O Αύγουστος είναι ο μήνας των νεράιδων, των ξωτικών, των άστρων, των παραμυθιών!

«Επάτησεν ο Άυγουστος!»

Της Ελένης Μπετεινάκη*

Πήρε πολλά και πολλούς τούτος ο χρόνος που πέρασε από τον περασμένο Αύγουστο ίσαμε τον φετινό. Κι έμεινε ορφανό το μποστάνι με το φευγιό του κυρ Γιάννη του περβολάρη και πατέρα μου που ‘χε την τιμητική του κάθε Αύγουστο. Κι ο Σιγανός μου, ξέρετε το αγαπημένο μου σκιάχτρο μιλάει λίγο πια αλλά ξέρω πως θέλει να σας πει χίλιες δυο ιστορίες από τα βράδια εκείνα που περνούσαμε κάποτε παρέα με τ΄αστέρια. Τον Αύγουστο γεννιόντουσαν τα πιο μεγάλα, τα πιο τρανά παραμύθια κι εγώ τον λάτρευα τούτον τον μήνα. Όλα αλλιώς πια, όμως μπαμπά, θυμάμαι πάντα!

Κι έχω περισσότερο ανάγκη φέτος αυτές τις ιστορίες, τα παραμύθια, τα καμώματα των αστεριών, τους τσακωμούς των καρπουζιών στο μποστάνι, τα γάργαρα γέλια από τις Δρίμες…

«Στην ταράτσα ξαπλώναμε, την ασπρισμένη με κιλά ασβέστη για να έχουν δροσιά τα δωμάτια κάτω στο σπίτι. Δυο τρεις βαθμοί πιο χαμηλή θερμοκρασία ήτανε η διαφορά, τίποτα παραπάνω. Ωστόσο τις νύχτες που αντιφέγγιζε το λευκό χρώμα ήταν για μας σαν φανάρι να μην είναι όλα πίσσα σκοτάδι, όπως έλεγε η μάνα , σαν έστρωνε ένα σεντόνι κατάχαμα. Κι ύστερα με σχεδόν κομμένη την ανάσα περιμέναμε ένα σημάδι… Πότε θα γινόταν το μεγάλο μπαμ να ανοίγανε οι ουρανοί. Μετά όλα θα ΄ταν καλύτερα. Θα ευχόμασταν αυτό που επιθυμούσε η ψυχή μας κι η αγαπημένη νεράιδα των Ευχών, της Νυχτιάς και των Άστρων θα μας έκανε το χατίρι. Κάθε χρόνο στις 31 Ιουλίου, που ανοίγανε οι Ουρανοί, αρκεί να΄χε πολλά αστέρια ο Ουρανός κι εμείς να πιστεύαμε στα θαύματα και στα …Παραμύθια. Όλοι , όλοι ξαπλωμένοι, βυθισμένοι στις δικές τους σκέψεις … Ο μπαμπάς με κλειστά ματιά, πίστευα πως  προσεύχονταν στη  νεραΐδα μου, να έρθει πιο γρήγορα, άσχετα αν ο αδελφός μου, μου ψιθύριζε πώς να σταματήσω να πιστεύω σε βλακείες, γιατί εκείνος κοιμόταν του καλού καιρού!

Κι όμως, λίγο μετά τα μεσάνυχτα άστραψε ο ουρανός! Ένα τεράστιο άρμα φτιαγμένο από μικρά μικρά αστέρια πέρασε μπροστά απ΄τα μάτια μας ή μπορεί και μόνο απ’  τα δικά μου. Θάμπωσα από το φως, σείστηκε ο κόσμος μου! Πρόλαβα έκανα την ευχή μου και τότε είδα, σαν ξεμάκραινε, πως ήταν πάνω του μια γυναίκα που ΄χε ένα πελώριο ολόφωτο στέμμα στο κεφάλι της. Ένα κατάλευκο μακρύ φόρεμα φορούσε κι ήταν λευκά και τα μαλλιά της που ανέμιζαν στο αστροφώτιστο στερέωμα. Έγειρα στο πλάι κι αποκοιμήθηκα εκεί κάτω από τον έναστρο ουρανό μ΄ ένα χαμόγελο χαραγμένο στα χείλη μου….». Όνειρο να΄ταν ή αλήθεια ποιος ξέρει. Εγώ το πίστευα κι αυτό είχε τη μεγαλύτερη σημασία….*

Πρωταυγουστιά σήμερα.  Του μήνα που από την προκοπή και την μεγαλοσύνη της ψυχής του  θρέφει όλους τους υπόλοιπους με τα καλά και τα κακά του. Ο Σείριος έλαμπε στον ουρανό σήμερα πρωί πρωί λίγο πριν συναντήσει τον Ήλιο, να τον καλημερίσει, να του ευχηθεί για τον ερχομό τούτου του όμορφου παλληκαριού, του τρίτου γιού του Καλοκαιριού,  που όλοι το αγαπούν  γιατί φροντίζει για όλους τους άλλους. Του μήνα με τις Δρίμες ή Αλουστίνες , τα μερομήνια, τις ζέστες, τις γιορτές. Με τα σύκα του και τα σταφύλια,  με τις πιο ώριμες ντομάτες από ποτέ, με τους καρπούς όλους γινωμένους και τα κελάρια να αβγατίζουν. Με  τον Αφέντη Χριστό να υψώνει την χάρη Του σ΄όλες τις βουνοκορφές και την Παναγιά να γιορτάζει σε  όλα τα χωριά, τις πόλεις, ακόμα και στα μικρά, ξεχασμένα ξωκλήσια. Κι εκείνος ο τζίτζικας  να μην σταματά ούτε για μια στιγμή το τραγούδι του, μονότονο, χαρούμενο αλλά και απαραίτητο για να θυμίζει πως «επάτησεν»  πια και τούτος ο μήνας ,ο χιλιόχρονο , ο πιο ερωτικός, ο Φεγγαράς, ο Συκολόγος , ο Τραπεζοφόρος, ο Πενταφάς και ο Δριμάρης .

Μήνας που όλες οι νεράιδες και  τα ξωτικά ζουν μια από τις καλύτερες ώρες τους. Δώδεκα μέρες  χορεύουν και λυγίζονται και ανακατώνουν τα σπίτια, τα νερά και τους καρπούς. Και σπέρνουν το χάος και την αταξία τούτες οι Δρίμες σαν άλλοι καλικάντζαροι που εκείνοι έρχονται ανήμερα των Χριστουγέννων και μένουν κι αυτοί για δώδεκα μέρες. Τα ξωτικά όμως τ΄Αυγούστου  δεν κάνουν μόνο σκανταλιές αλλά σπέρνουν παντού τον πανικό γιατί «μαγαρίζουν» τα νερά εκτός και ρίξεις ένα καρφί ή ένα πέταλο, στη θάλασσα, στο ποτάμι, στο πηγάδι,  και τότε το κακό δεν θα σε βρει ποτέ. Αν όμως ξεχαστείς και λουστείς τούτες τις μέρες, πίστευαν πως μεγάλο κακό θα σε ανταμώσει. Κι αν κατά λάθος πλύνεις τα ρούχα ή τα σκεπάσματα ίσως τα βρεις τρύπια και σκισμένα.

Τούτες  τις δώδεκα ή έξι πρώτες μέρες μέχρι του Χριστού, ανάλογα με την περιοχή μαντεύουν και τον καιρό. Κάθε μέρα ή κάθε δυο τα λεγόμενα μερομήνια,  ό,τι καιρό κάνει ή δείχνουν τα σημάδια θα ‘ ναι ο καιρός κάθε μήνα με τη σειρά, ξεκινώντας απ’ το Σεπτέμβρη.

Πρωταυγουστιά, και όσοι έμειναν την νύχτα  ξάγρυπνοι να κοιτάνε αστέρια, τα σημάδια και το άνοιγμα του ουρανού το προηγούμενο βράδυ,  έριχναν άμμο μέσα στο σπίτι για να υπάρχει αφθονία και ευτυχία και σαν ξημέρωνε, οι γυναίκες καθάριζαν τα χάλκινα αγγεία τους πρωί πρωί για να τα προλάβουν μέχρι να πάνε στην εκκλησιά , να πάρουν τον αγιασμό της μέρας, του μήνα ολόκληρου , να ξεκινήσει η πρώτη νηστεία για χάρη της Παναγιάς , της μάνας όλου του κόσμου. Δυο μάνες λένε πως έχει ο άνθρωπος. Η μια είναι εκείνη που τον γέννησε, η άλλη είναι η Παναγιά που πάντα την φέρνει στο μυαλό τις δύσκολες ώρες. Αυτή επικαλείται για βοήθεια στα μεγάλα του ζόρια.

Και περνούν  οι δύσκολες πρώτες μέρες, ίσαμε τη Χάρη του Χριστού στις 6 του μήνα. Αφέντη τον φωνάζουμε στην Κρήτη, όχι από δουλοπρέπεια, αλλά για να δείξουμε  το ψήφος, την εκτίμηση, την Αγάπη. Όλες σχεδόν οι εκκλησιές Του βρίσκονται πάνω στις βουνοκορφές κι αυτό γιατί  βουνό σημαίνει ανύψωση, ανάταση και επαφή με τον ίδιο το Θεό. Μεγάλη γιορτή, πολλά τα πανηγύρια( αν και δύσκολο φέτος), αμέτρητες οι προσφορές. Λέγαν πως την  παραμονή το βράδυ ξανάνοιγαν πάλι, οι ουρανοί  κι όσοι το πίστευαν δεν έβλεπαν πια νεράιδες, ή βασίλισσες ή ξωτικά αλλά ένα άγιο φως κι αυτό ήταν σημάδι, το ‘χαν για καλό.

Την άλλη μέρα η νηστεία του δεκαπεντάγουστου  διακόπτεται. Μπορεί να καταναλωθεί για φαγητό το ψάρι και η σκορδαλιά. Είναι η μέρα που ο παπάς λέει ευχή για τα σταφύλια και τα σύκα που θα προσκομιστούν στην εκκλησία και ανάλογα με τον καιρό που θάχει θα φανεί σαν προμήνυμα φθινοπώρου ίσως γιατί  οι πελαργοί αρχίζουν το φευγιό τους σιγά σιγά  σε χώρες με θερμότερο κλίμα. Και θα γεμίσουν τα σπίτια κι οι εκκλησιές βασιλικούς ως τη γιορτή της Παναγιάς, προσφορά στη Χάρη Της. Σ΄ άλλα μέρη τούτη τη  μέρα ζύμωναν ψωμί, με το πρώτο αλεσμένο στάρι και τον έκαναν προσφορά στη Βρύση του χωριού κι είχε και σχήμα τζιτζικιού μιας και πίστευαν πως το στοιχείο του νερού έμοιαζε σε αυτό το έντομο και το ψωμί το ονόμαζαν «τζιτζιρόκλιτο».

Η Χάρη της Παναγιάς, η Κοίμηση της στις 15 είναι το δεύτερο Πάσχα της Ελλάδας ολόκληρης. Αν και  εγκαταλείπει  τα εγκόσμια, η ίδια θέλησε να καλέσει γνωστούς κι αγαπημένους φίλους και συνοδοιπόρους της γύρω από την νεκρική κλίνη , να κλείσει τα μάτια και να «κοιμηθεί». Κανείς να μην κλάψει τούτη τη μέρα, έτσι ήθελε,  γιατί η θύμηση θα έμενε και μένει πάντα στο μυαλό και την ψυχή. Όλος ο κόσμος Την γιορτάζει, απ’ άκρη σ’ άκρη ο Χριστιανισμός, η Ελλάδα πανηγυρίζει την Χάρη της. Και αμέσως την  επόμενη μέρα όλος ο κόσμος ανάστατος πάλι. Τα σταφύλια είναι πια ώριμα κι είναι η ώρα που θα αρχίσει ο «πόλεμος του θέρους». Η πιο μεγάλη αγροτική φιέστα, η πιο πολυπόθητη ώρα για τον γεωργό. Κι είναι βιαστικοί, να τα μαζέψουν, να απλώσουν την σταφίδα, γιατί ο σοφός λαός όσο κι αν αγαπάει τον Αύγουστο, τον φοβάται και χαρακτηριστικά λέει :  «Επάτησεν ο Αύγουστος, η άκρα του χειμώνα».

Και λίγο πριν φύγει και τούτο το τελευταίο παιδί του καλοκαιριού είναι οι γιορτές  του Αγίου Φανουρίου, του Αι Γιάννη του αποκεφαλιστή, του Αγίου Αλεξάνδρου και της Αγίας Ζώνης. Γιορτές γεμάτες θρύλους και δοξασίες για χαμένα αντικείμενα που βρίσκονται, με τάματα από φανουρόπιτες για τον άγιο που θεωρείται προστάτης στην Κρήτη των βοσκών και ειδικά στα μέρη εκείνα των ζωοκλοπών γιατί στο όνομά  του πάντα ορκίζονταν και έβρισκαν τα πρόβατα τους όσοι τα έχαναν. Μπροστά στην εικόνα του Αγίου κανείς δεν μπορεί να αρθρώσει ψεύτικο λόγο κι έτσι οι ζωοκλέφτες «έτρεμαν» τούτη τη ρήση σαν την άκουγαν από τα χείλη των βοσκών. Δεν χρειαζόταν την γνωστή φανουρόπιτα, ο λόγος και μόνο έφτανε. Τάζοντας στον Άγιο μια πίτα θα φανερώσει όλα τα ζητούμενα ακόμα και πρόσωπα όπως  στις κοπελιές θα φανερώνονταν ο γαμπρός που περίμεναν. Και το εθιμικό θέλει η πίτα να είναι ζυμωμένη μόνο με επτά ή εννιά υλικά για να ‘χει δύναμη το τάμα. Οι βοσκοί έστελναν στον Άγιο ένα από τα ζώα τους γιατί οι πίτες ήταν «γυναικείες δουλειές». Οι γεωργοί πάλι του πρόσφεραν λάδι κι αλλοίμονο αν δεν εκπλήρωναν την υπόσχεσή τους , λάδι δεν θα έμενε στο σπίτι τους.  Με ρίγη θα πορευτούν όσοι  δεν νηστέψουν την μέρα του Αι Γιαννιού στις 29 και με την τελευταία μέρα του μήνα που την λένε και «κλειδοχρονιά» γιατί κλείνει με αυτήν ο καλοκαιρινός χρόνος. Είναι το τελευταίο άναμμα της φωτιάς για να διωχτεί ο κακός καιρός και χρόνος και να μπουν με δύναμη και ελπίδα στον καλό καιρό,στις καλύτερες μέρες του φθινοπώρου…

 

«Εντύπωση μου έκανε κάθε χρόνο την τελευταία μέρα του Ιούλη οι ετοιμασίες που γινόταν στην «Κάτω Γειτονιά » ή Κατσοπρινιά, όπως την έλεγαν στο χωριό. Μια, δυο οικογένειες που μαζεύανε  τα πράγματα  τους, όλα. Κουβέρτες, σεντόνια ακόμα και χιράμια, τσουκάλια, πιατικά, ρούχα, μεγάλες ντενέκες  με νερό κι ετοιμάζονταν λέει για φευγιό, να εκπληρώσουν το τάμα. « Δεκαπεντάρηδες » του φώναζαν αυτούς τους ανθρώπους, όχι γιατί ήτανε νιοι στην ηλικία, αλλά γιατί θα λίπανε τις πρώτες δεκαπέντε μέρες του Αυγούστου. Στο μοναστήρι της Παναγιάς της Χαρακιανής, θα ΄ταν φιλοξενούμενοι, γατί το τάμα τους ήταν βαθύ, βαρύ και αξέχαστο. Είχε γενεί καλά το Μανολιό τους από βεβαιωμένη κακιά αρρώστια κι από τότε κάθε χρόνο …φεύγαμε. Μας αφήνανε  το κλειδί, να ποτίζουμε τα βασιλικά και τα γεράνια, μόλις έδυε ο ήλιος, να μην ιδρώσουν, να μην χαθεί ούτε μια σταγόνα από την ζέστη της μέρας, άδικα. Κι ήθελα κι εγώ να γίνω «Δεκαπεντάρης» ή «Δεκαπεντιστής» ή  «Δεκαπενταρίτης» για τόσες πολλές μέρες αλλά οι υποχρεώσεις του μπακάλικου του πατέρα μου ήταν απαγορευτικές για διακοπές στα μοναστήρια όπως, χαρακτηριστικά έλεγε. Και μας έλεγαν  τις ιστορίες που έζησαν, σαν επέστρεφαν, στις βεγγέρες που οργανωνόταν τις νύχτες στην αυλή της γιαγιάς και στα πεζοδρόμια  των σπιτιών μας. Πως δεν μένανε,λέει, πάντα μέσα στο μοναστήρι, αλλά σε μια καλύβα, απόξω, κι είχε μεγάλο «σεϊρι», τούτη η διαμονή, γιατί τα βράδια ακούγονταν ένα σωρό θόρυβοι της εξοχής, και κουκουβάγιες, πάνω στα δέντρα και συρσίματα παράξενα. Ο Μανόλης μας έλεγε πως ένα βράδυ είχε δει ένα δράκο να πετάει πάνω απ’ τα κεφάλια τους, θεριό τεράστιο. Του ‘χε κοπεί η λαλιά κι η ανάσα αλλά εκείνος δεν τους έδινε σημασία, μόνο πετούσε, πετούσε να φτάσει το πρωινό αστέρι της Αυγής, το Σείριο να πάρει το μαντάτο  του καιρού του Αυγούστου να το μεταφέρει στη χώρα των Γιγάντων που θέλαν να γνωρίζουν τα δικά τους …μερομήνια!»

Αύγουστος είναι ο μήνας των νεράιδων, των ξωτικών, των άστρων, των παραμυθιών !

Και έχει στις 2 του Αυγούστου το πιο μεγάλο φεγγάρι της χρονιάς την κορύφωση της γέμισής του. Κι είναι πολύ κοντά στη γη που πίστευαν πως η Θεά Σελήνη που κατοικούσε σ’ αυτό, μπορούσε να ακούσει όλες τις επιθυμίες των ανθρώπων και να τις εκπληρώσει ...

Το νου σας λοιπόν...

Καλό Μήνα !

ΠΗΓΕΣ:

Δημήτρης Λουκάτος, «Τα καλοκαιρινά», Αθήνα 1981

Γ.Α. Μέγας, «Ελληνικαί  εορταί και έθιμα της λαϊκής λατρείας »Αθήνα 1956

Ελένη Μπετεινάκη, «Λόγια του αέρα», Ιδ. Συλλογή διηγημάτων, υπό έκδοση

Εφημερίδα Καθημερινή

Νίκος Ψιλάκης, Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη, Καρμάνωρ, 2005

Τα Παραμύθια του Σαββάτου …πάνε διακοπές και προτείνουν μια βαλίτσα γεμάτη Βιβλία!

Της Ελένης Μπετεινάκη

Ο Αύγουστος ήταν πάντα ο μήνας διακοπών για τους περισσότερους εργαζόμενους στον τόπο μας και όλα γίνονταν πιο χαλαρά. Η στήλη των παραμυθιών του Σαββάτου με τα από μια αδιάλειπτη παρουσία πολλές φορές και καθημερινή σε όλη την διάρκεια της χρονιάς και ιδιαίτερα τις μέρες της καραντίνας ήταν πάντα εδώ. Όμως είναι καιρός να ανασυνταχτούμε και να ξεκουραστούμε κι εμείς κι έτσι αποχαιρετώντας σας για περίπου έναν ολόκληρο μήνα σας δίνουμε μια γεύση από τα βιβλία που αγαπήσαμε πολύ και άλλα που βάλαμε κι εμείς στις δική μας βαλίτσα και θα σας τα παρουσιάσουμε το Σεπτέμβριο!

Να ευχηθούμε να παραμείνετε όλοι ΑΣΦΑΛΕΙΣ ! Να ξεκουραστείτε, να χαρείτε τη θάλασσα πολύ, να απολαύσετε πολλά ηλιοβασιλέματα και ανατολές τα πρωινά που είναι σκέτη μαγεία. Να παίξετε πολύ με τα παιδιά σας, να τους πείτε πολλά παραμύθια, να χτίσετε πολλά κάστρα, να ονειρευτείτε παρέα με το φεγγάρι και τ’ αστέρια. Να φάτε πολλά παγωτά, καρπούζια και σύκα και σταφύλια.

Μην ξεχάσετε να πάρετε μαζί σας έστω κι ένα βιβλίο παιδικό για τα μεσημέρια της χαλάρωσης ( κι ένα για μεγαλύτερα παιδιά, εσάς δηλαδή)

 

Εμείς απλά σας προτείνουμε:

Για παιδιά 3 – 8 χρόνων :

 

1.Ο Βάτραχος Τρίκλωπας, Olga de Dios, εκδ. Μικρή Σελήνη

2.Μαμμούν, Αλίκη Γιαννάκη – Ματθαίος Αμανατιάδης, εκδ. Μικρή Σελήνη

3.Η βαλίτσα της Νίνας, Λίνα Μουσιώνη, εκδ. Μεταίχμιο

4. Το πολύτιμο θησαυγό, Μαριέττα Κόντου, εκδ. Μεταίχμιο

4.Η μέρα που τα κραγιόνια γύρισαν σπίτι, Drew Daywalt,εκδ. Ίκαρος

5.Πες πες μια ιστορία, Μαρία Παπαγιάννη, εκδ. Πατάκη

6.Δρ. Ντουλίτλ,η γιατρός που μιλούσε τη γλώσσα των ζώων, Αντώνης Παπαθεοδούλου, εκδ. Παπαδόπουλος

7.Η Τούρτα - Μια Περιπέτεια Του Κερασάκη Κοράκη Και Του Φουντουκάκη Σκιουράκη, Μπένας Μπεράντας, εικ.: Βίλια Κβασκάιτε, εκδ. Κλειδάριθμος

8.Ο Πολυπόδαρος έχασε τα παπούτσια του, Σουζάνα  Παπαφάγου, εκδ. Πατάκης

9.Ο Πρίγκιπας Χαρταετός, Ελένη Μπετεινάκη, εκδ. Ελληνοεκδοτική

10.Σκάρλετ, η γάτα της φωτιάς, Βασίλης Παπαθεοδώρου, εκδ. Καστανιώτης

11.Οι 12 Θεοί ντεντέκτιβ, ποιος έκλεψε το μήλο της έριδας, Φίλιππος Μανδηλαράς, εκδ. Παπαδόπουλος

12.Το αγόρι που γύρευε τις μυρωδιές, Χριστίνα Φραγκεσκάκη, εκδ. Πατάκης

13.Η υπόσχεση της Λευκής Θεάς, Εύη Παπαδοπούλου, εκδ. Πατάκη

14. Εσύ τι λες πολύτιμο πως είναι; Λίλη Λαμπρέλλη, εκδ.Πατάκη

15.Ο  Ονειροταχυδρόμος, Κώστας Μάγος, εκδ. Πατάκη

 

Για παιδιά από 8 χρόνων

1.Ο Ισιντόρ και το φεγγάρι, Γιώργος Παναγιωτάκης, εκδ. Πατάκη

2.Οι Ψηλοκάραβοι, Γεωργία Γαλανοπούλου, εικ :Κατερίνα Χαδουλού, εκδ.Πατάκη

3.Το ευχόδεντρο, Κάθριν Απλγκεϊτ, εικ: Charles Santso, εκδ. Ψυχογιός

4.Φύλακας Άγγελος, Σταυρούλα Παγώνα, εκδ. Ελληνοεκδοτική

5.Ψίθυροι στην αμμουδιά, Εύη Τσιτιρίδου, εκδ. Καλειδοσκόπιο

6.Δέκα κάλτσες(τέσσερις δεξιές και έξι αριστερές) σε απίστευτες περιπέτειες, Γιουστίνα Μπεντνάρεκ, εικ: Ντάνιελ ντε Λατούρ, εκδ. Πατάκη

7.Φίλες χωρίς αρχή και τέλος, Ιωάννα Μπαμπέτα, εκδ. Μεταίχμιο

8. Μυστική Αποστολή, τα Χαμένα γράμαμτα, Μαρία Δασκαλάκη, εκδ. Μίνωας

9. Έτοιμος από καιρό, Βαγγέλης Ηλιόπουλος, εκδ. Πατάκη

10.Οι κούκλες του Μουσείου, Γλυκερία Γκρέκου, εκδ. Ψυχογιός

11. Η απόσταση ανάμεσα σε μένα και την  κερασιά, Πάολα Περέτι, εκδ. Ψυχογιός

12.Το ελάφι της Ρόδου, περιπέτεια στα Δωδεκάνησα, Κώστας Στοφόρος,εκδ. Κέδρος

13.Μαρία Κάλλας , το κορίτσι με τα χίλια ονόματα, εκδ. Ψυχογιός

14. Τι τρέχει με το χρυσό κοράλι, Ελένη Γεωργοστάθη, εκδ. Ψυχογιός

15.Φως σε μαύρο ουρανό, Ελένη Πριοβόλου, εκδ. Καστανιώτης

16.Ζωή στα ροζ, Λένα Μερίκα, εκδ. Κέδρος

17.Το τρανζιστοράκι, Γιώργος Γρηγοράκης, εκδ. Πατάκη

18.Το χάρισμα της Ήβης, Ματ Χέϊγκ, εκδ. Πατάκη

 

Και για μεγάλους :

Η λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων,Jean Michel Guenassia,εκδ.Πόλις

Ο κόμης Μοντεχρίστος, Alexander Dumas, εκδ. Gutenberg

Πατρίδα, Αραμπούρου Φερνάντο,εκδ. Πατάκη

Το αηδόνι KRISTIN HANNAH, εκδ. Κλειδάριθμος

Η νόσος του μικρού Θεού, Ευτυχία Γιαννάκη, Εκδόσεις Ίκαρος

Ο βασιλιάς της, Χ. Χωμενίδης,εκδ. Πατάκη

Η σκιά του κυβερνήτη, Άρης Σφακιανάκης, εκδ. Κέδρος

Οι ρετσίνες του βασιλιά, Ισίδωρις Ζουργός, εκδ. Πατάκη:

Ο γαλατάς, Anna Burns,εκδ. Gutenberg

Το κορίτσια από την Αβάνα, Oscar Hidjuelos, Εκδ. Κέδρος

 

Και ότι άλλο αρέσει πολύ …σε σας

Ραντεβού κάπου εκεί προς το τέλος του Αυγούστου!

https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/

 

 

 

Χαμένα γράμματα και φίλες χωρίς αρχή και τέλος στα Παραμύθια του Σαββάτου!

Γράφει η Ελένη Μπετεινάκη

Να τους ψάχνετε τους μύθους και τους θρύλους που΄ναι κρυμμένοι στα μικρά νησιά, στα στενά των δρόμων, τα παλιά σπίτια και κάστρα, πάνω ή κάτω από πέτρες. Σε τόπους αλλοτινούς να ταξιδεύετε, την Ιστορία τους να μαθαίνετε. Κι αν νομίζετε πως μια φιλία δεν έχει τέλος ίσως να είστε ακόμα στην αρχή  και δεν το ξέρετε….

Τα χαμένα γράμματα (Μυστική Αποστολή), Μαρία Δασκαλάκη, εκδ. Μίνωας

Όλα μας τα νησιά είναι γεμάτα μύθους, θρύλους και παραμύθια. Κάθε πέτρα, κάθε σοκάκι, κάθε γωνιά τους έχει και κάτι να μας διηγηθεί από το παρελθόν μας. Όλο και κάποια μνήμη είναι κρυμμένη σε ερειπωμένα σπίτια και καταγάλανα νερά. Κι είναι μεγάλη τύχη να πέσουν τούτες οι ιστορίες στα χέρια σπουδαίων συγγραφέων  και να τις απογειώσουν. Η Μαρία Δασκαλάκη στο 9^ο βιβλίο της σειράς «Μυστική Αποστολή» των εκδόσεων Μίνωας μας μεταφέρει στην όμορφη Κάλυμνο κι εκεί αγναντεύοντάς απέναντι την μοναδική Τέλενδο γράφει μια ιστορία, μια μοναδική περιπέτεια, ένα ακόμα καλά κρυμμένο μυστικό που θα αποκαλυφθεί από παιδιά και αξίζει και με το παραπάνω να τη διαβάσετε.

Αλλά ας δούμε ποια είναι η ιστορία από τα «Χαμένα Γράμματα». Τέλενδος και Κάλυμνος, νησιά του Βορείου Αιγαίου γνωστά για τα …σφουγγάρια τους και Ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Ποθαία, Ανδρόνικος, μύθος, αλήθεια ή ψέματα; Με μια ιστορία αγάπης για αρχή ξετυλίγεται  το κουβάρι τούτης της προπέτειας…

Κι ύστερα μεταφερόμαστε στην Ελλάδα του σήμερα, σε ένα καλοκαίρι όπως θα θέλαν ίσως να ζήσουν τα περισσότερα παιδιά. Ο Φίλιππος και η Παρασκευή παιδιά χωρισμένων γονιών φεύγουν για διακοπές (επιτέλους) στο νησί που γεννήθηκαν και ζει πια μόνο ο πατέρας τους, την Κάλυμνο. Παρά τις αρχικές αντιρρήσεις της μαμάς το όνειρο ξεκινά για τα δυο παιδιά που γρήγορα στην παρέα τους τυχαία αλλά μοιραία θα προστεθεί  η Κάτια και η μαμά της η Φανή. Η περιπέτεια ξεκινά μόλις φθάνουν στο αεροδρόμιο της Κω με προορισμό το Μαστιχάρι και …το νησί της Καλύμνου!

Ο Παππούς Νικολάκης, ο μικρός Νικολό,η Ποθούλα, η κυρά Βδοκία είναι οι πρώτοι που χαίρονται και καλωσορίζουν τους νεοαφυχθέντες στην Κάλυμνο. Η εξερεύνηση του τόπου ξεκινά σχεδόν αμέσως και οι ιστορίες η μια μετά την άλλη αρχίζουν να ξετυλίγονται. Μαθαίνουμε για αρχή τόσα και τόσα για τους περίφημους σφουγγαράδες του νησιού, τους βουτηχτάδες και τα σφουγγάρια τους.

Οι μέρες κυλούν ανέμελα κάτω από σκιές και μυρωδιές από υάκινθο, μολόχα, συκιές, βελανιδιές, μπουκαμβίλιες και γλάστρες με βασιλικούς. Όμορφα σοκάκια, ασβεστωμένα σκαλιά θα οδηγήσουν στο σπίτι που «ρημάξανε» οι τουρίστες και εκεί στο σπασμένο ξύλινο πάτωμα κάτω από μια σανίδα σε ένα σκουριασμένο σιδερένιο κουτί θα βρεθούν δυο γράμματα από τον Φίλιππο που θα αλλάξουν όλη την ιστορία. Θα κάνουν την παρέα των παιδιών μικρούς ντετέκτιβ, θα ανακαλύψουν καλά κρυμμένα μυστικά, άλλους τόπους και ιστορίες θαμμένες στο χρόνο. Μια απίστευτη περιπέτεια θα ξεκινήσει, με φοβερή πλοκή, εξέλιξη και  αγωνία.

Μέσα από θαμμένες ιστορίες θα μάθουμε την νεότερη Ιστορία της Ελλάδας με αφηγήσεις απλών ανθρώπων που αν και έχουν  γραφτεί για τις  ανάγκες του μυθιστορήματος απέχουν ελάχιστα από πραγματικά γεγονότα.  Η δικτατορία, οι συλλήψεις, τα βασανίστρια, οι εξορίες, όλα θα ζωντανέψουν και η ιστορία της Μαρίας Δασκαλάκη θα μας συγκλονίσει. Πρωταγωνιστές πια ο Νικήτας, η Θεοδώρα, ο Παντελής και ο παππούς των παιδιών ο Νικόλας. Το μυστήριο θα αρχίσει να λύνεται σιγά σιγά και η συγκίνηση θα σας γιομίσει την ψυχή, η εξέλιξη θα σας συνεπάρει και τα γεγονότα θα σας αφήσουν με μια χαρμολύπη που μόνο τα καλά βιβλία ξέρουν να χαρίζουν. Η ιστορία έχει καλό τέλος όπως της ταιριάζει. Σημασία όμως είχε και το ταξίδι μέσα στις σελίδες του βιβλίου που πραγματικά άξιζε τον κόπο.

Μια ακόμα Μυστική Αποστολή τελείωσε αλλά θα έχει σκοπό της να  σας κάνει να αναζητήσετε όλα τα βιβλία της σειράς και δεν θα τα αφήστε παρά μόνο σαν …τελειώσουν.

Ένα ακόμα νεανικό-εφηβικό μυθιστόρημα που διαβάζεται και από μεγάλους. Ένα βιβλίο που ταξιδεύει, μαθαίνει και διασκεδάζει τον αναγνώστη. Με λόγο που ρέει αβίαστα η Μαρία Δασκαλάκη μας γεμίζει αγάπη για τον τόπο μας, τη Χώρα μας, και μας θυμίζει γεγονότα που έχουμε κάπως ξεχάσει. Μας μαθαίνει Ιστορία με ένα τρόπο μοναδικό και μας θυμίζει επίσης τι σημαίνει  καλή λογοτεχνία για παιδιά.

Να το ψάξετε, να το διαβάσετε μονορούφι όπως του πρέπει και να αφεθείτε στα ελληνικά χρώματα, στα νησιά μας, στην ομορφιά του καλοκαιριού, της θάλασσας, των θρύλων αλλά και της Ιστορίας.

Διαβάζεται παντού και πάντα και θα ταξιδέψετε κι εσεις ποικιλοτρόπως!

Έψαξα κι εγώ πολλά στο διαδίκτυο  για την Μέλπω Λεκατσά, 21 χρονών φοιτήτρια στα γεγονότα του Πολυτεχνείου, πρόσωπο που εμπνεύστηκε η συγγραφέας την Θεοδώρα της,  και συγκλονίστηκα : https://www.mixanitouxronou.gr/tag/melpo-lekatsa/

Και : https://www.patris.gr/2019/11/25/giati-den-ithela-na-miliso-gia-to-polytechneio/

Περισσότερα  για το βιβλίο εδώ : https://minoas.gr/product/mystiki-apostoli-alitheies-thammenes-ston-chrono/

Για παιδιά και μεγάλους!

Φίλες χωρίς αρχή και τέλος, Ιωάννα Μπαμπέτα, εικ: Ράνια Βαρβάκη,εκδ. Μεταίχμιο

Ναταλία και Ειρήνη, γεννημένες την ίδια μέρα, από μαμάδες που υπήρξαν σε όλη τους τη ζωή κολλητές φίλες, μεγαλώνουν κι εκείνες έχοντας  η μία την άλλη. Ή μήπως δεν είναι ακριβώς φίλες; Μήπως έχουν διαφορές; Μήπως σε κάποια πράγματα δεν συμφωνούν; Μήπως σαν μπει ο έρωτας στη ζωή τους τα πράγματα δείξουν αλλιώς; Μήπως σε μια φιλία υπάρχει αρχή και τέλος; Ή μήπως κάθε τέλος είναι για μίαν καινούργια αρχή;

Μια ιστορία για τις φίλες, για την φιλία αλλιώς, για τις εντάσεις, τις διαφορές, τις μικροζήλιες, τα προτερήματα και τα ελαττώματα. Μια ιστορία που συμβαίνει και σε μας. Όλοι έχουν να πουν τα καλύτερα και συγχρόνως κάποια από τα άσχημα μιας φιλίας, ειδικά όταν αυτή κρατάει …μια ζωή.

Ένα βιβλίο γεμάτο συναισθήματα, γεμάτο εναλλαγές και ανθρώπινες νεανικές στιγμές. Αναθεωρήσεις, ανατροπές και αυτογνωσία. Παραδοχή, απογοήτευση και εν συναίσθηση.

Αλλά, όπως λέει και η Ιωάννα, σε ένα ακόμη άκρως ανθρώπινο και καλογραμμένο βιβλίο, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή!

Πότε ξεκίνησε τούτη η σχέση και ιστορία; Από γεννησιμιού λοιπόν, άρα απλά υπήρξε αυτή η φιλία ε[επειδή  έτυχε. Μεγαλώνοντας όμως θα αποδειχθεί πως τον φίλο σου τον επιλέγεις με τα καλά και με τα παράξενά του. Κανείς δεν είναι ίδιος με εμάς και πάντα σεβόμαστε την προσωπικότητα του άλλου.  Η ζωγραφική είναι η μεγάλη αγάπη της Ειρήνης και η διέξοδος από τις ανασφάλειες και τα άγχη της. Η Ναταλία πάλι είναι συνήθως το επίκεντρο  όλων στις παρέες και η Ειρήνη αρχίζει να το καταλαβαίνει και να  νιώθει άβολα από τη στιγμή που Η Ναταλία σπάει το χέρι της, η Ειρήνη την βοηθάει στα μαθήματα. Ίσαμε τη στιγμή που όλοι ζωγραφίζουν πάνω στον γύψο της Ναταλίας, ακόμα και ο Νικόλας! Ο Νικόλας που εν αγνοία του θα γίνει η αιτία να αλλάξουν όλα. Να θυμώσει η Ειρήνη, να μαλώσει με την φίλη της, να αποκαλυφθούν όλα τα συναισθήματα, οι λίστες της  και οι μικρές αλήθειες που ήταν καλά κρυμμένες για χρόνια. Όμως αν η φιλία είναι αληθινή ακόμα κι όταν αποκαλυφθούν μυστικά και ειπωθούν ή γραφτούν βαριές κουβέντες θα βρεθεί ο τρόπος και θα ανθίσει ξανά.

Εύστοχο βιβλίο. Αληθινό σαν και τους πραγματικούς φίλους. Σωρεία συναισθημάτων, καταστάσεων και παιδικών «τραυμάτων». Πόνημα της Ιωάννας Μπαμπέτα γεμάτο αλήθειες. Με τον μεστό και λιτό της λόγο η Ιωάννα μας βάζει να σκεφτούμε τις δικές μας σχέσεις με φίλους και να αναρωτηθούμε πόσες φορές τους «ξεγράψαμε» και πόσες φορές τους ξαναβάλαμε στη ζωή μας. Ένα βιβλίο για την φιλία, για τη ζωή, για την συναισθηματική καθημερινότητα μας. Ένα βιβλίο που θα βοηθήσει πολλούς νέους που βλέπουν τα πράγματα σε μαύρο – άσπρο να καταλάβουν πως υπάρχει και γκρίζο σύννεφο στον ορίζοντα που θέλει μικρά βήματα, τόλμη και παραδοχή να γίνει πολύχρωμο. Σχέσεις που δοκιμάζονται. Πρώτοι έρωτες που έχουν την ομορφιά του άγουρου σταφυλιού αλλά και την κτητικότητα που γεννά ζήλιες, απογοητεύσεις και …χαρά στις κλεφτές ματιές.

Ένα βιβλίο απολαυστικό και πέρα για πέρα αληθινό. Ένα βιβλίο που εικονογραφεί με ασπρόμαυρο σκίτσο βέβαια η αγαπημένη Ράνια Βαρβάκη αλλά και πάλι την απολαμβάνουμε αρκετά.

Ένα βιβλίο για την κάθε αρχή της ζωής μας, σε κάθε περίπτωση  χωρισμένο σε κεφάλαια που αρχίζουν με φράσεις σπουδαίων ανθρώπων όπως:  :

«Κάθε στιγμή είναι ένα καινούργιο ξεκίνημα» Τ.Σ. Έλιοτ

«Η αρχή όλων των πραγμάτων είναι μικρή» Κικέρων

«Μετά την αρχή, έχει ήδη φτάσει το τέλος» Πάμπλο Πικάσο

«Η αρχή είναι τι ήμισυ του παντός» Πλάτωνας

«Τίποτα δεν τελειώνει ποτέ. Αρκεί λίγη ευτυχία για να ξαναρχίσουν όλα» Έμιλ Ζολά

Ψάξτε το στα βιβλιοπωλεία και διαβάστε εδώ ένα μικρό απόσπασμα: https://www.metaixmio.gr/el/products/%CF%86%CE%B9%CE%BB%CE%B5%CF%82-%CF%87%CF%89%CF%81%CE%B9%CF%82-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%BF%CF%82

Στη σειρά : Διαβάζω Ιστορίες!

Για παιδιά από 11 χρόνων…

Ο Πρίγκιπας Χαρταετός... Μόλις Κυκλοφόρησε!

«Όποιος δεν έπαιξε ποτέ του χαρταετό, δεν κοίταξε όσο χρειάζεται ψηλά. Όποιος δεν ένοιωσε την αντίσταση του μεγάλου σπάγκου, δεν εκατάλαβε την δύναμη του αέρα. Κι όποιος δεν εφώναξε με την ευθύνη και την πρωτοβουλία του παιδιού που βλέπει να κινδυνεύει στο ψηλό μετεώρισμά του ο αετός, δεν ένοιωσε τη χαρά του να τα βγάζεις πέρα μόνος σου με τη Φύση.» Δημήτρης Λουκάτος

Ο Πρίγκιπας Χαρταετός!

Συγγραφέας : Ελένη Μπετεινάκη

Εικονογράφος: Αιμιλία Κονταίου

Εκδόσεις : Ελληνοεκδοτική

Πρώτη κυκλοφορία : 23 Ιουλίου 2020!

Ήταν μια φορά κι έναν καιρό, στη μέση ενός απέραντου ωκεανού, ένα μικρό νησί με όνομα παράξενο και κατοίκους μικροσκοπικούς, που όλη μέρα έπαιζαν, τραγουδούσαν και δούλευαν μόνο όταν είχαν κέφι.

Το μικρό νησί του Πηγαινέλα είχε για βασιλιά του τον Γαργαλίτσα τον Πρώτο και βασίλισσα την πανέμορφη Σκανταλιά. Το ζευγάρι είχε κι ένα γιο, τον Χαρταετό που αγαπούσε πολύ τις περιπέτειες, τα σκαρφαλώματα στα δέντρα και τις κατασκευές από χαρτί. Το όνειρό του ήταν να ταξιδέψει μακριά από το νησί του, να γνωρίσει καινούρια μέρη κι άλλους ανθρώπους…

Τότε εμφανίζεται στο δρόμο του η Μάγισσα Χαρβάλω που του υπόσχεται να τον βοηθήσει βάζοντας του τρεις δοκιμασίες.

Τι θα ζητήσει ο Πρίγκιπας από τον νάνο Άνω Κάτω και τι από την γριά Μοναδική;

Να εμπιστευτεί την Άγνωστη Μάγισσα;

Ένα σύγχρονο παραμύθι για τις επιθυμίες και τα όνειρα.

Για την εμπιστοσύνη μας στους αγνώστους και τις υποσχέσεις που πρέπει να τηρούνται.

Βρείτε τον εδώ :https://ellinoekdotiki.gr/gr/ekdoseis/i/o-prigkipas-xartaetos

Η Ελένη Μπετεινάκη γεννήθηκε σε μια μικρή κωμόπολη του Ηρακλείου, τις Αρχάνες, όπου έζησε τα παιδικά της χρόνια παρέα με «γιαγιάδες» που της έλεγαν πολλές ιστορίες και παραμύθια. Ήθελε πάντα να παραμείνει παιδί κι έτσι σπούδασε Νηπιαγωγός, καταφέρνοντας να συνδυάσει την αγάπη της στα παιδιά και τα παραμύθια με τον καλύτερο τρόπο. Διαβάζει πολύ, αγαπά τη θάλασσα και το… ποδήλατό της. Εδώ και 25 χρόνια εργάζεται ως νηπιαγωγός και ασχολείται με τη διοργάνωση εκδηλώσεων που αφορούν τα βιβλία και ιδιαίτερα τα παιδικά. Αγαπά πολύ την Ιστορία και τη Λαογραφία, και αρκετά από τα άρθρα της δημοσιεύονται στις τοπικές εφημερίδες και σε ειδησεογραφικές ηλεκτρονικές σελίδες. Από το 2010  διατηρεί  ένα Blog (Ζητούνται Αναγνώστες) και από το 2013 την εβδομαδιαία στήλη «Τα παραμύθια του Σαββάτου» στην ηλεκτρονική ειδησεογραφική σελίδα www.cretalive.gr, με παρουσιάσεις και απόψεις για τα παιδικά βιβλία.

Aφηγείται ιστορίες και παραμύθια στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης και σε αρκετούς άλλους επιλεγμένους χώρους. Επίσης, έχει στο ενεργητικό της πολλές ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές με θέμα πάντα το παραμύθι και τα παιδικά βιβλία.

Το 2015 της απονεμήθηκε από το ΙΒΒΥ, Κύκλος Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, το Βραβείο σε Νηπιαγωγό «Βούλα Κουλουμπή», για την εισαγωγή με τους πιο ευφάνταστους τρόπους των παιδιών προσχολικής ηλικίας στον κόσμο του παιδικού βιβλίου.

Βιβλία:

Η μάγισσα Χρωματούσα, εκδ. Ελληνοεκδοτική, 2015

Τα κάναμε θάλασσα… (τα παραμύθια) Συλλογική έκδοση, Νήσους Περίπλους, 2016

Ο Τρακατρούκας ο Καλικάντζαρος, εκδ. Ελληνοεκδοτική, 2016

Ο Σιγανός, ένα σκιάχτρο με ψυχή! εκδ. Ελληνοεκδοτική, 2019

Σελίδες και blog:

 http://zhtunteanagnostes.blogspot.gr

Κανάλι στο Υοutube : ΕΛΕΝΗ ΜΠΕΤΕΙΝΑΚΗ https://www.youtube.com/channel/UC_dp8t3WhAdnIvGKf9HYs3A?view_as=subscriber

Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί της στα:

facebook.com/elenibetinaki  

elenbet@gmail.com

Instagram: elenibetinaki

 

Δέκα Κάλτσες* σε απίστευτες περιπέτειες…στα Παραμύθια του Σαββάτου!

Της Ελένης Μπετεινάκη

Δεν νομίζω πως υπάρχει άνθρωπος στoν πλανήτη μας που να μην έχει χάσει έστω και μια κάλτσα του στο πλυντήριο. Εγώ πάλι, εκατοντάδες, αφού να φανταστείτε έχω μια μεγάλη βαλίτσα και κρατάω τις μονές, ελπίζοντας πως κάποια μέρα, κάπου, κάπως θα βρουν το ταίρι τους. Διαβάζοντας όμως αυτό το ξεκαρδιστικό μυθιστόρημα είμαι πια απόλυτα σίγουρη πως έφυγαν για άλλες πολιτείες, για νέα ζωή. Κατάλαβα πως τούτες οι πολύχρονες εξαφανίσεις τους κρύβουν μεγάλα μυστήρια και απίστευτες ιστορίες.

Ένα βιβλίο που θα διαβάσετε με μια μόνο ανάσα. Θα αφήσετε την δημιουργικότητά σας να φτάσει σε ζενίθ επίπεδο και θα συγκλονιστείτε με την φοβερή φαντασία της συγγραφέα του που δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης στο θέμα ….των καλτσών.

Είστε έτοιμοι; Πάμε να γνωρίσουμε αυτό το μοναδικό βιβλίο που εκτός από κάλτσες μιλάει για …τα πάντα!

Δέκα ιστορίες η μία πιο συναρπαστική από την άλλη. Όλα ξεκίνησαν από την ημέρα που η μαμά της Βικτώριας που για συντομία την φωνάζουν Βι,  αποφάσισε να καλέσει έναν υδραυλικό στο σπίτι τους και να λύσει το μυστήριο των εξαφανισμένων καλτσών τους. Κι εκείνος το μόνο που είχε να τους πει ήταν πως το πλυντήριο ήταν μια χαρά αλλά κάτω ακριβώς από εκεί που το είχαν τοποθετήσει υπήρχε μια πολύ μεγάλη τρύπα…  Ε, τα υπόλοιπα καταλαβαίνετε πως καρφώθηκαν και μεγαλουργήσαν στην φαντασία της Βι και της Γιουστίνας Μπεντνάρεκ.

Ιστορία πρώτη: Δεν θα το πιστέψετε αλλά η κομψή, μεταξωτή, μαύρη αριστερή κάλτσα που είχε κάνει δώρο στον μπαμπά της Βι ο πεθερός του, δεν άντεξε τις βρώμικες παρέες μέσα στον καλάθι των άπλυτων και μια μέρα έφυγε πολύ μακριά από την δίδυμη αδελφή της… Ακολούθησε τ όνειρό της και πήρε μέρος σε μια οντισιόν κερδίζοντας απευθείας μόλις διηγήθηκε τη ζωή της έναν ρόλο σπουδαίο. Έγινε πολύ καλή ηθοποιός σε σήριαλ και όλες οι πόρτες ανοίχτηκαν μπροστά της…

Μια διασημότητα γεννήθηκε κι ένα όνειρο ζωής πραγματοποιήθηκε…

Στη δεύτερη ιστορία μια μικρή γκρίζα κάλτσα τυλιγμένη σαν μπαλάκι που ένιωθε μοναξιά αποφασίζει μια μέρα με την παρότρυνση ενός ροζ γαντιού να πάρει την τύχη στα χέρια της και ακολουθώντας μία δύσκολη και «μαύρη διαδρομή» έφτασε σε μια μικρή γαλάζια πόρτα. Αυτό ήταν… το χρώμα ,η χαρά και η φωλιά με τα πέντε μικροσκοπικά ποντικάκια μπήκαν στη ζωή της… Απόκτησε νόημα, σκοπό και χαρά …

Θα μπορούσε μια ζωηρή μπλε κάλτσα να γίνει πολιτικός; Στην τρίτη ιστορία που θα σας καταπλήξει επίσης συμβαίνουν όλα αυτά τα φοβερά  και η κάλτσα μας θα καταφέρει το ακατόρθωτο και θα γίνει ένας ηγέτης που άφησε ένα ρητό για πάντα να συνοδεύει τ’ όνομα της  : «Χωρίς αριστερά δεν υπάρχει δεξιά!»

Στην τέταρτη ιστορία θα μαγευτείτε από ένα παραμύθι με ένα άστεγο που πριν ήταν….βασιλιάς. Η ζωή παίζει τέτοια παιχνίδια κάποιες φορές που έρχονται τα πάνω κάτω. Όλοι κάποια στιγμή βρίσκουμε κάποιον με τον οποίο συμφωνούμε και ταιριάζουμε σχεδόν απόλυτα. Έτσι συνέβη με την κάλτσα από εξαιρετικής ποιότητας νήμα που προερχόταν από τρίχωμα κουνελιών ανκορά και που κατά λάθος βρέθηκε… μονή. Θα  γίνει η πιο αυτοκόλλητη φίλη ενός αστεγοβασιλιά και θα ζήσει ότι πιο παράξενο μπορούσε ποτέ να φανταστεί…μια κάλτσα!

Κι αν κι εσείς κυνηγάτε τα μικρά γατάκια να τα …βασανίσετε μάλλον δεν έχετε ακούσει την πέμπτη ιστορία που μια γεροδεμένη κάλτσα από μαλλί προβάτου έγινε …δράκος. Ή μήπως σκουφομπάμπουλας; Θα το διαβάστε και θα δείτε πως τα πάντα μπορούν να συμβούν σαν κάποιος θέλει να κάνει το καλό!

Τώρα πως μια κάλτσα μπορεί να μεταμορφωθεί σε τριαντάφυλλο και να πάρει και βραβείο αυτό μόνο αν διαβάσετε την έκτη ιστορία θα το καταλάβατε. Κι ίσως να συγκινηθείτε από την γενναιοδωρία και την απίθανη αυτή περιπέτεια μιας κόκκινης μεταξωτής «πατουσοθηκούλας».

Η έβδομη κάλτσα ήταν ριγέ με μαύρη άγκυρα πάνω της κι ήθελε να ξανακούσει εκείνο το παραμύθι του κοκκινογένη καπετάνιου που ανακάλυψε έναν τεράστιο θησαυρό σε ένα έρημο νησί. Κι έτσι μικρούλα και παραμελημένη που ήταν ξεκίνησε ένα ταξίδι διαλέγοντας την πόρτα της Θάλασσας κι έγινε το όνειρό της πραγματικότητα. Όμως η νοσταλγία κι η αγάπη την έφεραν πίσω στο ΠΛΥΝΤΗΡΙΟ και ξεκίνησε μια άλλη ζωή σε καινούργια πατουσάκια που τα παραμύθια τούτη τη φορά μιλούσαν για ιππότες και έξυπνα ρομπότ.

Η όγδοη κάλτσα ήταν καταπράσινη. Δραπέτευσε μια Παρασκευή γιατί δεν της άρεσε η πιο κοντινή της παρέα δηλαδή το μακρύ σώβρακο του μπαμπά της Βι. Βρέθηκε σε ένα δάσος με οξιές και έγινε στρώμα για μικρά νεογέννητα κοράκια στη φωλιά τους. Κι ύστερα έγινε και κορακονραντά και αυτό την έκανε να νιώθει υπέροχη και χρήσιμη!

Κάλτσα ντετέκτιβ δεν είχατε ποτέ φανταστεί; Κι όμως μια αριστερή φιστικί κάλτσα αποφάσισε να πιάσει τον περιβόητο μπισκοτοκλέφτη του ζαχαροπλαστείου «Αστέρι» και να γίνει διάσημη γιατί από εκείνη τη στιγμή και μετά αναλάμβανε πολύ σπουδαίες υποθέσεις μέχρι και την φοβερή στιγμή που βρήκε τη λύση ενός μυστηριώδους γρίφου της εξαφάνισης ενός διάσημου αστρονόμου σε  σπάνια έκδοση του Παπουτσωμένου Γάτου !

Και η δέκατη και τελευταία ιστορία μας μιλάει για μια λευκή παιδική κάλτσα με κόκκινες βούλες που ανήκε στην Βι. Παράξενη κάλτσα και τούτη, ατίθαση, χοροπηδηχτού που δεν μπορούσε να καθίσει ούτε για μια στιγμή. Έτσι λοιπόν χάθηκε στη γνωστή τρύπα και ακολούθησε έναν σκυθρωπό άνδρα που περπατούσε σε μια μεγάλη γκρίζα πόλη, σκεφτικός. Στο νοσοκομείο έφτασαν, εκεί που ο γιος του σκυθρωπού κυρίου, ο Κάιτεκ ήταν άρρωστος πολύ και μελαγχολικός. Και σαν έφυγαν όλοι η μικρή πουά κάλτσα έκανε ένα μικρό θαύμα για να αλλάξει την ψυχαγωγία του νοσοκομείου. Έγινε η δόκτωρ Κάλτσα και με τα μαγικά του κόλπα έφερνε το γέλιο και τη χαρά στα άρρωστα παιδιά.

Και αφού όλες ετούτες οι κάλτσες είχαν τόσα να μας πουν, σειρά έχουν τώρα οι δικές σας.

Βάλτε την φαντασία σας μπροστά κι αρχίστε να σκέφτεστε τι θα μπορούσε να κάνει μια από τις δικές σας…μονές κάλτσες. Βάλτε την πάνω σε ένα λευκό χαρτί, κολλήστε την και δώστε της μορφή. Γεμίστε την με υλικό για ….κούκλες και φτιάχτε την πιο παράξενη πατουσόκουκλα που φαντάζεστε. Κόψτε, ράψτε, προσθέστε της μαλλιά, μουστάκια, καπέλα ή ό,τι σας έρθει στο μυαλό και μεταμορφώστε την σε κάτι άλλο, κάτι μοναδικό.

Γράψτε τη δική σας ιστορία, μια περιπέτεια που θα ζήσετε μαζί με την κάλτσα σας.

Και μην ξεχάσετε να διαβάσετε τούτο το μοναδικό βιβλίο. Ένα βιβλίο που θα σας γεμίσει συναισθήματα. Θα καταλάβετε την αξία της προσφοράς, τη δύναμη της αγάπης. Πως μπορούμε να δώσουμε χαρά με πολύ απλά πράγματα σε κάθε παιδί ή και ενήλικα που δεν νιώθει δυνατός και υγιής. Πως η ζωή καμιά φορά έχει πολλές εκπλήξεις. Πως τα όνειρα μας πρέπει να τα κυνηγάμε όσο παράξενα και μακρινά κι αν είναι. Πως αν δεν τολμήσουμε δεν θα ζήσουμε πράγματα διαφορετικά, σπουδαία και καινούργια. Πως η φιλία,  η αλληλεγγύη μεγαλουργούν όταν μοιράζονται απλόχερα.

Ένα βιβλίο που θα σας κρατήσει συντροφιά πολλά βράδια. Που θα σας κάνει να γελάτε στα δύσκολα. Που κάθε φορά που κομπιάζετε να πάρετε μια απόφαση θα είναι εκεί να σας θυμίζει πως η ζωή ανήκει στους τολμηρούς.

Ένα βιβλίο γεμάτο περιπέτειες…σαν τη ζωή μας!

*Δέκα κάλτσες(τέσσερις δεξιές και έξι αριστερές) σε απίστευτες περιπέτειες, Γιουστίνα Μπεντνάρεκ, εικ: Ντάνιελ ντε Λατούρ, εκδ. Πατάκη

Εκπληκτική σύλληψη ιδεών και ανάπτυξη φαντασίας μοναδική. Ευφυέστατο και πρωτότυπο ανάγνωσμα για κάθε ηλικία.  Υπέροχη,  σαν καρτούν η εικονογράφηση του Ντάνιελ ντε Λατούρ.

Διαβάστε το και που ξέρετε ίσως να λυθούν όλες οι απορίες σας για τις χαμένες κάλτσες της ζωής σας…

Δείτε εδώ ένα απόσπασμα  : https://www.patakis.gr/product/619239/vivlia-paidika--efhvika-paidikh-neanikh-logotexnia/Deka-kaltses-tesseris-deksies-kai-eksi-aristeres-se-apisteutes-peripeteies/

Και επισκεφθείτε ένα βιβλιοπωλείο να το πάρετε. Δεν θα μετανιώσετε ούτε στιγμή!

Στην Αγιά Μαρίνα της Βόνης...

Ήταν κάποτε το μεγαλύτερο πανηγύρι της Κρήτης!

Της Ελένης Μπετεινάκη*

Παράξενη χρονιά η φετινή… Ίσως και να΄ναι πρώτη φορά που συμβαίνει τούτη η «ματαίωση» του πιο μεγάλου πανηγυριού της Κρήτης!

Όλα ήρθαν στα απάνω κάτω τους, σαν εκείνον τον νάνο στα παραμύθια μου που φυλάει τις καλαμιές στο μεγάλο ποτάμι. Φοβάται όλους όσους πλησιάζουν πως ίσως να θέλουν να του κάνουν κακό…

Τέλος στα πανηγύρια κι είναι οριστικό για όλον τον Ιούλιο. Ένας μήνας που τον ονομάζουν Πανηγυρά, που ΄ναι η ψυχή του ελληνικού καλοκαιριού, ένα τόσο δα αόρατο «πλασματάκι» μας κάνει  να νιώθουμε πραγματικά ξεκρέμαστοι και φοβισμένοι.

Μπορεί οι πάγκοι να μην στηθούν, μπορεί οι μικροπωλητάδες να χάθηκαν από την φετινή γιορτή της Αγιά Μαρίνας, ο κόσμος όμως και πάλι είναι πολύς, είναι προσεκτικός και άρχισε ήδη να μαζεύεται από την περασμένη Τετάρτη…

Εκατοντάδες οι πιστοί, εκατοντάδες κι οι περπατητές που ξεκινούν από την …Χώρα να εκπληρώσουν το τάμα τους. Απίστευτο μου φάνηκε, τους είδα με τα μάτια μου. Τόσο μεγάλη διαδρομή, πολλοί οι νέοι που το τολμούν. Θαύμασα την πίστη, την τόλμη και τη δύναμη της ψυχής τους.

Πήγα κι εγώ φέτος, αρχή της εβδομάδας …  Ήθελα να δω τις μεγάλές διαφορές, να ανάψω κι εγώ ένα κερί στη Χάρη της Αγιά Μαρίνας, στη Βόνη.

Κι είδα πολλά… Κι ένιωσα πολλά και περπάτησα όλο το δρόμο από το χωριό στην εκκλησιά και πάλι πίσω και στάθηκα  στα θάματα και τα τάματα που΄ταν κρεμασμένα στις εικόνες, στην ομορφιά της απλότητας του χωριού, στα μέρη που μύριζαν λουλούδια και καπρικό άλλων εποχών και θυμήθηκα ….

Θυμήθηκα τα περασμένα και να΄μαστε πάλι εδώ …

Λένε πως  στις 17 του Ιουλίου, της Αγίας Μαρίνας, είναι ώριμα τα σταφύλια και τα σύκα… Έτσι κάθε χρόνο τούτη την ημέρα  βγαίνουν  όλοι στην εξοχή , στ’ αμπέλια και στα περιβόλια. Τα παλιότερα χρόνια που τα έθιμα και οι δοξασίες είχαν περισσότερο την τιμητική τους, εκεί που υπήρχαν  μεγάλες συκιές  πίστευαν πως τα παράξενα φύλλα τους και οι ώριμοι τούτη τη μέρα καρποί τους,  τις νύχτες με φεγγάρι για όλους όσους ξενυχτούσαν στην εξοχή, έπαιρναν μορφή και άλλοτε γινόταν μάγισσες, άλλοτε νεράιδες ή φοβέρες νυχτερίδες που τρόμαζαν τους περαστικούς ή τους λάτρεις του ξάστερου ουρανού,  καθώς κουνιόταν με το πρώτο αεράκι που συντρόφευε τις νύχτες του πιο καυτού μήνα του καλοκαιριού. Η Αγιά Μαρίνα, λένε ακόμη, πως προστάτευε από τα βλαπτικά ζωύφια γι αυτό και γινότανε αγιασμός και ραντισμός των σπαρτών από τα σκαθάρια και τα άλλα «έχνη» που γέμιζαν τα χωράφια ανήμερα της γιορτής της.

Το όνομα της λένε, έχει να κάνει με αυτό που συμβολίζει μιας κι είναι προστάτιδα των καχεκτικών παιδιών και «μάραινε» τα εξανθήματα από την ευλογιά!

Νίκησε τον ίδιο τον «διάβολο» μέσα στο κελί της, στα 15 της χρόνια, φυλακισμένη λόγω της χριστιανικής της πίστης από τον ίδιο τον Έπαρχο Ολύβριο που ήθελε να την κάνει γυναίκα του κι από τότε σε πολλά μέρη θεωρούσαν  «τους όφιδες πως ήταν τούτοι οι διάολοι» και στις εικόνες τις λατρευτικές της την έχουν πάντα να κρατάει ένα σφυρί και να ετοιμάζεται να τον χτυπήσει…

Αγιά Μαρίνα, Βόνη το μεγαλύτερο πανηγύρι της Κρήτης, τα πιο παλιά χρόνια τουλάχιστον…

Πολλές οι θύμησες, ανάκατες σκέψεις και λέξεις για τούτη τη  μεγάλη γιορτή. Ίσως δεν είμαι η ειδικότερη να μιλήσω για τούτο το πανηγύρι, αλλά είναι τόσες οι ιστορίες  και τα ακούσματα που σκέφτηκα πως πρέπει κι αυτά …να μοιραστούν! Μακρινό το χωριό της Βόνης από το δικό μου, αλλά εκείνα τα χρόνια της δικής μας αθωότητας  ακόμα κι εμείς είχαμε  έντονες τις  εικόνες της προετοιμασίας των ημερών. Είχαμε ακούσει τόσα πολλά, μας είχαν πει πως σε εκείνο το πανηγύρι τα παιχνίδια που πουλούσαν ήταν μοναδικά.

Θέλαμε τόσο πολύ να πάμε κι εμείς… άλλωστε ήταν το in και το must του καλοκαιριού. Κι έτσι  μια χρονιά τα καταφέραμε. Με οργανωμένο σχέδιο, με αλάνθαστα επιχειρήματα, όπως εκείνο που έπιανε πάντα, πως επιτέλους είχαμε δικά μας χρήματα να αγοράσουμε ότι ακριβώς θέλαμε …Εγώ ένα βραχιολάκι με καταγάλανες  χάνδρες στη μέση, που το είχε ήδη αγοράσει από την προηγούμενη χρονιά η καλύτερη μου φίλη,από το ίδιο  πανηγύρι, και ο αδελφός μου ένα μικρό αυτοκίνητο αστυνομικό με τηλεχειριστήριο που έπαιρνε μπαταρίες… 

Πρωτόγνωρο παιχνίδι και αυτό! Κι έτσι ανεβήκαμε όλοι στην καρότσα  του φορτηγού του πατέρα μου, στρώσαμε και μια κουβέρτα να μην μας κτυπάει τα γόνατα το σίδερο, πήραμε και δυο τρεις γειτόνισσες με τις καρέκλες τους και όλα τους τα χρυσαφικά στολισμένες και μόλις βράδιασε …ξεκινήσαμε.

 Κανονική σουρεάλ ή φολκλορική εικόνα της Ελλάδας των  ‘70ς.

Σαν φτάσαμε κοντά στο χωριό, κατάλαβα το λόγο που ο πατέρας μου δεν ήθελε να έρθουμε. Απίστευτος κόσμος, σκόνη και φασαρία που βάραιναν ακόμα πιο πολύ την ατμόσφαιρα. Μας είπαν  να αφήσουμε το αυτοκίνητο πολύ μακριά γιατί υπήρχε κίνδυνος μποτιλιαρίσματος και ας μην ήταν τόσα πολλά πια τα τροχοφόρα εκείνης της εποχής. Εντύπωση τεράστια μας είχε κάνει το πόσα πολλά άλογα  και γαϊδούρια  υπήρχαν παντού και όλα στολισμένα με  κιλίμια και χαλιά. Με χάντρες τεράστιες και φυλακτά στο λαιμό και κάτι σαν καλύπτρες στα μάτια τους. Γούρλωνα τα δικά μου, σαν να μάζευα τις εικόνες της εποχής χωρίς να γνωρίζω το γιατί … Η πορεία μας προς την εκκλησία αργή και λίγο κουραστική. Το ύψος των χρόνων μου δεν μου επέτρεπε να βλέπω ακριβώς τι γινόταν μπροστά μου, μύριζα όμως και άκουγα. Μύριζα καπρικό,( δάφνη, λεμόνι και ψημένο κρέας) που τρυπούσε τη μύτη με τ΄ αρώμά του. Κι άκουγα, αναστεναγμούς και ψίθυρους από γυναίκες που προχωρούσαν δίπλα μας γονατιστές, σέρνοντας το βάρος ενός τάματος  και μεγάλες σακούλες γεμάτες άρτους… Άλλοι άνθρωποι ξυπόλυτοι, χωρίς να τους νοιάζει ο χωματόδρομος, τα αγκάθια ή  οι πέτρες.

Μεγάλο το τάμα… δύσκολες οι ώρες που θα ΄χαν ζήσει. Δεξιά κι αριστερά, μέσα στα χωράφια παρέες μεγάλες αθίγγανων, προσέλκυαν το ενδιαφέρον και την απορία μας. Τούτες οι πολύχρωμες φασαριόζικες οικογένειες είχαν τόσα πολλά στολίδια πάνω τους που τους κοίταζα με δέος και θαυμασμό, γιατί νόμιζα πως αυτοί είχαν προλάβει να πάρουν όλα εκείνα τα πολύτιμα στολίδια που πουλιόντουσαν στο πανηγύρι κι ίσως να μην έφταναν για εμάς…

Βιαζόμασταν να φτάσουμε να ανάψουμε εκείνο το κερί στη χάρη Της, να δούμε όλα εκείνα τα παράξενα που είχαμε ακούσει. Λέγανε πως όταν έταζαν ένα παιδί στην Αγία Μαρίνα, που ήταν λίγο καχεκτικό και αρρωστιάρικο,  για να  γίνει καλά το έντυναν με μαύρα ρούχα για σαράντα μέρες κι ύστερα τα άφηναν στο μοναστήρι κρεμασμένα στην εικόνα της,  για τους φτωχούς. Κι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία σαν εκπλήρωναν το δικό τους  τάμα, αφήναν άραφτα μαύρα υφάσματα στην εκκλησιά για την ενδυμασία των καλογριών, να τα ράψουν εκείνες με τον ειδικό τρόπο που ήξεραν. Υπήρχαν  ρούχα κι εκείνο το βράδυ… Τα είδα με τα μάτια μου. Όμως το πιο παράξενο, το πιο φοβερό ήταν εκείνο το βάζο με το μικρό φίδι μέσα, που έκρυβε μια απίστευτη ιστορία. Την ιστορία της τσιγγάνας που έφτασε στην εκκλησία με φοβερούς πόνους στην κοιλιά και σαν προσευχήθηκε μπροστά στην εικόνα της Αγίας, μέσα από την κοιλιά της έφυγε τούτο το μικρό ερπετό κι όλοι μίλησαν για θαύμα αφού εκείνη έγινε καλά… Ταριχεύθηκε  το φίδι κι έμεινε εκεί,να θυμίζει, να αφυπνίζει μυαλό-ψυχή και σώμα …ίσως!

Δέος για όλες τούτες τις ιστορίες, καπνός  από λιβάνι και κερί παντού μέσα στη μικρή εκκλησία, τάματα γεμάτη η εικόνα, και γύρω και παντού πατερίτσες και μπαστούνια. Και σε ένα θάλαμο λίγο πιο έξω …. Κι ύστερα πήγαμε να  πάρουμε το άγιασμα που έδιναν σε μικρά μπουκαλάκια και λέγανε πως ήταν επίσης θαυματουργό. Έτρεχε από μια πηγή που υπήρχε από τα βάθη των αιώνων, πολύ πριν κτιστεί η εκκλησία και τώρα ήταν κλεισμένη μέσα στο ιερό, και είχε λέγανε υπερφυσικές δυνάμεις τούτο το νερό  με όποιον ερχόταν σε επαφή... Εκείνη τη νύχτα μετά τα μεσάνυχτα, ξαπλωμένοι όλοι στην καρότσα του φορτηγού και επιστέφοντας κατάκοποι στο χωριό, η γιαγιά μου, μας είπε μια από τις φοβέρες ιστορίες που ήξερε από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Μιλούσε για  μια γριά Χριστιανή, σαν πολλές στα γύρω χωριά της Αγιά Μαρίνας που πήρε το άγιασμα τούτο και αφού το ανακάτεψε  με λάδι και αλεύρι  ετοίμασε να φτιάξει ψωμί. Δεν χρειαζόταν προζύμι  γιατί αυτή η ζύμη φούσκωνε από μόνη της. Εκείνη το άφησε όλη νύχτα , να το δει το πρωί ο Τούρκος Αγάς να πειστεί. Αυτός όμως δεν κρατήθηκε, πήγε κρυφά, σήκωσε την πετσέτα που ήταν σκεπασμένο και τότε είδε πως είχε φουσκώσει τόσο πολύ που χύνονταν από παντού. Προσπάθησε να το πετάξει και να φτιάξει ο ίδιος καινούργιο όμως δεν τα κατάφερε… Κι έτσι πείστηκε για τις θαυματουργές  ιδιότητές του.

Η ώρα είχε περάσει. Εμείς αναμέναμε την μεγάλη στιγμή της αγοράς των πολυπόθητων παιχνιδιών μας. Κι αφού βρήκαμε τα στολίδια και τα αυτοκίνητα των ονείρων μας για μια ακόμα φορά τρέξαμε στην ουρά, να περιμένουμε τις περίφημες μαντινάδες με ζάχαρη, της μιας δραχμής, οι δέκα. Ήταν έθιμο αυτό του Αγίου Παντελεήμονα, των Κουνάβων ,αλλά  ο κύριος που τις πουλούσε, ήταν εκεί, κι εμείς αδύνατον να αντισταθούμε στην φοβερή λιχουδιά του καλοκαιριού. Ο προϋπολογισμός μας είχε εξανεμισθεί, αλλά όπως γίνεται πάντα …σε εκκλησία ήμασταν άλλωστε,  το θαύμα  φανερώθηκε μπροστά μας. Όχι δέκα αλλά είκοσι πήρε στον καθένα μας η μάννα μας κι έτσι εκτός όλα τα άλλα θαυμαστά που συνέβησαν  εκείνο το βράδυ,  σίγουρα για μας τούτο το πανηγύρι ήταν το καλύτερο και μεγαλύτερο που είχα πάει στην μέχρι εκείνη στιγμή της ζωής μου....

Λένε πως ο κόσμος που πήγαινε για προσκύνημα την παραμονή κι ανήμερα έφτανε συχνά και τους εκατό χιλιάδες …

Να πάτε, να προσέχετε γιατί έχει κόσμο πολύ και να περπατήσετε στο χωριό…Χρόνια μας πολλά! 

ΠΗΓΕΣ :

*Λόγια του Αέρα, Συλ. Διηγημάτων (ανέκδοτη), Ελένη Μπετεινάκη,2017

Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Γριβάκης, Ελένη Μπετεινάκη, R.Behaeddin

Δημοσιεύτηκε στο cretalive.gr στις 17 Ιουλίου 2020 : https://www.cretalive.gr/apopseis/itan-kapote-megalytero-panigyri-tis-kritis

Και στην Εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ :https://www.patris.gr/2020/07/17/protoselido-patris-17-7-2020/