Μια κουταλιά γλυκό βύσσινο, να γλυκάνει κι ο χειμώνας, να πούμε καλώς όρισες στον Φλεβάρη!

Της Ελένης Μπετεινάκη 

Το πρόλαβα το κόκκινο φεγγάρι χθες βράδυ. Ήταν ακριβώς την ώρα που φάνηκε μέσα απ’ τη θάλασσα. Έτσι το κατάλαβα, το είδα, μαγικό, γεμάτο με τα χρώματα όλα του Γενάρη. Έφευγε τούτος ο μήνας κι αποχαιρετούσε όλους μας με την καλύτερή του φορεσιά. Πλουσιοπάροχα τα δώρα του όλη νύχτα, κόκκινη πανσέληνος , μπλε και έκλειψη μαζί. Όμως εκείνη την μια στιγμή που χάθηκε μέσα στα σύννεφα πρόλαβα να δω τον μικρούτσικο Φλεβάρη να …χαμογελά. Τι κι αν ο Γενάρης θα τον αφήσει αφέγγαρο; Εκείνος έχει άλλα να σκεφτεί, χαρά να δώσει σε όλους με τη ζωντάνια, το κέφι και τις τρέλες του. 

Μικρός, Κουτσός, Πλουτώνιος, ,Γκουζούκης, Κρυάρης, Κλαδευτής, Λησμονιάρης (γιατί όταν ξεκινάει να βρέχει ξεχνά να σταματήσει )Μισερός, Χορευτής, Φλεγάρης , Φλιάρης, Κούντουρος και Κουτσοφλέβαρος είναι  οι πιο γνωστές ονομασίες του σ΄όλη τη χώρα. Ξέρουμε πως είναι ο μήνας με τις λιγότερες μέρες, τις είκοσι οκτώ  και τα δίσεκτα χρόνια παίρνει άλλη μια και μεγαλώνει, χωρίς ποτέ να  καταφέρνει να φτάσει τους υπόλοιπους…

Είναι το στερνοπούλι του χειμώνα, το δεύτερο εγγόνι του χρόνου, ο μήνας των φλεβών δηλαδή των υπόγειων νερών  που αναβλύζουν από τη γη λόγω των πολλών βροχών. Ο πιο χαρούμενος και σκανδαλιάρης μήνας που αν και κουτσός ξέρει να χορεύει, να διασκεδάζει, να αγαπά τις σκανταλιές, να ερωτεύεται και να τρυπώνει στις πιο απίθανες νύχτες του χειμώνα σκορπώντας  γέλιο, χαρά και αναστάτωση με τις μεταμφιέσεις του.

«…Ήρθε κάποτε μέρα κακιά κι ο ένας από τους μήνες, ο Φεβρουάριος που τα άλλα παιδιά τον φώναζαν Φλεβάρη, λαβώθηκε άσχημα στο ένα του πόδι. Δεν κατάφερνε πια να τρέξει τριάντα ολόκληρες μέρες όπως άλλοτε, μα μόνο είκοσι οκτώ και οι άλλοι τον έβγαλαν Κουτσοφλέβαρο…-Δεν είναι μήνας σωστός! Δεν τον θέλουμε στο παιχνίδι! Mίλησαν άσπλαχνα ένα πρωί δύο από τους μήνες- παιδιά. Οι άλλοι δέκα συμφώνησαν, χωρίς να το  καλοσκεφτούν. Και τον έβγαλαν από το παιχνίδι… Δάκρυσαν τα μάτια του Φλεβάρη…» Λότη Πέτροβιτς**

Μια παράδοση λέει, πως… μια φορά κι έναν καιρό που τα αμπέλια που είχαν ο Δεκέμβρης, Γενάρης και ο Φλεβάρης δεν τους έδωσαν πολύ κρασί, αποφάσισαν να ενώσουν όσο έβγαλαν  και να το βάλουν  όλοι μαζί σε ένα βαρέλι. Ο Φλεβάρης που το είχε βάλει πρώτος, μια μέρα, χωρίς να ρωτήσει τους άλλους δυο, το τρύπησε στο κάτω μέρος για να  πιει λίγο κρασί. Φυσικά δεν ήπιε μόνο το δικό του αλλά και των άλλων. Σαν το μάθανε τα αδέλφια του, θύμωσαν πολύ. Για να τον τιμωρήσουν ο καθένας τους του πήραν μια μέρα. Κι από τότε έχουν τριάντα μία κι εκείνος μόνο είκοσι οκτώ…

Πολλά τα παρατηρήματα κι οι παραδόσεις και για τούτον τον μήνα και στο καλαντάρι πρώτα πρώτα συναντάμε  τρεις  γιορτές  τα λεγόμενα «Συμόγιορτα». Του Αϊ Τρύφωνα, την Υπαπαντή της Παναγίας και  του Αγίου Συμεών.

Η 1η του Φλεβάρη ,η γιορτή του Αγίου Τρύφωνα είναι κατεξοχήν αγροτική γιορτή. Θεωρείται ο άγιος των αγρών  γιατί προστατεύει τα χωράφια και τα αμπέλια από τα τρωκτικά και τις κάμπιες. Λένε πως έζησε κοντά στη φύση βόσκοντας χήνες και στις συναξιάρικες πηγές η λατρεία του είναι πολύ διαδεδομένη, ιδιαίτερα στην Κρήτη. Στις εικόνες συχνά παριστάνεται με κλαδευτήρι στο χέρι  ή με σταφύλια. Οι  αμπελουργοί και οι σταφιδοπαραγωγοί  δεν κλαδεύουν και δεν μπαίνουν μέσα στο  αμπέλι αυτή τη μέρα. Οι οικογένειες επίσης των γεωργών δεν έστρωναν τραπέζι αν δεν είχαν βάλει κάποιο γλύκισμα ή φαγητό με προϊόντα του αμπελιού. Κερνούσαν μουστοκούλουρα, ζύμωναν σταφιδόψωμα ή κουλουράκια με πετιμέζι. Σ΄ άλλα μέρη κρέμαγαν στην εικόνα αμπελόφυλλα ή τα πρώτα σταφύλια που έδεναν και ποτέ δεν ξεχνούσαν όταν άνοιγαν τα βαρέλια τους να κεράσουν όλους τους πιστούς έξω από την εκκλησία σε ένδειξη ευχαρίστησης στον Άγιο.

Στις 2 του Φλεβάρη γιορτάζουμε την Υπαπαντή του Χριστού σε ανάμνηση την συνάντησης του Συμεών με το παιδί Ιησού που σιγά σιγά στη γλώσσα του λαού έγινε Αποπαντή ή Πακουή ή Πακού  δηλαδή Αγία που ακούει , η Παναγία. Η Παναγία αυτή η Υπαπαντή η Μυλιαργούσα είναι η έφορος των καιρικών μεταβολών και προστάτης των μυλωνάδων της Κρήτης. Την ημέρα αυτήν οι μύλοι αργούσαν και οι αγρότες δεν πήγαιναν στα χωράφια τους για να μην πέσει χαλάζι και καταστρέψει την βλάστηση. Χαρακτηριστικές είναι οι παροιμιακές εκφράσεις : Καλοκαιριά της Παπαντής, μαρτιάτικος χειμώνας.

Οι μύλοι αργούν κι οι δούλοι αργούν

Κι οι γάιδαροι σκόλην έχουν   

Λένε λοιπόν πως ότι καιρό κάνει τούτη τη μέρα θα ναι ο ίδιος και τις επόμενες σαράντα. Πίστευαν επίσης πως οι αρκούδες έβγαιναν από τη φωλιά τους αν ήταν καλή μέρα και αυτό ήταν προμήνυμα κακοκαιρίας  και τέλος πως ήταν η  μέρα που παντρεύονταν τα πουλιά.

Από την εποχή της Τουρκοκρατίας ακόμα η 2^η του Φλεβάρη ήταν η μεγάλη γιορτή των ξυλουργών. Γιόρταζε το σωματείο τους και  έπρεπε υποχρεωτικά να πάνε όλοι στην εκκλησία εκείνη την ημέρα. Η σημαία του σωματείου ή συντεχνίας  ήταν μόνιμος συνοδός στη γιορτή και η εικόνα που φυλάσσεται ίσαμε σήμερα για έναν ολόκληρο χρόνο το σπίτι ενός από τους εν ενεργεία ξυλουργούς χαίρει ιδιαίτερης  γιορτής. Με τραπέζια πλουσιοπάροχα που κυριαρχούν οι μυζηθρόπιτες και πολλά άλλα γλυκίσματα γίνεται η παράδοση της εικόνας. Έθιμο που ακόμα και στις μέρες μας, 2018,τηρείται ευλαβικά. 

Η 2η του Φλεβάρη γιορτάζεται ιδιαίτερα και σ άλλα μέρη του κόσμου. Στην Κίνα για παράδειγμα είναι η γιορτή του Άρχοντα του λουλουδιού, όλοι οι συγγενείς από διάφορα χωριά συγκεντρώνονται  για να προσφέρουν στο θεό θυσίες με κοτόπουλα και Εκείνος σε αντάλλαγμα τους ευλογεί τα παιδιά τους για να  έχουν μια υγιή ανάπτυξη. Στην Ινδία ξεκινά το φεστιβάλ του ελέφαντα με πολλές χορευτικές παραστάσεις και συναυλίες.

