Αρχιτέκτονας, μηχανικός, αρχαιολόγος και συγγραφέας, είχε συνδέσει το όνομα της με τα νεώτερα μνημεία της πόλης του Ηρακλείου αφού είχε υπηρετήσει επί σειρά ετών ως αρμόδια έφορος.
Σπουδαίο επίσης το συγγραφικό της έργο :
Μερικά από τα βιβλία της είναι :
Στα μέσα του 17ου αι. η Κρήτη, μετά από περίπου τετρακόσια πενήντα χρόνια κατά τα οποία έζησε ως κτήση της Βενετίας, βρέθηκε στη δίνη μιας ιδιαίτερα σκληρής πολεμικής διεκδίκησης. Η Οθωμανική αυτοκρατορία κήρυξε τον πόλεμο στη Γαληνότατη Δημοκρατία του Αδρία, επιδιώκοντας την κατάκτηση της Μεγαλονήσου. Ο πόλεμος αυτός, που ήταν ο πέμπτος κατά σειρά ενετοτουρκικός πόλεμος, άρχισε το 1645 και τελείωσε το 1669. Επεκράτησε να ονομάζεται Κρητικός Πόλεμος. Η χρονική διάρκεια του ήταν αρκετά μεγάλη ακόμη και για τα μέτρα της εποχής εκείνης. Η ιδιομορφία που σημειώνεται κατά το χρονικό αυτό διάστημα είναι ότι μόνο τα δύο πρώτα χρόνια (1645-1647) αναλώθηκαν για την κατάκτηση ολόκληρης της νήσου, ενώ τα υπόλοιπα είκοσι δύο (1647-1669) για την πολιορκία της πρωτεύουσας της, του Χάνδακα. Ο Χάνδακας παραδόθηκε στους Τούρκους τον Σεπτέμβριο του 1669. Η πτώση της Κρήτης και του Χάνδακα στους Τούρκους αναμφισβήτητα ήταν ένα σημαντικότατο γεγονός για τη Μεγαλόνησο -και όχι μόνον. Σήμαινε, εκτός των άλλων, ότι οι ισορροπίες δυνάμεων στην ανατολική Μεσόγειο, που είχαν παγιωθεί και ίσχυαν για αρκετές εκατονταετίες, τώρα άλλαζαν. Οι Οθωμανοί κυριαρχούν πλέον στην ανατολική μεσογειακή λεκάνη. Παράλληλα όμως θα υποστούν συντριπτικές ήττες από τα χριστιανικά στρατεύματα στην κεντρική Ευρώπη, οι οποίες θα ανακόψουν τις προς βορράν και προς δυσμάς επεκτατικές τους φιλοδοξίες. Η ίδια η Κρήτη, μετά από τα βίαια και με δραματική κατάληξη γεγονότα του 17ου αι., θα υποχρεωθεί, ως κατακτηθείσα περιοχή, να αλλάξει κατεύθυνση σε όλα τα επίπεδα του καθημερινού βίου της έως το 1898. Το έτος αυτά λήγει η τουρκική κατοχή και αρχίζει η ελπιδοφόρα εποχή της αυτονομίας της, που θα καταλήξει το 1913 στην ένωση της με την Ελλάδα Αλλά ποιο ήταν το κυρίαρχο στοιχείο, το στοιχείο εκείνο που έκανε τον Κρητικό Πόλεμο, εκτός των άλλων παραμέτρων, να είναι ένα τόσο σημαντικό ιστορικό συμβάν, ιδιαίτερα δε την πολιορκία του Χάνδακα -μοναδική ως προς τη διάρκεια της- να λάβει επικές διαστάσεις; Ανάλογης εμβέλειας ιστορικά συμβάντα είναι ασφαλώς πολύπλοκα, επιδέχονται διαφορετικές προσεγγίσεις και πολλές φορές είναι δυσερμήνευτα.
