Τα παραμύθια του Σαββάτου…

...γράφει, σχολιάζει και παρουσιάζει η Ελένη Μπετεινάκη*

Περιπέτειες, ιστορικά γεγονότα και αφορμή να  γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας ,είναι γεμάτα τούτο το Σάββατο τα παραμύθια. Ιστορίες που μας ξυπνούν συνειδήσεις, που μιλούν για  το περιβάλλον, την σταδιακή εξαφάνιση πολλών θαλάσσιων ειδών και την συμβολή του ανθρωπινού είδους σε τούτη την « καταστροφική » εξέλιξη. Ιστορικά θέματα, όπως εκείνα της Κωνσταντινούπολης που φέτος συμπληρώνονται 562 χρόνια από την άλωσή της από τους Οθωμανούς. Τέλος ιστορίες να σκεφτείς, να προβληματιστείς αν ο τρόπος, η συμπεριφορά, τα στερεότυπα που δημιουργεί ο ίδιος ο άνθρωπος μέσα στην κοινωνία που ζει συμβαδίζουν με τα θέλω και τις μπόρεσες του εαυτού του.

To Μυστικό της Φώκιας, Ελένη Σβορώνου,(εικ: Ναταλία Καπατσούλια),εκδ. Μεταίχμιο

Τους ντεντέκτιβ Βεντουζίνι και Λιχουδίνι τους  έχουμε γνωρίσει και αγαπήσει και σε προηγούμενα βιβλία και ιστορίες. Γνωστοί πια για το λύσιμο πολύ δύσκολων υποθέσεων του βυθού και των ωκεανών, καλούνται να  λύσουν άλλη μία που έχεις κάπως πιο προσωπικό χαρακτήρα. Η αγαπημένη φίλη του Λιχουδίνι, η φώκια η Οβιδιάνα έχει εξαφανιστεί…

Το γραφείο των δύο διάσημων ντεντέκτιβ έχει ακολουθήσει τους ρυθμούς της εποχής και έχει απλώσει τα πλοκάμια του σε όλη τη Μεσόγειο και τους ωκεανούς. Κι όλα αυτά χάρις στην τεχνολογία και τις γνώσεις τους Λιχουδίνι. Όμως τα πράγματα τούτη τη φορά είναι σοβαρά. Η Οβιδιάνα έχει χαθεί από παντού και ο αγαπημένος της φίλος μπαίνει αμέσως σε δράση πέρα από προσωπικά κολλήματα και καταστάσεις που του δημιουργούσαν διάφορα θέματα τον προηγούμενο καιρό. Η ιστορία των δύο φίλων ξεκινάει από παλιά από μικρά σχεδόν καθώς και οι έχθρα των γονιών τους. Παρόλα αυτά ο επαγγελματισμός του Βεντουζίνι και η επιθυμία του Λιχουδίνι δεν αφήνει περιθώρια για καμιά άλλη σκέψη εκτός εκείνη της αποκάλυψης της αλήθειας και της ανακάλυψης της Οβιδιάνας.

Τα στοιχεία αρχίζουν να συγκεντρώνονται σιγά σιγά, όλος ο βυθός έχει αναστατωθεί κι ο Λιχουδίνι προσπαθεί να καταλάβει τι και ποιος οδήγησε την αγαπημένη του να χαθεί από προσώπου  γης ή καλύτερα βυθού! Παίρνει μαζί του το ημερολόγιο της που του το εμπιστεύεται ο πατέρας της, ο  Οβίδιους, και ένα τρομερό μυστικό έρχεται στο φως.

Ένα σημείωμα, ένα « όνειρο», ένας χάρτης , πληροφορίες από όλα τα συνεργαζόμενα γραφεία των δυο ντετέκτιβ και καρδιοχτύπια για τον μικρό και πανέξυπνο Λιχουδίνι για την τύχη της Οβιδιάνας της φώκιας Μονάχους – Μονάχους που είναι  είδος υπό εξαφάνιση και κατ επέκταση πολύ σπάνιο, είναι τα εφόδια για έρευνα.  Το μυστικό που αποκαλύπτεται στα δύο χταπόδια σχετικά με την εξαφάνιση της μικρής φώκιας τους αφήνει άναυδους , απροετοίμαστους  και συγχρόνως τους προβληματίζει . Η έλλειψη τροφής ανάγκασε την Οβιδιάνα  να εγκατάλειψη το σπίτι και τους φίλους της. Ένα πρόβλημα που ήταν πλέον υπαρκτό για όλα τα ψάρια και τα ζωντανά του βυθού εξαιτίας των  « δίποδων πλασμάτων που δεν αφήνουν λέπι …». Το μυστήριο αρχίζει αν λύνεται, η Οβιδιάνα εντοπίζεται  πέρα μακριά σε άλλους ωκεανούς και η ιστορία τελειώνει  με την επιστροφής της στην Ιντερβεντουζπόλ , με γιορτές και πανηγύρια αλλά και με εκατοντάδες μηνύματα για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, και όχι μόνο.

Ένα βιβλίο για μικρούς αναγνώστες από 9 χρονών περίπου. Μια θαλασσινή καλογραμμένη περιπέτεια με έξυπνα ονόματα , διηγήσεις και δράσεις  από αγαπημένους πια θαλάσσιους ήρωες παιδιών. Ένα βιβλίο που « ρουφιέται » από την πρώτη μέχρι και την τελευταία σελίδα που μας περνά όλη την ευαισθησία της Ελένης Σβορώνου για θέματα περιβάλλοντος και αγωνίες για την εξαφάνιση αρκετών ειδών του θαλάσσιου πλούτου μας. Εύστοχες αναφορές και πλοκή ηρώων σε θέματα που αφορούν ακόμα και τον εθισμό στην τεχνολογία νεώτερων και μη ατόμων, τη χρήση ή κατάχρηση της  και τα αποτελέσματα που φέρει . Γνώσεις, υπενθυμίσεις και περιπέτειες, στοιχεία που κάνουν τούτη την ιστορία να αγαπιέται και να ξεχωρίζει. Για μια ακόμα φορά η συνεργασία της Ελένης με την εικονογράφο Ναταλία Καπατσούλια απόλυτα αρμονική που αν και ασπρόμαυρη καταφέρνει να  μας δώσεις όλους τους χαρακτήρες, εντυπωμένους με τον δικό της τρόπο, στην δική μας ψυχή.

Μια ιστορία να απολαύσεις, να προβληματιστείς και να σκεφτείς για μια ακόμα φορά πως η λύση και το μέλλον της προστασίας των θαλασσών, του πλανήτη ολόκληρου, είναι θέμα ανθρώπινο και μόνο !

Τα πρέπει και τα θέλω στου σκιάχτρου το καπέλο, Ναντίνα Κυριαζή, ( εικ: Νίκη Λεωνίδου), εκδ. Διάπλους

Η ιστορία ενός σκιάχτρου, διαφορετικού. Ενός σκιάχτρου που δεν έμοιαζε με τα συνηθισμένα. Δεν μπορούσε να τρομάξει κανέναν και όλα τα πουλιά γελούσαν επιδεικτικά μαζί του. Ο παππούς και ιδιοκτήτης ης γης που το « φιλοξενούσε» το μάλωσε για αυτό κι εκείνο άρχισε να βλέπει ένα σωρό όνειρα και εφιάλτες, μην μπορώντας να καταλάβει τι έπρεπε  να κάνει για να γίνεται « σωστά » η δουλειά του. Ένα μικρό σπουργίτι, θα γίνει φίλος του και θα του δείξει νέους τρόπους σκέψης. Τα πρέπει και τα θέλω του  θα γίνουν πιο ξεκάθαρα μέσα στο μυαλό του. Και τότε θα αλλάξει την οπτική γωνία που βλέπει τα πράγματα και θα κάνει για πρώτη φορά αυτό που πραγματικά θέλει στη ζωή του. Θα γίνει ένας θεατρίνος  πραγματικός  που θα καταφέρει με τον δικό του τρόπο να προστατεύσει το χωράφι, τα σταφύλια και τις ρώγες από  τα πουλιά που  θα διασκεδάζουν μαζί του απολαμβάνοντας τις παραστάσεις του και ξεχνώντας το λόγο που βρίσκονταν στο συγκεκριμένο χωράφι, αφού  είναι  πια  χαρούμενα κι ευτυχισμένα. Το ίδιο  χαρούμενος θα είναι  ο παππούς και  ο αγαπημένος του φίλος, το μικρό σπουργίτι, που θα τον καμαρώνει πάντα.

Ένα παραμύθι της Ναντίνας Κυριαζή για την δύναμη του εαυτού μας. Για τον τρόπο που βλέπουμε εμείς οι ίδιοι τα μπορώ  και τα θέλω μας. Μια ιστορία που προβληματίζει και παροτρύνει τα μικρά παιδιά να ακολουθήσουν το όνειρο και την επιθυμία τους. Μόνο αν αγαπάς κάτι πολύ και είσαι ο εαυτός σου μπορείς να καταφέρεις όλα όσα πριν με τα στερεότυπα και τις αυστηρές συμβουλές δεν μπορούσες να κάνεις. Μια ιστορία αρκετά διδακτική εμπνευσμένη από  έναν  πολύ συμπαθητικό ήρωα, ένα μικρό σκιάχτρο, που ζωντανεύει για να δώσει φτερά στα όνειρά του.

Το βιβλίο έχει εικονογραφηθεί από την Νίκη Λεωνίδου και συνοδεύεται  από cd αφήγησης και ιδεών για θεατρικό παιχνίδι.

Κωνσταντινούπολη, η βασίλισσα των πόλεων, Φίλιππος Μανδηλαράς, (εικ: Ναταλία Καπατσούλια), εκδ. Παπαδόπουλος

Η γνώστη σειρά για την ιστορία των εκδόσεων Παπαδόπουλος σε άλλο ένα βιβλίο με θέμα πολύ αγαπημένο και σχετικά δύσκολο για μικρά παιδιά , για την βυζαντινή ιστορία και την Κωνσταντινούπολη. Με απόλυτα κατανοητό τρόπο, έμμετρο  και διασκεδαστικό τα παιδιά μυούνται σε θέματα που δύσκολα αγγίζει κάποιος σε τόσο τρυφερές ηλικίες.

Η ιστορία της Πόλης ξεκινά από τον βασιλιά Βύζα που παίρνει χρησμό να την χτίσει σε έναν τόπο που έχει λιμάνι φυσικό, εύκρατο κλίμα και είναι γεμάτη με δάση και ξύλα. Τείχη υψώνονται που κανείς δεν μπορεί να κατακτήσει αλλά καθώς περνούν τα χρόνια και  γίνονται αιώνες, το Βυζάντιο κατακτιέται από …την Ρώμη και η πανέμορφη Πόλη, καταστρέφεται. Έναν  ακόμη αιώνα αργότερα ο Κωνσταντίνος, ο πρώτος Χριστιανός Ρωμαίος Αυτοκράτορας, αποφασίζει να μεταφέρει την Πρωτεύουσα στα όμορφα παράλια του Μαρμαρά και να χτίσει μια Νέα Ρώμη. Προσπαθεί να αυξήσει  τον πληθυσμό της και της δίνει  το όνομά του. Η ιστορία της συνεχίζεται μέσα από εξεγέρσεις, ερημώσεις και επιβολές από τον νέο αυτοκράτορα, Ιουστινιανό. Τα « βάσανά » της δεν έχουν  τελειωμό για πολλά ακόμα χρόνια μέχρι εκείνα των Σταυροφοριών. Η άλλοτε Βασιλεύουσα χάνει πια τη γοητεία της μέχρι που οι Οθωμανοί αποφασίζουν κι αυτοί με τη σειρά τους να την κυριεύσουν. Ήταν μια μέρα, η 29η Μαΐου 1453 που όλα άλλαξαν και η Κωνσταντινούπολη δεν είναι πια αυτή που όλοι ήξεραν. Αλλάζει όνομα, έθιμα, ήθη , θρησκεία και πολιτισμό. Παραμένει όμως στις καρδιές πολλών, ακόμα και στις μέρες μας σαν  θρύλος και το στολίδι-κόσμημα του Βοσπόρου.

Υπέροχα δοσμένη από τον Φίλιππο Μανδηλαρά. Αφορμή για νηπιαγωγούς και δασκάλους να την αφηγηθούν, να την δραματοποιήσουν, να την συζητήσουν περισσότερο με τα παιδιά, να ψάξουν για περαιτέρω  πληροφορίες. Η Ναταλία Καπατσούλια με πολύ έντονα, « βυζαντινά » χρώματα αποτυπώνει χαρακτήρες και τοπία, ιστορικές σκηνές και γεγονότα που εντυπωσιάζουν μικρότερες  αλλά και μεγαλύτερες ακόμα ηλικίες παιδιών.

Αποτέλεσμα πολύ καλής συνεργασίας και ευτύχημα για μας που αποτελεί  εργαλείο δουλειάς δίνοντας μας  ερεθίσματα να ασχοληθούμε με θέματα που δυσκολευόμαστε μερικές φορές να τα εντάξουμε  σε σχολικές τάξεις πολύ τρυφερών ηλικιών.

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δημοσιεύτηκε στο cretalive.gr στις 30 Μαϊου 2015 : http://www.cretalive.gr/culture

Η Αγιά Σοφιά… την αποφράδα μέρα της Άλωσης, 29 Μαΐου 1453!

Επιμέλεια κειμένων : Ελένη Μπετεινάκη

Η μέρα που σκοτείνιασε ο ουρανός, η μέρα που σταμάτησε ο χρόνος . Η Πόλη πέφτει ολοκληρωτικά στα χέρια των μωαμεθανών. 29 Μαΐου 1453. Μια ημερομηνία χαραγμένη βαθιά στη μνήμη των Ελλήνων, στην μνήμη των Χριστιανών.

Η Αγιά Σoφιά το σύμβολο της χριστιανικής θρησκείας καταλήγει να γίνει τζαμί και τέμενος. Από  το 1934 και μετά  μουσείο και έργο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

 « Πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικιά μας θα΄ναι », μια φράση που στοιχειώνει αιώνες τώρα στις ψυχές των Ελλήνων. Θρύλοι, παραδόσεις και οι ιστορίες αμέτρητες με χαρακτηριστική την παρακάτω :

Ο Θρύλος του μαρμαρωμένου βασιλιά !

Ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄ υπήρξε ο τελευταίος αυτοκράτορας τού Βυζαντίου, ο οποίος με το φρόνημα και την αυτοθυσία του, σημάδεψε χαρακτηριστικά το γεγονός της πτώσης.

Ο αυλικός του Γεώργιος Φραντζής διηγείται με απλότητα τον θάνατο τού τελευταίου βυζαντινού αυτοκράτορα:

   

«…Ο βασιλεύς οὖν ἀπαγορεύσας ἐαυτόν, ἰστάμενος βαστάζων σπάθην και ἀσπίδα, είπε λόγον λύπης άξιον "οὐκ έστί τις τῶν χριστιανῶν τοῦ λαβεῖν τήν κεφαλήν μου ἀπ΄ ἐμοῦ;" ἦν γάρ μονώτατος ἀπολειφθείς. τότε είς τῶν Τούρκων δούς αὐτῷ κατά πρόσωπον καί πλήξας, καί αὐτός τῷ Τούρκῳ ἐτέραν ἐχαρίσατο' τῶν ὁπισθεν δ΄ἐτέρος καιρίαν δούς πληγήν, ἔπεσε κατά γῆς' οὐ γάρ ῄδεισαν ὃτι ὁ βασιλεύς ἐστιν, ἀλλ΄ ὡs κοινόν στρατιώτην τοῦτον θανατώσαντες ἀφῆκαν..».

Σύμφωνα με την περιγραφή του Φραντζή, οι κατακτητές, μετά το τέλος του αγώνα, αναζήτησαν το σώμα του αυτοκράτορα. Η αναγνώριση του νεκρού αυτοκράτορα συνοδεύθηκε από την εντολή τού σουλτάνου Μωάμεθ Β΄ να ταφεί με τις αρμόζουσες βασιλικές τιμές, χωρίς όμως να ανακοινωθεί και ο τόπος της ταφής. Οι μυστικοί πόθοι τού λαού συνέδεσαν τον θρύλο τού Μαρμαρωμένου Βασιλιά, με την ελπίδα για την απελευθέρωση και την αποκατάσταση της αυτοκρατορίας.

Ο θρύλος λέει ότι τη στιγμή που ο βασιλιάς περικυκλώθηκε από τους Τούρκους, ένας άγγελος του Κυρίου τον άρπαξε και τον έκρυψε σε μια σπηλιά, αφού πρώτα τον μαρμάρωσε. Στη σπηλιά αυτή περιμένει για αιώνες ο "Μαρμαρωμένος Βασιλιάς" να ξαναέρθει την κατάλληλη στιγμή, "το πλήρωμα του χρόνου", και ο άγγελος Κυρίου θα του ξαναδώσει τη ζωή και το σπαθί του για να διώξει τους Τούρκους από την Κωνσταντινούπολη. Άλλοι θρύλοι και προφητείες αναφέρουν ότι θα τους κυνηγήσει μέχρι την "Κόκκινη Μηλιά" και στη μάχη που θα γίνει οι Τούρκοι θα νικηθούν και "θα κολυμπήσει το μοσχάρι στο αίμα τους". Ο θρύλος προσθέτει, ακόμα, ότι οι Τούρκοι ψάχνουν συνεχώς να ανακαλύψουν τη σπηλιά, όπου βρίσκεται ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς για να χτίσουν την είσοδό της, ώστε να μην μπορεί να ξαναβγεί από εκεί. Όμως, οι προσπάθειες τους είναι συνεχώς άκαρπες, αφού ο άγγελος προστατεύει τον Μαρμαρωμένο Βασιλιά και περιμένει την εντολή του Θεού για να τον ξυπνήσει.

Άλλος θρύλος θέλει τον  βασιλιά να έχει  κρυφτεί  πίσω από μία κολόνα του ναού της Αγίας Σοφίας,  και να χάνεται μέσα στους διαδρόμους ενώ παρέμεινε κρυμμένος εκεί. Οι ώρες αναμονής τον "μαρμάρωσαν" και επειδή το πτώμα του δεν βρέθηκε ποτέ, περιμένουν πως ο Άγγελος Κυρίου που τον έκρυψε κάποια στιγμή θα του δώσει πνοή κι όλα θα γίνουν όπως πριν.

Μια λαϊκή χριστιανική παράδοση, αναφέρει ότι τη στιγμή που διέρρηξαν οι Τούρκοι την πύλη της Αγίας Σοφίας τελούνταν η θεία λειτουργία και ο ιερέας τη στιγμή που είδε τους μουσουλμάνους να ορμούν στο πλήθος των πιστών, εισήλθε και εξαφανίσθηκε μέσα στον τοίχο, πίσω από το Άγιο Βήμα, που άνοιξε μπροστά του κατά τρόπο μαγικό. Λέγονταν ότι όταν η Κωνσταντινούπολη θα επανέλθει στα χέρια των Χριστιανών, ο ιερέας θα βγει από τον τοίχο για να συνεχίσει την λειτουργία.

 Ένας ακόμη θρύλος λέει ότι ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος στο ένα του χέρι είχε έξι δάχτυλα και αν βρεθεί κάποιος Έλληνας που έχει έξι δάχτυλα τότε θα ανακτήσει ( ο Κωνσταντίνος ) την Πόλη και την αυτοκρατορία του.

Κι οι θρύλοι συνεχίζονται …

Λένε πως η Αγία Τράπεζα ήταν κατασκευασμένη από χρυσό. Από πάνω της κρέμονταν 30 στέμματα των αυτοκρατόρων, ανάμεσα τους και αυτό του Μ. Κωνσταντίνου. Και λέγεται ότι αυτό γινόταν για να θυμίζουν στους χριστιανούς την προδοσία του Ιούδα. Τα τριάκοντα αργύρια. Εκείνη  την τελευταία ώρα που η Πόλη λίγο ήθελε να πέσει στα χέρια των Μωαμεθανών την πήραν και την  βάλανε σε ένα πλοίο για να την πάνε στη Φραγκιά. Έτσι θα την προφύλασσαν από τα τουρκικά χέρια. Και αυτό το πλοίο μεταβαίνοντας στην Προποντίδα βυθίστηκε. Στο σημείο που έχει βυθιστεί, όσοι καπετάνιοι είναι πιστοί μπορούν να τη δουν.

Κι ένας ακόμη μύθος τα περίφημα ψάρια του Μπαλουκλί , λέει:

Όταν έπαιρναν οι Τούρκοι την Πόλη, ένας καλόγερος τηγάνιζε εφτά ψάρια στο τηγάνι. Τα είχε τηγανίσει από τη μια μεριά, κι όταν ήταν να τα γυρίσει από την άλλη, έρχεται ένας και του λέει πως πήραν οι Τούρκοι την Πόλη.

- Τότε θα το πιστέψω αυτό, λέει ο καλόγερος, αν τα τηγανισμένα ψάρια ζωντανέψουν...

Δεν απόσωσε το λόγο και τα ψάρια πήδησαν από το τηγάνι ζωντανά κι έπεσαν στο νερό εκεί κοντά. Κι είναι ως τα σήμερα τα ζωντανεμένα εκείνα ψάρια στο Μπαλουκλί * και θα φαίνονται έτσι μισοτηγανισμένα, ως να ΄ρθει η ώρα να πάρουμε την Πόλη.

Τότε, λένε, θα έρθει ένας άλλος καλόγερος να τ' αποτηγανίσει...

* (Το όνομα Μπαλουκλί προέρχεται από την Τουρκική λέξη "balık"  που σημαίνει ψάρι (προφέρεται περίπου μπαλούκ) …

Κι όσο αφορά την μια και μοναδική λειτουργία που έγινε ποτέ στα μετέπειτα χρόνια στην Αγιά  Σοφιά , ας θυμηθούμε εκείνη την ιστορία που θέλει τον Κρητικό παπά Λευτέρη Νουφράκη από τις Αλώνες Ρεθύμνου σε κείμενο που υπογράφει  ο Αντώνης Στιβακτάκης  από διηγήσεις  του παππού του. Το κείμενο πρωτοδημοσιεύτηκε. στην εφημερίδα  "ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ" την 3/6/1998. ( Διαβάστε το εδώ: http://www.kairatos.com.gr/agiasofia.htm )

Δείτε το video : https://www.youtube.com/watch?v=NWJVQQy5azQ

ΠΗΓΕΣ :

Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος Θ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1972

Φοίβα Σοφία, 1453. Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης σύμφωνα με τις Βυζαντινές και Λατινικές πηγές, Θεσσαλονίκη 2010

wordpress.com

Wikipedia.org

zhtunteanagnostes.blogspot.gr

cretalive.gr

kairatos.com.gr

Δημοσιεύτηκε στο cretalive.gr :http://www.cretalive.gr/history

Τα παραμύθια του Σαββάτου …

…γράφει , σχολιάζει και παρουσιάζει η Ελένη Μπετεινάκη*

Βιβλία παραμύθια κι ιστορίες  που θυμίζουν στους μεγαλύτερους παιδικές – εφηβικές ανησυχίες, προβληματισμούς, σκέψεις και λύσεις θεμάτων που στην παιδική ψυχή ηχούν δύσκολες και ακατόρθωτες πολλές φορές. Ιστορίες καθημερινές που μπορεί  να συμβούν σε μια βεράντα ενός διαμερίσματος. Ιστορίες που μοιράζονται μαζί μας, φόβους ανασφάλειες και επιτυχίες. Ιστορίες θάρρους και δύναμης που ξεπερνούν ακόμα και τον ίδιο μας τον εαυτό αρκεί να στοχεύουμε ψηλά κι ας κερδίσουμε λιγότερα πράγματα. Σημασία έχει το ταξίδι …για τον προορισμό! Ιστορίες για τους φίλους, την αγάπη , την αυτοεκτίμηση , την προσφορά και το μεγαλείο της ψυχής! 

Ιστορίες που μας θυμίζουν πως ο άνθρωπος  όλα τα μπορεί αρκεί να το θελήσει !

Διακοπές στη βεράντα, Ιωάννα Μπαμπέτα, (εικ: Φωτεινή Τίκκου), εκδ. Μεταίχμιο

Πόσο φοβερό μπορεί να είναι, το να περιμένεις όλο το χρόνο να κλείσουν τα σχολεία, να έχεις καιρό να κάνεις  ό,τι θέλεις, να μπορείς να πας όπου  θέλεις και να μην πια έχει ενδιαφέρον;

Οι διακοπές του καλοκαιριού ξεκίνησαν για τον εννιάχρονο Δημήτρη ,μόνο που η μοναξιά του, τον κάνει να πλήττει αφόρητα. Οι γονείς του, του το ξέκοψαν από την αρχή πως το φετινό καλοκαίρι δεν θα πήγαιναν πουθενά. Αυτοί λείπουν στη δουλειά όλη μέρα κι εκείνος μένει στο σπίτι με τη γιαγιά. Κι εκεί που όλα αρχίζουν να είναι βαρετά και ανυπόφορα έρχεται μια μόνο στιγμή,  κι όλα αλλάζουν . Αιτία το κορίτσι στην  απέναντι πολυκατοικία, στη βεράντα  του δικού της διαμερίσματος ή καλύτερα στο διαμέρισμα του παππού της. Τότε οι πυτζάμες θα αντικατασταθούν με την πιο καλή μπλούζα, τα μαλλιά θα φτιάχνονται με λίγο τζελ, και οι ιδέες και τρόποι προσέγγισης θα αρχίσουν να απασχολούν το μυαλό του Δημήτρη. Η  καθημερινότητα αποκτά νόημα και συναρπαστικό ενδιαφέρον. Μια σαΐτα, ένα σκυλί, ένα κουβάρι, φούσκες  με σαπουνόνερο, δύο ασπροπίνακες που φιλοξενούν τρίλιζες που …παίζονται από απόσταση γεμίζουν τις ώρες και μέρες των δύο παιδιών. Οι βεράντες γίνονται τα πιο σπουδαία δωμάτια και χώρος χαράς , διασκέδασης και ανταλλαγής βλεμμάτων και …γραμμάτων. Το πιο συναρπαστικό παιχνίδι , ένα τηλεκατευθυνόμενο ελικόπτερο,  θα γίνει το μέσο μεταφοράς της  αλληλογραφίας τους  και η πολυπόθητη μέρα του πρώτου τους ραντεβού θα γίνει σύντομα γεγονός... Μια μέρα που η Άννα και ο Δημήτρης θα φάνε μαζί το πρώτο τους παγωτό και η καθημερινότητα   θα γίνει όμορφη, γεμάτη και απολαυστική. Το καλοκαίρι θα γίνει   υπέροχο εξαιτίας  μιας βεράντας …ή μπορεί και δυο.

Ιστορία καθημερινής ανθρώπινης – προεφηβικής σχέσης. Ιστορία φιλίας, αγνής αγάπης και συντροφικότητας. Ιστορία για την τόνωση της αυτοπεποίθησης . Η γνωστή σε όλους μας πένα της Ιωάννας Μπαμπέτα, για μια ακόμα φορά μας δίνει ένα βιβλίο που αγγίζει τα πρώτα παιδικά σκιρτήματα των ανθρώπινων σχέσεων με πολύ ακριβή, εύθυμο και εύστοχο τρόπο. Η Ιωάννα γράφει  απλά, λιτά και χωρίς περιττές λέξεις ή σκέψεις . Ο λόγος της ακουμπά κατευθείαν την ψυχή και οι εικόνες , τα νοήματα, αναδύονται αβίαστα και μοναδικά. Ξέρει σαν αιώνιο παιδί - έφηβη και η ίδια τι απασχολεί τα παιδιά και ρεαλιστικά μας διηγείται τα « προβλήματα » τους.  Μια ιστορία που μπορεί να συμβεί , φανταστική και πραγματική συγχρόνως, μια ιστορία που όπως λένε τα παιδιά μπορεί να συμβεί  και στην αληθινή ζωή.

Η εικονογράφηση είναι της Φωτεινής Τίκκου, απόλυτα δεμένη με την ιστορία, λιτή, απλή, με έντονα σχέδια, χαρακτήρες και χρώματα και εκφραστικότατη. 

Το βιβλίο συνοδεύεται από εκπαιδευτικές δραστηριότητες και παιχνίδια για παιδιά από 8 χρόνων!

Δεν θέλω να μάθω να διαβάζω, Άρης Δημοκίδης( εικ: Εφη Λαδά), εκδ. Μεταίχμιο

Ποτέ μη λες ποτέ, μια φράση που την έχουμε ακούσει όλοι μας και που χρησιμοποιούν πολύ συχνά οι « συμβουλευτικοί » γονείς, γιαγιάδες και παππούδες. Έτσι κι ο Νίκος , ένα εξάχρονο παιδί της νέας ιστορίας του Άρη Δημοκίδη , έχοντας τον άγχος που απασχολεί όλα σχεδόν τα παιδιά της ηλικίας του, σχετικό με την κατάκτηση της ανάγνωσης  αποφασίζει και δηλώνει πως το διάβασμα είναι κάτι που δεν τον απασχολεί και δεν θέλει να ασχοληθεί μαζί του, ΠΟΤΕ.

Η γιαγιά τον συμβουλεύει και τον παροτρύνει , ο μικρός Νίκος όμως αρνείται πεισματικά να ακολουθήσει  συμβουλές , οδηγίες και οτιδήποτε αφορά την ανάγνωση. Ώσπου ένα βράδυ ένας εφιάλτης , σχεδόν καθημερινός , θα « μεταμορφωθεί », στο πιο σπουδαίο όνειρο της μέχρι τότες ζωής του. Η ανάγνωση και οι λέξεις θα πάρουν άλλη διάσταση  και όλα θα αλλάξουν την οπτική  γωνία και την πριν λίγο τελεσίδικη απόφασή του. Θα αλλάξει και η συμπεριφορά του απέναντι στη γιαγιά , στις συνήθεις ακόμα και στους γονείς του. Κι όταν ξυπνήσει από το όνειρό του, η επιθυμία του θα είναι μόνο μία :Το… «Αφήστε με ήσυχο» θα μετατραπεί σε … «Σας χρειάζομαι και Θέλω να μάθω»…

Άρης Δημοκίδης, ο συγγραφέας του βιβλίου, που ακουμπά ένα « πρόβλημα » εκατοντάδων παιδιών. Η άρνηση πριν την κατάκτηση ενός στόχου είναι σύνηθες  φαινόμενο σ΄ αυτήν την ηλικία παιδιών που ενώ το εγώ κυριαρχεί στην καθημερινότητα και την ζωή τους, η αυτοπεποίθηση τους, συχνά, χρειάζεται επιβράβευση  και άλλους χειρισμούς. Με πολύ απλό τρόπο μας μεταφέρει την εικόνα του άγχους που έχουν τα περισσότερα παιδιά λίγο  πριν την κατάκτηση της ικανότητας να διαβάσουν. Η δυνατότητα αυτή σε όλους ανοίγει νέους κόσμους  που πριν δεν ήταν δυνατόν να εξερευνηθούν. Οδηγεί σε μια μορφή ελευθέριες που πριν κυριαρχούσαν  η άγνοια και πιθανόν ένας μικρός φόβος. Η αξία της μάθησης παίρνει σάρα και οστά και τα δεν μπορώ γίνονται …θέλω!

Το βιβλίο εικονογραφείται από την Έφη Λαδά. Αγαπημένη εικονογράφος , με απαράμιλλο ύφος και μοναδικό στυλ που ξεχωρίζει. Εικόνες που δένουν με την ιστορία και που αναγνωρίζονται όπου κι αν τις « συναντήσεις » για την έκφραση, την ζωντάνια και την παραστατικότητά τους. 

Για παιδιά από 6 χρόνων!

Το κουβαράκι που ήθελε να αγαπάει, Βάννα Μυρωνάκη, (εικ: Σπύρος Γούσης), εκδ. Καρδιά 95Fm

Πόσο μ΄ αρέσουν τα παραμύθια που ξεκινούν με την κλασική φράση: « Μια φορά κι  έναν καιρό…» σας το έχω ξαναπεί. Αμέσως μπαίνεις  σε εκείνη τη χώρα της φαντασίας  που όλα είναι δυνατά να συμβούν και οι ήρωες γίνονται ηπερήρωες. Τα πάντα ζωντανεύουν , παίρνουν ανθρώπινες ιδιότητες τις περισσότερες φορές και οι πρίγκιπες , οι βασιλιάδες , οι βασιλοπούλες και τα κάστρα παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Τούτο το παραμύθι δίνει ζωή σε τέσσερα μικρά κουβάρια. Ζωή και ανθρώπινους χαρακτήρες που συναντάμε και στη δική μας καθημερινότητα. Τα τρία κουβάρια έχουν όνειρο τους σαν μεγαλώσουν  ή καλύτερα σαν η βασιλοπούλα του παραμυθιού αποφασίσει να τα χρησιμοποιήσει , να γίνουν κάτι μεγάλο και ωραίο που θα διακοσμούν το δωμάτιό της. Το μικρό μαύρο κουβαράκι όμως παραμένει παραμελημένο από όλους και σιωπηλό. Κανείς δεν το συμπαθεί λόγω του χρώματός του και εκείνο δεν μπορεί να εκφράσει δυνατά τις δικές του επιθυμίες και προτιμήσεις. Σαν φτάσει όμως η μεγάλη στιγμή, διστακτικά στην αρχή και με περισσότερο θάρρος στη συνέχεια θα ζητήσει να παραμείνει κουβάρι, δηλαδή ο εαυτός του αλλά θα αναζητήσει  την φιλία και την αγάπη. Η βασιλοπούλα δέχεται την φιλία του και η ζωή του μικρού κουβαριού αλλάζει οριστικά. Γίνεται σύντροφος αχώριστος στα παιχνίδια και τις περιπλανήσεις της βασιλοπούλας ώσπου μια μέρα ένα μικρό κλαδί που θα σκίσει την τσέπη της μικρής βασιλοπούλας θα βάλει σε νέες περιπέτειες το μικρό κουβάρι. Η βασιλοπούλα θα πιει από την πηγή της λησμονιάς και θα ξεχάσει τα πάντα και το κουβάρι θα βρει τον τρόπο να φανεί χρήσιμο, προσφέροντας βοήθεια και αγάπη σε όλους τους φίλους του αλλά και στην ίδια την κοπέλα. Όλοι ζητάνε κάτι από αυτό κι εκείνο απλόχερα μοιράζεται ως την τελευταία του στιγμή σαν …κουβάρι. Όλοι είναι χαρούμενοι και ευτυχισμένοι ακόμα και το ίδιο που έχει προσφέρει όλη του την ύπαρξη και ζωή για τους φίλους και την αγάπη .

Ένα πολύ τρυφερό παραμύθι της  Βάννας Μυρωνάκη που μιλεί για την διαφορετικότητα με έναν  αλλιώτικο τρόπο, για την αξία της προσφοράς, για την φιλία και την αγάπη. Για την πίστη στον εαυτό μας και την δύναμη της ψυχής που σαν φτάσει η στιγμή παραμερίζει τους φόβους και τις αναστολές κι ακολουθεί το δικό του όνειρο. Η εικονογράφηση του Σπύρου Γούση πολύ ζωντανή δένει πολύ με την ιστορία μεταφέροντας το κλίμα και την εικόνα παλιότερων κλασικών κι αγαπημένων παραμυθιών.

Για παιδιά από 5 χρονών !

Ασημένιο Φτερό, Μάρκους Πφίστερ, εκδόσεις Πατάκης 

Ένα μικρό τοσοδούλικο κοράκι γεννήθηκε μια μέρα. Διαφορετικό από τα άλλα, αδύναμο και μικροκαμωμένο. Αφορμή για πικρόχολα σχόλια, κοροϊδίες και απορρίψεις. Κανένα  άλλο κοράκι δεν το ήθελε στην παρέα του και ας μεγάλωνε και ας ήταν πιο ευέλικτο στο πέταγμα από όλα τα άλλα.

Μια μέρα  για να το ξεφορτωθούν , ένας άλλος μικρός κόρακας, του είπε πως για να γίνει μέλος της παρέας των υπολοίπων, θα έπρεπε να πετάξει μακριά ως το φεγγάρι και στη συνέχεια θα τον δέχονταν σαν ισότιμο μέλος. Το σκέφτηκε λίγο, δεν κατάλαβε πως το κορόιδευαν και το ίδιο βράδυ πήρε φόρα να φτάσει ίσαμε το πιο λαμπρό, το πιο όμορφο, το πιο ασημένιο φεγγάρι που είχε ποτέ δει κάποιος στον ουρανό …Την άλλη μέρα βρέθηκε αποκαμωμένο στο έδαφος κι όλοι νόμιζαν πως είχε φύγει από τη ζωή, όμως εκείνο ήταν απλά απογοητευμένο που δεν… τα κατάφερε. Κάτι είχε αλλάξει όμως, στα μάτια όλων και του μικρού αφηγητή της ιστορίας. Όλοι πια τον ήθελαν φίλο και σύντροφο στο παιχνίδι τους.

Μια γλυκιά και τρυφερή ιστορία  που θίγει το θέμα της διαφορετικότητας, της ζήλειας, του θάρρους και της δύναμης της ψυχής.

Μια ιστορία φωτεινό παράδειγμα για όλα εκείνα τα παιδιά που νοιώθουν απόρριψη και συγχρόνως δεν θέλουν να το βάλουν κάτω και προσπαθούν να ξεπεράσουν  ακόμα και τον ίδιο τους τον εαυτό. Στηρίζονται μόνο στη δική τους δύναμη, στην  πίστη τους και με επιμονή καταφέρνουν ακόμα κι αν δεν κατακτήσουν το στόχο τους ως το τέλος, να επιτύχουν πράγματα που για άλλους είναι ακατόρθωτα. 

Για παιδιά από 5 χρόνων!

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δημοσιεύτηκε στο cretalive.gr στις 23 Μαίου 2015 : http://www.cretalive.gr/culture