Τα «Συμόγιορτα » κλείνουν με τη γιορτή του αγίου Συμεών στις 3 του Φλεβάρη, που είναι προστάτης των εγκύων γυναικών που σαν σήμερα δεν δουλεύουν για να μην σημαδευτεί το παιδί στην κοιλιά τους. Είναι φανερή η παρετυμολογική σημασία  των σχετικών λέξεων :Συμεών – Συμιός – Σημειώνω – Σημάδι – Σημάδεμα. Στην Σύρο λέγανε πω ς οι έγκυες γυναίκες το βράδυ σαν πήγαιναν να κοιμηθούν έπρεπε  να βγάλουν τα ρούχα τους ανάποδα και να περάσουν τα χέρια τους στις πλάτες και τα μεριά τους ώστε αν βγει σημάδι στο παιδί τους να είναι πίσω και να μην φαίνεται. Σ΄όλη την Ελλάδα εκείνη την ημέρα δεν κόβουν τίποτα με μαχαίρι, ούτε το  ψαλίδι ανοίγουν, ούτε ξύλα κόβουν με τσεκούρι για τα σημεία, για να μην πάθει κάτι το παιδί που θα γεννηθεί.

Στις 4 του μήνα γιορτάζει ο Άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης ή όπως αλλιώς τον ονομάζουν ο Άγιος Ισίδωρος των Κρητικών μιας και υπάρχουν αρκετές εκκλησίες αφιερωμένες  στο λόγιο μοναχό.

Και φτάνουμε στις 10 του Φλεβάρη με τη γιορτή του Αγίου Χαράλαμπου, προστάτη και θεραπευτή των λοιμικών νοσημάτων και ιδιαίτερα της πανώλης, αρρώστια πολύ διαδεδομένη στον Ελλαδικό χώρο. Η πανώλη ή πανούκλα απεικονιζόταν συχνά σαν μια γριά, ξυπόλυτη, μαυροφόρα με τριμμένα ρούχα που δεν περνούσε ποτέ από δρόμους όπου υπήρχε εκκλησία αφιερωμένη στον  Άγιο Χαράλαμπο. Αν σ΄ένα χωριό υπήρχε η υποψία πανώλης και υπήρχε εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο τότε ξεκινούσε η λεγόμενη περίζωση. Έδεναν στην πόρτα της εκκλησίας μια κλωστή ή ένα μικρό λευκό ύφασμα. Ξετύλιγαν το κουβάρι της κλωστής και μ αυτό κύκλωναν όλα τα σπίτια. Άφηναν το χωριό περιζωσμένο για σαράντα μέρες που ο αριθμός αυτός πάντα παρείχε στους ανθρώπους την απόλυτη προστασία. Τις κλωστές αυτές και από το κουβάρι και από το λευκό ύφασμα τις έκαναν φυλακτά. Ένα άλλο  έθιμο παλιό, ήταν το λεγόμενο «Πουκάμισο του Αγίου» λευκό  ύφασμα που  έπρεπε να το έχουν υφάνει από μονομερίτικο πανί γυναίκες που μαζεύονταν νύχτα σε ένα σπίτι, εκκόκκιζαν το βαμβάκι, έγνεθαν και ύφαιναν με πολλές μαγικές λέξεις και άλλες διατυπώσεις. Το « Πουκάμισο » φυσικά είχε μαγικές δυνάμεις ,το έβαζαν όλοι στο χωριό και η αρρώστια δεν πλησίαζε κανέναν.

Τέλος ο Άγιος  Χαράλαμπος θεωρούνταν ο προστάτης των μεγάλων ζώων. Ζύμωναν αλεύρι οι νοικοκυρές που το μάζευαν σε μικρή ποσότητα απ΄όλα τα σπίτια , το πήγαιναν στην εκκλησιά και αφού το ευλογούσε  ο παππάς το έδιναν στα ζώα τους για να μην αρρωστήσουν.

Ο Άγιος  Βλάσης πάλι που τιμάται στις 11 Φεβρουαρίου  ήταν ο φύλακας  των κοπαδιών και προστάτης  κατά του λύκου, του τσακαλιού και των άγριων ζώων. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας τούτη τη  μέρα δεν τυροκομούσαν, δεν έκαναν καμιά δουλειά στα σπίτια τους, δεν φόρτωναν τα ζώα τους ή οι γυναίκες στην πλάτη τους ξύλα. Ο άγιος αυτός ήταν μοσχαροπνίχτης. Αν δηλαδή φόρτωναν  τα μοσχάρια τους  θα τα έπνιγε στο ποτάμι. Είχαν το έθιμο της κοινής εστίασης και το ειδικό φαγητό της μέρα ήταν  :στάρι κομμένο, μαγειρεμένο με μέλι και βούτυρο το λεγόμενο Χασούλ   ή φαγητό από κρέας προβάτων ή κατσικών τις οποίες έσφαζαν σαν θυσία στην αυλή της εκκλησίας.

Στις 19 Φεβρουαρίου γιορτάζει η Αγία Φιλοθέη που είναι σχεδόν πολιούχος των Αθηνών και τιμάται η μνήμη της στο ομώνυμο προάστιο. 

Στις 22 Φεβρουαρίου επίσης είναι  η γιορτή της Αγίας Ανθούσας  που θα μπορούσε άνετα να χαρακτηριστεί σαν ημέρα προσφοράς λουλουδιών. Το όνομα Ανθή, Άνθη ή Ανθούλα είναι συχνό στην Ελλάδα και στην λαογραφική του εξήγηση θέλει την επιδίωξη της υγείας και της ομορφιάς. 

Στις 23 πάλι Φεβρουαρίου του Αγίου Πολύκαρπου προστάτη των Γεωργών και …των περιβολιών.

Η γιορτή του Αγίου Κασσιανού στις 29 Φεβρουαρίου, συναντιέται στο καλαντάρι κάθε τέσσερα χρόνια. Η ημέρα είναι  αφιερωμένη στους τεμπέληδες. Η ιστορία λέει πως πήγε κάποτε ο άγιος  και παραπονέθηκε στον Θεό γιατί δεν πρόσφεραν και σ’ αυτόν οι άνθρωποι τάματα και άλλες προσφορές όπως κάνανε ας πούμε στον Άγιο Νικόλαο. Ο Θεός κάλεσε τον  άγιο των θαλασσών να τον ρωτήσει τα συμβάντα κι εκείνος έφτασε βρεγμένος και ταλαιπωρημένος στην προσπάθειά του να βοηθήσει αυτούς που κινδύνευαν . Ο Κασσιάνος ήταν ντυμένος στα χρυσά και απολάμβανε τη θαλπωρή του παραδείσου. Τους είδε και τους δύο και κατάλαβε γιατί οι άνθρωποι τιμούσαν μόνο τον Άγιο Νικόλαο. Επέπληξε τότε τον Κασσιανό και όρισε να γιορτάζεται κάθε τέσσερα χρόνια για την οκνηρία του.

Ο Φλεβάρης τέλος σηματοδοτεί την νηστεία. Είναι ο μήνας που μπορεί να  λείπει από την σαρακοστή δεν λείπει όμως ποτέ και από τις τρεις εβδομάδες  των Απόκρεων. Καθώς τελειώνει και βρισκόμαστε στα πρόθυρα της Άνοιξης , τελούνται  πολλές οργιαστικές τελετουργίες που έχουν τις ρίζες  τους στα πανάρχαια χρόνια και λίγο πολύ συνεχίζονται ως  τις μέρες μας, κυρίως στην ύπαιθρο. Είναι γνωστή η σύνδεση των γιορτών της αποκριάς με τα αρχαία Ανθεστήρια που επίσης γιορτάζονταν στο τέλος του Φεβρουαρίου. Όπως εμείς γιορτάζουμε την Αποκριά με τα ψυχοσάββατα της έτσι κι οι Αρχαίοι Αθηναίοι γιόρταζαν τη διπλή γιορτή των Ανθεστηρίων. Από την μια μεριά ήταν η γιορτή των λουλουδιών, του κρασιού και της αχαλίνωτης χαράς κι από την άλλη των νεκρών και των ψύχων.

«Αφορμή ψάχναμε  για γλυκό, μια κουταλιά γλυκό βύσσινο, από εκείνο  το βάζο που ΄κρύβε καλά στο κρυφό ντουλάπι της κουζίνας η μάννα μας. Για να φύγει γλυκά ο Γενάρης, να «κοκκινίσουν» τα μάγουλα του μικρού Φλεβάρη γιατί ΄χε, λέει,  λειψή τη χαρά, το τρέξιμο  και τα βάσανα. Πρωί πρωί θα ερχόταν  με το κοντοπαντέλονο   και το καρό πουκαμισάκι  με τα ξηλωμένα κουμπιά. Τούτο το παιδί δεν ήταν  να του συνεριζόσουνα. Έκανε πάντα του κεφαλιού του. Λέγαμε στο χωριό πως ήταν λέει νεραϊδοπαρμένο και συνέχεια γελούσε και χαχάνιζε  σαν ξωτικό. Η Μυγδαλιά τον είχε αποτρελάνει. Κάποτε, λένε,  είχε κατέβει στην Κάτω Πέτρα του Μύλου κι εκεί την αντίκρισαν τα μάτια του πρώτη φορά κι εκείνη επειδή φοβήθηκε τον μάγεψε. Του πήρε δυο μέρες από τη ζωή του και τις έσβησε ολότελα γιατί έτσι πίστευε πως κανείς δεν θα μάθαινε, δεν θα θυμόταν  τη  μορφή , το περπάτημα, το τραγούδι της. Μα η ομορφιά πώς να κρυφτεί; Κι  ο Φλεβάρης δεν τα ΄χε χάσει καθόλου. Μόνο τις μέρες του έχασε…  Παμπόνηρος και πανέξυπνος τριγυρνούσε πάντα με το χαμόγελο στα χείλη. Σκορπούσε την χαρά σε όλο τον κόσμο και ας του ΄λειπε  λίγος χρόνος. Είχε τον ήλιο βοηθό του κάθε μέρα και που τον έχανες που τον έβρισκες  τριγύρναγε   σε βουνά χιονισμένα, παράβγαινε με τους αέρηδες και τις βροχές. Άλλαζε την διάθεσή του μόλις κατέβαινε στον κάμπο γιατί εκεί την συναντούσε πάντα . Νεράιδα κάτασπρη, με καταγάλανα μάτια, με ροζ μάγουλα και χείλη στο χρώμα του αγαπημένου του γλυκού, του βύσσινου. Η Μυγδαλιά, η δική του νεράιδα, τον συντρόφευε πια στα παιχνίδια του , πάντα μαζί σεργιάνιζαν τις μέρες και τις νύχτες του χειμώνα χωρίς να νοιάζονται για τα σχόλια του κόσμου. Ήταν οι τρελοί του χωριού ,οι δύο τους, ήταν οι βασιλιάδες της χαράς.

Μια κουταλιά γλυκό βύσσινο, να γλυκάνει κι ο χειμώνας, να πούμε καλώς όρισες στον Φλεβάρη…»*

ΠΗΓΕΣ :

Ελληνικές Γιορτές και έθιμα λαϊκής Λατρείας, Γ.Α. Μέγας, εκδ Εστία, 2012

Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη, Νίκος Ψιλάκης, εκδ. Καρμάνωρ

Συμπληρωματικά του Χειμώνα και της Άνοιξης, Δ.Λουκάτος, εκδ. Φιλιππότη

Εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Αρχείο Βικελαίας Βιβλιοθήκης Ηρακλείου

*Μήνας μπαίνει, μήνας  βγαίνει, κύκλος είναι και γυρνά**, Ελένη Μπετεινάκη, υπό έκδοση

**Τα παιδιά του Χειμώνα, Λότη Πέτροβιτς, εκδ. Πατάκης

http://zhtunteanagnostes.blogspot.gr/2018/01/blog-post_31.html

Δημοσιεύετηκε στις 1Φεβρουαρίου 2018 στο Cretalive.gr :http://www.cretalive.gr/opinions/mia-koytalia-glyko-byssino-na-glykanei-ki-o-cheimonas-na-poyme-kalos-orises-ston-flebarh 

Η Φεγγαρόπιτα στα Παραμύθια του Σαββάτου στις "Φυλλοσοφίες"!

Η Φεγγαρόπιτα* είχε κρυμμένα στη συνταγή της δυο μυστικά που ΄ταν πολύτιμα και μοναδικά. «Δεν την πουλάω την πίτα μου. Θα την χαρίσω μόνο σε εκίνον που ξέρει να μοιράζεται», είχε πει ο κυρ Σπύρος ο Φούρναρη. Ένας φούρναρης που αγαπούσε πολύ  να φτιάχνει ψωμιά και πίτες. Πίτες γνωστές αλλά και άγνωστες όπως η  μαγική Φεγγαρόπιτα που δημιούργησε πολλές απορίες σαν φτιάχτηκε για πρώτη φορά. 

Μια περιπέτεια μοναδική γεμάτη εκπλήξεις, παράξενα και θαύματα. Για όλους εκείνους που βιάζονται πολύ αλλά και για τους άλλους που ξέρουν να περιμένουν. Να αγαπούν, να νοιάζονται και να πιστεύουν στα φεγγάρια και στα παραμύθια. Μια ιστορία γεμάτη μαγεία, φαντασία και παράξενα υλικά «γευτήκαμε» όλοι το Σάββατο 27 Ιανουαρίου 2017. Η Φεγγαρόπιτα*, ο κυρ Σπύρος ο Φούρναρης κι ο κυρ Χαράλαμπος ο Γεωργός ζωντανέψανε  στις 5μ.μ. στα «Παραμύθια του Σαββάτου» στο ιστορικό καφε-γλυκοπωλείο τις Φυλλο…σοφίες, στην καρδιά της πόλης του Ηρακλείου. 

Ένα σωρό παιδιά, γονείς, άνθρωποι που αγαπούν το παραμύθι και η Ελένη Μπετεινάκη παρέα πάντα με κούκλες και …πολύχρωμες κλωστές ήταν εκεί σε μια αφήγηση που γέμισε μαγεία την ψυχή, την καρδιά και τη σκέψη μας.

Κι όταν τελείωσε τούτη η θαυμαστή ιστορία τα παιδιά έφτιαξαν με τα δικά τους μοναδικά υλικά, εκείνα της φαντασίας  και των χρωμάτων τις δικές τους  «πίτες»!

Οι κούκλες της Φεγγαρόπιτας είναι από το Κουμπί και το Βελόνι και οι φωτογραφίες της Λίτσας Ζωγραφάκη

*(Διασκευή από το Παραμύθι :Η Φεγγαρόπιτα, Κώστας Μάγος,εκδ. Διάπλαση)

Ίσαμε το επόμενο Σάββατο με ένα ακόμα παραμύθι μαγικό!

Είναι η αγάπη η δύναμη της ζωής!

Τα Παραμύθια του Σαββάτου …γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Είναι η αγάπη η δύναμη της ζωής. Το πραγματικό οξυγόνο, η Χαρά, το όνειρο, το άπιαστο, το ακατόρθωτο, το σπουδαίο. Είναι οι ιστορίες γεμάτες μάγισσες, νεράιδες, ξωτικά μα μιλούν για όλες τις αλήθειες που η καθημερινότητα κρύβει καλά. Είναι το όνειρο εκείνο που κρατεί ζωντανή μια ψυχή. Είναι η σύνεση, ο στόχος, η επιμονή, τα εφόδια να φτάσει κάποιος εκεί που δεν πίστευε. Είναι και τα παραμύθια που σε μεταφέρουν σε άλλους τόπους αλλά που πάντα κρύβουν μέσα τους νοήματα και πράξεις που μόνο οι «τρελοί» της ζωής μπορούν να καταφέρουν.

Η χαμένη χαρά της Θυμιώς, Βούλα Γιαγκάζογλου Παπούδα, εικ :Μαιρηλία Φωτιάδου, εκδ. Ελληνοεκδοτική

Η Ευθυμούλα, ένα γλυκό, αφράτο και λίγο άσχημο κοριτσάκι, σαν ήταν μικρή ένοιωθε τόση μοναξιά και δυστυχία που έχασε όλη της τη χαρά και στη θέση της μπήκε ο θυμός και η οργή. Και φούντωσαν τόσο πολύ που μεγαλώνοντας έγινε η πιο σπουδαία, θλιμμένη και θυμωμένη μάγισσα. Μια μάγισσα που άλλαξε ακόμα και το όνομα της κι όλοι πια την φώναζαν …Θυμιώ! Αγαπούσε πολύ τη συννεφιά, τη βροχή και την ησυχία των δρόμων ειδικά όταν εξ αιτίας του άσχημου καιρού δεν ακούγονταν πουθενά παιδικά γέλια και φωνές. Ώσπου μια τέτοια χειμωνιάτικη μέρα δυο τρία δυνατά χτυπήματα στην πόρτα της μάγισσας, άλλαξαν όλη της τη ζωή. Ένας νεαρός άνδρας, που το όνομα του ήταν Χάρη και που χρησιμοποιούσε πολύ τη λέξη χαρά, έκανε την εμφάνισή του. Αυτή όμως η λέξη, έφερνε στην θλιμμένη μάγισσα …αλλεργία και για αυτό αν ο Χάρης ήθελε να παραμείνει στον πύργο θα έπρεπε να τον φωνάζει …Μπάμπη. Και να΄ταν μόνο αυτό; Όλες τις λέξεις που είχαν μέσα τους το συνθετικό …χαρά θα άλλαζαν και  ένα μπιμπ θα ακουγόταν σε εκείνο το σημείο. Το τι ακολούθησε δε λέγεται. Κατ΄αρχήν μαζί με τον Χάρη – Μπάμπη χτύπησε κι ο έρωτας την πόρτα της Θυμιώς  κι ο νεαρός άνδρας κατάφερε να την κάνει να ξαναβρεί την χαμένη νεράιδα ΧΑΧΑ που΄ταν κρυμμένη στη σοφίτα του παράξενου αυτού πύργου. Και η συνέχεια ….μοναδική!

Ένα παραμύθι σύγχρονο, υπέροχο και γεμάτο συναισθήματα ή καλύτερα με εναλλαγές συναισθημάτων. Ένα παραμύθι της Βούλας Γιαγκάζογλου Παπούδα που θέλησε να μας βάλει στον πειρασμό να αναρωτηθούμε αν δεχόμαστε τον εαυτό μας όπως είναι, αν τον αγαπάμε και αν είμαστε διατεθειμένοι να αλλάξουμε τα κακώς κείμενα. Μια ιστορία γεμάτη μοναξιά και χαμηλή αυτοπεποίθηση στην αρχή της αλλά με μπόλικα σημάδια αυτοβελτίωσης και  αλλαγής. Ο πόνος φέρνει κάποιες φορές κακή χρήση δύναμης πράξεων και μη συνετή διαχείριση ….εξουσίας. Όταν όμως ανακαλύψουμε την Αγάπη, κι όπου φωλιάσει ο έρωτας και ο καλός λόγος, τα πάντα αλλάζουν. Ένα παραμύθι για τις δεύτερες ευκαιρίες που όλοι χρειαζόμαστε, για τις αλήθειες και τα παιδικά τραύματα που πάντα υπάρχει κάποιος να μας τα βγάλει στην επιφάνεια, να μας «ακουμπήσει» και να μας  βοηθήσει. Για το γέλιο των παιδιών και των μεγάλων, για την οργή που σαν ξεσπά σπέρνει θύελλες και παρασύρει άδικα πολλές φορές τα πάντα. Για τις νεράιδες της χαράς και τα ξωτικά του θυμού που συνυπάρχουν στη ζωή  και καλό είναι  να ξέρουμε που κρύβονται, που ζουν και πώς να τα διαχειριστούμε στη η δική μας γήινη πορεία.

Μια ιστορία να την πας ακόμα παραπέρα με τα παιδιά και να δεις πως η χαρά, το γέλιο κι η αγάπη νικούν πάντα τα κακά και τα άσχημα. Να μιλήσεις για όλα τα συναισθήματα, να δώσεις ακόμα πιο πολύ τροφή για φαντασία και λόγο. Ένα παραμύθι που φέρει την υπογραφή των εικόνων του από την Μαιρηλία Φωτιάδου παρασέρνοντας και θυμίζοντας  μας  σε μια άλλη εποχή!

Για παιδιά από 5 χρονών…

Ο τρελός του χωριού, Βασιλική Νευροκοπλή, εικ: Διονύσιος Θάνος, εκδ. Λιβάνη

Ήθελα να γράψω πολλά για τούτο το παραμύθι. Να γράψω για τη συγκίνηση, για την χαρά, για την ταύτιση μου  με πολλά σημεία του, για την δύναμη της ψυχής, για την αγάπη, για το πείσμα, για την αδιαφορία στα σχόλια των άλλων, για την ταπεινότητα. Για την αλήθεια, για τους γίγαντες της ζωής που κανένας δεν τους βλέπει και τους κοροϊδεύει γιατί δεν μοιάζουν με τους συνηθισμένους «ανθρώπους».  Ένα παραμύθι που θα χαρακτήριζα συγκλονιστικό. Ένα παραμύθι γεμάτο ομορφιά κι ας έχει τον τίτλο: Ο τρελός του χωριού. Ίσως ο Άνθρωπος – Βουνό όπως ήταν στην πραγματικότητα, να του ταίριαζε ακόμα πιο πολύ, Όμως μόνο ένα τρελός θα έκανε ότι εκείνος προσπάθησε και κατάφερε και ας του πήρε όλη του τη ζωή, όλο του το χρόνο, την σκέψη και την αφοσίωση. Ο διαφορετικός, ο άνθρωπος που έχει όραμα, στόχο, ψυχή. Εκείνος  που δεν λυγά, που αντιστέκεται, που προχωρά αθόρυβα, προσεκτικά, επίμονα και θριαμβεύει. Ένα παραμύθι γεμάτο σοφία, πλούτο συναισθημάτων και ζωής. Ένα παραμύθι που έγραψε η Βασιλική Νευροκοπλή στηριζόμενη σε μια αληθινή ιστορία που σαν το διάβασα στο τέλος του βιβλίου, συγκλονίστηκα ακόμα περισσότερο.

Για τη δύναμη της θέλησης λοιπόν, του λεγόμενου κατά κόρον την σημερινή εποχή, εθελοντισμού. Για όλους εκείνους που κατέχουν την  εξουσία αλλά αδιαφορούν. Για μια χούφτα ανθρώπων, γιατί πάντα είναι πολύ λίγοι,  που έχουν αληθινά όνειρα, για την ανθρωπιά, την προσφορά, για όλους εκείνους που ξεφεύγουν από τα συστήματα , από τα εύκολα, από τα «δε βαριέσαι», που είναι ακάθεκτοι και τολμηροί  . Ένα παραμύθι που θα έπρεπε  να γνωρίζουν όλα τα παιδιά για να καταλάβουν πως τα πάντα  είναι δυνατόν να συμβούν στη ζωή. Πως δεν υπάρχει «δεν μπορώ», υπάρχει μόνο «δε θέλω». Για τα απίθανα που γίνονται πιθανά από ανθρώπους που είναι συνετοί, λιγομίλητοι, επίμονοι κι ονειροπόλοι. Ένα παραμύθι που δείχνει το μέγεθος της αγάπης ενός άνδρα σε μια γυναίκα και που οι πράξεις κι όχι τα λόγια του μπορούν να σώσουν ακόμα κι ολόκληρο τον κόσμο.

Να το ψάξετε, να το διαβάσετε όλοι και να δείτε τη σημαίνει ΑΓΑΠΩ και πόσο μεγαλείο ψυχής κρύβεται μέσα σε ένα απλό, καθημερινό «ασήμαντο» ΑΝΘΡΩΠΟ.

Για τους τρελούς του κόσμου που χωρίς αυτούς κάποια πράγματα δεν θα συνέβαιναν ποτέ!

Διαβάστε εδώ την περίληψη: http://www.livanis.gr/ViewPreRelease.aspx?Id=2936848

 

Για παιδιά και μεγάλους που θέλουν να πετύχουν τους στόχους τους!

Tη μέρα που μεταμορφώθηκα σε πουλί, Ίνγκριντ Σάμπερ, εικ: Γκουρίντι, εκδ. Πατάκη

Τι είναι ο έρωτας; Πώς να τον εξηγήσεις σε ένα μικρό παιδί; Θα τον μπερδέψει με την αγάπη. Θα πει χίλια δυο πράγματα που δεν θα ξέρει πώς να τα εξηγήσει. Ή θα του διαβάσει κάποιος ένα μικρό παραμύθι για ένα άλλο παιδί που ερωτεύτηκε για πρώτη φορά. Κι έτσι μέσα σε ένα λιτό, υπέροχο, αψεγάδιαστο κείμενο θα χωρέσουν όλες οι λέξεις, οι εικόνες, τα συναισθήματα , οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις που δυσκολευόμαστε όλοι μας να δώσουμε. 

Τη μέρα που μεταμορφώθηκα σε πουλί, όλα άλλαξαν…. 

Κανένας και τίποτα δεν υπήρχε, κανένας και τίποτα δεν ένοιαζε τον μικρό μας φίλο παρά η …Φωτεινή. Το φως της ψυχής, της καρδιάς, της ζωής, της μέρας και της νύχτας του. Φίλοι, γνωστοί ακόμα κι οι δικοί του έμοιαζαν να μην υπάρχουν. Όχι σαν οντότητες αλλά με σχόλια, παραινέσεις και συμβουλές. Τούτο το αγόρι έκανε εκείνο το ένα και μοναδικό βήμα του ….παραπέρα. Χωρίς πολλά λόγια έκανε  πράξη το συναίσθημα του. Οπλίστηκε με υπομονή, θάρρος, δύναμη και χωρίς να λογαριάσει κουβέντες, πειράγματα και κοροϊδίες έκανε ότι ακριβώς του λεγε η ψυχή του. Και περίμενε …περίμενε εκείνη την ημέρα που η ευτυχία του χτύπησε την πόρτα μέσα από μια αγκαλιά, μια ματιά, μια στιγμή.

Ύμνος του έρωτα, στην αγάπη, στην διαφορά, στο μοναδικό. Σε εκείνα τα παιδιά ή τους μεγάλους που νοιάζονται πολύ χωρίς να τους απασχολεί  για το τι θα που οι άλλοι. Για την  ατομικότητα και διαφορετικότητα του καθενός. Για τους φίλους που συχνά επικρίνουν συμπεριφορές. Για την ανωτερότητα και την πίστη στον εαυτό μας. Για τον έρωτα που σαν εμφανιστεί όλα αλλάζουν και γίνονται τα πιο απίθανα πράγματα στην καθημερινότητα και στη ζωή μας. Για τα όνειρα, τις επιθυμίες τα διαφορετικά σκαλοπάτια της ζωής. Τια την ελευθερία της σκέψης, της βούλησης. Για την απελευθέρωση από ταμπού, στημένα κλισέ και συμπεριφορές αποδεκτές από ένα κοινωνικό σύστημα που φοράει παρωπίδες και καταδικάζει το διαφορετικό. 

Ένα λιτό, υπέροχο, τρυφερό παραμύθι από την  ‘Ινγκριντ Σαμπέρ σε επίσης μοναδική εικονογράφηση από τον Γκουρίντι. Την μετάφραση στα Ελληνικά έκανε η Μαρία Παπαγιάννη κι έτσι γνωρίσαμε ένα μικρό αριστούργημα για εκείνο το …παραπέρα!

Για μικρά και μεγάλα πιαδιά!

Εδώ για περισσότερες λεπτομέριες : http://www.patakis.gr/viewshopproduct.aspx?id=736681

 

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός