Ένα μικρό αφιέρωμα σε αγαπημένα βιβλία του Άντερσεν και άλλα από εκείνα που έχουν σαν θέμα τους το βιβλίο!

Τα Παραμύθια του Σαββάτου …. γράφει η Ελένη Μπετεινάκη!

Κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου γιορτάζει ο μεγαλύτερος παραμυθάς στο κόσμο, ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Έχουν περάσει 213 χρόνια από την γενέθλιο ημέρα του κι όμως κανένας δεν τον ξεχνά  ποτέ, αφού εκείνη την ημέρα έχει καθιερωθεί μαζί του να γιορτάζει απ΄ άκρη σ΄ άκρη της γης και το παιδικό βιβλίο. Ένα μικρό αφιέρωμα λοιπόν στην μέρα αυτή σε αγαπημένα βιβλία του Άντερσεν και άλλα από εκείνα που έχουν σαν  θέμα τους ….το βιβλίο! Και μαζί του κι ένας μικρός που ‘χει γενέθλια την 1^η του Απρίλη, κι έμπλεξε το ψέμα με την αλήθεια κι έγινε ένα παραμύθι ξακουστό. 

Κύριες και κύριοι κι αγαπητά μου παιδιά, ο Πινόκιο είναι πάντα εδώ…

Οι αγριόκυκνοι, Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, ( εικ : Gunther  Jakobs), εκδ. Αερόστατο

Ένα από τα αγαπημένα παραμύθια του Άντερσεν με διάχυτο το μαγικό στοιχείο κι όλα εκείνα που είχαν οι παλαιότερες ιστορίες,  είναι οι Αγριόκυκνοι. Μια έκδοση παλαιότερη με την σπουδαία  εικονογράφηση του Guther Jaκobs,  μας δίνει ένα ακόμα παραμύθι  από τα συνολικά  175 που έγραψε  ο σπουδαίος παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν . Αυτή η ιστορία που αναφέρεται στην πάλη ανάμεσα στο καλό και στο κακό δίνει την κάθαρση με την επικράτηση του καλού τέλους, δεν έρχεται απρόσκοπτα αλλά απαιτεί θυσίες, πόνο, επιμονή και υπομονή. Απαιτεί επίσης καρτερία, σύνεση και θάρρος. Διδάσκει για μια ακόμα φορά πως όλα μπορούν να συμβούν αν κάποιος έχει έναν στόχο και σκοπό και τίποτα δεν τον αποπλανήσει από την αρχική του πρόθεση και υπόσχεση. Τα έντεκα πριγκιπόπουλα που μεταμορφώνονται από την κακιά μητριά σε αγριόκυκνους  είναι το μεγάλο στοίχημα και ο στόχος της Ελίζας της μικρής τους αδελφής που όσο κι αν οι πειρασμοί γύρω της ήταν αρκετοί εκείνη δεν πτοήθηκε ακόμα κι όταν έφτασε τόσο κοντά να χάσει και την ίδια της τη ζωή. Ανταμείβεται  με τον καλύτερο τρόπο και το παραμύθι έχει το πιο αίσιο τέλος όπως σε όλα  σχεδόν τα « μαγικά παραμύθια».

Η Βοσκοπούλα και ο καπνοδοχοκαθαριστή, Χανς Κρίστιαν Άντερσεν ( Διασκευή και εικονογράφηση Έφη Λαδά), εκδ. Κέδρος

Μια ακόμα διασκευή ενός από τα παραμύθια του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Τούτο το βιβλίο φέρει και την υπογραφή της Έφης Λαδά και στο κείμενο και στην εικονογράφηση. Μια όχι και τόσο γνωστή ιστορία του μεγάλου παραμυθά που μιλάει για το θάρρος, που αν και ωθεί σε νέες περιπέτειες, η δύναμη της συνήθεια και της σιγουριάς θριαμβεύει  και όλα επιστρέφουν στην ίδια γνωστή κατάσταση. Μια ιστορία βγαλμένη και αυτή μέσα από τη ζωή κι ας αφορά δυο πορσελάνινες κούκλες που …ερωτεύονται , όπως οι άνθρωποι. Κι εκείνες προσπαθούν να ξεφύγουν από την μοίρα και το πεπρωμένο τους, όμως το άγνωστο  τους δημιουργεί φόβο και τα βήματα τους γίνονται μικρά ως και πισωγυρίσματα. Το ταξίδι μέσα από την καπνοδόχο για άγνωστα μέρη είναι το ταξίδι της ζωής που όμως διακόπτεται όταν μπαίνει μπροστά η κοινή λογική κι όχι η δίψα για το άγνωστο και η τόλμη για πιθανούς κινδύνους και ρίσκα.

Ένα παραμύθι που έχει ζωντανέψει με την εκπληκτική ζωγραφική της  η Έφη Λαδά πριν από αρκετά χρόνια που όμως σε κάνει να στέκεις και να θαυμάζεις το ταλέντο και το μοναδικό της στυλ. Το παραμύθι  αυτό, σ΄ αυτήν την έκδοση παραμένει  μοναδικό και ίσως εικονογραφημένο καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη έκδοσή του ανά τον κόσμο.

Το όνειρο του Πινόκιο, Ανν Λέισεν, μετάφραση Αργυρώ Πιπίνη, εκδ. Μεταίχμιο

Μια κλασσική ιστορία. Πασίγνωστη, αγαπημένη, χιλιοειπωμένη. Κι εδώ αλλάζουν λίγο οι καταστάσεις. Μια νέα έκδοση , μια καινούργια άποψη , μια εξέλιξη διαφορετική.

Η ιστορία του Πινόκιο, της ξύλινης μαριονέττας που της δίνει ζωή ο γερό Τζεπέτο και που περνώντας από χίλιες δυο περιπέτειες καταφέρνει να καταλάβει πως πρέπει να συμπεριφέρεται. Πώς να μην παρασύρεται από τους « πειρασμούς» της ζωής και πώς να μην λέει ψέματα. Στην ιστορία της Ανν Λέισεν ο γρύλλος δεν υπάρχει για να είναι η συνείδηση του Πινόκιο. Μόνος του προχωράει, μπλέκεται σε καταστάσεις λίγο διαφορετικές από τις γνωστές. Η Γαλάζια Νεράιδα είναι πάντα εκεί , καθοδηγεί, συμβουλεύει και «τιμωρεί».

Τούτη η ιστορία έχει ένα τέλος διαφορετικό. Έκπληξη που φέρνει τον μικρό αναγνώστη στο σήμερα, στην σύγχρονη ζωή και νοιώθει κι εκείνος πιο κοντά στις « περιπέτειες του Πινόκιο».

Πάντα μελετώ πολύ και θαυμάζω τους ανθρώπους που ακουμπούν τις κλασσικές και χιλιοδιαβασμένες ιστορίες και που αν και στην αρχή ανησυχώ για το αποτέλεσμα στο τέλος βλέπω πως έκαναν πολύ καλά που δοκίμασαν να την πάνε παραπέρα …Θέλει τόλμη, γνώση και πολύ προσεκτική διαχείριση της « φαντασίας» και του λόγου. Κι εδώ έρχεται το ερώτημα; Γιατί να ξαναγραφεί μια ιστορία αφού ήδη υπάρχει;

Γιατί πάντα υπάρχουν κι άλλες εκδοχές σε ότι συμβαίνει, κι ας δίνονται από διαφορετικούς «συγγραφείς». Γιατί οι εποχές αλλάζουν, γιατί οι …ζωές εξελίσσονται. Κι αφού κανένας δεν αλλοιώνει το πρωτότυπο, αλλά πατάει γερά πάνω του κι απλά προσθέτει ή καταθέτει μια άποψη, νομίζω πως η τόλμη τους αν αξίζει, δικαιώνεται.

Τούτο το βιβλίο έχει επίσης εκπληκτική εικονογράφηση από την ίδια τη συγγραφέα που δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφισβήτησης για το πόσο πολύ άξιζε να « ξαναγραφτεί».

Και θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε και στην μεταφράστρια του την Αργυρώ Πιπίνη που επίσης έκανε καταπληκτική δουλειά.

Για παιδιά από 5 ετών που αγαπούν τα μαγικά παραμύθια και που το όνειρο κι η φαντασία είναι για αυτά τροφή, εμπειρία και … ζωή!

Ένα παιδί από βιβλία, Oliver Jeffers & Sam Winston, εκδ. Ίκαρος

Ένα κορίτσι, μια σχεδία, ένα κάλεσμα μοναδικό για ένα αγόρι. Μια περιπλάνηση, μια πλεύση , μια περιπέτεια στον κόσμο των λέξεων, των βιβλίων, της φαντασίας. Πέρασμα από δύσκολα «βουνά», σκοτεινές σπηλιές, μεγάλα δάση, στοιχειωμένα κάστρα και ανίκητα τέρατα. Ένα κάλεσμα για ένα τραγούδι πάνω στα σύννεφα για ένα κόσμο που είναι γεμάτος ιστορίες. Ένα κόσμο που μπορεί να χωράει μέσα σε μια βιβλιοθήκη που το μόνο που έχει να κάνει κάποιος είναι να διαλέξει όποια ιστορία ή  όποιο βιβλίο θέλει…

Αριστουργηματικό, λιτό και απέριττο. Μοναδικό στα νοήματα με λόγια λίγα αλλά πολύτιμα. Ποτέ ένα βιβλίο δεν είπε τόσα πολλά με τόσες λίγες λέξεις. Ποτέ η αγάπη δεν «ειπώθηκε» τόσο απλά, τόσο όμορφα, με οδηγό μια χάρτινη σχεδία που ΄ναι πλεγμένη με λέξεις. Ποίημα, πεζό, ιστορία, τραγούδι, τι από όλα είναι τούτο το βιβλίο με την χαρισματική και μαγική εικονογράφηση;  Ύμνος είναι, στο βιβλίο, ύμνος στα ωραία και στα απλά. Στη φαντασία, στο όνειρο, στο νου και στην ψυχή. Γιατί μόνο μέσα από ένα βιβλίο ταξιδεύεις τόσο πολύ και μακριά και ταυτόχρονα παντού. Μέσα σε λίγα λεπτά αλλάζει ο κόσμος, οι συνθήκες, τα μέρη και τα γεγονότα. Ο ΚΟΣΜΟΣ όπως μοναδικά εικονογραφείται στο βιβλίο από τον εικαστικό Sam Winston ,είναι ο κόσμος των διάσημων κλασσικών παραμυθιών που καλούμαστε όλοι να ξαναθυμηθούμε μέσα από την πένα του Oliver Jeffers και να καταλάβουμε τις μεγάλες αλήθειες που κρύβουν. Κάθε σελίδα από αυτό το τόσο μοναδικό βιβλίο είναι κι ένα άλλο βιβλίο, ολοκαίνουργιο, που δίνει φτερά στη φαντασία και στην αφήγηση. Πολλές φορές η δύναμη της εικόνας είναι τέτοια που οι λέξεις είναι φτωχές για την περιγράψουν. Και την ίδια στιγμή οι λέξεις είναι αυτές που δημιουργούν τον ωκεανό των μηνυμάτων, των απόψεων και των μεγάλων νοημάτων.

Η απόδοση στα ελληνικά του μοναδικού αυτού βιβλίου ανήκει στον Φίλιππο Μανδηλαρά!

Να το πάρετε τούτο το βιβλίο, όχι μόνο γιατί είναι το καλύτερο δώρο για μια επέτειο όπως αυτή της Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού βιβλίου αλλά γιατί δεν πρέπει να λείπει από καμιά βιβλιοθήκη και από κανένα …παιδί που αγαπά τα βιβλία, τις ιστορίες και τις εικόνες!

Δείτε το βίντεο και αφεθείτε στην εικόνα και τη μουσική: https://www.youtube.com/watch?v=vUmUAXPrSZM

 

Αν θες να πας ταξίδι στο φεγγάρι, Αργυρώ  Πιπίνη, εικ: Εριφύλη Αράπογλου, εκδ. Καλειδοσκόπιο

Πόσα ταξίδια μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος στη ζωή του; Με ποδήλατο, μηχανάκι, αυτοκίνητο, πλοίο, αεροπλάνο ή… διαστημόπλοιο; Πολλά θα μου πείτε, όμως ξέρω ένα τρόπο που μπορεί κανείς χρησιμοποιώντας τον να ταξιδεύει  κάθε μέρα, κάθε ώρα,  ίσως και κάθε στιγμή. Και τούτο δεν είναι  παιχνίδι του μυαλού, είναι μια πραγματικότητα. Αρκεί να κάνει μόνο ένα πράγμα. Να διαβάσει ένα βιβλίο. Να μπει στον κόσμο της φαντασίας, της ιστορίας της γνώσης, της επιστήμης, της …χαράς.

Τότε ναι, θα φτάσει μέσα σε πολύ λίγο χρόνο ίσαμε το φεγγάρι κι από κει σαν ανοίξουν όλες οι πόρτες του μυαλού,  όλα θα φαίνονται διαφορετικά, τα σημαντικά ίσως ασήμαντα, τα μεγάλα ίσως μικρά, τα προβλήματα ίσως να έχουν λύση.

Ένα βιβλίο, μια σταλιά τούτο το πόνημα της Αργυρώς Πιπίνη. Ένα βιβλίο, ποίημα, ύμνος στον …εαυτό του. Ένα βιβλίο που χωράει παντού, στην τσάντα, στην τσέπη, στην παλάμη μας κι έχει μέσα του όλο το θησαυρό του κόσμου. Το καταστάλαγμα, την αλήθεια για έναν από τους καλύτερους φίλους του ανθρώπου. Ένα βιβλιαράκι θησαυρός, που συνοψίζει με τόσο απλό και λιτό τρόπο όλα όσα εμείς που αγαπάμε τα βιβλία θέλουμε να πούμε στους άλλους αλλά …δεν το κάναμε. Ένα βιβλίο χείμαρρος, μια ζεστή αγκαλιά λίγο πριν κοιμηθείς, μια βαθιά ανάσα την ώρα που νοιώθεις να χάνονται όλα όσα πίστευες για αυτό. Ένα βιβλίο προτροπή για μικρούς και μεγάλους…

Μόνο με ένα βιβλίο θα πάς παντού, λέει η Αργυρώ κι εμείς θα συμφωνήσουμε απόλυτα. Είναι το μοναδικό εισιτήριο στον κόσμο που πάντα θα μας εκπλήξει, είναι ο μόνος τρόπος να γαληνέψει πλήρως η ψυχή, να νοιώσεις πως ποτέ δεν θα είσαι μόνος.

Ένα βιβλιαράκι να το χαρίσεις στους αγαπημένους σου, να το διαβάσεις δυνατά να τ΄ακούσουν ΟΛΟΙ. Να καταλάβουν πως δεν χρειάζονται πάντα χρήματα ή άλλα ταξίδια για να μεγαλώσει …η καρδιά, για να χορτάσει η ψυχή, για να τραφεί το μυαλό.

Απλή, λιτή και καλοφτιαγμένη η έκδοση από το Καλειδοσκόπιο, απλή και λιτή κι η εικονογράφηση του από την Εριφύλη Αράπογλου. Άλλωστε ένα βιβλίο δεν έχει ανάγκη από περιττά στολίδια για να μιλήσει για τον εαυτό του, αρκεί να το ακουμπήσεις, να το μυρίσεις και …να ψάξεις να το βρεις, να σου ταιριάζει!

Αργυρώ ευχαριστούμε με την ψυχή μας για τούτο το ταξίδι που πραγματικά μας έφτασε ίσαμε το φεγγάρι κι ακόμα παραπέρα !

Ταξίδεψε μαζί μου, Δήμητρα Πυργελή, εικ: Μιχάλης Βαλασόγλου – Μαρία Παγκάλου, εκδ. Λιβάνης

Ένα χάρτινο σπίτι με  κατοίκους τι άλλο εκτός από χαρτιά! Με φίλο τον άνεμο και συντροφιά του το φύσημα του που μπορεί να τα οδηγήσει στην άκρη του κόσμου. Μια μέρα, ένα μικρό ανυπόμονο και ταξιδιάρικο χαρτάκι ζήτησε από τον φίλο του τον άνεμο να του δείξει τον κόσμο. Κι εκείνος, κατάλαβε, το άκουσε  και φύσηξε δυνατά προσγειώνοντας το μικρό χαρτάκι  σε μια γκρίζα πολυκατοικία, πέρα μακριά από τον τόπο του. Από την μισάνοιχτη πόρτα άρχισε να γνωρίζει έναν κόσμο που δεν γνώριζε πως υπήρχε… Εκείνον του Ραδιοφώνου, της Πινακοθήκης, της  Μουσικής, της Απασχόλησης, της Αγιογραφίας, των Βιβλίων… Αναρωτήθηκε για τη ζωή και για τα θαυμαστά της και κύλησε για τον ημιώροφο όπου βρισκόταν η παιδική βιβλιοθήκη. Εκεί ξεχάστηκε ανάμεσα στη μυρωδιά, το χρώμα, την ομορφιά των βιβλίων… Μια στιγμή που θα βρεθεί κάτω από το παπούτσι της Αρετής, η ζωή του θα αλλάξει κι αιτία ήταν το μήνυμα που ήταν γραμμένο πάνω του και δεν το γνώριζε....  Άκουγε, ρουφούσε τη ζωή, μάθαινε για τα πέρατα του κόσμου… Αυτό, το μικρό χαρτάκι που δεν ήταν τίποτα άλλο παρά ένα απόκομμα εφημερίδας που κάποιος είχε κόψει αδέξια. Ίσαμε εκείνη τη  μέρα την γιορτινή του Απρίλη, της Άνοιξης που έμαθε ακόμα μια σπουδαία και μεγάλη λέξη : Φιλαναγνωσία …κι ένας ολοκαίνουργιος κόσμος ανοίχτηκε μπροστά του, ένας σκοπός μοναδικός. Μια λέξη που όσοι την αγαπήσουν για πάντα θα είναι …νικητές!

Μια τρυφερή ιστορία για μια μεγάλη αγάπη, τα βιβλία. Ποιος θα μπορούσε να τη γράψει πιο ονειρικά και παραμυθένια από μια Κυρία των Παραμυθιών και των βιβλίων; Η Δήμητρα Πυργελή είναι η αιτία αυτής της τόσο όμορφης, ταξιδιάρικης και …χάρτινης περιπέτειας του μικρού χαρτιού. Μιας ιστορίας που ξεχειλίζει αγάπη για το βιβλίο, που χρωματίζει και φωτίζει τους δικούς μας κόσμους παροτρύνοντας μικρούς και μεγάλους στα ταξίδια που προσφέρει η ανάγνωση, η γνώση, η εικόνα, τα γραφούμενά του! Ένα παραμύθι για ένα χαρτί, για το Α και το Ω των βιβλίων, για τη χαρά της ανακάλυψης νέων κόσμων που σου προσφέρει το διάβασμα. Για τα ταξίδια που δεν χρειάζεται να σε ταλαιπωρήσουν με πλοία, αεροπλάνα,  αυτοκίνητα,  αρκεί να  αφεθείς στη φαντασία, το όνειρο ,στις γραμμές ένα καλογραμμένου βιβλίου. Ένα παραμύθι που σου θυμίζει την μοναδική μυρωδιά του χαρτιού, των βιβλίων  και που θες να χωθείς με τις ώρες μέσα στις βιβλιοθήκες για να μάθεις, να ζήσεις, να ανακαλύψεις νέες περιπέτειες …

Για το φως της γνώσης, για το θησαυρό της κάθε ψυχής που λάμπει πάντα και ας είναι «γραμμένος»  ταπεινά ακόμα και σε ένα τόσο δα χαρτάκι… Σημασία έχει να βρεθείς την κατάλληλη στιγμή στο σωστό μέρος κι η ζωή να σου χαμογελάσει…

Εικονογραφημένο από τον Μιχάλη Βαλασόγλου και την Μαρία Παγκάλου με ένα ιδιαίτερο τρόπο και στυλ που επίσης μας ταξιδεύουν στον κόσμο της τέχνης, των ζωγραφικών πινάκων και τεχνοτροπιών. Εμπνευσμένες εικόνες  από πίνακες διάσημων ζωγράφων, ιδιαίτερες και πραγματικά πολύ «δυνατές».

Για παιδιά και …μεγάλους, για όσους λατρεύουν τα βιβλία!

Ένα βιβλίο που ταξιδεύει, Ιουλία Κωστοπούλου, εικ : Μάρω Αλεξάνδρου, εκδ. Μεταίχμιο

Ε ναι… Ένα φίλο ψάχνουμε όλοι. Ένα φίλο που να κατοικεί και στη φαντασία  μας ή και σε ένα ράφι, σε μια ντουλάπα ή ακόμα καλύτερα σε μια βιβλιοθήκη. Όμως η βιβλιοθήκη του μικρού μας φίλου είναι  ανύπαρκτη, τα βιβλία στο σπίτι του ακουμπούν τον αριθμό μηδέν και η δασκάλα της πρώτης τάξης ζητά από τους μαθητές  της την επόμενη μέρα να φέρουν στο σχολειό το αγαπημένο τους βιβλίο.  Δύσκολα τα πράγματα για το μικρό αγόρι. Κι εκεί που όλα δίνουν μαύρα η βόλτα στο πάρκο κρύβει την μεγαλύτερη έκπληξη του κόσμου. Πάνω  σε ένα παγκάκι υπάρχει ένα πολύχρωμο βιβλίο :Ο δράκος και το σύννεφο. Το παίρνει, το κρύβει  και φυσικά το διαβάζει το βράδυ πριν κοιμηθεί. Κι εκεί ξανά ανακαλύπτει έναν πολύτιμο θησαυρό και φίλο που αποφασίζει να τον έχει πάντα αλλά την ίδια στιγμή να τον μοιράζεται και με άλλα παιδιά…

Όμορφη ιστορία της Ιουλίας Κωστοπούλου,  γεμάτη με νοήματα για όλους μικρούς και μεγάλους που στοιβάζουν βιβλία στη βιβλιοθήκη τους χωρίς να τους δίνουν τη δυνατότητα να… ζουν! Το βιβλίο είναι ο πιο σπουδαίος φίλος για τον άνθρωπο. Στα δύσκολα, στα εύκολα, στις μεγάλες αποστάσεις, στα ταξίδια , στην μοναξιά, στη χαρά, στην κάθε μέρα, στη ζωή. Ωστόσο δύσκολα πολλοί από μας το αποχωρίζονται από …δικό τους. Και τούτη η γραφή της Ιουλίας μας κάνει να ξανασκεφτούμε τα  σκονισμένα ράφια της βιβλιοθήκης και τις δεκάδες οργανώσεις  που υπάρχουν κι δίνουν στο βιβλίο  τα φτερά να πετάξει και να φτάσει παντού.

Ξεχωριστό με πολύ ιδιαίτερο μήνυμα για τους βιβλιόφιλους και μη που είναι και θέλουν αν μυηθούν στο κόσμο του βιβλίου. Εθελοντισμός, προσφορά, δύναμη σκέψης και θέλησης. 

Για παιδιά από 6 χρόνων.

*H Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δείτε το απόσπασμα από την εκπομπή Καλό Μεσημέρι στις 2 Απριλίου 2018:https://www.youtube.com Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου!