Το λιμάνι του Χάνδακα, Νεώρια ( από το βιβλίο : Η Λέσχη των Ευγενών του Χάνδακα, Λιάνας Σταρίδα, εκδ. Δοκιμάκης)

Το μικρό λιμάνι του Χάνδακα διαδραμάτισε ένα ιδιαίτερο ρόλο στη ζωή της πόλης αλλά και

Φωτ . Behaeddin

ολόκληρου του νησιού. Στην είσοδο του δεσπόζει το επιβλητικό θαλάσσιο φρούριο (Rocca a mare) (το μετέπειτα ονομαζόμενο φρούριο του Κούλε) , ενώ στα νότια και στα ανατολικά κτίστηκαν τα νεώρια.

Το λιμάνι ήταν ναύσταθμος των πολεμικών Ενετικών πλοίων αλλά και εμπορικό λιμάνι .Οι εγκαταστάσεις του καταλάμβαναν έκταση 3500 περίπου τ.μ. και αποτελούνταν από τα Νεώρια, την αποθήκη άλατος, τη δυτική αποθήκη, την δεξαμενή Ζane και την Πύλη των Νεωρίων.

Τα νεώρια αποτελούνταν από μεγάλους επιμήκεις θαλασσοσκεπείς  χώρους που μπορούσαν να στεγάσουν γαλέρες προκειμένου να επισκευασθούν ή ακόμη και να κατασκευασθούν εξαρχής .Κάθε ένας από τους θόλους των νεωρίων προοριζόταν για μια γαλέρα. Κτίστηκαν τέσσερα συγκροτήματα νεωρίων σε διαφορετικές χρονολογικές φάσεις.

Φωτ : G. Gerola 1902 - 04

Το πρώτο συγκρότημα, το Arsenali Antichi βρισκόταν στη νότια πλευρά του λιμανιού. Είχε κατασκευαστεί σε μια υποδοχή μεταξύ Βυζαντινού τείχους και της ακτής στα μέσα του 13ου αιώνα. Σε κάτοψη, ήταν ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο, στεγασμένο με σταυροθόλια.( Το συγκρότημα αυτό καταστράφηκε κατά το σεισμό του 1303 και κατασκευάστηκε εκ νέου ).

Το δεύτερο συγκρότημα των Νεωρίων, που ονομάστηκε Arsenali Vecchi , κατασκευάστηκε βορειοδυτικά του πρώτου και παρουσίαζε και αυτό σε κάτοψη ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο. Αποτελείται από τέσσερις επιμήκεις θαλασσοσκέπαστους  χώρους που επικοινωνούσαν μεταξύ τους με τοξωτά ανοίγματα.

Το τρίτο συγκρότημα, τα Arsenali Nuovi και  Nuovissimi, κτίστηκε στα νοτιοανατολικά του

H πύλη των Νεωρίων

λιμανιού. Αρχικά κτίστηκε το συγκρότημα  των Nuovi μ που αποτελείτο από πέντε επιμήκεις θολοσκεπείς χώρους , και αργότερα πραγματοποιήθηκε επέκτασή του προς τα βόρεια ( Arsenali Nuovissimi ).

Μεταξύ των ανατολικών και των δυτικών νεωρίων είχε κατασκευαστεί άλλος ένας επιμήκης θολοσκεπής χώρος που χρησίμευε ως αποθήκη άλατος.

Δυτικά του συγκροτήματος των Arsenali Vecchi ,υπήρχε επίσης θαλασσοσκεπής αποθήκη καθώς και η Πύλη των Νεωρίων που σύνδεε τα νεώρια με την  πόλη.

Σε επαφή με το Arsenali  nuovi, κατασκευάστηκε η μεγαλύτερη δεξαμενή του Χάνδακα , με χωρητικότητα 20000 βαρελιών , για τις ανάγκες του λιμανιού.

Η δεξαμενή αποτελείτο από δύο επιμήκεις θαλασσοσκέπαστους  χώρους που επικοινωνούσαν με ταξύ τους με τοξωτά ανοίγματα.

Ο φωτισμός και αερισμός της δεξαμενής γινόταν μέσω μεγάλων φωταγωγών στη σρέψη των θόλων.Η επικοινωνία  της δεξαμενής με τον αμέσως παρακείμενο σε αυτήν θόλο των νεωρίων , γινόταν μέσω τριών μεγάλων θυρών .Συνιλοικά , μετά την ολοκλήρωση των εγκαταστάσεων του ναύσταθμου , οι θόλοι των νεωρίων ανέρχονταν σε 14.

Φωτ : Ελένη Μπετεινάκη

Σήμερα από τα συγκροτήματα αυτά σώζονται μόνο ορισμένα τμήματά τους , νοτιοανατολικά του παλιού εμετικού λιμένα και νοτιοδυτικά του ( δηλαδή τμήματα του τρίτου συγκροτήματος , Arsenali Nuovi και  Nuovissimi  και του δείτερου, Arsenali  Vecchi)).

Υγκεκριμένα , από τις αρχές τυ 1900 , καταστράφηκε η Πύλη και το βόρειο τμήμα των δυτικών νεωρίων. Το παλαιότερο συγκρότημα ( εκεί που βρισκεται σήμερα το Ττελωνείο και η Περιφέρεια Κρήτης  , κατέπεσε κατά το σεισμό του 1856.Μετά το 1936, κατεδαφίστηκαν οι 4 από τους πέντε θόλους των arsenali nuovi – nuovissimi προκειμένου να επακταθεί η χερσάια ζώνη και να διαμορφωθεί το λιμάνι .

Διατηρούνται , η δεξαμενή Zane , ο δυτικότερος θόλος των arsenali nuovi – nuovissimi, η αποθήκη άλατος , το εναπομείναν τμήμα του συγκροτήαμτος των δυτικών νεωίων και η δυτική αποθήκη.)

Απόσπασμα από το βιβλίο : Η λέσχη των Ευγενών του Χάνδακα, Λιάνα Σταρίδα, εκδ. Δοκιμάκης, 2008 

... Το εξαίρετο αυτό βιβλίο κάνει αναφορά στις διακεκριμένες προσωπικότητες των διάσημων αρχιτεκτόνων και στην εποχή τους και στους σύγχρονους καιρούς, τους Andrea Palladio, Sebastiano Serlio, Leone Alberti Battista, Michele Sanmicheli, Vignola, ενδεικτικά ονόματα μόνο από τους πολλούς διάσημους καλλιτέχνες αρχιτέκτονες που τα έργα τους διατηρούνται ακόμα και στην Κρήτη φωτογραφικά δείγματα των οποίων παρουσιάζονται και στο βιβλίο αυτό όπως η Μονή Αρκαδίου, η Μονή Αγίας Τριάδας Τζαγκαρόλων, η Loggia του Ρέθυμνου, οι προσόψεις των Πυλών των οχυρωματικών περιβόλων και φυσικά η Loggia του Ηρακλείου, το σημερινό Δημοτικό Μέγαρο....
 http://www.bigbook.gr/index.php?lang_id=1&mode=singleBook&book_id=68315
 

Γαλάτεια και Νίκος Καζαντζάκης...από τον Στυλιανό Αλεξίου !

Κείμενα Φιλίας και Μνήμης, Στυλιανός Αλεξίου , εκδ. Δοκιμάκης, 2010

“Στα φοιτητικά μου χρόνια στην Αθήνα, λίγο μετά τον πόλεμο, πριν εγκαταστασθεί ο Καζαντζάκης στο εξωτερικό, πήγαινα, μαζί με τη Γαλάτεια, μιαν ορισμένη μέρα της εβδομάδας, στο σπίτι της κρητικής οικογένειας Ανεμογιάννη, κοντά στο Μουσείο, όπου έμενε ο Καζαντζάκης όταν βρισκόταν στην Αθήνα. Εκεί, ένας κύκλος θαυμαστών και θαυμαστριών του, παρόντος και του ίδιου, διάβαζαν μεγαλοφώνως Οδύσσεια. Σε ορισμένα σημεία διέκοπταν και άρχιζαν διάλογο για το τι άραγε εννοούσε ο συγγραφέας. Ο Καζαντζάκης άκουγε σιωπηλός καπνίζοντας την πίπα του.

-Μα γιατί δεν ρωτούν τον ίδιο; απορούσε γελώντας η Γαλάτεια.

Αργότερα μετέφερε, παραλλαγμένη, τη σκηνή αυτή στο σχετικό με τον Καζαντζάκη μυθιστόρημά του.

Στη λογοκρατούμενη Γαλάτεια φαινόταν υπερβολικό το ότι οι άνθρωποι, ιδίως οι καλαμαράδες, μπορούν να γίνουν “σωτήρες Θεού”, Salvatores Dei! Η ίδια και ο κύκλος της, Βάρναλης, Αυγέρης και άλλοι, παρεξενεύονταν και για τον τρόπο ζωής του Καζαντζάκη μέρα - νύχτα στο γραφείο διαβάζοντας και γράφοντας. Ο ίδιος ο Καζαντζάκης είχε διηγηθεί στη Γαλάτεια ότι στο Παρίσι στα 1907, η Γαλλίδα σπιτονοικοκυρά του τον ανάγκαζε με φωνές να σηκωθεί από την καρέκλα και να βγει έξω για έναν περίπατο.

Παρά τις αντιρρήσεις της, η Πετρούλα - Γαλάτεια, δεν έπαψε ποτέ να ενδιαφέρεται για τον Πέτρο Ψηλορείτη. Η όμορφη, πανέξυπνη και ολοζώντανη αυτή γυναίκα δεν είχε κρατήσει αντίτυπα των βιβλίων της, ούτε τις κριτικές και τις επιστολές που της έγραφαν! Στο συρτάρι της υπήρχαν μόνο γράμματα του Καζαντζάκη (που δημοσιεύθηκαν αργότερα) και περιέργως το αυτόγραφο Ριμάριό του, ευρετήριο ομοιοκαταληξιών. Επειτα από μιαν επίσκεψή της στην Αίγινα στα 1940, η Γαλάτεια εδημοσίευσε ένα αξιόλογο διήγημα, νοσταλγικό της ζωής της με τον Καζαντζάκη, σχεδόν ερωτικό, χωρίς βέβαια να τον αναφέρει ονομαστικά. Το βιβλίο της Ανθρωποι και υπεράνθρωποι δεν είναι όμως αντικειμενικό, και το ίδιο ισχύει για την Ελλη Αλεξίου στο Για να γίνει μεγάλος. Με περισσότερη κατανόηση είδε τον Ασυμβίβαστο, στο ομώνυμο έργο της, η δεύτερη σύζυγός του, Ελένη Σαμίου, που αναπαύεται τώρα κοντά του στον Προχαμώνα Martinengo στο Μεγάλο Κάστρο.

Τα αισθήματα των Αλεξίου για τον Καζαντζάκη ήταν από τη μια πλευρά θαυμασμός για την προσωπικότητά του, και από την άλλη, κριτική, συνήθως άδικη, για το έργο και τη φιλοσοφία του. Σχολίαζαν την ουτοπία του για την ίδρυση “θρησκείας”. Ωστόσο, παλαιότερα, στις αρχές της δεκαετίας του ‘20, ο πατέρας μου Λευτέρης Αλεξίου, ήταν ένας από τους λίγους “πιστούς” της νέας “θρησκείας”. Μας πληφορούν σχετικώς γράμματα του Καζαντζάκη από το Βερολίνο στον επίσης “πιστό” Παπαστεφάνου (ορθόδοξο ιερέα που ζούσε στην Αμερική). Ο Καζαντζάκης του ανήγγειλε ότι “ιδρύει τις πρώτες εκκλησίες”, προβλέπει “αγώνες”, μαρτύρια” και “μιαν οικουμενική σύνοδο!”.

Ενας τέταρτος πιστός που θα μετείχε στη Σύνοδο, ο Μιχάλης Αναστασίου, πρωτεξάδελφος του Αλεξίου, ζητούσε από τον Καζαντζάκη “επιστολές”, που θα διαβάζονταν στον κύκλο των οπαδών στο Ηράκλειο (όπως οι Επιστολές του Παύλου στις πρώτες χριστιανικές εκκλησίες). Πολύ νεανικά όλα αυτά, αν και ο Καζαντζάκης, γεννημένος κατά το Μητρώο Ηρακλείου στα 1881, ήταν πια σαράντα. Ο Αλεξίου εδημοσίευσε και ένα θεατρικό έργο, Ηρακλής και Ομφάλη (1926), εμπνευσμένο από το καζαντζακικό κήρυγμα εγκατάλειψης της μικρής ζωής. Λίγο αργότερα πέρασε σε επικριτικές θέσεις απέναντι στον Καζαντζάκη. Οι Αλεξίου αρνήθηκαν έναν άνθρωπο που είχαν αγαπήσει στα νιάτα τους και στον οποίον όφειλαν πολλά.
Σημαντική στη ζωή και στη σκέψη του Καζαντζάκη ήταν η τάση απελευθέρωσης από τα βιβλία, από τα κιτάπια όπως τα έλεγαν περιφρονητικά στην παλιά Κρήτη. Ηθελε να μην είναι “χαρτοπόντικας” και “μουτζουρωτής χαρτιών”, όπως ο ίδιος γράφει στο Βιος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά. Η στροφή του προς μια “ζωή δράσης” εκδηλώνεται στο μυθιστόρημα αυτό. Ο πραγματικός Γιώργης Ζορμπάς ήταν Ελληνας της τότε Γιουγκοσλαβίας. Δισέγγονός του είναι ο σήμερα αγαπητός στους νέους, πρόωρα χαμένος τραγουδιστής Παύλος Σιδηρόπουλος. Η κόρη του Ζορμπά Αναστασία, είχε παντρευτεί τον αδελφό του πατέρα μου, τον Ραδάμανθυ. Ζούσε στο Ηράκλειο και ο αδελφός της Μανώλης Ζορμπάς. Είχαν άλλη μιαν αδελφή, τη Φιλία. Ακόμη στη δεκαετία του 1950 περίμεναν κάποιαν αποζημίωση για περιουσιακά στοιχεία του πατέρα τους στην Γιουγκοσλαβία. (Ο Λευτέρης Αλεξίου είχε γνωρίσει τον Ζορμπά και έλεγε ότι ήταν ένας εξαίρετος άνθρωπος). Συνεργάστηκε με τον Καζαντζάκη σε μιαν άτυχη επιχείρηση ανθρακωρυχείου στην Πραστοβά Μάνης, στην ουτοπική προσπάθεια του συγγραφέα να “αλλάξει ζωή”.,

Ενα γνώρισμα του Καζαντζάκη ήταν η έλλειψη ευθιξίας. Σπάνιο αυτό στη μικρόψυχη εποχή μας, όπου

Στα 1939 κυκλοφόρησε η “Οδύσσεια”, στην πρώτη ογκώδη έκδοσή της.

Ο Μάρκος Αυγέρης στην κριτική του στη Νέα Εστία, ήταν εντελώς αρνητικός: Το γραμματολογικό

είδος, το έπος, ξεπερασμένο, η γλώσσα αντιποιητική και λανθασμένη, ο δεκαεπτασύλλαβος κακός στίχος. Τον επόμενο χρόνο ο Αυγέρης, η Γαλάτεια, ο Γιώργος Πολίτης (αδελφός του Φώτου και του Λίνου) και ο Κρητικός ηθογράφος Γιώργος Μαράντης, πήγαν να κάνουν Πάσχα στην Αίγινα. Ο Καζαντζάκης τους δέχθηκε στο σπίτι του πολύ φιλικά. Δεν μνησικακούσε. Στον Πρεβελάκη έγραψε για τον “λίβελο” (όπως τον χαρακτηρίζει) του Αυγέρη: “Διάβασα τις κριτικές Αυγέρη και Παράσχου, ήσυχα, απλοϊκά, σχεδόν χαρούμενα. Αφού η ανώτατη αμοιβή είναι να μην έχεις καμιάν αμοιβή”! 

Κάποτε του είχα γράψει ότι ακούω πολλά και ανυπομονώ να τον ξαναδώ. Μου απάντησε με τη
γνωστή παροιμία: “Οπου ακούς μεγάλο τρύγο, παίρνε μικρό καλάθι”. Απλότητα και καλοσύνη σπάνια στους λογίους”.

Στυλ. Αλεξίου, Φωτ: Μάνος Κακουλάκης

( Βιογραφικό από το βιβλίο του : Κείμενα Φιλίας και Μνήμης, εκδ. Δοκιμάκης, 2010)
Ο Στυλιανός Αλεξίου γεννήθηκε το 1921 στο Ηράκλειο Κρήτης.Είναι πρώην Έφορος Αρχαιοτήτων Κρήτης, Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου,Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και του Σικελικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Palermo, Επίτιμος Διδάκτωρ των Πανεπιστημίων Padova,Αθηνών, Κύπρου.
Αρχαιολογικές εργασίες του: η επέκταση και έκθεση του Μουσείου Ηρακλείου, η ίδρυση των Μουσείων Χανίων και Αγίου Νικολάου,το βιβλίο Μινωϊκός Πολιτισμός, οι ανασκαφές και δημοσιεύσεις Κατσαμπά, Λεβήνος,Απολλωνίας ( Αγίας Πελαγίας).
Φιλολογικές εργασίες : Οι εκδόσεις Διγενή Ακρίτη, Ερωτόκριτου,Σολωμού,Η Ελληνική Λογοτεχνία από τον Όμηρο στον 20ο αιώνα,και, σε συνεργασία με τη Μάρθα Αποσκίτη, οι εκδόσεις της Ερωφίλης, των Ιντερμεδίων της,και του Κρητικού Πολέμου του Τζάνε.
Συγκεντρωτικές εκδόσεις μελετών του: Μινωικά και Ελληνικά, Δημώδη Βυζαντινά.Κρητικά Φιλολογικά, Ποικίλα Ελληνικά

Των Παιδιών μας τα παιδιά...

Βιβλιοπαρουσίαση - Έλενα Βιταλάκη - Αναστασία Πρατικάκη: «Των παιδιών μας τα παιδιά - Tρεις γενιές σε μία οικογένεια».

Εκδόσεις: Δοκιμάκης. Ηράκλειο 2013

Γράφει ο Γιώργος Φρυγανάκης

Αν «Των παιδιών μας τα παιδιά είναι δυο φορές παιδιά», των γονιών μας οι γονείς τι είναι ή τι πρέπει

να είναι; Την απάντηση τους στο ερώτημα αυτό δίνουν δύο εκπαιδευτικοί, η Έλενα Βιταλάκη και η Αναστασία Πρατικάκη στο βιβλίο τους «Των παιδιών μας τα παιδιά - τρεις γενιές σε μία οικογένεια», που εκδόθηκε πρόσφατα.

Ένας, μάλιστα, από τους βασικούς στόχους του βιβλίου, όπως δηλώνει και ο υπότιτλός του, είναι η ανάδειξη τρόπων αρμονικής συνύπαρξης των «τριών γενιών σε μία οικογένεια» με τη συγκεκριμένη φυσιογνωμία της μεσογειακής ελληνικής οικογένειας. Ως ασφαλές μέσο προσέγγισης του στόχου αυτού χρησιμοποιείται ο επαναπροσδιορισμός του ρόλου των σημερινών παππούδων και γιαγιάδων στην οικογένεια με βάση τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα ως προς το παρελθόν, σε επίπεδο ηλικίας, μόρφωσης, ανεξαρτησίας, δραστηριότητας, κοινωνικής δράσης ή δυνατότητας για συναισθηματική και οικονομική συνεισφορά στη χειμαζόμενη από την οικονομική κρίση και την έλλειψη επικοινωνίας σημερινή οικογένεια.

Το βιβλίο διαρθρώνεται σε 5 κεφάλαια. Το πρώτο στη διαχρονική διαδρομή, την ψυχολογία και την τυπολογία των παππούδων και των γιαγιάδων. Το δεύτερο στις σχέσεις των εγγονιών με τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους και στους κρίσιμους παράγοντες που τις διαμορφώνουν. Το τρίτο, στο ρόλο του παππού και της γιαγιάς στην ψυχοσωματική ανάπτυξη του βρέφους. Το τέταρτο, στα ηθικά διλήμματα και κοινωνικά αδιέξοδα των παππούδων και των γιαγιάδων. Το πέμπτο, στο ρόλο τους στην ευρύτερη οικογένεια.

Στο βιβλίο επιβεβαιώνεται τελικά η βασική υπόθεση της έρευνας, ότι δηλαδή όχι μόνο οι γονείς, αλλά και οι παππούδες και οι γιαγιάδες μπορούν να γίνουν εξίσου καλοί επικοινωνιακοί σύντροφοι για τα εγγόνια τους από τις πρώτες μέρες της ζωής τους, όπως διατυπώνεσαι προλογικά.

Πιο συγκεκριμένα, μέσα από το βιβλίο αναδεικνύεται ο πολύπλευρος ρόλος που διαδραματίζουν οι παππούδες και οι γιαγιάδες, μητρικοί ή πατρικοί, ως σύμ-βουλοι, συν-τροφοι, συν-ανατροφείς, συμ-παραστάτες, συμ-βοηθοί, συν-διδάσκαλοι, συν-διαμορφωτές, συμ-μέτοχοι ή ως συν-εκτικοί κρίκοι. Ο αναγνώστης με ένα εύληπτο τρόπο συνειδητοποιεί ότι όσο περισσότερο ο «αστικός συνωστισμός» ακυρώνει τη στεγανότητα της σύγχρονης οικογένειας μετατρέποντας το εξωοικογενειακό σε εσωοικογενειακό, τόσο περισσότερο ενισχύεται ό ρόλος της τρίτης ηλικίας ως σταθερής αξίας. Παράλληλα οριοθετούνται οι ρόλοι, ώστε να είναι διακριτοί και να μη μετατρέπεται το θετικό πρόσημό τους σε αρνητικό.

Το βιβλίο πείθει όχι μόνο με επίκληση στη λογική του δέκτη αλλά και με επίκληση στο συναίσθημά του. Θα λέγαμε ότι λειτουργεί ως ισχυρή καταγγελτική αντίστιξη στον ψυχρό ρεαλισμό εκείνων που «Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν». Και «σκότωμα» είναι η αχρηστία, η περιθωριοποίηση, η μη αξιοποίηση, η κακοποίηση, η ρατσιστική αντιμετώπιση, η απουσία ικανοποιητικής περίθαλψης και ασφάλειας, ο αποκλεισμός από την ψυχαγωγία, το πέταμα στις κάθε είδους ευώνυμες χωματερές. Αλλά και ως ισχυρή προβολή του σεβασμού των νεότερων γενιών προς τη μεγαλύτερη γενιά της οικογένειας. Ενός σεβασμού που αποτελεί την πιο ασφαλή και ανταποδοτική επένδυση στο χρηματιστήριο των ηθικών αξιών και δεν απορρέει από τον οίκτο.

Πρόκειται για ένα έργο «ψυχής», που οι συγγραφείς καταθέτουν ως «ελάχιστο φόρο τιμής στους

γοητευτικούς και περήφανους παππούδες και γιαγιάδες της μελέτης τους αλλά και σε κάθε Έλληνα παππού και γιαγιά που στηρίζει και βοηθάει τη σύγχρονη ελληνική οικογένεια».

Το βιβλίο είναι καρπός χρονοβόρας έρευνας των προαναφερόμενων συν-αδέλφων, οι οποίες ως ουδέτεροι παρατηρητές κατέγραψαν και ανέλυσαν τις αυθόρμητες αλληλεπιδράσεις παππούδων και γιαγιάδων με τα εγγόνια τους, παραθέτοντας τις προσωπικές μαρτυρίες γονέων, εγγονιών, γιαγιάδων-παππούδων και θεμελιώνοντας το όλο εγχείρημα σε στερεή βιβλιογραφική θεμελίωση, ελληνόγλωσση και ξενόγλωσση.

Έχει δε ιδιαίτερη σημασία ότι το βιβλίο έρχεται να καλύψει ή να μειώσει ένα κενό, καθώς τα περισσότερα συγγράμματα, ιδιαίτερα στο δυτικοευρωπαϊκό χώρο, περιορίζονται στις σχέσεις των γονέων με τα παιδιά τους και ελάχιστα ή καθόλου στη συμβολή και την προσφορά της τρίτης γενιάς στην ελληνική οικογένεια.

Όχι μικρότερη σημασία έχει το γεγονός ότι μέσω του βιβλίου αυτού οι δύο Δασκάλες, με την ευρύτερη σημασίας του όρου, θέλησαν να κοινοποιήσουν την ερευνητική εμπειρία τους, να τη μοιραστούν με τον γονείς και τους γονείς τους, σε πείσμα εκείνων των εργασιών που «μένουν στο ράφια» κλειστών, ειδικών χώρων. Και αυτό το πετυχαίνουν με μια απλότητα που δεν εκτρέπεται σε απλοϊκότητα, με μια εκλαΐκευση που δεν εκπίπτει σε λαϊκότητα, με μια δομή που ενισχύει διαρκώς το ενδιαφέρον του αναγνώστη, χωρίς να τον οδηγεί σε δαιδαλώδεις περιπλανήσεις. Τίποτε δεν ξοδεύεται χάριν του περιττού.

Παράλληλα, το βιβλίο δεν παύει να προσφέρεται και ως ένας πολύτιμος επιστημονικός οδηγός για εκείνους που ασχολούνται με τη μελέτη και καλλιέργεια των διαγενεαλογικών σχέσεων στην οικογένεια.

Εύχομαι στο νεότευκτο βιβλίο «καλό ταξίδι» και στις δύο ερευνήτριες Δασκάλες ν’ ανεβαίνουν όλο και ψηλότερες σκάλες, για να διαχέουν το φως τους σε όλο και μεγαλύτερη ακτίνα. Η ευαισθησία τους και η στερεή επιστημονική υποδομή τους όχι μόνο τους το επιτρέπει ως δυνατότητα, αλλά και τους το επιβάλλει ως καθήκον.

ΠΑΤΡΙΣ, 13 Ιουλίου 2013,  http://www.patris.gr/articles/245277?PHPSESSID=bpbe2l3mgse1lj0tu4ig9thbn7#.Ue6IbKw9Ulk

97,5 FΜ…99,2 FΜ…103,7 FΜ…91,3 FΜ …ΕΡΤ…ΝΕΤ…ΕΤ3…Βουλή….Δεν υπάρχουν !…

Της Ελένης Μπετεινάκη

Ψάχνω από χθες στο ραδιόφωνο να βρω τον …πολιτισμό και ακούγεται μόνο « τσαχάλισμα»… Που ; Στο κρατικό ραδιόφωνο που όλοι μα όλοι μας μεγαλώσαμε μαζί του, με τόσες εκπομπές, με τόσα τραγούδια, με τόσους καλλιτέχνες, με τόσους ανθρώπους που χωρίς να τους γνωρίζουμε τους θεωρούσαμε δικούς μας και πολλές φορές τους ανταποδίδαμε τις καλημέρες ή τις καλησπέρες και σχολιάζαμε μαζί τους, χωρίς να μας ακούν…
Κι ύστερα σιωπή …και πόσο ακόμα… και για ποιούς αύριο ….η σειρά μας φτάνει σιγά σιγά … Με φόβο , αγωνία, αγανάκτηση που μας ξεσηκώνει πια και από τους βολεμένους καναπέδες μας…
Είχα την τύχη και την χαρά να βρεθώ κάποιες φορές κι εγώ μπροστά από τα μικρόφωνα της ΕΡΑ Ηρακλείου… « Κάνε την εκπομπή σου » ήταν ότι πιο κοντινό βήμα δόθηκε στους απλούς πολίτες , σε μας που η σχέση μας με το ραδιόφωνο είναι σχεδόν ερωτική και όχι εξουσιαστική ή ανταγωνιστική. Που δεν δουλεύαμε εκεί, που δεν είμαστε ούτε δημοσιογράφοι , ούτε κερδίζαμε τίποτα παραπάνω από την αγάπη μας σε ότι πιστεύουμε. Ένοιωσα, έζησα και είδα έστω για αυτές τις λίγες φορές τις συνθήκες, τους ανθρώπους , την διάθεση , το μεράκι, την αγάπη των « δημοσίων υπαλλήλων» που τόσα καλά ή κακά ακούγονται για αυτούς όλες αυτές τις μέρες … Πραγματικά λυπάμαι για όλους αυτούς που δεν ξέρουν, λυπάμαι και για μας …και νοιώθω την ανάγκη να πω δημόσια πολλά ευχαριστώ σε όλα τα παιδιά που ήταν εκεί στον Σταύρο, στον Δημήτρη, τον Μανόλη, στην Νικολέττα, τον Κωνσταντίνο και πάνω απ όλα στην Ρένα την Παπαδάκη για το ήθος, την αξιοπρέπεια, τη δύναμη, το μεράκι και τις αγωνίες της… Ρένα μου , έτοιμες ήταν όλες οι επόμενες …που δεν προλάβαμε. 

Θα τις κρατήσω κι εγώ στο αρχείο μου ………..

Μ αρέσουν πολύ τα παραμύθια και πάντα για αυτά μιλάω, μόνο που τώρα αυτό που συμβαίνει έχει κακούς, έχει δράκους, έχει τέρατα και δεν βρίσκω ούτε μια μάγισσα ούτε μια νεράιδα με το μαγικό της ραβδάκι να τα αλλάξει όλα και να γίνουν όπως παλιά . Μάλλον αυτό που συμβαίνει τελικά δεν είναι …παραμύθι … Ότι άλλο κι αν πω ίσως να μην …χρειάζεται. 
Μ όλη μου την αγάπη και μέσα απ την ψυχή μου χίλια ευχαριστώ και είμαι μαζί με όλους σας σε ότι κάνετε … 

Δημοσιεύτηκε στο www.cretalive.gr στις 13 Ιουνίου 2013 :  http://www.cretalive.gr/culture/view/mallon-auto-pou-sumbainei-telika-den-einai-paramuthi/88037

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ : http://www.patris.gr/articles/244131#.Ue2L4aw9Ulk

"Θα σου πω ένα παραμύθι", είπε. " Το παραμύθι της βροχής "...

«Θα σου πω ένα παραμύθι. Το παραμύθι της βροχής», της είπε.

Το κοριτσάκι έκλεισε τα μάτια του κι αφέθηκε στο χάδι αυτής της φωνής που του έδινε την αίσθηση της ασφάλειας και της σιγουριάς που τόσο πολύ είχε ανάγκη,

έστω και χωρίς να καταλαβαίνει τίποτα στην πραγματικότητα από όσα άκουγε.

«Μια φορά κι έναν καιρό», άρχισε να σιγοψιθυρίζει η Χριστίνα, «ήταν μια όμορφη κοπέλα. Φορούσε ένα καφέ φόρεμα και περπατούσε μόνη της σ’ ένα κάμπο. Την έλεγαν Γη. Είχε περάσει πολύς καιρός από τότε που είχε για τελευταία φορά καρπίσει. Τότε που καταπράσινα χορτάρια είχαν φυτρώσει στο μακρύ της φόρεμα και κόκκινες παπαρούνες είχαν γεμίσει όλο τον ποδόγυρό της. Μέσα στη γη, κρυμμένο βρισκόταν ένα σποράκι, ένα τόσο δα σποράκι, που όμως το καημένο δεν μπορούσε να βλαστήσει. Χρειαζόταν νερό πολύ, μια γερή κατεβασιά νερού που θα πλημμύριζε το χώμα της γης και θα το έκανε να ζήσει.

Ένα περαστικό συννεφάκι άκουσε το παράπονό του. Στάθηκε πάνω από το χώμα και το ρώτησε γιατί κλαίει. Το σποράκι τού είπε τι συνέβαινε. Με λίγο νερό θα μπορούσε να γίνει ένα κατακόκκινο λουλούδι και να στόλιζε τη Γη. “Και γι αυτό στενοχωριέσαι;” το ρώτησε το συννεφάκι. “Περίμενε και θα δεις”.

Έβαλε τα δυνατά του το σύννεφο να κλάψει, σφίχτηκε, ξανασφίχτηκε, φούσκωσε τα μάγουλά του, κόντεψε να σκάσει, μα τίποτα δεν κατάφερε. “Τα βλέπεις;” είπε το σποράκι. “Τίποτα δε γίνεται”. Μάταια προσπαθούσε για ώρα το σύννεφο. Δεν κατάφερνε να κλάψει. Άρχισε να θυμάται πράγματα που είχε δει από ψηλά και το είχαν στενοχωρήσει, μήπως και καταφέρουν τα δάκρυα να βρουν το δρόμο τους προς τη γη. Και πάλι τίποτα. Εκείνη την ώρα έφτασε κοντά στο σύννεφο ένα άλλο συννεφάκι. Το αδελφάκι του ήταν. Ήταν γκρίζο και με δυσκολία μπορούσε να κινηθεί στον ουρανό. “Τι κάνεις εσύ εδώ;” ρώτησε απορημένο που τόση ώρα το έβλεπε να στέκεται εκεί αμετακίνητο. Το λευκό συννεφάκι τού εξήγησε τι συνέβαινε, του είπε για το σποράκι, του είπε για το κλάμα που δεν ερχόταν.

 “Θα σε βοηθήσω εγώ”, του είπε κι άρχισε σιγά-σιγά να κλαίει με ευκολία. Το σποράκι δέχτηκε το νερό που το γκρίζο σύννεφο του χάριζε και μέσα

στη δροσιά που εισχώρησε στο χώμα άρχισε να φουσκώνει, να φουσκώνει όλο και πιο πολύ, ώσπου στο τέλος έσκασε, κι ένα μικρό, πράσινο φυλλαράκι, σαν κεραίαφύτρωσε στο κεφάλι του. Λίγο καιρό μετά μέσα από το χώμα ξεπετάχτηκε ένα τόσο όμορφο, κόκκινο λουλούδι που άλλο όμοιό του κανείς δεν είχε δει. Το φόρεμα της Γης είχε γεμίσει μαργαρίτες, παπαρούνες και τριαντάφυλλα αλλά όλοι μιλούσαν για το παράξενο λουλούδι που είχε φυτρώσει. Τα συννεφάκια αγκαλιασμένα στον ουρανό καμάρωναν, και το λουλούδι λικνιζόταν στον άνεμο που απαλά φυσούσε τα φύλλα του». 

Από το βιβλίο : " Το παραμύθι της βροχής ", Τέσυ Μπάιλα, εκδ. Δοκιμάκης 

Μια ιστορία… ένας μύθος… ένα βιβλίο…!

Στη σκιά της πράσινης βασίλισσας, Λότη Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου, εκδ. Πατάκης

Της Ελένης Μπετεινάκη

Μια ιστορία… ένας μύθος… ένα βιβλίο…

Το παραμύθι της ζωής μου, θα μπορούσε να είναι ένας  δεύτερος τίτλος για ένα υπέροχο βιβλίο που είχα την χαρά να δεχτώ σαν δώρο από την πολυαγαπημένη σε όλους μας συγγραφέα κ. Λότη Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου.

Ένα βιβλίο που ο μύθος μπλέκει  με την ιστορία και  η πραγματικότητα με την σύγχρονη καθημερινότητα. Η ιστορία της Πράσινης βασίλισσας – της αιωνόβιας βελανιδιάς  είναι συγκλονιστική. Ξεκινάει από τα βάθη των αιώνων κι ακόμα πιο παλιά από την δημιουργία του κόσμου τούτου και μέσα από απίστευτες εικόνες, πλάθεται ο μύθος της, « περνώντας» τον αναγνώστη από τα πιο σημαντικά ιστορικά γεγονότα που γνώρισε η  Ελλάδα και ο τόπος μας   αναδεικνύοντας  περισσότερο την περιοχή του Μοριά και φτάνει ω ς τις μέρες μας.

Ο μύθος της μικρής Αμαδρυάδας μοναδικός, όπως και οι ζωές της νεαρής έφηβης  Έλλης, του Μίλτου ,της Χρύσας, του παππού, πρωταγωνιστές όλοι της σύγχρονης ιστορίας.

Μόνο μια συγγραφέας με το ήθος, την ποιότητα και την ικανότητα της κ. Λότης Πέτροβιτς θα μπορούσε να συνδέσει και να πλάσει ένα τόσο συγκλονιστικό ανάγνωσμα , «ανακατεύοντας » τόσες ιστορίες και το αποτέλεσμα να σου κόβει την ανάσα όσο πλησιάζεις στο τέλος του.

Η μήτρα της ιστορίας  είναι το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που μοιάζει να είναι  και ο λόγος ύπαρξης αυτού του βιβλίου αφού μας  διηγείται και αυτό την ιστορία της βελανιδιάς και μάλιστα με την μοναδική και αυτούσια γλώσσα του Άγιου των Γραμμάτων όπως συχνά αποκαλείται ο μεγάλος αυτός συγγραφέας.

 

Ένα μυθιστόρημα λοιπόν , ιστορικό, κοινωνικό, εφηβικό, για μεγάλους, για όλους μας. Ένα βιβλίο διαμάντι που δεν πρέπει να λείπει από κανένα  σχολείο και από καμιά βιβλιοθήκη Ένας μικρός θησαυρός δοσμένος με μια ανεπανάληπτη μαεστρία.

Θα τελειώσω με ένα πολύ μικρό απόσπασμα από την ιστορία της Αμαδρυάδας…

« …καλοδεχούμενα όλα λοιπόν στο βίο που μου έχει απομείνει. Κι αν θες μια συμβουλή σαν ένα « ευχαριστώ » που τόσες νύχτες έγραφες για μένα, έτσι να λες κι εσύ αδελφή μου. Να δέχεσαι  με θάρρος , μ΄ ελπίδα, με υπομονή, ό,τι σου μέλλεται. Σκληρή σαν πέτρα η ζωή μα και γλυκύτατη σαν μέλι. Δώρο μας δόθηκε .Και πιο μεγάλο δώρο δεν υπάρχει.»

….και τούτο το βιβλίο είναι « σαν δώρο » για μας....Σας ευχαριστούμε πολύ κ. Λότη !