Τα Παραμύθια του Σαββάτου …

…γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Ιστορία, μύθος, λογοτεχνία, όπερα, θέατρο και μουσική, έχουν τα «Παραμύθια του Σαββάτου» αυτήν τη φορά. Κλασσικές αξίες που άντεξαν στο χρόνο. Μουσική που εμπνέει, ηρεμεί, και ιστορίες που διδάσκουν, μαθαίνουν και …προχωρούν. Λες και τα χρόνια δεν έχουν περάσει καθόλου κι είναι τούτα τα παραμύθια σαν να γράφτηκαν σήμερα κι ας είναι «Παραμύθια χωρίς όνομα», ίσως γιατί είναι τόσο επίκαιρα, σύγχρονα και διαχρονικά. Κι εκείνη η μουσική που δεν …παλιώνει ποτέ και ας έχουν περάσει 200 χρόνια από την ημέρα που ακούστηκε για πρώτη φορά;  Κι είναι και εκείνο το νησί, το πιο μεγάλο, το πιο τρανό, το θεριό που κείτονταν στη θάλασσα. Κρήτη το λένε, γέφυρα του κόσμου, του πολιτισμού ευλογημένος τόπος. Κι είναι η ιστορία του πανάρχαια. Μπλέκει τους μύθους με τις αλήθειες όπως συμβαίνεις σ΄ όλα τα μαγικά μέρη και στα παραμύθια…

Παραμύθια  να΄ναι όλα τούτα ή μήπως συνέβησαν στ΄ αλήθεια  …μια φορά κι ένα καιρό;

Κρήτη από τον Μίνωα ως σήμερα,Φίλιππος Μανδηλαράς, Εικ: Ναταλία Καπατσούλια, εκδ. Παπαδόπουλος

Κι αυτή είναι η πρώτη ιστορία της Κρήτης για μικρά παιδιά. Ένα μικρό οδοιπορικό στο χρόνο μέσα από τον μύθο, τότε που ο Δίας διάλεξε τον τόπο τούτο να κρύψει την μάνα του την Ρέα, κουβάλησε την Ευρώπη μεταμορφωμένος σε λευκό τράγο, κι ήρθε κι ο Μίνωας να βασιλέψει και όλοι να γνωρίσουν τον φοβερό Μινώταυρο. Κι ακολούθησαν ένα σωρό γεγονότα, πολιτισμοί που χάθηκαν και κατακτητές που το πολιόρκησαν για αιώνες. Σαρακηνοί, Βυζαντινοί και Ενετοί  για πάνω από 800 χρόνια την είχαν υπό την κυριαρχία τους. Ωστόσο την εποχή των Ενετών άνθισαν πολύ οι Τέχνες στο νησί και δημιουργήθηκαν έργα  που έμειναν ανεξίτηλα στο χρόνο. Ώσπου ήρθαν  οι Οθωμανοί και εγκαταστάθηκαν και οι βιαιότητες  συνεχίστηκαν για πάνω από διακόσια  χρόνια. Επαναστάσεις, εξεγέρσεις, πολιτικοί αρχηγοί, βασιλιάδες, γερμανοί, κατοχή, και τι δεν γνώρισε τούτος ο ευλογημένος τόπος… Κι η ιστορία συνεχίζεται να γράφεται ως τις μέρες μας  για ένα νησί το νοτιότερο μέρος της Ευρώπης  που μοιάζει να ναι η γέφυρα πολιτισμών, λαών του κόσμου ολάκερου…

Φίλιππος Μανδηλαράς, Ναταλία Καπατσούλια… Δύο δημιουργοί, συγγραφέας και εικονογράφος που μας έχουν δώσει με τον καλύτερο τρόπο την ιστορία της Ελλάδας  για μικρά παιδιά  σε μια σειρά βιβλίων που κοσμούν τις περισσότερες βιβλιοθήκες σπιτιών και σχολείων στη χώρα μας. Με έμμετρο πολλές φορές λόγο από τον Φίλιππο και με απλό αλλά όχι απλοϊκό ύφος και γραφή μαθαίνει – μυείται στα δύσκολα μονοπάτια της ιστορίας ένας τρυφερός αναγνώστης. Η Ναταλία πάλι με χιούμορ και διάθεση …μικρού παιδιού ζωντανεύει με τις εικόνες της ένα σωρό εποχές και ανθρώπους που λατρεύουν οι μικροί αναγνώστες.

Μια συνεργασία επιτυχής για εμάς και τα παιδιά μας κι αφού έχουμε μια αδυναμία στο νησί της Κρήτης, σας λέμε εντελώς …αντικειμενικά πως είναι από τα καλύτερα που έχουμε «δουλέψει» στο νηπιαγωγείο!

Για παιδιά από 4 ετών!

Παραμύθι χωρίς Όνομα, η πρώτη μου λογοτεχνία, Πηνελόπη Δέλτα (διασκευή Τζέμη Τασάκου, εικ: Αιμιλία Κονταίου), εκδ. Μεταίχμιο

Αυτό το βιβλίο είναι το παραμύθι χωρίς  Όνομα. Αξία κλασσική και διαχρονική. Γνωστό και αγαπητό στις καρδιές των μεγάλων  και τώρα πια θα γίνει και των πολύ μικρών αναγνωστών. Το παραμύθι των παραμυθιών θα μπορούσε να χαρακτηριστεί γιατί η ιστορία του είναι σύγχρονη κι ας γράφτηκε στα 1910 από την πολύ σπουδαία Πηνελόπη Δέλτα. Πάνω από ένα αιώνα λοιπόν τούτο το παραμύθι, ζει, βασιλεύει, διδάσκει, αφυπνίζει και παραμένει …μοναδικό.

Η ιστορία ξεκινά στη χώρα των Μοιρολάτρων μετά τον θάνατο του βασιλιά Συνετού. Ο γιός του ο Αστόχαστος θα παντρευτεί τη βασίλισσα Παλάβω και η σπατάλη τους θα τους φέρει σε όρια φτώχιας. Τα σεντούκια της χώρας θα αδειάσουν και ζητώντας βοήθεια από τον εξάδελφο του θα λάβει σαν δώρο μια γαιδουροκεφαλή. Το βασιλόπουλο, ο Συνετός ο Β΄και η αδελφή του η Ειρηνούλα θα φύγουν από τη χώρα του πατέρα τους και θα βρεθούν στο δάσος περιπλανώμενοι συναντώντας ένα σωρό ανθρώπους διαφορετικούς. Πρώτα από όλα την κυρά Φρόνηση και την κόρη της τη Γνώση που θα μάθουν στην μικρή Ειρηνούλα να χρησιμοποιεί τα χέρια της για να συντηρεί τον εαυτό της και τους άλλους αν χρειαστεί. Ο γεράκος που θα συναντήσουν στη συνέχεια, ο δάσκαλος, θα τους κάνει να προχωρήσουν το ταξίδι ως τη μεγάλη πλατεία στην πόλη που είχε κτιστεί στην καρδιά της χώρα στους. Άκουσαν για δίκες κι είδαν πως η δικαιοσύνη ήταν …τυφλή. Ο Συνετός ο Β΄ τότε αποφάσισε να επιστρέψει στην πατρίδα του, να αγωνιστεί για τα  δίκαια και τα άδικα, για τα μικρά και τα μεγάλα, για την ζωή που ξεκινάει πολλές φορές ξανά από το μηδέν. Κι άρχισαν από τα πολύ μικρά και απλά, τα καθημερινά γνωρίζοντας πια πως μια μικρή αλλαγή φέρνει πάντα μαζί της μια πολύ μεγαλύτερη…Κι όλα άλλαξαν  σαν χρησιμοποίησαν τη Γνώση, την πείρα, τα χέρια τους. Σαν έσκαψαν τη γη και την φύτεψαν, σαν απαλλάχτηκαν από τα περιττά βάρη.

Μαγική ιστορία! Σύγχρονο παραμύθι. Όπου υπάρχει Σύνεση και Γνώση. Όπου υπάρχει σκέψη και διάθεση. Όπου ο εγωισμός δεν υπερτερεί. Όπου οι άνθρωποι σκέφτονται και τους διπλανούς τους. Και τι άλλο να πει κανείς για αυτήν την ιστορία. Γραμμένη έναν αιώνα πριν συνεχίζει στις μέρες μας να διδάσκει. Πηνελόπη Δέλτα ο δημιουργός της. Τζέμη Τασάκου η συγγραφέας που τη  διασκεύασε για μικρά παιδιά και τα κατάφερε πάρα πολύ καλά. Μαζί με την εικονογράφο Αιμιλία Κονταίου έφτιαξαν το Παραμύθι χωρίς Όνομα της Δέλτα με τέτοιο τρόπο ώστε να αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερη αξία και να γίνει γνωστό σε πιο τρυφερές ηλικίες. Υπέροχη εικονογράφηση, υπέροχο και το κείμενο. Σαν να γράφτηκε σήμερα, με πολύ σεβασμό στο ήδη υπάρχον κείμενο, με έμφαση όπου χρειάζεται  ώστε όλοι να …ζουν καλά και τα παιδιά μας που βρίσκονται πια πιο κοντά στην λογοτεχνία που πραγματικά αξίζει… ακόμα καλύτερα!

Για παιδιά από 4 ετών…

O Κουρέας της Σεβίλλης, Κάρμεν Ρουγγέρη, εικ :Χριστίνα Κουλουμπή, εκδ. Ψυχογιός

Μια διασκευή για θεατρική παράσταση και για μια ιστορία που μοιάζει με παραμύθι. Ένας ακόμα ύμνος στην φιλία, στην αγάπη, στις τέχνες, στις εξυπνάδες και πονηριές που «σκαρφίζεται » ο έρωτας. Όλα αυτά μέσα από το αρχικό κείμενο του Πιερ Ογκιστέν Καρόν ντε Μπομαρσέ, που έγινε λιμπρέτο του Στερμπινί και όπερα του Τζοακίνο Ροσίνι στα 1816. Η συγκεκριμένη διασκευή στα ελληνικά, έγινε από την Κάρμεν Ρουγγέρη  με στόχο να γνωρίσουν τα παιδιά την κλασσική μουσική και μια ιστορία πανέξυπνη, χιουμοριστική που μοιάζει σαν  παραμύθι μια άλλης  εποχής!

Στην συγκεκριμένη διασκευή  η ιστορία έχει ως εξής. Όλα ξεκινούν  στο Πράντο, μια μικρή πόλη της Ισπανίας πολλά χρόνια πριν, όταν η Ροζίνα, ένα χαριτωμένο κορίτσι απ’ τη Σεβίλλη είχε πάει να επισκεφθεί μια θεία της. Δεν είχε προλάβει να μπει στο σπίτι όταν ξαφνικά βλέπει  τον κόμη Αλμαβίβα, που έτυχε να περνάει από κει. Ερωτεύτηκαν κι οι δυο με την πρώτη ματιά. Ετσι σύμφωνα με τα έθιμα της εποχής ο Κόμης Αλμαβίβα στέλνει προξενήτρα στο Γέρο-Μπάρτολο, τον κηδεμόνα της Ροζίνας, για να ζητήσει το χέρι της. Εκείνος όμως αρνείται. Ο γιατρός Μπάρτολο στην πραγματικότητα θέλει να παντρευτεί την Ροζίνα, πριν κλείσει τα 18 της χρόνια και να βάλει στο χέρι της περιουσία της. Ο έρωτας όμως του Αλμαβίβα είναι τόσο δυνατός που ζητά την βοήθεια του διάσημου κουρέα της πόλης, του Φίγκαρο. Μεταμφιέζεται  σε έναν φτωχό φοιτητή της ιατρικής  με το όνομα Λιντόρο και παίρνει όσες πληροφορίες χρειάζεται για την αγαπημένη του. Σε  όλα αυτά μεγάλη βοήθεια θα προσφέρουν και τα φλουριά που δίνει με άνεση ο …Λιντόρο  στον κουρέα.

Η ιστορία εκτυλίσσεται με ένα σωρό σχέδια των δύο φίλων ώστε να μπει στο σπίτι του Μπάρτολο ο Αμμαβίβα, με ένα σωρό  τις ιδέες του κουρέα  και την βόρεια της οικονόμουτου γερό Μπάρτολου. Με ένα τραγούδι καταφέρνει αν συγκινήσει την Ροζίνα ο φτωχός…νέος και  ο Φίγκαρο αναλαμβάνει δράση μετά δίνοντας και ένα γράμμα στην όμορφη κοπέλα. Σειρά έχει η επόμενη μεταμφίεση του Κόμη, σε μεθυσμένο στρατιώτη που έρχεται να μείνει στο σπίτι του Μπάρτολο και αργότερα σαν βοηθός του προξενητή Μπαζίλιο, που θα κάνει στην Ροζίνα μαθήματα μουσικής. Ακολουθούν διάφορα ευτράπελα, προκείμενου να μην γίνει ο γάμος του Μπάρτολο με την Ροζίνα. Ο Φίγκαρο προσπαθεί να σώσει τους δύο ερωτευμένους, μικροπαρεξηγήσεις συμβαίνουν, και ο Κόμης στο τέλος αναγκάζεται ύστερα από διάφορα γεγονότα να αποκαλύψει την αληθινή του ταυτότητα στην αγαπημένη του. Το τελευταίο τέχνασμα του Φίγκαρο μπαίνει σε εφαρμογή αρκεί να υπάρχουν τα φλουριά που «εξαγοράζουν » τον πανούργο Μπαζίλιο και οι δύο νέοι παντρεύονται αλλά κι ο Μπάρτολο δεν μένει μόνος του αλλά παίρνει για γυναίκα του την Μπέρτα και φυσικά ποιος θα μπορούσε να έιανι κουμπάρος σε τούτους τους γάμους; Μόνο ένας έξυπνος και πανούργος κουρέας!

Μια ιστορία πασίγνωστη που δίνει «φτερά » στην αγάπη και σε κάθε εμπόδιό της. Μια ιστορία απολαυστική, με χιούμορ, τεχνάσματα και έξυπνες λύσεις, με μια μουσική γραμμένη πριν από 200 και που ακόμα και στις μέρες μας συνεχίζει να συγκινεί. Μια ιστορία που έγινε παραμύθι και θεατρική παράσταση από την πολυαγαπημένη Κάρμεν Ρουγγέρη. Ένα όνομα εγγύηση στην ποιότητα και στην ομορφιά κάθε συνεργασίας και δουλειάς της. Ένα βιβλίο απολαυστικό από μια γυναίκα που γνωρίζει καλύτερα από όλους μας τις παιδικές ψυχές και ξέρει πώς να διασκευάσει μια τόσο δύσκολη ιστορία με το δικό της τρόπο ώστε να γίνει αγαπητή σε όλους, μικρούς και μεγάλους. Το βιβλίο έχει εικονογραφήσει η Χριστίνα Κουλουμπή και θυμίζει τα σχέδια από τα φιγουρίνια των περιοδικών  μιας άλλης εποχής. Υπέροχα κουστούμια και ατμόσφαιρα περασμένων αιώνων.

Για μια ακόμα φορά σας ευχαριστούμε κ. Κάρμεν!

Κι όσοι δεν είδατε την παράσταση μην την χάσετε σαν έρθει στον τόπο σας. Προς το παρόν θα την ακούσετε από το CD που συνοδεύει το βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε!

Για παιδιά από 4 ετών!

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δημοσιεύτηκε στις 14 Μαϊου 2016 στο Cretalive.gr:http://www.cretalive.gr/culture