42 χρόνια μετά…

Της Ελένης Μπετεινάκη*

Στην Αθήνα, την Παγκόσμια  πρωτεύουσα του βιβλίου για το 2018…

«Όταν η Ανατολή συναντά τη Δύση μέσα από τα παραμύθια και τα βιβλία των παιδιών»

Βασιλική Νίκα, Πρόεδρος ΙΒΒΥ Ελλάς

Τρεις γεμάτες μέρες από φως, εικόνα, ήχο, βιβλία , πολιτισμό. Ένα συνέδριο πολύ σπουδαίο και τιμητικό για τη χώρα μας. Ένας μεγάλος άθλος μιας μικρής ομάδας της ΙΒΒΥ Ελλάς κατάφερε ,  διοργάνωσε και επέτυχε να πραγματοποιήσει  ένα από τα πιο σημαντικά παγκόσμια συνέδρια που  είχαν  σαν θέμα τους την παιδική λογοτεχνία.

Το αποτέλεσμα : Οι καλύτερες εντυπώσεις σε ολόκληρο …τον πλανήτη!

Βαγγέλης Ηλιόπουλος, επίτιμος Πρόεδρος ΙΒΒΥ Ελλάς

Συγγραφείς, εικονογράφοι , ιστορικοί, ερευνητές, δημοσιογράφοι, καθηγητές πανεπιστημίων από ολόκληρο τον κόσμο έδωσαν το παρόν τις  ημέρες αυτές, από 30 Αυγούστου ίσαμε και την 1^η Σεπτεμβρίου  στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Μια διοργάνωση από την ΙΒΒΥ Ελλάς που πραγματικά στηρίχθηκε σε λίγα μέλη με τεράστια εθελοντική προσφορά και κατάφερε να κάνει τη χώρα μας για μια ακόμα φορά να φανεί στον ξένο Τύπο και τηλεοπτικά κανάλια συγκροτημένη, ικανή και άξια να φέρει σε πέρας διοργανώσεις  που με ελάχιστα έσοδα  μοιάζουν πραγματικά ασύλληπτες.

Για μια ακόμα αφορά απέδειξαν, οι πολύ λίγοι άνθρωποι του βιβλίου,  πως ξέρουν τι θα πει φιλοξενία, καθήκον, πολιτισμός και … οργάνωση!

Τι είναι όμως η ΙΒΒΥ και τι ακριβώς έτυχε με τούτο δω το Συνέδριο που παρακολουθήσαμε όλοι μας με πολύ πολύ ενδιαφέρον καθώς ακούσαμε, γνωρίσαμε  και πολύ σπουδαίες προσωπικότητες των γραμμάτων  από 65 χώρες.

Η IBBY (International Board on Books for Young People) ή Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός, ο οποίος εκπροσωπεί ένα διεθνές δίκτυο ατόμων από όλο τον κόσμο, που σκοπό τους έχουν να φέρνουν τα βιβλία κοντά στα παιδιά. Τα συνέδρια της ΙΒΒΥ διεξάγονται, ανά διετία, σε διαφορετική χώρα και αποτελούν το σημαντικότερο σημείο συνάντησης των μελών της ΙΒΒΥ ανά τον κόσμο και όσων ασχολούνται με το παιδικό βιβλίο και την προώθηση της ανάγνωσης…

Το 1976 έγινε στην Ελλάδα για πρώτη φορά το παγκόσμιο Συνέδριο της ΙΒΒΥ στο Πάντειο Πανεπιστήμιο κι από  τότε η χώρα μας σε όλες τις διοργανώσεις ανά τον κόσμο από την Πρόεδρο Λότη Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου και όσους την διαδέχτηκαν μετά από την Τριακονταετή εθελοντική προσφορά της ίσαμε τις μέρες μας.

36^ο τούτο το συνέδριο και η «καρδιά του» κτύπησε ξανά στην Αθήνα, 42 χρόνια μετά. Στη χώρα που έχει …λίγο γυρίσει την πλάτη της στο βιβλίο, μια ομάδα ανθρώπων που πιστεύουν σε αυτό έκαναν ένα όνειρο, πραγματικότητα!

Η τελετή έναρξης πραγματοποιήθηκε  την Πέμπτη 30 Αυγούστου 2018, στις 9.00 π.μ., στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Ομιλητές ήταν η Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ – Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίο, Δρ. Βασιλική Νίκα.  Ο Πρεσβευτής για το Παιδικό και Νεανικό Βιβλίο, συγγραφέας Βαγγέλης Ηλιόπουλος και ο πρόεδρος της ΙΒΒΥ, κ. Wally De Doncker. Κατά την διάρκεια της τελετής έναρξης, ο καθηγητής Perry Nodelman  πραγματοποίησετην  κεντρική ομιλία με τίτλο : “Fish is People: What Posthumanism Can Teach Us about Children’s Picture Books, and What Children’s Picture Books Can Teach Us about Posthumanism".

Εκπληκτική – συγκλονιστική  η τελετή έναρξης  με την μουσική – τραγούδι του Παναγώτη Στέφου που συνόδεψε την  υψίφωνο Ζαφειρώ  Χατζηφωτίου  με αντίγραφα αρχαίων  μουσικών  οργάνων  και θαλασσινών όστρακων  σε κομμάτια από την Οδύσσεια του Ομήρου και τίτλο: «Άνδρα μοι έννεπε, μούσα».

Ακολούθησαν  πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες, παράλληλες, από πολύ αξιόλογα πρόσωπα της παγκόσμιας παιδικής λογοτεχνίας  και  το απόγευμα της ίδιας ημέρας πραγματοποιήθηκε  απονομή του IBBY-Asahi Reading Promotion Awards  και μια  υπέροχη  δεξίωση υποδοχής στο αίθριο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.

Την Παρασκευή, 31 Αυγούστου, παρακολουθήσαμε δυο σημαντικές ομιλήτριες: Την Dr. Kathy G. Short, με τίτλο “The Dangers and Possibilities of Reading Globally”, και  τη συγγραφέα και ακτιβίστρια Mrs. Deborah Ellis, με θέμα “Before They Give The Order”. Το παρατεταμένο χειροκρότημα των όρθιων πια συνέδρων έδειξε το μέγεθος των ανθρώπων και του λόγου τους που πραγματικά μας  γέμισαν εκατοντάδες σκέψεις και συναισθήματα.

Το απόγευμα της ίδιας μέρας δόθηκαν τα διπλώματα σε δημιουργούς και εκδότες ,βιβλία των οποίων περιλαμβάνονται στους τιμητικούς πίνακες της ΙΒΒΥ (IBBY Honour List 2018), ύστερα από πρόταση των Εθνικών Τμημάτων της.

Αργά το βράδυ έγινε μια πολύ Ιδιαίτερα σημαντική στιγμή ολόκληρου του Συνεδρίου αυτή  της  Τελετής Απονομής των διεθνών βραβείων Hans Christian Andersen Awards (HCAA 2018) και το επίσημο Gala Dinner,  στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Οι νικητές του HCA Award 2018 γνωρίζαμε όλοι πως είναι η Eiko Kadono από την Ιαπωνία, για τη συγγραφή, και ο Igor Oleynikov από τη Ρωσία,για την εικονογράφηση. Τώρα πια τους γνωρίσαμε από κοντά και είδαμε την απλότητα και την μη έπαρση των πραγματικά σπουδαίων ανθρώπων.  Εννοείται πώς όλη η τελετή  καλύφθηκε από πάμπολλα ξένα ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης που έκαναν γνωστό το γεγονός σε όλο τον πλανήτη!

Την τρίτη και τελευταία ημέρα του συνεδρίου, Σάββατο 1 Σεπτεμβρίου, είχαμε την μεγάλη τιμή επίσης να παρακολουθήσουμε τις ομιλίες των :

 Dr. Leila (Roya) Maktabi Fard, με θέμα "Two Women, Two Continents, One Aspiration”, στην αρχή και στη συνέχεια την καθηλωτική και  πραγματικά μοναδική ομιλία- παρουσίαση του  συγγραφέα και reading promoter Mr. Gregory Maguire, με θέμα :

“The Light within the Story: Fairy Tales in a Dark Time”. Ζωή σαν παραμύθι και η δική του, που όμως πάντα μέσα στα σκοτάδια ψάχνει κανείς το φως…

Τρίτος ομιλητής ο Mr. Michael Neugebauer, με θέμα "Creating awareness of IBBY and their mission. Through the Hans Christian Andersen Award for Illustration exhibitions”.

Ακολούθησε μια συζήτηση σε στρογγυλό τραπέζι με σημαντικούς Έλληνες συγγραφείς και διεθνείς προσωπικότητες της Παιδικής και Νεανικής Λογοτεχνίας, με θέμα “The Crisis of Culture or TheCulture of Crisis - The case of children and young people’s literature”. Στη συζήτηση συμμετείχαν η  Honorary Member της IBBY, συγγραφέας Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, ο Πρεσβευτής για το Παιδικό και Νεανικό Βιβλίο για το 2018, συγγραφέας Βαγγέλης Ηλιόπουλος,η βραβευμένη με HCAA και ΑLMA συγγραφέας Katherine Paterson από την Αμερική, η βραβευμένη με το ΗCAA 2018 συγγραφέας Eiko Kadono από την Ιαπωνία και ο βραβευμένος με το ΗCAA 2018 εικονογράφος Igor Oleynikov από τη Ρωσία.

Το Συνέδριο έληξε με ειδική τελετή το Σάββατο, 1 Σεπτεμβρίου, στις 15.00 με ομιλίες του Προέδρου της Επιστημονικής Επιτροπής Δρ. Πέτρου Πανάου και του νέου Προέδρου της ΙΒΒΥ.

Στην τελετή πραγματοποιήθηκε επίσης απονομή τιμητικών διακρίσεων σε πρόσωπα για την πολυετή τους προσφορά στο Ελληνικό Τμήμα της ΙΒΒΥ και στους σκοπούς του, με αφορμή τη συμπλήρωση των 50 χρόνων ενεργούς δράσης του Ελληνικού Τμήματος.

Στο πλαίσιο της τελετής λήξης θα πραγματοποιηθεί σύντομη παρουσίαση του 37ου Συνεδρίου της ΙΒΒΥ, που θα γίνει στην Μόσχα το 2020.

Συγκίνηση, γνώση, γνωριμίες, μια μεγάλη γιορτή! Υπερήφανη και ευγνώμων που μπόρεσα να είμαι εκεί και να συνομιλήσω, να ακούσω και να μάθω διαφορετικές γνώμες- απόψεις ανά τον κόσμο που αφορούν τα παιδιά, τη συγγραφή, τις βιβλιοθήκες, τη διάδοση του παιδικού βιβλίου ακόμα και σε μέρη που δεν γνωρίζουν τι ακριβώς είναι το βιβλίο. Κάποιοι  από αυτούς τους  πολύ σπουδαίους ανθρώπους της Παγκόσμιας Παιδικής Λογοτεχνίας στο μυαλό μου φάνταζαν άπιαστοι θρύλοι.

Ανανεώθηκε το ραντεβού στη Μόσχα με όλους, το 2020, κι ίσαμε τότε …

Να διαβάζετε κι εσείς και τα/στα  παιδιά σας για να βρίσκετε το φως μέσα στο σκοτάδι στους δύσκολους καιρούς και τις δύσκολες μέρες όπως μας έδειξε με τη ζωή και το έργο του  ο ανεπανάληπτος Mr. Gregory Maguire που δεν θα ξεχάσω ποτέ για όλα!

*Ελένη Μπετεινάκη, Μέλος ΙΒΒΥ Ελλάς, Βραβείο IBBY (Σε Νηπιαγωγό Κούλα Κουλουμπή 2015) 

https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/

Περισσότερες πληροφορίες: http://www.ibbycongressathens2018.com/

Και http://www.greekibby.gr

Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ στις 11 Σεπτεμβρίου 2018:https://www.patris.gr/2018/09/11/otan-i-anatoli-synanta-ti-dysi-mesa-apo-ta-paramythia-kai-ta-vivlia-ton-paidion/

Δημοσιεύτηκε στο Cretalive.gr στις 12 Σεπτεμβρίου 2018 :https://www.cretalive.gr/opinions/42-chronia-meta