Στην περίπτωση όμως του Κρητικού Πολέμου και της πολιορκίας του Χάνδακα αυτό που κυριαρχεί και καθορίζει την ιδιαιτερότητα τους είναι η εμπλοκή πολλών χριστιανικών κρατών από πλευράς των δυνάμεων της Δύσης, καθώς και πολλών Οθωμανικών επαρχιών υποτελών στον σουλτάνο, από πλευράς των δυνάμεων της Ανατολής. Ουσιαστικά ο πέμπτος ενετοτουρκικός πόλεμος, με αποκορύφωση τα τρία τελευταία χρόνια της πολιορκίας του Χάνδακα, προσέλαβε διαστάσεις παγκοσμίου πολέμου. Έτσι η αναμέτρηση Δύσης και Ανατολής στην Κρήτη και όλως ιδιαιτέρως στον Χάνδακα -με ό,τι αυτή συνεπαγόταν- μπορεί να θεωρηθεί το κύριο, το καθοριστικό στοιχείο ενός ιστορικού γεγονότος με τεράστια σημασία, απήχηση και πολυποίκιλες προεκτάσεις. Και το γεγονός αυτό συνέβη σε τούτη τη γωνιά του κόσμου, στον Χάνδακα. [...] (από τον πρόλογο της συγγραφέως)Ημερολόγιο 2010, Ο Κρητικός πόλεμος , εκδ. Δοκιμάκης.
(Το ημερολόγιο αυτό αποτελεί το δεύτερο στη σειρά λεύκωμα-ημερολόγιο που αφορά στην Κρήτη και αναφέρεται στη μακραίωνη ιστορία της. Καλύπτει χρονικά την επόμενη ιστορική φάση από εκείνη που κάλυπτε το λεύκωμα-ημερολόγιο του 2009, αποτελώντας ουσιαστικά τη συνέχειά του. Όπως είναι γνωστό η Κρήτη στα μέσα του 17ου αι. και συγκεκριμένα από το 1645 έως το 1669 έζησε μια τρομερή πολεμική περιπέτεια. Το 2009 συμπληρώθηκαν τριακόσια σαράντα χρόνια από το γεγονός -μια πολιορκία είκοσι δύο χρόνων- γεγονός μοναδικό στα παγκόσμια χρονικά. Και αυτό έγινε σε τούτη τη γωνιά του κόσμου.)
[...] Ο πρώτος τόμος αναφέρεται στη χρονική περίοδο από τον 19ο αι. έως και το 1913, χρονολογία-ορόσημο αφού τότε η Κρήτη ενώθηκε με την Ελλάδα. Εξετάζεται η ιστορία του τόπου κατά τον 19ο και τα πρώτα δεκατρία χρόνια του 20ού αι., δηλαδή κατά τη συγκλονιστική περίοδο της Αυτονομίας. Ερευνάται η κτηριακή παραγωγή έως τα τέλη της τουρκοκρατίας και η προσπάθεια των κυβερνήσεων της Γενικής Διοικήσεως Κρήτης και της Κρητικής Πολιτείας για την θέσπιση νόμων που αφορούσαν στην οργάνωση υπηρεσιών σχετικών με τη δόμηση, την πολεοδομία, καθώς και την κατασκευή δημοσίων έργων. Ερευνάται επίσης ο καθοριστικός ρόλος των τεχνικών, κυρίως δε των επιστημόνων μηχανικών, οι οποίοι από την τελευταία εικοσαετία του 19ου αι. έως το τέλος της περιόδου της Αυτονομίας αγωνίστηκαν, μέσα σε τρομακτικά αντίξοες συνθήκες, για την υλοποίηση μεγάλων και σημαντικών έργων. Τέλος, στον παρόντα τόμο παρουσιάζονται δύο ομάδες κτισμάτων: οι γέφυρες και τα συστήματα ύδρευσης με τις κρήνες τους. [...] (από τον πρόλογο της συγγραφέως)
Το τελευταίο βιβλίο της αρχιτέκτονος μηχανικού – αρχαιολόγου, Χρυσούλας Τζομπανάκη, "Ηράκλειο αυτονομία (1898-1913) Η μετάβαση από τον 19ο στον 20ο αι."
Το βιβλίο εντάσσεται στη σειρά "Η αρχιτεκτονική στην Κρήτη, περίοδος νεότερων χρόνων, ενότητα Β αστικά κέντρα».
Παρουσιάστηκε στο Ηράκλειο Κρήτης στη Βασιλική Αγίου Μάρκου στις 7-12-2011
Παλαιότερες εκδόσεις της Χρυσούλας Τζομπανάκη είναι :
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου