Αύγουστος είναι ο μήνας των νεράιδων, των ξωτικών, των άστρων, των παραμυθιών!

 

Της Ελένης Μπετεινάκη

«Η Ασημένια ήταν μια γέρικη ελιά πάνω από ενενήντα χρονών στην άκρη του αμπελιού μας. Την λέγαμε έτσι γιατί όπως έπεφτε ο ήλιος πάνω στα κλαδιά και τα φύλλα της, μοιάζανε ασημένια και εμείς τα θεωρούσαμε πολύτιμα…

Κάθε Αύγουστο λίγο μετά το πανηγύρι της Παναγιάς κατηφορίζαμε στο αμπέλι. Ήταν η πιο καλή μας ώρα, έλεγε ο πατέρας μου, αν βοηθούσαμε κι εμείς στο μάζεμα των σταφυλιών θα μας έδινε μεροκάματο 20 δραχμές στον καθένα μας. Το αποφασίζαμε χωρίς δεύτερη κουβέντα και ριχνόμασταν με όρεξη στη δουλειά αλλά λίγο πριν τελειώσει η πρώτη ώρα είχαμε ήδη βαρεθεί και τρέχαμε να ξεκουραστούμε κάτω από το δέντρο μας. Τα τζιτζίκια δεν μας άφηναν ούτε λεπτό σε ησυχία και για να τα τιμωρήσουμε ανεβαίναμε πάνω στα κλαδιά της γέρικης ελιάς και ψάχναμε για τα «πουκάμισά»  τους. Νομίζαμε  πως ήταν οι «πιτζάμες» τους και τους παίρναμε, να τα κρύψουμε να τ΄ αναζητούν σαν ερχόταν η νυχτιά. Το καλύτερο μας ήταν εκείνη τη βραδιά που μείναμε κάτω από την ελιά μας να φυλάμε τη σταφίδα γατί ένα σωρό κλέφτες γύριζαν από οψιγιά*  σε οψιγιά και έπαιρναν τον κόπο και τη σοδειά μιας ολόκληρης χρονιάς. Στην απόλυτη ησυχία της νύχτας, αν και φοβόμασταν λίγο, ακούγαμε τον πατέρα μου να μας λέει ιστορίες για δράκους, λιμάνια, πολιτείες και πειρατές κάτω από ένα τεράστιο ολόγιομο φεγγάρι και έναν υπέροχο ξάστερο ουρανό. Η φαντασία μας θέριευε και γινόταν πραγματικότητα όλες εκείνες οι ιστορίες. Μεταμορφώνονταν οι κουρμούλες* σε γιγάντια πειρατικά καράβια, τα πανιά τους ήταν τα φύλλα, και τα σπαθιά ήταν τα κλήματα που υψώνονταν κι είχαν γυμνωθεί. Όλα γίνονταν εκεί μπροστά μας, μέχρι το ξημέρωμα που το φεγγάρι έδινε τη θέση του σε έναν άλλο πρίγκιπα του ουρανού εξίσου λαμπρό και μοναδικό που σαν ξυπνούσε τα χαράματα φορούσε  απίστευτα χρώματα, τον Ήλιο.…

Ευτυχώς η μεγάλη ελιά των παιδικών μας χρόνων μπήκε στο παραμύθι της Χρωματούσας μου και αν ποτέ βρεθείτε στα μέρη μου θα τη δείτε που υπάρχει ακόμα, ολοζώντανη και ας κοντεύει πια τα εκατό!

Πρωταυγουστιά σήμερα.  Του μήνα που από την προκοπή και την μεγαλοσύνη της ψυχής του  θρέφει όλους τους υπόλοιπους με τα καλά και τα κακά του. Ο Σείριος έλαμπε στον ουρανό σήμερα πρωί πρωί λίγο πριν συναντήσει τον Ήλιο, να τον καλημερίσει, να του ευχηθεί για τον ερχομό τούτου του όμορφου παλληκαριού, του τρίτου γιού του Καλοκαιριού,  που όλοι το αγαπούν  γιατί φροντίζει για όλους τους άλλους. Του μήνα με τις Δρίμες ή Αλουστίνες, τα μερομήνια, τις ζέστες, τις γιορτές. Με τα σύκα του και τα σταφύλια,  με τις πιο ώριμες ντομάτες από ποτέ, με τους καρπούς όλους γινωμένους. Με  τον Αφέντη Χριστό να υψώνει την Χάρη Του σ΄όλες τις βουνοκορφές και την Παναγιά να γιορτάζει σε  όλα τα χωριά, τις πόλεις, ακόμα και στα μικρά, ξεχασμένα ξωκλήσια. Κι εκείνος ο τζίτζικας  να μην σταματά ούτε για μια στιγμή το τραγούδι του, μονότονο, χαρούμενο αλλά και απαραίτητο για να θυμίζει πως «επάτησεν»  πια ο χιλιόχρονος, ο πιο ερωτικός, ο Φεγγαράς, ο Συκολόγος , ο Τραπεζοφόρος, ο Πενταφάς, ο Δριμάρης Αύγουστος!

Μήνας που όλες οι νεράιδες και  τα ξωτικά ζουν μια από τις καλύτερες ώρες τους. Δώδεκα μέρες  χορεύουν και λικνίζονται και ανακατώνουν τα σπίτια, τα νερά και τους καρπούς. Σπέρνουν το χάος και την αταξία τούτες οι Δρίμες σαν άλλοι καλικάντζαροι που εκείνοι έρχονται ανήμερα των Χριστουγέννων και μένουν κι αυτοί για δώδεκα μέρες. Τα ξωτικά όμως τ΄Αυγούστου  δεν κάνουν μόνο σκανταλιές αλλά σπέρνουν παντού τον πανικό γιατί «μαγαρίζουν» τα νερά εκτός και ρίξεις ένα καρφί ή ένα πέταλο στη θάλασσα, στο ποτάμι, στο πηγάδι,  και τότε το κακό δεν θα σε βρει ποτέ. Αν όμως ξεχαστείς και λουστείς τούτες τις μέρες, τότε τα πράγματα δυσκολέυουν.  Κι αν κατά λάθος πλύνεις τα ρούχα ή τα σκεπάσματα ίσως τα βρεις τρύπια και σκισμένα.

Τούτες  τις δώδεκα ή έξι πρώτες μέρες μέχρι του Χριστού, ανάλογα με την περιοχή μαντεύουν και τον καιρό. Κάθε μέρα ή κάθε δυο τα λεγόμενα μερομήνια,  ό,τι καιρό κάνει ή δείχνουν τα σημάδια θα ‘ ναι ο καιρός κάθε μήνα με τη σειρά, ξεκινώντας απ’ το Σεπτέμβρη.

Πρωταυγουστιά, και όσοι έμειναν την νύχτα  ξάγρυπνοι να κοιτάνε αστέρια, τα σημάδια και το άνοιγμα του ουρανού το προηγούμενο βράδυ,  έριχναν άμμο μέσα στο σπίτι για να υπάρχει αφθονία και ευτυχία και σαν ξημέρωνε, οι γυναίκες καθάριζαν τα χάλκινα αγγεία τους πρωί πρωί για να τα προλάβουν μέχρι να πάνε στην εκκλησιά , να πάρουν τον αγιασμό της μέρας, του μήνα ολόκληρου , να ξεκινήσει η πρώτη νηστεία για χάρη της Παναγιάς , της μάνας όλου του κόσμου. Δυο μάνες λένε πως έχει ο άνθρωπος. Η μια είναι εκείνη που τον γέννησε, η άλλη είναι η Παναγιά που πάντα την φέρνει στο μυαλό τις δύσκολες ώρες. Αυτή επικαλείται για βοήθεια στα μεγάλα του ζόρια.

Και περνούν  οι δύσκολες πρώτες μέρες, ίσαμε τη Χάρη του Χριστού στις 6 του μήνα. Αφέντη τον φωνάζουμε στην Κρήτη, όχι από δουλοπρέπεια, αλλά για να δείξουμε  το ψήφος, την εκτίμηση, την Αγάπη. Όλες σχεδόν οι εκκλησιές Του βρίσκονται πάνω στις βουνοκορφές κι αυτό γιατί  βουνό σημαίνει ανύψωση, ανάταση και επαφή με τον ίδιο το Θεό. Μεγάλη γιορτή, πολλά τα πανηγύρια( αν και δύσκολο φέτος), αμέτρητες οι προσφορές. Λέγαν πως την  παραμονή το βράδυ ξανάνοιγαν πάλι, οι ουρανοί  κι όσοι το πίστευαν δεν έβλεπαν πια νεράιδες, ή βασίλισσες ή ξωτικά αλλά ένα άγιο φως κι αυτό ήταν σημάδι, το ‘χαν για καλό.

Την άλλη μέρα η νηστεία του δεκαπεντάγουστου  διακόπτεται. Μπορεί να καταναλωθεί για φαγητό το ψάρι και η σκορδαλιά. Είναι η μέρα που ο παπάς λέει ευχή για τα σταφύλια και τα σύκα που θα προσκομιστούν στην εκκλησία και ανάλογα με τον καιρό που θάχει θα φανεί σαν προμήνυμα φθινοπώρου ίσως γιατί  οι πελαργοί αρχίζουν το φευγιό τους σιγά σιγά  σε χώρες με θερμότερο κλίμα. Και θα γεμίσουν τα σπίτια κι οι εκκλησιές βασιλικούς ως τη γιορτή της Παναγιάς, προσφορά στη Χάρη Της. Σ΄ άλλα μέρη τούτη τη  μέρα ζύμωναν ψωμί, με το πρώτο αλεσμένο στάρι και τον έκαναν προσφορά στη Βρύση του χωριού κι είχε και σχήμα τζιτζικιού μιας και πίστευαν πως το στοιχείο του νερού έμοιαζε σε αυτό το έντομο και το ψωμί το ονόμαζαν «τζιτζιρόκλιτο».

Η Χάρη της Παναγιάς, η Κοίμηση της στις 15 είναι το δεύτερο Πάσχα της Ελλάδας ολόκληρης. Αν και  εγκαταλείπει  τα εγκόσμια, η ίδια θέλησε να καλέσει γνωστούς κι αγαπημένους φίλους και συνοδοιπόρους της γύρω από την νεκρική κλίνη , να κλείσει τα μάτια και να «κοιμηθεί». Κανείς να μην κλάψει τούτη τη μέρα, έτσι ήθελε,  γιατί η θύμηση θα έμενε και μένει πάντα στο μυαλό και την ψυχή. Όλος ο κόσμος Την γιορτάζει, απ’ άκρη σ’ άκρη ο Χριστιανισμός, η Ελλάδα πανηγυρίζει την Χάρη της. Και αμέσως την  επόμενη μέρα όλος ο κόσμος ανάστατος πάλι. Τα σταφύλια είναι πια ώριμα κι είναι η ώρα που θα αρχίσει ο «πόλεμος του θέρους». Η πιο μεγάλη αγροτική φιέστα, η πιο πολυπόθητη ώρα για τον γεωργό. Κι είναι βιαστικοί, να τα μαζέψουν, να απλώσουν την σταφίδα, γιατί ο σοφός λαός όσο κι αν αγαπάει τον Αύγουστο, τον φοβάται και χαρακτηριστικά λέει :  «Επάτησεν ο Αύγουστος, η άκρα του χειμώνα».

Και λίγο πριν φύγει και τούτο το τελευταίο παιδί του καλοκαιριού είναι οι γιορτές  του Αγίου Φανουρίου, του Αι Γιάννη του αποκεφαλιστή, του Αγίου Αλεξάνδρου και της Αγίας Ζώνης. Γιορτές γεμάτες θρύλους και δοξασίες για χαμένα αντικείμενα που βρίσκονται, με τάματα από φανουρόπιτες για τον άγιο που θεωρείται προστάτης στην Κρήτη των βοσκών και ειδικά στα μέρη εκείνα των ζωοκλοπών γιατί στο όνομά  του πάντα ορκίζονταν και έβρισκαν τα πρόβατα τους όσοι τα έχαναν. Μπροστά στην εικόνα του Αγίου κανείς δεν μπορεί να αρθρώσει ψεύτικο λόγο κι έτσι οι ζωοκλέφτες «έτρεμαν» τούτη τη ρήση σαν την άκουγαν από τα χείλη των βοσκών. Δεν χρειαζόταν την γνωστή φανουρόπιτα, ο λόγος και μόνο έφτανε. Τάζοντας στον Άγιο μια πίτα θα φανερώσει όλα τα ζητούμενα ακόμα και πρόσωπα όπως  στις κοπελιές θα φανερώνονταν ο γαμπρός που περίμεναν. Και το εθιμικό θέλει η πίτα να είναι ζυμωμένη μόνο με επτά ή εννιά υλικά για να ‘χει δύναμη το τάμα. Οι βοσκοί έστελναν στον Άγιο ένα από τα ζώα τους γιατί οι πίτες ήταν «γυναικείες δουλειές». Οι γεωργοί πάλι του πρόσφεραν λάδι κι αλλοίμονο αν δεν εκπλήρωναν την υπόσχεσή τους , λάδι δεν θα έμενε στο σπίτι τους.  Με ρίγη θα πορευτούν όσοι  δεν νηστέψουν την μέρα του Αι Γιαννιού στις 29 και με την τελευταία μέρα του μήνα που την λένε και «κλειδοχρονιά» γιατί κλείνει με αυτήν ο καλοκαιρινός χρόνος. Είναι το τελευταίο άναμμα της φωτιάς για να διωχτεί ο κακός καιρός και χρόνος και να μπουν με δύναμη και ελπίδα στον καλό καιρό, στις καλύτερες μέρες του φθινοπώρου…

Καλό μήνα !!!

Οψιγιάς : Ο χώρος που άπλωναν  τη σταφίδα

Κουρμούλα : Το φυτό του αμπελιού

Δημοσιεύτηκε στο Cretalive.gr στις 1 Αυγούστου 2022 :Εδώ!

Οι κατάσκοποι της Γεωγραφίας …στα Παραμύθια του Σαββάτου!

Της Ελένης Μπετεινάκη

Λίγο πριν «κλείσουμε» στα «Παραμύθια του Σαββάτου» για την Αυγουστιάτικη ραστώνη διάβασα τις πιο συναρπαστικές περιπέτειες για φέτος το καλοκαίρι.

Η σειρά  «Οι κατάσκοποι της Γεωγραφίας » των εκδόσεων Διόπτρα είναι από τις πιο δυνατές και συναρπαστικές περιπέτειες για παιδιά ηλικίας από οκτώ χρόνων και άνω.

Σε όλα τα βιβλία της σειράς διαβάζουμε απίθανες περιπέτειες μυστηρίου, έρευνας  και αποκαλύψεων σχετικά πάντα με την  Γεωγραφία, μεγάλες πόλεις χρησιμοποιώντας κι ένα ηλεκτρονικό «παιχνίδι», την εκπληκτική εφαρμογή Πορτολάνος που κάνει ακόμα πιο σύγχρονη και συναρπαστική την ανάγνωση.

Κυκλοφορούν τέσσερα βιβλία ήδη και πρόλαβα να έχω τα τρία πρώτα που θα σας τα παρουσιάσω;

1.  

Ενας σαμουράϊ, ένα σπαθί και το κεράσι της ζωής, Τζένη Κουτσοδημητροπούλου, εικ  :Λίλα Καλογερή

Στο πρώτο βιβλίο με την συγγραφή της Τζένης Κουτσοδημητροπούλου ταξιδεύουμε στο Κιότο με την κ. Μπλερ που πηγαίνει εκεί για δουλειά με τον κ. Τσουκάσα και που την πείθει η κόρη της να την πάρει μαζί της. Η Μίκα που στην εφαρμογή Πορτολάνος είναι Ζέλντα θα ζήσει μια συναρπαστική περιπέτεια μαζί με τα παιδιά του κ. Τσουκάσα τον Χαρούτο και τον Ακίρα. Επιτέλους ένα όνειρο της θα γινόταν πραγματικότητα. Εκτός από το πρώτο της ταξίδι με αεροπλάνο θα πήγαινε και στην χώρα τω μάνγκα που τόσο λάτρευε.

Η Μίκα – Ζέλντα έχει κολλήσει με την καινούργια εφαρμογή «Πορτολάνος» και το διάσημο «Πόρτο-κουίζ» και τις πολύχρωμες «Πόρτο-σβούρες». Είχε σαν θέμα της την Γεωγραφία και αν κατάφερνε να απαντήσει σε κάποιες ερωτήσεις θα γινόταν επίσημα «Κατάσκοπος της Γεωγραφίας».

Έτσι ξεκινά και το ταξίδι στο Κιότο. Παίρνοντας πολλές πληροφορίες για τα καλύτερα και πιο διάσημα μέρη που μπορεί να επισκεφθεί, της τραβάει το ενδιαφέρον αυτή που μιλάει για το πολύτιμο σπαθί των σαμουράι Honjo Masamure Που κρύβεται στο Κίοτο.

Η περιπέτεια ξεκινά μαζί με την περιέργεια και μαζί με την Μίκα μαθαίνουμε πάρα πολλά για αξιοθέατα, καθημερινή ζωή και εκατοντάδες πληροφορίες για την μεγάλη ιαπωνική πόλη. Τρία παιδιά τριγυρίζουν, παρατηρούν, μαθαίνουν κι ανακαλύπτουν την Ιστορία μέσα από ένα παιχνίδι και την νεανική τους ορμή και ένστικτο.

Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε κεφάλαια με ιδιαίτερους τίτλους που φτάνουν στο αποκορύφωμα ανακαλύπτοντας μέσα από στοιχεία μια υπέροχη ιστορία – μυστήριο που την απολαμβάνουμε κι εμείς.

Αυτό το τσάι κόκκινη αλεπού ή κεράσι της ζωής, από τα πιο αγαπημένα!

Γνώσεις, πλοκή, περιπέτεια που ακολουθείς με κομμένη την ανάσα, γεωγραφία, σχέσεις εφήβων και αναζητήσεις.

Δείτε δω  περισσότερα : https://www.dioptra.gr/vivlio/paidika-vivlia/enas-samourai-ena-spathi/

2.    

Μήνυμα στο Μανχάταν, Μαρία Ρουσάκη, εικ: Λίλα Καλογερή

Ένα αγόρι, ο Πϊτερ Πάτουικ, ζει στην Νέα Υόρκη αλλά οι φίλοι του ή αυτοί που νομίζει για φίλους του δεν τον…βλέπουν. Σαν να είναι αόρατος, σαν να τον κοροϊδεύουν, σαν φάντασμα νιώθει τον εαυτό του, παντού.  Τον σώζει από την μοναξιά του η εφαρμογή «Πορτολάνος» και η περιπέτεια αρχίζει μόλις μαθαίνει για το Χειρόγραφο Βόινιτς που  βρίσκεται σαν έκθεμα στη Βιβλιοθήκη Μόργκαν, στην καρδιά του Μανχάταν. Αποφασίζει να το δει με τα μάτια του αφού πρόκειται για το μοναδικό βιβλίο στον κόσμο το οποίο δεν μπορεί να αποκρυπτογραφήσει κανείς.

Θα συναντήσει την Σαμάνθα  κόρη του έφορου της βιβλιοθήκης και όλα αλλάζουν…

Θα πάνε στο Πάρκο Μπράιαντ με άμαξα που εμφανίζεται μόλις η Σαμάνθα εξαργυρώσει τους πόντους της από την εφαρμογή.

Στο δρόμο θα «συναντήσουν» ένα λουλούδι σαν αυτό από το Χειρόγραφο Βόιντς σε δημόσιο τοίχο και θα φτάσουν μαζί στην Δημόσια Βιβλιοθήκη…

Το δεύτερο βιβλίο έχει την υπογραφή στη συγγραφή της Μαρίας Ρουσάκη.

Είναι εξίσου συγκλονιστικό  με πλοκή, αναζητήσεις, εσωτερική γαλήνη, φιλία  και απρόσμενα …μονοπάτια!

Πως θα σταματήσει ο Πίτερ να είναι αόρατος; Θα το διαβάζετε και θα μάθετε:

Διαβάζουμε από το οπισθόφυλλο:  https://www.dioptra.gr/vivlio/paidika-vivlia/munima-sto-manhatan/

3.    

Η επιστροφή του κόμη Δράκουλα και το μυστήριο με τις νυχτερίδες, Λίνα Μουσιώνη, εικ: Λίλα Καλογερή

Ο Ιάσονας και η Κλαίρη νόμιζαν πως οι φετινές τους καλοκαιρινές διακοπές θα ήταν στο νησί της Καρπάθου ώσπου ο μπαμπάς έκανε την διευκρίνηση πως θα πάγαιναν για ένα μήνα στα Καρπάθια όρη στη Ρουμανία. Ο κύριος Νικολάου έπρεπε να βρεθεί στην πόλη Σιγκισοάρα για να αναλάβει την παραγωγή ενός βιολογικού ποτού σαν χημικός μηχανικός που ήταν. Τα μηνύματα και οι πληροφορίες μέσω του «Πορτολάνου» πήραν φωτιά. Το ταξίδι ξεκίνησε και αμέσως μετά την πτήση για Βουκουρέστι,  πρώτος σταθμός το Μπρασόβ. Μια γεύση από την πανέμορφη Μεσαιωνική πόλη με ένα παγωτό φράουλα στο χέρι και γραμμή  για το κάστρο Μπραν όπου ο μύθος του Κόμη Δράκουλα καλά κρατούσε. Στη συνέχεια η άφιξη στην πόλη Σιγκισοάρα έκρυβε εκπλήξεις καθώς οι νέοι τους φίλοι μιλούσαν ελληνικά. Και το μυστήριο αρχινά με πρωταγωνιστές τις νυχτερίδες που πριν λίγες μέρες επιτέθηκαν (μια δηλαδή) στην αδελφή του Γκεόργκι, Φλορίνα. Το ίδιο βράδυ θα γευματίσουν στο εστιατόριο του «Κόμη Δράκουλα» σε ένα πολύ ιδιαίτερο περιβάλλον και μενού. Η Κλαίρη θα προτιμήσει μια σούπα έκπληξη και ο Ιάσονας μια πίτσα με σκόρδο. Του λείπει πολύ το ελληνικό τζατζίκι. Φεύγοντας αργά το βράδυ μια φιγούρα με μαύρη μπέρτα, στην άκρη του δρόμου, θα ανησυχήσει τα δύο παιδιά. Ο Ιάσονας θα κρατήσει σημειώσεις για όλα τα συμβάντα όταν επιστρέψουν στο σπίτι τους.

Η αδελφή του Γκεόργκι, η Φλορίνα αποκτά ένα παράξενο στυλ που κάνει το μικρό αγόρι να πιστέψει πως ίσως άρχισε να γίνεται …βαμπίρ. 

Και η περιπέτεια μπαίνει σε πιο δύσκολα μονοπάτια…

Αν θέλετε να μάθετε τι μπύρα φτιάχνει ο μπαμπάς του Ιάσονα. Πως εξελίχθηκε η βόλτα όλων των παιδιών στο νεκροταφείο της Σιγκισοάρα και πως εμφανίστηκαν οι νυχτερίδες ξανά στην πόλη σπέρνοντας έναν πανικό αναζητήστε και τούτη την περιπέτεια…

Θα γνωρίσετε και τον θείο του Γκεόργκι και της Φλορίνας τον Ντιμίτρι Μπρακκούζι που κινεί υπέροχα μαριονέτες και ίσως καταλάβετε πολλά…

Τι οδήγησε τον Ιάσονα να βρει τη λύση του Μυστηρίου;

Τι έκρυβε η Φλορίνα;

Αυτά κι άλλα πολλά θα διαβάσετε στην Τρίτη περιπέτεια της Λίνας Μουσιώνη. Με το μοναδικό της χιούμορ η συγγραφέας, την ευρηματική της πλοκή και τις ολοζώντανες περιγραφές της μας παραδίδει μια ακόμα ιστορία που διαβάζεται απνευστί.

https://www.dioptra.gr/vivlio/kataskopoi-tis-geografias/i-epistrofi-tou-komi-drakoula/

Όλα τα βιβλία φέρουν επίσης την υπογραφή στην εικονογράφηση της Λίλας Καλογερή που επάξια αναδεικνύει την κάθε ιστορία με τα πολύ δυνατά της σκίτσα, χρώματα και ιδέες.

Αναζητείστε και το τέταρτο της σειράς που έχει γράψει η Μάγια Δεληβοριά ( κι εμείς στις διακοπές μας) με τον τίτλο το Μυστικό των Βίκινγκς: https://www.dioptra.gr/vivlio/paidika-vivlia/to-mustiko-ton-vikings/

Ακούστε εδώ το podcast με την Ελένη Κορόβηλα: https://pod.gr/na-ena-vivlio-gia-paidia/tzeni-koutsodimitropoulou-maria-rousaki-oi-kataskopoi-ths-geografias/

Δημοσιεύτηκε στο Cretalive.gr στις 29 Ιουλίου 2023 : Εδώ!

Τι είπε ο μπαμπάς Άλφονς;

Της Ελένης Μπετεινάκη

Άλλη μια ιστορία του Άλφονς και του μπαμπά του κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μάρτης. Νομίζω είναι η 9^η στη σειρά και αυτήν την φορά μαθαίνουμε και καταλαβαίνουμε  πως όταν βιαζόμαστε, κάποιες φορές, τα πράγματα γίνονται «λάθος».

Ο μπαμπάς του Άλφονς λέει και ξέρει αρκετές παροιμίες. Σήμερα το θέμα στο σπίτι τους είναι η τάξη και η τακτοποίηση. Ωστόσο μιας και είναι Σάββατο ο μπαμπάς της Μίλα και του Άλφονς βιάζεται να τελειώσει τις δουλειές του και να μπουν όλα στη θέση τους για να ξεκουραστεί κι αυτός. Επικρατεί ένας  μικρός πανικός αλλά όλα είναι υπό έλεγχο, ή έστω έτσι νόμιζε ο μπαμπάς. Έχουν πάει από νωρίς και έχουν ψωνίσει και οι τρεις από το σούπερ μάρκετ. Βοηθούν να μπουν τα ψώνια στη θέση τους, τα ρούχα στο πλυντήριο, το παντελόνι στην ντουλάπα και το παγωτό στο ψυγείο. Κι αφού τελειώσουν αρχίζει η χαλάρωση. Ο καθένας πια μπορεί να κάνει αυτό που του αρέσει. Ή μήπως όχι; Ο Άλφονς ανακαλύπτει ξαφνικά κάτι που στάζει μέσα στη ντουλάπα του. Ένα παγωτό που λιώνει πάνω στις κάλτσες του μικρού αγοριού που ο μπαμπάς το έβαλε σε λάθος θέση και τώρα θα πρέπει να καθαριστούν όλα και δεν θα ξεκουραστούν όπως ήθελαν όλοι και ακόμα έχασαν το επιδόρπιο τους για  μετά το φαγητό.

Ή μήπως θα έχουν; Παγωμένο παντελόνι αφού αυτό  μπήκε στην κατάψυξη; Ή κάτι πολύ γλυκό, σοκολατένιο,  γλυκό και φτιαγμένο από τον μπαμπά;

Μια αστεία ιστορία «καθημερινής τρέλας» στα κανονικά σπίτια των κανονικών ανθρώπων. Εκεί που προσπαθούν μαμάδες, μπαμπάδες, μόνοι ή και μαζί να τα έχουν όλα στην εντέλεια, σε τάξη, στη σειρά, να μην παραλείψουν κάτι και πάντα βρίσκεται ένα αδύναμο σημείο. Η ιστορία του Αλφόνς είναι ανακουφιστική και παρήγορη και για μας τους μεγαλύτερους. Μια υπενθύμιση πως δεν υπάρχουν σούπερ μαμάδες ή μπαμπάδες αλλά άνθρωποι που προσπαθούν να τα προλάβουν όλα και κάποιες φορές δεν τα καταφέρνουν.

Τα παιδία ταυτίζονται με τον μικρό Άλφονς και την αδελφή του όπου πρωταγωνιστεί γιατί μοιάζει να καταλαβαίνει τις σκέψεις, τις ικανότητές και τα θέλω τους.

Η ιδιαιτερότητα σε όλες τις ιστορίες του Άλφονς είναι πως πουθενά δεν αναφέρεται η μαμά, χωρίς να έχουμε μάθει ποτέ το λόγο ωστόσο μας καλύπτει και μας αρέσει το μοντέλο της μονογονεϊκότητας με πρωταγωνιστή τον μπαμπά.

Δείτε εδώ : https://www.martis.gr/2020/05/18/%cf%80%ce%bf%ce%b9%ce%bf%cf%82-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%bf-%ce%ac%ce%bb%cf%86%ce%bf%ce%bd%cf%82/

Πολλά  μηνύματα συμπεριφορών, καταστάσεων και συναισθημάτων. Αρετές και αξίες όπως η υπομονή, η πειθαρχία, η τάξη, η συνεργασία, η σημασία της οικογένειας και του σεβασμού στο χώρο και χρόνο του άλλου εκθειάζονται σε κάθε βιβλίο.

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε : Η περίφημη σειρά βιβλίων της Gunilla Bergström, με πρωταγωνιστή τον Άλφονς, έχει κατακτήσει εδώ και χρόνια εκατομμύρια μικρούς αναγνώστες κι έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 40 γλώσσες! Συνεχώς τυπώνονται νέες εκδόσεις. Μέχρι σήμερα έχουν κυκλοφορήσει παγκοσμίως πάνω από δέκα εκατομμύρια αντίτυπα. Η Gunilla Bergström έφυγε από τη ζωή το 2021 .

Μια ακόμα επιτυχία της σειράς είναι η λιτή, ιδιαίτερη και μοναδική και εικονογράφησή της από την ίδια την συγγραφέα.

Αναζητείστε όλα τα βιβλία της σειράς στα βιβλιοπωλεία ή δείτε τα εδώ: https://www.martis.gr/shop/ti-eipe-o-mpampas-alfons/

Δημοσιεύτηκε στο Cretalive.gr στις 24 Ιουλίου 2023: Εδώ!

Κόκκινο το χρώμα του ήλιου το πρωί ... κατακόκκινο το χρώμα της φωτιάς τη Νύχτα!

Της Ελένη Μπετεινάκη

Έχω επιλέξει το κόκκινο και το πορτοκαλί του ήλιου της Ανατολής να΄ναι το χρώμα που αγαπώ στο καλοκαίρι. Οι συνθήκες καύσωνα και αμέλειας δικιά μας, μου επιβάλουν να βλέπω συνεχώς τα ίδια χρώματα στη δύναμη της φωτιάς… Κι αυτό δεν μου αρέσει καθόλου.

Καίγεται η Ελλάδα πάλι… Εκατοντάδες εστίες μικρές και μεγάλες. Λένε πως ευτυχώς μέχρι τώρα δεν υπάρχουν ανθρώπινα θύματα… Υπάρχουν όμως χιλιάδες θύματα. Υπάρχουν ζώα, πουλιά, δέντρα,  ολοζώντανοι οργανισμοί που πέθαναν αβοήθητα. Που τους καταστρέψαμε το σπίτι, τη ζωή, τον τόπο τους. Και σπίτια κάηκαν πολλά και καίγονται ακόμα…

Κι εδώ, εδώ σας θέλω όλους. Αναπαράγουμε στα social media  όλες τις εικόνες και λυπούμαστε πολύ από τον καναπέ μας… Κάτω από το αιρκοντίσιον και χαιρόμαστε που δεν είμαστε εμείς στη θέση όλων αυτών των χιλιάδων ανθρώπων που χάσανε το βιός τους μέσα σε λίγες ώρες.

Να, εδώ, εδώ θα θριαμβεύσει ο εθελοντισμός. Και πρέπει γιατί αυτό σημαίνει θέλω, μπορώ, κάνω.. βοηθώ, συμπάσχω, συμμετέχω, χωρίς χρηματικό αντάλλαγμα, χωρίς συμφέρον αλλά επειδή είμαι άνθρωπος.  Με όποιον τρόπο να βοηθήσω. Θα μου πείτε είμαστε μακριά.

Όχι δεν είμαστε μακριά. Ψάχνουμε, βρίσκουμε, ρωτάμε , πού να στείλουμε έστω την πιο μικρή βοήθεια για τον συνάνθρωπο μας. Να δείξουμε τη λύπη και την συμπαράσταση μας χωρίς βαρύγδουπα λυπητερά λόγια του πληκτρολογίου και ανάθεμα ανούσιο σε υπαίτιους και αίτιους που δεν θα βρεθούν ή δεν θα τιμωρηθούν ποτέ. Άλλωστε αυτό όντως δεν είναι δική μας δουλειά.

Η ουσία μετράει… Για πάμε λοιπόν να μάθουμε έστω, που στον  τόπο μας απευθυνόμαστε για βοήθεια ( «γκουγκλάρετε» ελεύθερα). Πού να αναζητήσουμε τρόπους να βοηθήσουμε, τρόπους να συμβάλουμε κι εμείς στο …κάτι.

Όχι δεν θα σώσουμε εμείς τον κόσμο και τις καταστάσεις όμως θα κάνουμε ένα μικρό βήμα για καλύτερο αύριο…

Κι αν όλα αυτά σας φαίνονται φιλοσοφίες του δικού μου καναπέ κοιτάξτε γύρω σας και μιλήστε, διορθώστε, προσπαθήστε ΕΣΕΙΣ να κάνετε την μέρα σας πιο χαρούμενη, πιο σπουδαία…Με εκείνα τα πολλά σκουπίδια στις παραλίες που επίτηδες ξεχνάμε…

Με τα ξερόχορτα στην άκρη του πεζοδρομίου μας που κανείς δεν μαζεύει…

Με τα άδεια κουτάκια αναψυκτικών και μπουκάλια νερού σε όλο το μήκος των εθνικών μας δρόμων…

Σήμερα το πρωί στο δρόμο μου για το χωριό μου ένας οδηγός  μπροστά πέταξε ένα αναμμένο τσιγάρο από το παράθυρό του, εκεί λίγο μετά την Κνωσό. Στην άσφαλτο πάνω κοντά στα ξερόχορτα που ήταν στην άκρη του δρόμου. Με κίνδυνο, ειλικρινά, και με βρίσιμο από άλλους, σταμάτησα, κατέβηκα και πάτησα με δύναμη την αναμμένη …γόπα. Να λοιπόν τι κάνουμε αν  δεν μπορούμε να πάμε στη Ρόδο, στην Αχαΐα, στην Κέρκυρα ή όπου αλλού…

Αύριο μπορεί να είναι η σειρά μας…

Ας σκεφτούμε όλοι τις κακές μας συνήθειες…

Ας μην πούμε «έλα μωρέ, τι έγινε;»

Από μένα θα  αλλάξουν όλα;

Ναι από μένα, από εσένα , από εκείνον…

Μ αρέσει επίσης να βλέπω τη θάλασσα και τον ήλιο στο ηλιοβασίλεμα αλλά μόνο με το χρώμα το φυσικό, χωρίς καπνούς και στάχτες, και απελπισμένα πρόσωπα…

 

Ο μικρός φόβος… *στα Παραμύθια του Σαββάτου!

Της Ελένης Μπετεινάκη

Είναι νύχτα κι ο Σαμ ετοιμάζεται για ύπνο. Και λίγο πριν η νύστα του κλείσει τα βλέφαρα άφησε έναν μικρό φόβο να μπει μέσα στο δωμάτιο του και να μείνει εκεί τη νύχτα. Κι όταν χρειάστηκε να πάει στην τουαλέτα λίγο αργότερα, παρατήρησε πως ο επισκέπτης του είχε αρχίσει να «ζωντανεύει» παράξενα. Και τι δεν έκανε πάνω στο κρεββάτι του! Από κωλοτούμπες μέχρι και μουσικά όργανα βαρούσε. Συγκεκριμένα ένα μονότονο τύμπανο… Κι όσο κι αν προσπάθησε το επόμενο πρωί ένιωθε και κουρασμένος και πιο…φοβισμένος. Αν και τον έκλεισε σε ένα κουτί, εκείνος (ο φόβος δηλ) πετάχτηκε αμέσως έξω και τετραπλασιάστηκε σε όγκο. Ή μήπως εκατονταπλασιάστηκε; Κι έγινε τελικά τόσο μεγάλος που έμοιαζε να κρύβει μέχρι και τον ήλιο. Κι έγινε η σκιά του Σαμ και το μικρό αγόρι έπρεπε να βρει τη δύναμη να τον αντιμετωπίσει. Πήρε λοιπόν έναν φακό, το κράνος και το ΘΑΡΡΟΣ του και βήμα βήμα βγήκε μπροστά… Και τότε συνέβη κάτι σχεδόν απίθανο. Ο Φόβος άρχισε να μικραίνει με ταχύτητα τέτοια που έγινε πάλι τόσο μικρούλης σαν να ήταν ανύπαρκτος.

Μια ιστορία γεμάτη συναισθήματα του Luke Schriven που μας δίνει την πιο σωστή λύση για το πώς να λύσουμε  ένα πρόβλημα. Με τον πιο απλό τρόπο. Να το αντιμετωπίσουμε. Ακόμα και αν η λύση είναι δύσκολη ή όποια προσπάθεια θα μας ανταμείψει.

Ο Luke Schriven μας το λέει ξεκάθαρα. Οπλίσου με θάρρος και μην φοβάσαι πως δεν θα βγεις νικητής. Η τόλμη, η δύναμη της θέλησης και το πείσμα πάντα φέρνουν τα πιο αίσια και σπουδαία αποτελέσματα.

Τα μικρά παιδιά έχουν περισσότερους φόβους από μας τους μεγαλύτερους. Επειδή δεν έχουν την δική μας μυϊκή, λεκτική και γνωστική ικανότητα κάποιες φορές δεν τολμούν. Άλλες πάλι μας βάζουν τα γυαλιά… Όμως πολλά από αυτά τρέμουν το σκοτάδι, τους εφιάλτες, τους δράκους και τις αράχνες. Με την ιστορία του ο συγγραφέας κάνει τον φόβο πιο εύκολο. Μέσα από το παιχνίδι τον διώχνει και εξοπλίζει τους μικρούς αναγνώστες με θάρρος και δύναμη.

Ο Luke Schriven εικονογραφεί επίσης αυτήν την δυνατή ιστορία με πολλή φαντασία και χρώμα δημιουργώντας ακόμα πιο έντονα συναισθήματά σε όλους. Το πράσινο μικρό τερατάκι ακόμα κι όταν μεγαλώνει παραμένει …άφοβο κι ας προσπαθεί αν «επιβληθεί». Το ότι δεν έχει στόμα αλλά μόνο μάτια …τα λέει όλα. Εκεί φαίνεται ο φόβος, τα μάτια μεγαλώνουν …

Συγκινητική, απλή, ιδιαίτερα και ευρηματική στιγμή η γένεσή της.

Απολαύστε ένα μικρό απόσπασμα εδώ κι αναζητείστε την στα βιβλιοπωλεία: https://ikarosbooks.gr/1151-o-mikros-fobos.html

Δημοσιεύτηκε στις 22 Ιουλίου 2023 στο Cretalive.gr :Εδώ!

Του Προφήτη Ηλία του Πεπονά!

Της Ελένης Μπετεινάκη

Δικό μας τούτο το προσωνύμιο στον Προφήτη Ηλία του χωριού μας…

Κάθε χρόνο την ημέρα της γιορτής του, στις 20 του Ιούλη, τα πεπόνια στο περιβόλι μας ήταν ώριμα και τα δοκιμάζαμε για πρώτη φορά εκεί στην μικρή αυλή της εκκλησίας,  που έμοιαζε με αλώνι αλλοτινών καιρών.

«Λούματα» λέγανε κανονικά την περιοχή που βρισκόταν το γραφικό ξωκλήσι κι εκεί ήταν κι η κρεβατίνα μας η πιο παχύφυλλη κι αγαπημένη. Οι καρποί της πάντα αργούσανε να καμωθούν γιατί ήταν βορινή και σκιερή πολύ. Σαν τα «μωρά κοπέλια» τα σταφύλια της, έλεγε ο πατέρας μου. Και σαν πηγαίναμε για ραντίσματα και όλα εκείνα τα γεωργικά που δεν τα καλοθυμάμαι, βρίσκαμε πάντα χρόνο να ανηφορήσουμε στο «Ψηλό Κουτούτο», το λοφάκι και να παίξουμε στην αυλή του Προφήτη Ηλία του Πεπονά μας.

Πάνε μέρες που ανηφόρησα πάλι τον χωμάτινο δρόμο. Λείπει ο Κωστής, στα ξένα, κι η καρδιά μου δεν μου πάει να τριγυρνώ μονάχη στα λημέρια μας… Μύριζε θυμάρι και σύκα όλη η περιοχή. Η θέα απίστευτη όπως πάντα κι άφηνες  τα μάτια να ακουμπήσουν πέρα στο βάθος, να φτάσουν στον ορίζοντα και τη θάλασσα.  Κι απέναντι ο τεράστιος όγκος του Γιούχτα να κείτεται ανάσκελα πάντα. Είναι τόσο κοντά  που νομίζεις πως μια δρασκελιά να κάνεις τον ακουμπάς. Κάθισα στην ασβεστωμένη αυλή, στο γραφικό παγκάκι  κι αρχίσανε οι θύμησες κι οι ιστορίες να ζωντανεύουν…

Πως περιμέναμε κάθε χρόνο το πανηγύρι του Προφήτη Ηλία! Μέρες πριν ετοιμαζόμασταν γιατί ξέραμε πως με τους ανεμόμυλους που θα φτιάχναμε, τους καλύτερους, εννοείται, στο χωριό, θα μαζεύαμε το χαρτζιλίκι του καλοκαιριού και όλες οι επιθυμίες μας θα πραγματοποιούνταν.  Η μεγάλη μας έννοια με τον αδελφό μου ήταν πως να  κατέβουμε στον ποταμό, στον Κάτω Μύλο, στον δικό μας Παράδεισο, εκεί που ζούσαν οι νεράιδες και τα ξωτικά. Φοβόμασταν πολύ, γιατί είχαμε ακούσει πως έπαιρναν τη λαλιά όσων συναντούσαν. Η μόνη μας ελπίδα να γλυτώσουμε, ήταν να πάμε μεσημέρι. Με τόση ζέστη δεν θα΄χαν το μυαλό τους να κυνηγήσουν εμάς. Άλλωστε, είχαμε ακούσει πως τη νύχτα ζωντανεύανε κι ίσαμε το ξημέρωμα λούζονταν και χόρευαν στο ποτάμι…   Εκεί θα βρίσκαμε τα καλάμια που χρειαζόμασταν και που έπρεπε να είναι ξερά, με ρόζους, για να μπορούν εύκολα να χαραχτούν. Κι ύστερα με το πολύτιμο υλικό μας αγκαλιά, ερχόμασταν στο μικρό πλυσταριό του σπιτιού μας να ξεκινήσουμε την συναρμολόγηση. Τέχνη ήθελε κι αυτό το τόσο απλό παιχνίδι, ο «σβούρος», έτσι τον λέγαμε ή «μύλο». Αργότερα η λέξη τούτη χάθηκε και όλοι τον έλεγαν ανεμόμυλο.

Κόβαμε κάθε καλάμι με μια σέγα,  περίπου σαράντα εκατοστά και στην κορυφή του κάναμε δυο τρύπες περνώντας ένα σύρμα που το στρουφίζαμε να μην χαλαρώσει . Είχαμε επίσης κόψει μεγάλα τετράγωνα  πολύχρωμα χαρτιά από κόλλες γλασσέ. Σε κάθε γωνία μια ψαλιδιά ίσαμε το κέντρο, τέσσερεις στο σύνολο,  και τα τσακίζαμε - διπλώναμε με προσοχή και ακρίβεια δημιουργώντας τρισδιάστατα «τρίγωνα». Κόβαμε αμέσως μετά, κρυφά πάντα, με το κλαδευτήρι που ΄χε ο μπαμπάς χωμένο στα δικά του εργαλεία,  από την παλιά καρέκλα της μάνας μου μικρά κομμάτια από εκείνο το πλαστικό κορδόνι που ήταν πλεγμένη. Σαν μακαρόνι  έμοιαζε μόνο που ήταν χρωματιστό. Κόκκινο, κίτρινο, πορτοκαλί τα χρώματα του και τα περνούσαμε στο σύρμα ανάμεσα στα χαρτιά για να μπορεί ο σβούρος να γυρίζει με τον αέρα. Εκείνη το καταλάβαινε, αλλά έκανε πως δεν έβλεπε, είχε μόνο την έννοια μην καθίσει κανείς και …ξεμοντάρει!

Ύστερα παίρναμε ένα μεγάλο καλάθι και το γεμίζαμε με όλα όσα είχαμε φτιάξει. Μέρες κρατούσε η «δουλειά». Όλα τα  πρωινά του Ιούλη κάναμε τους μάστορες και σαν έφτανε η παραμονή του Προφήτη Ηλία όλα ήταν έτοιμα. Θυμάμαι τη χαρά μου σαν έμαθα να γράφω που ο Αντώνης μας,  μού είχε αναθέσει να φτιάχνω εγώ την ταμπέλα της πώλησης:

Σβούρος μικρός, 1 δραχμή.

Σβούρος μεγάλος, 2 δραχμές.

Την άλλη μέρα από το ξημέρωμα περιμέναμε τον θείο Μιχάλη. Μας έβαζε πάνω στο γαϊδούρι του και ξεκινούσαμε για το πανηγύρι. Πουλούσαμε όλη μας την πραμάτεια κι ύστερα η μαμά, μάς έκοβε μια φλούδα πεπόνι του καθενός γιατί όπως σας είπα και πιο πάνω, ήταν η μέρα που γιόρταζε τούτο το φρούτο. Καθόμασταν πάνω στο φρεσκοασπρισμένο πεζούλι και τρώγαμε χαρούμενοι κοιτάζοντας γύρω μας τα πιο μικρά παιδιά που κρατούσαν τους δικούς μας τους σβούρους και προσπαθούσαν να τα βρουν με τον άνεμο μήπως και γύριζαν. Κι ήταν τα πρόσωπά τους φωτεινά, τα μάτια τους γελούσαν. Εμάς, όπως έλεγε ο πατέρας μου, γελούσαν και τα μουστάκια μας. Θα ‘μουν δεν θα ‘μουν εφτά χρόνων εκείνο το καλοκαίρι που σας περιγράφω  αλλά εγώ νόμιζα πως ήμουν «μεγάλη» γιατί όταν κάναμε τη μοιρασιά με τον αδελφό μου το μερίδιο μου ήταν πάνω από 20 δραχμές. Ήταν αρκετό σαν γυρίζαμε πίσω στο χωριό να σταματήσουμε στο περίπτερο του κυρ Ηλία και να αγοράσω την αγαπημένη μου «Μανίνα», περιοδικό αποκλειστικά για κορίτσια εκείνη την εποχή και με τα υπόλοιπα μια γκοφρέτα «Σαφάρι» και τρία φακελάκια με εικόνες ηθοποιών που τις μάζευα με μανία. Ε, ότι έμενε θα το φύλαγα στον κουμπάρα για τα Χριστούγεννα που είχε σειρά το πιο μεγάλο παιχνίδι. Ήταν 20 Ιουλίου 1973!

Την επόμενη χρονιά δεν ανεβήκαμε στο εκκλησάκι, μείναμε με τους σβούρους μας να τους κοιτάμε σαν χαμένοι. Είχε κηρυχτεί η επιστράτευση…Λέξεις παράξενες ακούγονταν. Κύπρος, Τούρκοι, επίθεση, πόλεμος, αγνοούμενοι, καταπάτηση, φονικά….

Ναι, έναν χρόνο μετά στις 20 Ιουλίου 1974,μείναμε με την απορία στο πρόσωπο μας κι ένα μεγάλο ψάθινο καλάθι γεμάτο με τον κόπο ενός μήνα, με νέα σχέδια, χρώματα και σχήματα. Εκείνο το χάραμα όλοι είχαν αναστατωθεί. Ούτε λόγος για το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία. Ο μπαμπάς είχε φύγει για το παντοπωλείο πολύ πριν ξημερώσει.  Η μαμά, μας ετοίμασε  γρήγορα γρήγορα να ανέβουμε κι εμείς στην …Αγορά. Ατέλειωτες ουρές από ανθρώπους έξω από το μπακάλικό μας , φωνάζαν και χειρονομούσαν. Βιάζονταν να μπουν, γέμιζαν τσάντες με ό,τι έβρισκαν μπροστά τους. Κι όλοι συζητούσαν με μια φοβερή ανησυχία στα πρόσωπά τους. «Πόλεμος» ήταν η λέξη που ξεχωρίσαμε και ο φόβος μας παρέλυσε τα πόδια. Σε πολύ λίγη ώρα άδειασαν τα ράφια του μαγαζιού μας. Και τότε αντήχησε εκείνο το κουδούνισμα από το τηλέφωνο που ήταν πάνω στο γραφείο του θείου του Γιώργου, το μαύρο με το στρογγυλό καντράν. Όσα χρόνια και αν περάσουν θα  ηχεί πάντα στ’ αυτιά μου.

Σε ελάχιστα λεπτά ο πατέρας έπρεπε να φύγει. Είχε κηρυχθεί γενική επιστράτευση κι έπρεπε να παραδώσει και το φορτηγό μας στον στρατό. Ούτε σκέψη πια για το πανηγύρι, για τίποτα. Δεν ξέραμε, δεν καταλαβαίναμε καλά και κανείς δεν μπορούσε να μας εξηγήσει τι ακριβώς θα γινόταν σε λίγες ώρες ή την επόμενη μέρα. Θυμάμαι σαν να ΄ταν χθες το φορτηγό μας σαν έστριψε στην κατηφόρα και χάθηκε από τα μάτια μου. Καθόμουν στο πεζούλι, μπροστά στην μεγάλη ξύλινη πόρτα του μαγαζιού και κοίταζα… Κρατούσα έναν από τους σβούρους μου και τον φυσούσα να γυρίσει. Ένα δάκρυ στην άκρη του ματιού ήθελε κι εκείνο να βρει το δρόμο του. Ήταν η πρώτη φορά που μας άφηνε μόνους ο μπαμπάς και δεν ξέραμε ούτε που πήγαινε ακριβώς, ούτε πότε θα τον βλέπαμε ξανά. Σαράντα εννιά χρόνια έχουν περάσει από τότε, σαράντα εννιά!

Ένα κερί άναψα στο γυαλισμένο κηροπήγιο που μοιάζε  σαν καινούργιο μέσα στην ταπεινή εκκλησία  κι ύστερα κατηφόρισα για το περιβόλι μας ή μάλλον για το χωράφι πια  κι εκεί άλλες ιστορίες αναβλύσανε….

Εκεί  γεννήθηκε ο Σιγανός μου, το σκιάχτρο μου, μια φορά και ένα καιρό (υπήρξε στο αλήθεια)  κι είναι πια παραμύθι που ‘ναι αφιερωμένο στον μπαμπά μου τον Κυρ Γιάννη!

Εμείς του είχαμε κολλήσει τούτο το προσωνύμιο γιατί κάθε χρόνο την ημέρα της γιορτής του στις 20 του Ιούλη τα πεπόνια στο περιβόλι μας ήταν ώριμα και τα δοκιμάζαμε εκεί στην μικρή αυλή που μοιάζε με αλώνι, αλλοτινών καιρών.

Ένα πεπόνι αγόρασα από το μεγάλο σούπερ μάρκετ πηγαίνοντας στο σπίτι της μάνα μου. Να κόψουμε μια φέτα, να θυμηθούμε εκείνα τα χρόνια!

Χρόνια μας πολλά!

Κωστή, να΄μαστε καλά να πάμε μαζί του χρόνου!

 

Ελένη Μπετεινάκη, Λόγια του αέρα, Συλλογή διηγημάτων, υπό έκδοση

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ στις 20 Ιουλίου 2023 : 

Ροζ ελέφαντας στο δωμάτιο* …και στα Παραμύθια του Σαββάτου!

Της Ελένης Μπετεινάκη 

Ώρα για σχολείο εκείνο το πρωινό και οι κινήσεις της Νανάς βιαστικές, μηχανικές και απολύτως συνηθισμένες. Όλα ήταν τα ίδια στο δωμάτιο της, ακατάστατα και απλωμένα παντού εκτός ίσως από έναν μεγάλο ροζ ελέφαντα που η αργοπορία της για το πρωινό δεν την άφησε να τον προσέξει ιδιαίτερα. Αυτή η ακαταστασία ήταν βέβαια σε όλον τον διάδρομο μέχρι την κουζίνα κι είχε σαν αποτέλεσμα να κτυπήσει τα δάκτυλα του ποδιού στο μηχανάκι του αδελφού της που ήταν στη μέση μέση. Η μαμά βγήκε από το μπάνιο αλλά δεν ανησύχησε κι η Νανά την έστειλε στο δωμάτιο της να της φέρει μια εργασία μήπως και έβλεπε τον …ελέφαντα.  Τίποτα δεν συνέβη όμως κι όλα κύλισαν όπως κάθε μέρα. Βιαστικά κα κατεβάσματα να προκάνουν το σχολικό και στρίμωγμα και τρέξιμο και άγχος για την μικρή Νανά σαν πήγε λίγο να την πάρει ο ύπνος στο κάθισμά της. Ο Ροζ ελέφαντας εμφανίστηκε πάλι και της τυραννούσε τη σκέψη με χίλια δυο πώς, γιατί, μήπως, ποιος και άλλα τέτοια. Τα ίδια και στο σχολείο. Όσο κι αν προσπάθησε να τον απομακρύνει από τη σκέψη της δεν τα κατάφερε. Το χειρότερο όλων ήταν όταν επέστρεψε στο σπίτι. Στο δωμάτιο της που στο μεταξύ είχε γίνει αγνώριστο ήταν πάλι εκεί ο ροζ ελέφαντας και μάλιστα πιο μεγάλος από ποτέ. Ροζ ελέφαντας, ροζ πρόβλημα, όσο και αν ήταν τεράστιο και δύσκολο να τον αντιληφθούν οι άλλοι. Έτσι η Νανά χώθηκε δίπλα του και εκείνος όπου κι αν πήγαινε την ακολουθούσε…

Κάντε το εικόνα να δείτε πόσο πολύ μεγάλο «πρόβλημα» ήταν αυτό…

Και τα προβλήματα με το τεράστιο ζώο που μόνο η Νανά έβλεπε συνεχίστηκαν. Την ακολουθούσε παντού δημιουργώντας «καταστροφές» που η μαμά δεν έβλεπε. Η Νανά  προσπάθησε να τον καλοπιάσει. Του πιάσε κουβέντα, του βάλε μουσική, ίσαμε την στιγμή που ο μικρός αδελφός κτύπησε την πόρτα του δωματίου της. Εδώ τα πράγματα έγιναν σοβαρά γιατί ο μικρός τον είδε, όπως και μια γειτόνισσα από απέναντι από τον τρίτο όροφο που πήρε τηλέφωνο την μαμά της Νανάς για να την ενημερώσει για αυτό που έβλεπε, δηλαδή το  τεράστιο ζώο στο σπίτι τους. Και τότε η Νανά είπε στη μαμά της  πως ήθελε να της το πει από το πρωί αλλά δεν τολμούσε…

Κι άρχισε η συζήτηση που πήρε μέρος κι ο μπαμπάς σας επέστρεψε σπίτι. Μπορεί να  μην πίστευε όσα άκουγε στην αρχή αλλά μετά κατάλαβε κι εκείνος. Για πρώτη φορά η οικογένεια είχε συγκεντρωθεί και προσπαθούσαν όλοι μαζί να βρουν τη λύση στο «πρόβλημα»!

Ένα βιβλίο… ποταμός σκέψεων, συναισθημάτων και σπουδαίων μηνυμάτων. Η Στέργια Κάββαλου σε ένα κείμενο με μοναδική ροή λόγου, ιδεών και παραστάσεων μας υπενθυμίζει πως πολλά πράγματα υπάρχουν δίπλα μας, στο άμεσο οικογενειακό ή φιλικό μας περιβάλλον και κάνουμε πως δεν τα βλέπουμε. Συχνά αφήνουμε τα μικροπροβλήματα να συσσωρευτούν και κάποια στιγμή διογκώνονται τόσο που είναι αδύνατον μόνοι μας να δώσουμε λύση.

Το βιβλίο είναι εμπνευσμένο από την αγγλική  έκφραση  : «Α pink elephant in the room that nobody talks about it» («ένας ροζ ελέφαντας στο δωμάτιο για τον οποίο κανείς δεν μιλάει»), μας λέει η ίδια η συγγραφέας στο οπισθόφυλλο, κτυπώντας μας ένα μικρό καμπανάκι για όσα προβλήματα αγνοούμε και προσποιούμαστε πως δεν υπάρχουν.

Ένα βιβλίο που θα ταρακουνήσει τους ενήλικες και θα βοηθήσει τα μικρά παιδιά να νιώσουν πως να διαχειριστούν καταστάσεις που δεν μπορούν να εκφράσουν εύκολα.

Βιβλίο έντονων καταστάσεων και συναισθηματικής φόρτισης που έχει σαν μέλημά του να αφυπνίσει γονείς περισσότερο από παιδιά, να δουν κατάματα τα προβλήματα. Προβλήματα επικοινωνίας ή αδυναμίας εκφοράς συναισθημάτων λόγω λαθεμένων αντιλήψεων που συγκρούονται.   Συνήθως οι άλλοι γνωρίζουν και βλέπουν πρώτοι  πάνω  μας τα σημάδια των προβλημάτων και τελευταίοι οι πιο κοντινοί μας άνθρωποι τα παρατηρούν.

Ο όγκος του «ελέφαντα» δείχνει το μέγεθος του φόβου – προβλήματος και την δυσκολία του να το λύσουμε μόνοι μας.

Την ιστορία της Στέργιας που διαβάζεται απνευστί έχει εικονογραφήσει επίσης με ιδιαίτερα προσεγμένα σχέδια και χρώματα η Ναταλία Καπατσούλια. Δίνοντας πάντα μεγάλη σημασία στις μικρές λεπτομέρειες…

Αναζητείστε το στα βιβλιοπωλεία και δείτε εδώ ένα μικρό απόσπασμα : https://ellinoekdotiki.gr/gr/ekdoseis/i/roz-elefantas-sto-dwmatio

*Ροζ ελέφαντας στο δωμάτιο, Στέργια Κάββαλου, εικ : Ναταλία Καπατσούλια, εκδ. Ελληνοεκδοτική

 

Δημοσιεύτηκε στο Cretalive.gr στις 15 Ιουλίου 2023   :      Εδώ !

Τέλος; Μα, τι τέλος είναι αυτό;

Της Ελένης Μπετεινάκη

«Όταν ήμουν μικρός ήθελα να γίνω μάστορας. Αλλά, όχι οποιοσδήποτε μάστορας. Ήθελα να επιδιορθώνω το τέλος των ιστοριών.»

Και μόνο από μια τέτοια εισαγωγή σε τούτην εδώ την ιστορία, σού γεννιέται η περιέργεια για το περιεχόμενο, την πλοκή και το «τέλος» της.

Κι αρχίζεις να ξεφυλλίζεις το βιβλίο και να διαβάζεις τις λεζάντες του σε κάθε σελίδα μαζί με εικόνες που επίσης σου εξάπτουν την περιέργεια και την δική σου φαντασία. Αναρωτιέσαι πόσο πολύ έχει δίκιο ο συγγραφέας σαν λέει πως συχνά το τέλος μιας ιστορίας μπορεί να είναι απότομο, θλιβερό, περίπλοκο, αχώνευτο, δύσκολο να το αποδεχτείς  ή να διαλέξεις ανάμεσα σε διαφορετικές εκδοχές και ίσως τελικά να είναι και σαχλό.

Εντάξει σκεφτείτε λίγο και βρείτε κι εσείς τι σας έχει δημιουργήσει μια ιστορία διαβάζοντάς την και πείτε πως νιώσατε σαν τελείωσε…

Καταστροφή, απογοήτευση, βαρεμάρα; Ή όλα ήταν υπέροχα;

Γράφει ο συγγραφέας πως αγαπά πολύ τις ιστορίες γιατί τον μεταφέρουν σε άλλους κόσμους. Γίνονται απίθανα πράγματα στις σελίδες τους και μπορεί να ταυτιστείς με τα πιο αλλόκοτα ζώα, φυτά, καταστάσεις και επαγγέλματα.

Το αγαπημένο σαλόνι στο βιβλίο είναι εκεί που οι εικόνες του γίνονται τόσο μικρές αλλά με τεράστιο περιεχόμενο που σχεδόν μας ταξιδεύει παντού…

Τι μπορείς να γίνεις εσύ διαβάζοντας μια ιστορία;  Αόρατος, σούπερ ήρωάς, να φτιάξεις χιονάνθρωπο το κατακαλόκαιρο; Ένα λασποκέικ μήπως; Να ταξιδέψεις στη σελήνη ή και αν χαθείς μέσα σε ένα μπροκολοδάσος.

Ακόμα όμως κι όταν η φαντασία καλπάσει τοοοοσο πολύ πρέπει κάποια στιγμή πρέπει να τελειώσει για να μην πλατειάσει ασύστολα η ιστορία. Ένα STOP  μας επαναφέρει στο σήμερα και …στο τέλος.

Κι ύστερα κάνεις μία δεύτερη ανάγνωση και βρίσκεις πως τούτη η ιστορία θα μπορούσε να έχει αλληγορική σημασία και να εννοεί σαν «ιστορία» την ίδια τη ζωή μας. Μια ζωή  που ξεκινά σε λευκό χαρτί, με συγγραφείς εμάς τους ίδιους να γράφουμε τις σελίδες μας χωρίς να μπορούμε να φανταστούμε την πλοκή, τις διαδρομές, το τέλος. Με γόμες, ξύστρες και μολύβια ασπρόμαυρα και χρωματιστά ανάλογα την περίσταση και την περίοδο που διανύουμε. Με πρόσθετα σχόλια, εικόνες , με μουτζουρώματα, ΚΕΦΑΛΑΙΑ και πεζά γράμματα… Μια «ιστορία» και μια ζωή γεμάτη με εμπειρίες, καλά και κακά συμβάντα, δυσκολίες, ομορφιές, γνώση, ταξίδια, παιχνίδια, συζητήσεις, κατασκευές και πολλά πολλά άλλα. Μια ιστορία - ζωή που ο καθένας δίνει το δικό του τέλος. Εμείς το ορίζουμε, εμείς το αποφασίζουμε, εμείς ζούμε όπως θέλουμε και είμαστε υπεύθυνοι για την πορεία και την εξέλιξη.

Στην τρίτη πια ανάγνωση είμαι σίγουρη πως τούτο το βιβλίο θα μπει από το Σεπτέμβριο στην τάξη μου. Είναι ιδανικό βιβλίο για παιδιά που χάρις στην εκπληκτική του εικονογράφηση θα αποτελέσει αφετηρία για μεγάλες συζητήσεις και για  να φτιαχτούν πολλές καινούργιες ιστορίες.

Κάθε σελίδα γραφεί πολλά …βιβλία.

Κάθε εικόνα έχει να πει τη δικιά της…

Όλες οι  εικόνες λες και φτιάχτηκαν μαζί με παιδιά  μιας και τούτη την εικονογράφηση την καταλαβαίνουν πιότερο από άλλες.  Κι όσο για τα μεγαλύτερα παιδιά εκεί πια η δική τους φαντασία και γραφή θα φτάσει σε πολλά κι πιο δημιουργικά «μαθήματα» και αποτελέσματα.

Στην γραφή της Νoemi Vola  απολαμβάνει ο αναγνώστης έναν κόσμο γεμάτο φαντασία και εικόνες που φτιάχνουν πολύ περισσότερες ιστορίες.  Μαγικός και με δική μου μεγάλη αδυναμία ο κόσμος των …ποντικών που η συγγραφέας τα βάζει να οδηγήσουν το «τέλος» της συγκεκριμένης ιστορίας. Θα μπορούσε επίσης όλη αυτή η μικρή - μεγάλη ομάδα μαστοροποντικών να  αποτελεί ένα ακόμα αλληγορικό σημείο του βιβλίου. Τα ποντίκια είναι ζωάκια που ζουν παντού και σκάβουν παντού. Άρα γνωρίζουν περισσότερα από τους ανθρώπους που μάλιστα οι τελευταίοι τα αποδιώχνουν και σπάνια τα συμπαθούν. Είναι όμως εκείνα που πάντα σε ιστορίες ξετρυπώνουν χαμένα αντικείμενα και πολυδαίδαλες διαδρομές.

Απορίες όλων, σκέψεις και λόγια που όλοι τα έχουμε πει κατά καιρούς ειδικά αν μια ιστορία δεν έχει το δικό μας επιθυμητό τέλος. Όμως ποιος μπορεί να καθορίσει την έκβαση μιας ιστορίας παρά μόνο ο συγγραφέας του. Κι εμείς; Εμείς απλά ακολουθούμε το σενάριο και ταυτιζόμαστε ή φανταζόμαστε κι άλλους κόσμους και νέες περιπέτειες. Άλλωστε μία καλή ιστορία σε ταξιδεύει …

Το βιβλίο έχει μια πρωτότυπη ιδέα και γραφή και νομίζω πέρα από το θέμα του που σε βάζει σε πολλές σκέψεις, κερδίζει τον αναγνώστη με την μοναδική του εικονογράφηση. Καρέ καρέ σε μικρά ή μεγάλα κάδρα ξετυλίγεται η φαντασία με χρώμα και σκίτσο ιδιαίτερα.

Σουρεαλιστικό, κωμικό, πλήρες, ευφάνταστο και αξιαγάπητο βιβλίο που θα σας ανοίξει ( σε σας το λέω παιδιά!) πολλούς δρόμους της δικής σας δημιουργικότητας και γραφής.

Το βιβλίο κυκλοφόρησε πρώτη φορά στην Πορτογαλία το 2018 και κέρδισε το διεθνές βραβείο SERPA για εικονογραφημένο βιβλίο.

 *Τέλος; Μα, τι τέλος είναι αυτό; Noemi Vola, Μετάφραση : Μαριάννα Ψύχαλου, εκδ. Μικρή Σελήνη

Αναζητήστε το στα βιβλιοπωλεία και μπείτε εδώ να δείτε περισσότερες πληροφορίες :

https://mikriselini.gr/product/telos-ma-ti-telos-einai-ayto/

Δημοσιεύτηκε στο Cretalive.gr στις 12 Ιουλίου 2023 : Εδώ!