“Για να φανούν τα αφανέρωτα!” …Σου Αγίου Φανούριου τη Χάρη!

Της Ελένης Μπετεινάκη

Έφτιαξα κι εγώ ξανά μια  Φανουρόπιτα φέτος…. Τόσα πράγματα έχασα όλη τη χρονιά, ζωντανά και άψυχα. Φίλους, εχθρούς,  ένα – δυο βιβλία, τα αγαπημένα μου σκουλαρίκια… Και αφού επικαλέστηκα την βοήθεια του αγίου  πολλές τόσες φορές όπως μου ορμήνευε πάντα η γιαγιά μου, κάποια τα βρήκα ξανά. Κάποιοι και λίγα  χάθηκαν, νομίζω για πάντα. Όμως έπρεπε να κάνω και το χρέος μου στον Άγιο. Κι έτσι  έφτιαξα μια πίτα  με μια συνταγή που δεν ξέρω αν είναι πολύ παλιά ,μου την έδωσε όμως μια καταπληκτική μαγείρισσα και φίλη αγαπημένη  η Ιωάννα Σταμούλου *και δεν σας κρύβω πως πέτυχε. 

Ύστερα έψαξα πολύ να βρω τι κρύβεται πίσω από τούτη τη γιορτή  και πως καθιερώθηκε κι έμαθα ένα σωρό θρύλους και παραδόσεις που ακόμα και στις μέρες μας καλά κρατούν!

Είναι λοιπόν ο άγιος που φανερώνει όλα τα χαμένα, ζώα, πράγματα αλλά και την Τύχη. Σε όλες τις εικόνες παριστάνεται να κρατά ένα κερί αναμμένο κι στην πίστη του λαού θεωρείται πως ήταν μάντης. Λένε πως ήταν κατεξοχήν άγιος των  Δωδεκανήσων όπου τυχαία βρέθηκε μια εικόνα του στα 1350 στη Ρόδο , στα ερείπια μιας εκκλησιάς. Εικονιζόταν με στρατιωτικά ρούχα  και κρατούσε στο χέρι του ένα σταυρό και μια λαμπάδα. Πάνω στην εικόνα διακρινόταν ξεκάθαρη η γραφή με το όνομα του, Άγιος Φανούριος. Τούρκοι την βρήκαν την εικόνα και την παρέδωσαν στον Μητροπολίτη του νησιού τον Νείλο κι εκείνος από τα χαλάσματα ξανάφτιαξε την παλιά εκκλησιά κι αφού ο άγιος αυτός ήταν άγνωστος σε όλους μέχρι τότε, καθιέρωσε για μέρα της γιορτής του την ημέρα που βρέθηκε η εικόνα. Η λατρεία του γρήγορα διαδόθηκε παντού ιδιαίτερα στο Αιγαίο και την Κρήτη. Το «θαύμα του αγίου Φανουρίου» την εποχή της Ενετοκρατίας  δεν μας είναι ίσως και τόσο γνωστό. Όταν  τότε τρεις διάκονοι που ήθελαν να χειροτονηθούν ιερείς από Ορθόδοξο Αρχιερέα και αφού οι Λατίνοι δεν τους επέτρεπαν να συμβεί αυτό στην Κρήτη μετέβηκαν στο Τσιρίγο των Κυθήρων και στην επιστροφή τους στο νησί έπεσαν θύματα Αγαρηνών πειρατών που τους μετέφεραν στη Ρόδο και τους πούλησαν σκλάβους. Είχαν ακούσει για την εικόνα του Αγίου Φανουρίου και παρακαλώντας ο καθένας χωριστά τους αφέντες τους κατάφεραν να πάνε να την προσκυνήσουν. Παρακάλεσαν εκείνοι στον Άγιο να τους ελευθερώσει από την σκλαβιά τους. Ο Άγιος Φανούριος άκουσε τις προσευχές τους και την νύχτα παρουσιάστηκε στους αφεντάδες των ιερέων λέγοντας  τους να τους  ελευθερώσουν αλλιώς  θα τιμωρούνταν σκληρά. Εκείνοι αντίθετα συνέχισαν να τους βασανίζουν αλύπητα για δυο συνεχόμενα βράδια ώσπου λένε πως την τρίτη μέρα τυφλώθηκαν οι Αγαρηνοί Αφεντάδες  κι έμειναν παράλυτοι. Ο Άγιος παρουσιάστηκε για τρίτη φορά στους δυνάστες των ιερέων και τους είπε πως αν δεν τους ελευθερώσουν τότε η υγεία τους θα χειροτερέψει ακόμα πιο πολύ . Εκείνοι φοβούμενοι  πια για χειρότερα  έδωσαν  γραπτή υπόσχεση για την απελευθέρωση των τριών ιερέων  μέσα στον ίδιο το ναό του Αγίου Φανουρίου. Αμέσως έγιναν  καλά και πλήρωσαν όλα τα έξοδα να επιστρέψουν οι τρεις ιερείς στην Κρήτη. Εκείνοι για να ευχαριστήσουν τον Άγιο αντέγραψαν ακριβώς την εικόνα του και την μετέφεραν στο νησί φτιάχνοντας εκκλησία και διαδίδοντας την λατρεία του …ίσαμε τις μέρες μας.  Kι  έγινε ο Άγιος τούτος από τους πιο σημαντικούς  στο νησί μας. Η παράδοση ήθελε επίσης για λόγους που σχεδόν αγνοούνται να θεωρήσουν την μητέρα του αμαρτωλή κι εκείνον νόθο παιδί. Άλλοι λένε πάλι πως ήταν πολύ σκληρή με τους φτωχούς και δεν έδινε ποτέ και τίποτα σε κανέναν. Η ψυχή της δεν πήγε ούτε στην κόλαση κι όσο κι αν προσπάθησε κι ο ίδιος της ο γιος να τη σώσει δεν τα κατάφερε. Έτσι λοιπόν βγήκε η συνήθεια να φτιάχνουν την ημέρα που γιορτάζει ο Άγιος γλυκόπιτες και να τις μοιράζουν σε όλους , τους περαστικούς, γνωστούς κι άγνωστους με τη σύσταση  να ευχηθούν να συγχωρεθεί η μητέρα του Αγίου. 

Ο μελετητής της ελληνικής λαογραφίας Γιώργος Αικατερινίδης κατέγραψε μια ενδιαφέρουσα παράδοση για τη μητέρα του Αγίου στις Βρύσες Μεραμπέλλου όπως αναφέρεται στο βιβλίο  των Νίκου  και  Μαρίας Ψιλάκη, "Το ψωμί των Ελλήνων και τα γλυκίσματα της λαϊκής μας παράδοσης":

"Η μάνα του Αγίου δεν ήκαμε καλό ποτέ τζη. Μόνο ένα κρομμυδύφυλλο ήδωσε μια βολά σ'ένα διακονιάρη. Σαν απόθανε ήβραζε σ'ένα καζάνι με πίσσα και ο Άγιος αρώτησε: α-Γιάντα η μάνα μου είναι εκειά μέσα;

Ο Μιχαήλ Αρχάγγελος τ'απηλοήθηκε: -Γιατί δεν ήκαμε ποτέ καλό. Να ρίξομε το κρομμυδόφυλλο που ήδωσε κι ανέ τηνέ σηκώσει να βγει επάνω, να σωθεί...

Ερίξανε το κρομμυδόφυλλο και η μάνα ντου βγήκε στα χείλια του καζανιού μαζί με τρεις άλλες γυναίκες που πιαστήκανε κι αυτές από το κρομμύδι. Μα η μάνα ντου τώσε δίνει μια σπρωξιά και πέφτουνε πάλι μέσα. Τοτεσάς λέει ο Αρχάγγελος: Θωρείς πως κι επαέ είναι ακόμη κακή.

Τοτεσάς ο Άγιος Φανούριος ζήτησε μια χάρη: Να μην πηγαίνουνε πράμα γι'αυτόν, μόνο για τη μάνα ντου για να λένε να τση συγχωρέσει ο Θεός..."

 Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης  πάλι  στο διήγημά του "Γουτού Γουπατού"  αναφέρει σχετικά : "Όσοι επικαλούνται τον Άγιο Φανούριον οφείλουν να λέγουν: Θεός σχωρέσ' τη μητέρα του Αγίου Φανουρίου. Θεός σχωρέσ' την."

 

Η σχέση του αγίου με την Κρήτη είπαμε πως χρονολογείται από τα χρόνια των Ενετών. Τρία μεγάλα μοναστήρια στο νησί θέλουν να τον τιμούν με το όνομα του αφιερώνοντας  του ένα κλίτος και γιορτάζοντας  ακόμα και σήμερα μεγαλόπρεπα την λατρεία ,και  την μνήμη του. Είναι η  Μονή Οδηγήτριας της Μεσαράς , η Μονή Βαρσαμόνερου στα Βορίζια και η Παναγιά  Κερά Ελεούσα στην Κιθαρίδα. 

Η παράδοση λοιπόν εκτός όλων των παραπάνω τον θέλει Άγιο και βοηθό στις δυσκολίες της ζωής ειδικότερα στην φανέρωση χαμένων πραγμάτων και στο νησί μας για ανεύρεση χαμένων  ζώων. Είναι ο Προστάτης των ζωοκλοπών που δεν απολείπουν ακόμα και στις μέρες μας από την Κρήτη. Η τιμωρία του ζωοκλέφτη είναι ηθικής τάξεως. Μπροστά στο εικόνισμα του αγίου δεν μπορεί κάποιος να πει ψέματα ποτέ και για αυτό το ξεκαθάρισμα τέτοιων παράξενων λογαριασμών γινόταν πάντα μπροστά στην εικόνα του. Ο όρκος αυτός αποτελεί διαδικασία πλήρους επιβεβαίωσης ή οριστικής απαλλαγής από κάθε υποψία. Λένε πως κάποιοι  βοσκοί που ψευδομαρτύρησαν δεν κατάφεραν ποτέ να φτάσουν στα σπίτια τους.

Το τάμα των βοσκών δεν είναι  φανουρόπιτα. Προσφέρουν ένα τουλάχιστον ζώο για να βρεθεί ότι αυτοί θεωρούν πως έχασαν. 

Κι οι Αγρότες πάλι του τάζουν λάδι για να φανερώσει τα χαμένα τους.

Στον Κρουσώνα Ηρακλείου έφτιαχναν « το τριβίδι του Αγίου Φανουρίου» με σταφίδες, πετιμέζι και λάδι καθώς και στο Αμάρι ζύμωναν το «Φανουροτρίβιδο» σαν στενόμακρο ψωμί που το πρόσφεραν δώρο στη γειτονιά.

Στην Κύπρο, στην Κρήτη και σε άλλες περιοχές, ο Άγιος μπορεί να φανερώσει στην κάθε ανύπαντρη κοπέλα το μέλλοντα σύζυγό της.

Στη Σκιάθο  πίτα στον Άγιο τάζουν οι μάνες  για να τους φανερώσει το γαμπρό που θα κάμουν στην κόρη τους.

Στη Φλώρινα, η φανουρόπιτα (που την πάνε οι ελεύθερες κοπέλες στην εκκλησιά) χρησιμοποιείται ως ονειρομαντικό μέσον με ένα κομμάτι που βάζουν κάτω απ'το προσκέφαλο (ο Άγιος θα φανερώσει το μέλλοντα σύζυγο). 

Στα Ανώγεια πάλι τη ζυμώνουν με προζύμι και δεν ξεχνούν σαν την μοιράζουν να ευχηθούν στις γυναίκες της οικογένειας. Κι είναι ο Άγιος των Ξυλούρηδων που τον  γιορτάζουν κάθε χρόνο στην εκκλησιά του στον Ψηλορείτη

Συνήθως η Φανουρόπιτα παρασκευάζεται με επτά ή εννιά υλικά. Η επιλογή των αριθμών αυτών δεν είναι καθόλου τυχαία, μια και είναι γνωστός ο ρόλος των αριθμών στις μαντικές και μαγικές πρακτικές. Τα επτά ή εννιά υλικά φαίνεται να ενισχύουν ακόμα περισσότερο τη δύναμη της πίτας

Η δική μου φανουρόπιτα έχει εννέα υλικά  κι όπως  λέει και η Ιωάννα*, η πίτα του Αγίου Φανουρίου είτε την πάς στην εκκλησιά είτε όχι έχει το λόγο της να τη φτιάξεις: “Για να φανούν τα αφανέρωτα!”

Ό,τι κι αν λένε είναι ευκαιρία για γιορτή και γλύκισμα!

Χρόνια πολλά!

Η συνταγή :*http://www.sweetly.gr/2015/08/fanouropita/#more-4133

ΠΗΓΕΣ:

Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη, Νίκος Ψιλάκης, εκδ. Καρμάνωρ

Το ψωμί των Ελλήνων και τα γλυκίσματα, Νίκος & Μαρία Ψιλάκη, εκδ. Καρμάνωρ

Τα καλοκαιρινά , Λουκάτος Δ.Σ. , εκδ. Φιλιππότης, Αθήνα 1982

Ελληνικαί εορταί και έθιμα λαικής λατρείας , Μέγας Γ.Α. Αθήνα 1957

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ στις 27 Αυγούστου 2018 

Ζητούνται Αναγνώστες στις καλές ιστορίες και τα παραμύθια!

Γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Πόλη στο φως, Ευτυχία Γιαννάκη, εκδ. Ίκαρος

Και τα τρία βιβλία της Ευτυχίας τα ΄χω διαβάσει σχεδόν στον ίδιο τόπο. Ένα σαββατοκύριακο μου πήρε το καθένα, στο δικό μου ησυχαστήριο, στη νότια Κρήτη. Την πρώτη φορά με παραξένεψε τούτο το νεαρό κορίτσι. Mε τράβηξε από την αρχή το κατακόκκινο εξώφυλλο, η ροή του λόγου της κι ύστερα είδα πως ο αγαπημένος της ήρωας και  πρωταγωνιστής ήταν κι αυτός … Κόκκινος!

Τον αγάπησα από την πρώτη στιγμή. Κάτι είχε τούτος ο σοβαρός, επιτυχημένος, αποτυχημένος, μοναχικός, έξυπνος και παρατηρητικός Χάρης.

Το αποτέλεσμα ήταν η αγωνία, η περιέργεια και η δική μου αδρεναλίνη να φτάσει  στο …κατακόκκινο. 

Στο πίσω κάθισμα, οι Αλκυονίδες ημέρες και τώρα η… Πόλη στο Φως.

Είναι πολύ εύκολο να διαβάσει κάποιος την υπόθεση του βιβλίου. Το βιβλίο είναι παντού, σε διαδίκτυο, εφημερίδες , περιοδικά. Είναι το πιο πολυδιαβασμένο, φέτος το καλοκαίρι και από τις φορές που θα συμφωνήσω πως άξιζε και αξίζει τον κόπο και τη θέση που του πρόσφεραν. Να είναι ανάμεσα  στα πρώτα…και του πρέπει!

Να εξηγήσω κάτι, την Ευτυχία Γιαννάκη δεν την έχω συναντήσει ποτέ. Την θαυμάζω όμως πολύ, νοιώθω να τη γνωρίζω αρκετά καλά. Φωτογραφίζει κι εκείνη γωνιές που …δεν φαίνονται και πάνω απ ΄όλα έχει  τη φρεσκάδα που θες να έχουν οι νέοι συγγραφείς, που είναι μέσα  σε όλα και που ζουν πραγματικά, χωρίς εκείνη την παρεξηγημένη κουλτούρα, τα τσιτάτα και τα δήθεν.

Έχουν γραφτεί παρά πολλά καλά  όμορφα για την Ευτυχία .Πολύ καλά τα γράφουν όλοι. Κι αν θέλω κι εγώ να πω τη γνώμη μου είναι ίσως για   να γίνω αιτία να το διαβάσει έστω κι ένας ακόμη αναγνώστης. Και προσέξτε όχι μόνο το τελευταίο της που πραγματικά είναι καταπληκτικό, αλλά και τα δύο προηγούμενα πρέπει να υπάρχουν στις βιβλιοθήκες μας.

Και κάτι ακόμα… ΔΕΝ είμαι κριτικός βιβλίων  είμαι απλά Κρητικιά που αγαπά τα καλά βιβλία και τους σπουδαίους συγγραφείς.

Πάμε λοιπόν στα πιο ζουμερά κι ενδιαφέροντα…

«Πόλη στο φως»… άξιζε η αναμονή! Αθήνα σε μια εποχή που η κρίση κτυπάει κόκκινο, οι αξίες χάνονται, οι άνθρωποι παραλογίζονται, η απληστία, η παραβατικότητα, οι σχέσεις κλονίζονται. Έγκλημα είναι η αιτία και μάλιστα από εκείνα τα πολύ ανατριχιαστικά. Μάνα, γυναίκα πανέμορφη, νέα και έγκυος… κομμάτια! Θυμήθηκα αμέσως εκείνο το άλλο στυγερό έγκλημα που ήταν πέρα για πέρα αληθινό τον Αύγουστο του 1969.Την άγρια δολοφονία της Σάρον Τέιτ και τεσσάρων φίλων της. Το σύμβολο του σεξ, σύζυγος του Ρόμαν Πολάνσκι, που δολοφονήθηκε από την σατανική ομάδα του Τσαρλς Μάνσον και που σε δυο εβδομάδες από τότε θα γεννούσε τον γιο τους.

Δεν άργησε λοιπόν τούτη η περιγραφή με τους υπόπτους, την καθημερινότητα  τους , τις αναζητήσεις κι όλα όσα περιγράφονται στο βιβλίο να ζωντανέψουν μπροστά μου. Ναι, μια υπέροχη ταινία ξετυλίχτηκε στο μυαλό και στα μάτια μου. Οι περιγραφές της Ευτυχίας και στις πιο  μικρές λεπτομέρειες έκαναν την δική μου εικόνα όλο και πιο ζωντανή. Και ανάμεσα στα κόκκινα αίματα  η ζωή των άλλων ηρώων. Η ηττοπάθεια του Χάρη Κόκκινου, τα αδιέξοδα, η σχέση του με το γιο του, οι συνάδελφοι, ο έρωτας, οι μέρες και οι νύχτες του, τα καταθλιπτικά απογεύματα. Καλογυρισμένη ταινία λοιπόν, εξαιρετικό ανάγνωσμα. Αφήγηση παραστατικότατη, εύστοχη, ζωντανή, ρεαλιστική. Το φως διαδέχεται το σκοτάδι, η ζωή το θάνατο, η ομορφιά την ασχήμια, τα αδιέξοδα τη λύτρωση. Προβληματισμοί και προβλήματα του σήμερα. Οικογένειες που δείχνουν δυνατές γεμάτες αδυναμίες, μυστικά και ψέματα. Μια κοινωνία σε ένα βιβλίο. Το σήμερα στην πιο δυνατή και «κόκκινη» ώρα του. Ίντριγκες, πάθη, μυστικά, κρυμμένες αλήθειες,  σχέσεις καλυμμένες από πολύχρωμα σελοφάν και ζωές διαλυμένες  που απειλούνται  με οδηγό πάντα το χρήμα, το παράνομο κέρδος, την εκμετάλλευση.  Η δουλειά μπλεγμένη με τον αγώνα επιβίωσης, τις σχέσεις, την καθημερινότητα, τα λάθη του παρελθόντος και στιγμές αγωνίας για το αύριο, το εγώ, το γιατί, τους ανθρώπους γύρω μας. Γειτονιές της Αθήνας που μπορεί και να κρύβουν χειρότερα μυστικά και ψέματα. Ψυχογράφημα ανθρώπων, καλοδουλεμένοι χαρακτήρες από μια συγγραφέα που ξέρει να παρατηρεί, να εστιάζει στις λεπτομέρειες που την κάνουν να ξεχωρίζει.

Συγκλονιστική και η ιστορική ανάδρομη σε γεγονότα που κάποιοι από μας σχεδόν τα έζησαν έστω μέσα από δημοσιεύματα και τηλεοράσεις. Η μεγάλη σφαγή στην Σρεμπρένιτσα στα 1995 θύμισε ιστορίες μίσους, βίας, μεγάλα εγκλήματα πολέμου, γενοκτονία από τις μεγαλύτερες μετά τον 2^ο Παγκόσμιο πόλεμο.

Χαρακτήρες όπως η Τζέλα, θα σας κάνουν να αναρωτηθείτε για τις αλήθειες της ζωής, άλλη μια φορά. Για τους ανθρώπους του «περιθωρίου» που έχουν πάντα  ψυχή και τσαγανό από τους λίγους.

Ίσως επίσης να σκεφτείτε τη δική σας σχέση με τον γιο ή την κόρη στα χρόνια που ζήσατε ή δεν ζήσατε μαζί.

Ένα είναι το συμπέρασμα το δικό μου σε αυτό το καταπληκτικό βιβλίο. Σασπένς, φόβος, λύτρωση, αστυνομικό δαιμόνιο, σκοτεινές σκέψεις, έντονα συναισθήματα, καθημερινότητα που σοκάρει. Ιστορίες πολλές δεμένες μεταξύ τους, ζωές ανθρώπων που χάλασαν ή προσπαθούν να φτιάξουν. Κοινωνικά στερεότυπα που καταρρέουν, μοναξιά απέραντη, σύγχρονος κόσμος, ο δικός μας κόσμος, το δικό μας περιβάλλον πια, αν σκεφτεί κανείς πως όλα όσα τόσο μυθιστορηματικά και αριστουργηματικά περιγράφει η Ευτυχία συμβαίνουν στη δική μας γειτονιά, ίσως και στο διπλανό μας σπίτι.

Ναι, συμπληρώθηκε η τριλογία και κέρδισε τα πιο λαμπρά αστέρια στην ψυχή και στον δικό μας στερέωμα. Συγκλονιστικό το τέλος, απρόσμενο, ευρηματικό, ανατριχιαστικά μη αναμενόμενο. Ίσως να είναι η αρχή μιας άλλης ιστορίας…

Θα θελα να  γράψω ακόμα πάρα πολλά, να σας πείσω πως πρέπει να το διαβάστε, όμως όλοι οι άλλοι τα γράψανε, πιο ειδικοί και καλύτερα από μένα. Εγώ ξέρω πως αξίζει να το ψάξετε, αξίζει να διαβάσετε όλη την τριλογία γιατί είναι …η καλύτερη. Κι έχω διαβάσει πάρα πάρα πολλά αστυνομικά μυθιστορήματα. Όμως τούτη δω ακουμπά εμάς, τον τόπο, τα δικά μας όνειρα ή εφιάλτες. Μιλάμε σχεδόν την ίδια γλώσσα ….

Διαβάστε εδώ το οπισθόφυλλο: https://ikarosbooks.gr/810-poli-sto-fos.html

 

Η Ευτυχία Γιαννάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε πληροφορική, μουσική τεχνολογία και επικοινωνία και εργάστηκε για αρκετά χρόνια στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Έχει εκδώσει, με ψευδώνυμο, ένα ακόμη μυθιστόρημα με τον τίτλο Χάρντκορ (Ωκεανίδα, 2000) που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο.

Περισσότερα για την ίδια μπορείτε να δείτε στο www.giannaki.com

 

Η Τριλογία της Αθήνας:

Στο πίσω κάθισμα (Ίκαρος, 2016)

Αλκυονίδες μέρες (Ίκαρος, 2017)

Πόλη στο φως (Ίκαρος, 2018)

Δημοσιεύτηκε στην εφημ. ΠΑΤΡΙΣ στις 23 Αυγούστου 2018 : https://www.patris.gr/2018/08/23/zitoyntai-anagnostes-stis-kales-istories-kai-ta-paramythia/

Ερωτόκριτος …Μια μαγική μουσικο-θεατρική παράσταση!

«Κι ήκαμε ρίζες και κλαδιά, βλαστούς και φύλλα κι άνθη…» Ερωτόκριτος Α΄302

Πόση μαγεία κι ομορφιά χωρά σε μια σκηνή; Εκεί που όλα είναι  δυνατά, που παίρνει χρώμα η ψυχή, τα μάτια κι η καρδιά του ανθρώπου.

Κι όταν δεν ξέρεις, δεν κατέχεις, πους λέμε στην Κρήτη, κανέναν απ αυτούς που τόσο απλόχερα σου χάρισαν μια νύχτα μαγική, το συναίσθημα είναι ακόμα πιο δυνατό και η συγκίνηση φτάνει …ίσαμε το φεγγάρι.

Χιλιοτραγουδισμένος ο Ερωτόκριτος κι η Αρετούσα. Χιλιοδιαβασμένο το ποίημα του Βιτσέντζου Κορνάρου. Το πρώτο ανάγνωσμα της δικής μου εφηβείας που σημάδεψε τη σκέψη το μυαλό, τις εικόνες της δικής  μου ψυχής.

Σάββατο Βράδυ στο Κηποθέατρο του Νίκου Καζαντζάκη στην Όαση, μια μεγάλη ομάδα χαρούμενων ανθρώπων, μουσικών, ηθοποιών, χορευτών κι άλλων καθημερινών ανθρώπων που γεννήθηκαν, μεγάλωσαν, έζησαν στη Σητεία, έδειξαν πως ο τόπος τους πραγματικά  γεννάει ….θαύματα.

Μια παράσταση μουσικό – θεατρική περίπου δυο ωρών με την ζωντανή ορχήστρα της Φιλαρμονικής του Δήμου Σητείας και τη  Θεατρική Ομάδα του Συλλόγου Φίλων Μουσικής Σητείας  που κανένας, μα κανένας δεν πρέπει να χάσει.

Τυχαία το έμαθα πως είναι στο Ηράκλειο ,από έναν φίλο μου,  ίσως να μην έδωσα ιδιαίτερη σημασία στις εκδηλώσεις της εβδομάδας. Κι έφτασα εκεί, κι από την πρώτη στιγμή μαγεύτηκα. 

Ένα απλό λιτό σκηνικό που στριφογύριζε σαν πεταλούδα, σαν ανεμόμυλος, σαν καλειδοσκόπιο σκορπώντας χρώμα, εικόνα, ομορφιά …από το σχεδόν τίποτα, χάρις στον Νάσο Ζαγκότη που είχε την ιδέα, τη σύλληψη και την σκηνοθεσία της παράστασης.

Μουσική, τραγουδιστές, μουσικοί, ηθοποιοί, άνθρωποι; Με κεφαλαία γράμματα τα ονόματά  τους, όλων. Απέξω τον ήξεραν όλο τον Ερωτόκριτο, στη γλώσσα την αυθεντική, στους ιδιωματισμούς της κρητικής διαλέκτου του τότε…. 

Κι έπαιζαν με επαγγελματισμό και χάρη και φινέτσα και με ψυχή που κορυφώθηκε σε εκείνη την πεταλούδα που πέταξε ψηλά στο τέλος, να φτάσει τ΄αστέρια , να ελευθερωθεί, να αναζητήσει εκείνη  του Βιτσέντζου Κορνάρου που σίγουρα χθες βράδυ γελούσε και καμάρωνε το έργο το δικό του , ειπωμένο  αβίαστα, μοναδικά και σχεδόν… ανεπανάληπτα.

Τι να σχολιάσει κανείς! Τα κουστούμια που με την απλότητα τους φάνταζαν τρανά και αψεγάδιαστα; Την ομορφιά μιας ομάδας ανθρώπων , καθημερινών των πιο πολλών που δέθηκαν κι όπως συμβαίνει πάντα στις καλές παρέες, μεγαλούργησαν. Τον μαέστρο / σύνθετη της Ορχήστρας  Γιώργο Φουρναράκη, που έδειξε πως  είναι άλλο πράγμα η ζωντανή μουσική πάνω στη σκηνή να συνοδεύει το έργο, τους ηθοποιούς…

Ένα, ένα τα ονόματα θα θελα να σας τα πω μα είναι δύσκολο γιατί είναι πολλά και μπρος και πίσω απ΄ τη σκηνή. Χορτάσαμε νιάτα, διάθεση για ζωή, χορό, ποίηση, μουσική κι όνειρο χθες το βράδυ. Ούτε μια φωνή, ένας  ψίθυρος δεν ακούστηκε από το κοινό. Τόσα παιδιά , μαγεμένα έβλεπαν, ακούραστα, ακίνητα σχεδόν στη θέση τους. Κι αν αυτό δεν είναι μια απόδειξη της ομορφιάς, της τέχνης, της ικανότητας να μεταδώσει τον παλμό, την ψυχή, τα μηνύματα, τότε τι να΄ναι…

Συγχαρητήρια πολλά, διπλά και τρίδιπλα σε έναν έναν  χωριστά, ηθοποιούς, τραγουδιστές, μουσικούς, τεχνικούς, όσους δουλέψατε για τούτο το αριστούργημα!

Μοναδικός ο Ερωτόκριτος, ο Στέλιος Κακουράκης, κατά κόσμον!

Απίθανη η Αρετούσα, η Ελπίδα Χατζηδάκη.

Λάτρεψα την νένα της Αρετούσας, την μάνα-βασίλισσα Αρτέμη ή Βάνα Περράκη , τις αφηγήτριες, τους πολεμιστές, τον Πεζόστρατο, τον Βασιλιά Ηράκλη… όλους!

Σας ευχαριστούμε που μας προσφέρατε ομορφιά, μαγεία και τέχνη περισσή!

Βάνα Περράκη, μέσα από την καρδιά  μου, ιδιαίτερο ευχαριστώ. Ξέρω πως είσαι μια από τις ψυχές της παράστασης , χθες βράδυ το ένοιωσα, το κατάλαβα, το είδα…

Να την αναζητήσετε την παράσταση, όπου κι αν παίξει…

Ελένη Μπετεινάκη