναουαρίου 2015  στο Cretalive.gr : εδώ!