Τα παραμύθια του Σαββάτου...!

…γράφει, παρουσιάζει και σχολιάζει η Ελένη Μπετεινάκη*

Σήμερα γιορτάζει ο προστάτης των ναυτικών, ο Αϊ Νικόλας. Είναι μια μέρα ξεχωριστή όπως και τούτα τα δυο βιβλία που μιλάνε μόνο για καράβια. Για καράβια θρύλους, για καράβια ατρόμητα, για εκείνα που δημιουργήθηκαν μόνο στη φαντασία κάποιων συγγραφέων και για εκείνα τα άλλα που ταξίδεψαν με δύσκολους καιρούς και σε δύσκολες καταστάσεις κι έμεινε γραμμένη η ιστορία τους με χρυσά  γράμματα στα βιβλία των ναυτικών, και όχι μόνο. Δυο αγαπημένοι συγγραφείς η Μαρία Αγγελίδου και ο Αντώνης Παπαθεοδούλου  τολμούν να ξαναγράψουν με μοναδικό τρόπο ιστορίες που συγκινούν, θυμίζουν  και αναπολούν από τα χρόνια της δική μας νιότης , τα αριστουργήματα μεγάλων συγγραφέων μέχρι για εκείνα τα καράβια  που δεν γνωρίζουμε αλλά με περισσό ταλέντο μας διηγούνται τις ιστορίες τους. Εκδόσεις απλές, λιτές και την ίδια στιγμή πολύτιμες και καλαίσθητες, όπως ταιριάζει σε τούτες τις ιστορίες , σε τούτους τους συγγραφείς. Ο Χρήστος Κούρτογλου που επιμελήθηκε και έφτιαξε την εικονογράφηση ή όπως λέει ο ίδιος την χαρτογράφηση με εικόνες των δύο αυτών εκπληκτικών βιβλίων , επάξια και ατρόμητα μας παρουσιάζει δείγματα εξαιρετικής δουλειάς. Όπου και αν τα συναντήσετε τούτα τα καράβια – βιβλία, που είναι γεμάτα περιέργεια και που ποτέ τους δεν φοβήθηκαν ούτε τον καιρό, ούτε τις άγριες θάλασσες, μα ούτε και την ίδια την φαντασία , μην τα αφήσετε να πλέουν μόνα τους… Κάντε τους παρέα, και « φωνάξτε το » και σε άλλους …να φτάσουν τούτες οι ιστορίες στα πέρατα του κόσμου για μια ακόμα φορά !

Καράβια που ταξίδεψαν τη φαντασία,  Μαρία Αγγελίδου – Αντώνης Παπαθεοδούλου, εικονογράφος :Χρήστος Κούρτογλου εκδ. Ίκαρος

Την ιστορία του Ιπτάμενου Ολλανδού την ξέρουν όλοι. Εκείνου του πλοίου φάντασμα που φέρνει γρουσουζιά σ΄ όποιον το κοιτάξει. Μια ιστορία που είναι γραμμένη σε δεκάδες βιβλία  για το καράβι του καπετάνιου Ντένκεν που θέλει να δείξει ασέβεια και να περάσει  από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας. Κανένας δεν το είχε καταφέρει ποτέ, ούτε και τούτο το σκαρί που από τους δυνατούς ανέμους, χάνεται, βυθίζεται και αργότερα θα επιστρέψει σαν φάντασμα , καταδικασμένο να πλέει για πάντα τις θάλασσες χωρίς ποτέ να πιάνει λιμάνι.

Κι η Αργώ, την θυμάστε την Αργώ, το γλεντζέδικο καράβι που ταξίδεψε με τον μονοσάνδαλο Ιάσωνα και τους Αργοναύτες για να φέρει πίσω στον Πελία το χρυσόμαλλο δέρας; Και σε εκείνο το ταξίδι στην άλλη γη, γνώρισε ο Ιάσονας την Μήδεια που ήταν μάγισσα- πριγκίπισσα και σαν έμαθε τον αποχωρισμό και τον απόπλου της Αργώ , σκότωσε τα ίδια της τα παιδιά για να τον τιμωρήσει  κα εκδικηθεί. Οι ιστορίες πάλι με τους πειρατές είναι  αναρίθμητες. Όμως τούτη η σκούνα , η Ισπανιόλα  που έγινε διάσημη με τον κάπτεν Σμόλετ, τον Τζιμ , τον Τρελόνι και τον Δρ. Λίβσι. Που έφτασε στο Νησί των Πειρατών , πρώτη , που σε τούτη την ιστορία και την σκούνα , εμφανίζονται πρώτοι οι πειρατές με ξύλινο πόδι και οι Χάρτες που έχουν κρυμμένους θησαυρούς κάτω από εκείνο το πασίγνωστο πια σημάδι το Χ. Κι  εκείνο το καράβι, το Σεν Μισέλ που δημιούργησε ο Ιούλιος Βέρν και μάλιστα τρεις φορές που ίσως τελικά να είναι πραγματική η ιστορία του, όπως πραγματικές εξελίχθηκαν όλες οι φανταστικές ιστορίες του Ιουλίου Βερν στο πέρασμα των χρόνων. Την ιστορία πάλι της άσπρης φάλαινας , Μόμπι Ντικ , ποιος δεν την ξέρει. Υπάρχει κι εδώ  ένα καράβι, το Πίκουοτ, που ήταν μεγάλο και ταλαιπωρημένο λίγο ,κι είχε ίσαμε τρία κατάρτια και το φώναζαν φαλαινοθηρικό , και  ξανοιγόταν στους ωκεανούς , τους απέραντους. Μια μέρα συνάντησε εκείνη την τεράστια άσπρη φάλαινα, τον Μόμπι Ντικ, που ο καπετάνιος Έιχαμπ  ήθελε να πάρει εκδίκηση γιατί του είχε κάποτε φάει το πόδι και τότε συνέβησαν όλα εκείνα τα φοβερά πράγματα που μόνο ένα ναύτης έζησε να τα διηγηθεί αργότερα, ο Χέρμαν Μέλβιλ. Και τέλος υπήρχε ένα ακόμη  ατρόμητο καράβι της φαντασίας , το καράβι του Λουκιανού που ταξίδεψε ίσαμε το φεγγάρι και είδε ψύλλους μεγάλους σαν ελέφαντες και αράχνες τεράστιες σαν νησιά. Τούτο το καράβι, το Αληθινό, γνώρισε απίστευτες περιπέτειες μέσα στην κοιλιά ενός κήτους που έμοιαζε με αληθινό νησί κι αυτό κι όμως κατάφερε και βγήκε και συνέχισε τα ταξίδια συναντώντας τα πιο παράξενα κι αληθινά πράγματα που μπορεί να  χωρέσει ο ανθρώπινος νους.

Για παιδιά από 8 ετών…

Καράβια που δεν φοβήθηκαν,Μαρία Αγγελίδου – Αντώνης Παπαθεοδούλου, εικονογράφος :Χρήστος Κούρτογλου εκδ. Ίκαρος

Ήταν ανήμερα του Αγίου Νικολάου στις 6 του Δεκέμβρη 1943 όταν ένα πλοίο ελληνικό, ο Αδρίας, χωρίς την πλώρη του που έχει καταστραφεί σαν έπεσε πάνω σε μια νάρκη  κι αφού ταξιδεύει αρκετά βράδια  καταφέρνει να μπει στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας. Ένα πλοίο μισό αλλά με ψυχή γεμάτο θάρρος, πείσμα και δύναμη .

Κι ύστερα ήταν εκείνο το δρακοκάραβο του πειρατή Λέιφ που τίποτα δεν το ένοιαζε, κανέναν δεν φοβόταν. Τούτο το πλοίο, μπροστά μπροστά είχε σμιλεμένο ένα δράκο, όπως όλα σχεδόν τα πλοία των Βίκινγκς, για να σκίζει τους πάγους, την ομίχλη και …τον φόβο. Και ο ζωγραφισμένος σ ΄όλο του το σώμα ατρόμητος πειρατής έκανε πολλά και μεγάλα ταξίδια κι έφτανε όλο και πιο μακριά, όλο και πιο απάτητα μέρη ανακάλυπτε. Και κάποτε σε ένα από τα ταξίδια του βρήκε έναν τόπο που τον είπε Νησί των Βράχων και σαν προχώρησε έφτασε σε έναν  άλλο εκείνο των Δασών  ώσπου κατάφερε για ξεχειμωνιάσει ν στο Νησί της φαντασίας του που έμοιαζε να παίρνει σάρκα και οστά κι ήταν εκείνο με τα κόκκινα σταφύλια, το Νησί των Σταφυλιών. Ήταν ο άνθρωπος που πάτησε πρώτη φορά το πόδι του στην νέα ήπειρο που 500 χρόνια μετά θα …ανακάλυπτε ο Χριστόφορος Κολόμβος.  

Κι  η Άρτεμη, τι καράβι είναι πάλι τούτο, άφοβο , σαν τον καπετάνιο της τον Πυθέα, που ανοίγεται στον ωκεανό και φτάνει σε απάτητα μέρη, που η μέρα κρατά δεκαοχτώ  γυρίσματα κλεψύδρας και οι άνθρωποι σε τούτο το νησί , τη γη την παράξενη τρώνε ρίζες και φρούτα να επιβιώσουν.

 Ένα άλλο καράβι που ταξίδεψε σε παράξενες θάλασσες ήταν η Πιλάρ, σαν όνομα γυναίκας, όπως άλλωστε και τα περισσότερα ονόματα πλοίων. Τούτο κι αν ήταν ατρόμητο  κι ας ήταν μικρό κι ας ήταν σαν …χάρτινο, έκανε άλματα στην θαλασσινή ζωή του και το ανέστησε σε ένα υπέροχο βιβλίο ένας σπουδαίος  συγγραφέας. « Ο Γέρος και η Θάλασσα» είναι  το βιβλίο, και Έρνεστ  Χέμινγουεϊ  ο δημιουργός του. Κι ίσως τελικά να μην ήταν μόνο χάρτινο αλλά φτιαγμένο όπως όλα τα γερά σκαριά από ξύλο και να υπάρχει ακόμα και σήμερα αραγμένο σε ένα διάσημο νησί , όπως κι ο κάτοχός του.

Την θυμάστε την Πάραλο , το ιερό καράβι της Αθηνάς; Την περήφανη και ατρόμητη τριήρης που όλοι την θαύμαζαν. Κι όμως σαν πρέπει να μεταφέρει τα κακά μαντάτα στους Αθηναίους κι εκείνη κυριεύεται από φόβο. Εκείνο τον φοβερό φόβο του πολέμου, του θανάτου της είδησης που από μόνη της είναι μαύρη.

Και εκείνο το πλοίο του πλοίαρχου Τίπταφτ , το περίφημο Cutty Sark που έφερνε τσάι από την μακρινή Κίνα; Ένα καράβι που δεν φοβήθηκε κανένα άνεμο ούτε εκείνο της αλλαγής που το άφησε σχεδόν χωρίς φορτίο. Εκείνο συνέχισε τον αγώνα του δεν λύγισε μέχρι την τελευταία του ημέρα στη θάλασσα . Κι ακόμα κι όταν έγινε μουσείο και μια φωτιά το τύλιξε, δεν φοβήθηκε και οι άνθρωποι κατάλαβαν το θάρρος του και το ξανάφτιαξαν από την αρχή , να στέκει εκεί περήφανο, να θυμίζει και να καμαρώνει.

Για παιδιά από 8 ετών…

Τούτες οι ιστορίες  είναι μαργαριτάρια στο βυθό, σαν πολύτιμοι λίθοι στα σεντούκια των κρυμμένων θησαυρών. Είναι βιβλία που θα υπάρχουν για πάντα …

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δημοσιεύτηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2014 στο  Cretalive.gr :εδώ!